پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام

word 298 KB 30198 109
مشخص نشده کارشناسی ارشد روانشناسی
قیمت قبل:۶۳,۳۰۰ تومان
قیمت با تخفیف: ۲۳,۹۰۰ تومان
دانلود فایل
  • بخشی از محتوا
  • وضعیت فهرست و منابع
  • پایان‌نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته روان‌شناسی (M.A)

    گرایش: عمومی

    چکیده

    تحقیقات درزمینه رابطه مذهب و سلامت، اغلب بیانگر رابطه­ای مثبت بین این دو متغیر بوده است افرادی که احساس کفایت اجتماعی و مذهبی در آن‌ها ضعیف است، برای فرار از اضطراب اجتماعی به مواد مخدر روی می‌آورند و آسیب‌پذیرند. از طرف دیگر اعتیاد با از بین بردن ارزش‌های اخلاقی، انسانی و مذهبی و دور کردن افراد از فطرت متعالی انسان، آن‌ها را مستعد پذیرش فرهنگ پوچ و مخرب می‌نماید. بنابراین نقش مذهب در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی به‌گونه‌ای است که بسیاری از نظریه‌پردازان بزرگ جهان مذهب را به عنوان یک عامل مستحکم در مقابل آسیب‌های اجتماعی تلقی نموده‌اند. هدف این پژوهش تعیین رابطه جهت‌گیری‌های مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود در بین معتادین کمپ اعتیاد ایلام می‌باشد. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی بوده و از حیث نحوه گردآوری داده­ها توصیفی و روش انجام پژوهش نیز پیمایشی و از نظر نوع مقطعی می­باشد و داده­های لازم برای آزمون فرضیه­ها از طریق پرسشنامه گردآوری شده­اند. جامعه آماری این پژوهش معتادین کمپ ترک اعتیاد ایلام به تعداد 140 نفر می­باشد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 103 نفر به عنوان نمونه انتخاب و از روش نمونه­گیری طبقه­ای استفاده شد. و پس از جمع­آوری پرسشنامه­ها و ورود داده­ها به نرم افزار SPSS ضریب پایایی (آلفای کرونباخ) محاسبه گردید که 3/74 درصد می باشد. و نشان می­دهد که گویه­ها از همسازی و پایداری درونی بسیار بالای برخوردار می­باشند. روش مورد استفاده برای آزمون فرضیه­ها روش ضریب همبستگی پیرسون می­باشد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش بین جهت‌گیری مذهبی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) و همچنین سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد ایلام رابطه وجود دارد و معتادانی که دارای جهت گیری مذهبی درونی هستند، از سلامت معنوی، قاطعیت و ابراز وجود بیشتری برخوردار هستند.

    واژگان کلیدی: جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی، ابراز وجود، معتادین

    مقدمه

    ترقی و پویایی و اعتلای هر جامعه‌ای جز در داشتن عناصر و اعضایی سالم و کارآمد در آن اجتماع نیست افرادی که علاوه بر وضعیت جسمانی مناسب ازلحاظ وضعیت روحی و روانی نیز در حد متعادل و مطلوبی باشند. بدون تردید تقارن سلامتی جسمانی و روانی اصلی‌ترین نتیجه‌اش داشتن جامعه‌ای شکوفا و با آتیه است. سلامت روانی مقوله‌ای بسیار حائز اهمیت است چراکه تأثیر روح و روان بر عملکرد جسمانی بر هیچ‌کس پوشیده نیست. در این راه بزرگان مذهبی ما و همچنین دانشمندان علوم پزشکی از دیرباز بر مبحث سلامت روان تأکید داشته‌اند.

    در جوامع کنونی و به‌ویژه با ورود به قرن بیست و یکم اکثریت قریب اتفاق افراد به اصول بهداشتی مربوط به ابعاد مختلف جسمانی خویش آگاهی دارند به والدین از طریق رسانه‌های گروهی و به فرزندان از طریق آموزشگاه‌ها این مهم توصیه و سفارش می‌شود. ولی اکثریت جامعه متأسفانه به امر بسیار مهم بهداشت روانی خود و فرزندان اهمیت نمی‌دهند و بهتر آنکه بیان نمائی‌ام آگاهی ندارند(میلانی فر،1379). درحالی‌که برحسب آمارهای کشورهای مختلف تعداد افراد مبنی بر مشکلات و معضلات روانی رو به فزونی است. گرچه به نظر می‌رسد همه انسان‌ها مسئول اعمال و سلامت خود هستند ولی در مورد وابستگی به مواد و اعتیاد مسئله اندکی پیچیده تر است بدین معنی که فرد معتاد صرفا یک مصرف کننده نیست که هر وقت خواست ماده ای را مصرف کند و هر وقت نخواست آن را کنار بگذارد. در واقع مجموعه ای از عوامل ذهنی، روانی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و ... فرد را به این سمت سوق می‌دهند که معمولا همه آن‌ها در نگاه اول موردتوجه قرارنمی گیرند و روند درمان راتحت تاثیر قرار میدهند و البته خود اعتیاد و فرد وابسته به مواد نیز بر عوامل بالا تاثیر می‌گذارند و خانواده و جامعه را به واکنش‌های خاص وادار می‌کند لذا اخیراً بر رفتار خانواده ونقش آن‌ها بر ادامه اعتیاد فرد تاکید شده است و البته سوالی که اغلب پدر و مادرها وهمسران می‌پرسند این است که در مقابل فرد وابسته به مواد چه رفتاری نشان بدهیم که فرد مجدداً مصرف مواد را شروع نکند پاسخ به این سوال اندکی مشکل است وراهنمایی ها بستگی به شرایط فرد وخانواده اش دارد وشایدپاسخ به اینکه چه کارهایی را نبایدانجام داد راحتترباشد. (بیابانگرد، 1373)

    اختیاردادن [1] اولین و مورد توافق‌ترین مشخصه هموابستگی[2]  است که در آن اعضای خانواده فکر می‌کنند کمترین کنترل را روی توانمندسازی افراد برای مصرف مواد دارند و آن هم به خاطر فشار اجتماعی روی افراد حمایت گر خانواده مثل همسرومادر است که از اعضای دیگر خانواده حمایت می‌کنند یا ممکن است وابستگی‌های بین فردی بیمار گونه بین افراد خانواده وجود داشته باشد که یک نفر از فرد معتاد حمایت می‌کند. که هر دوی این رفتارها واحساس ها باعث می‌شود که در مقابل تغییر رفتار اعتیادی مقاومت ایجاد شود. بنابراین، برای پیشگیری از بروز حالات عدم تعادل روانی و خارج شدن انسان از خط صراط مستقیم، باید بازگشت به فطرت پاک الهی را توصیه کرد، همچنین قدرت ابرازوجود تا انسان به دور از عوامل تحریکی خارج‌کننده از صراط مستقیم، به این راه راست پای‌نهد و منحرف نگردد. اینجا نقطه عطف ارتباط بین دین و مذهب و بهداشت روانی است؛ زیرا بهداشت روانی نیاز به شناخت کامل روان انسان دارد؛ دین نشئت گرفته از علم الهی است و خالق، از روان مخلوق خود شناخت کامل دارد. بنابراین، دین می‌تواند اطلاعات جامعی درباره روان انسان ارائه کند و آموزه‌های آن می‌تواند راهنمای کاملی برای رعایت بهداشت روانی باشد. (بیابانگرد، 1373).

     

    1-2- بیان مسئله

    بر اساس جدیدترین پژوهش‌های جامعه‌شناختی، 95% انسان‌ها به وجود خداوند ایمان دارند. محققان هیچ قومی از اقوام بشری را نیافته‌اند که صاحب نوعی دین نباشند. مذهب به عنوان مجموعه ای از اعتقادات بایدها و نبایدها و نیز ارزش‌های اختصاصی و تعمیم یافته، از مؤثرترین تکیه گاه‌های روانی به شمار می‌رود و قادر است معنای زندگی را در لحظه‌های عمر فراهم کند و در شر ایط خاص نیز با فراهم سازی تکیه‌گاه‌های تبیینی، فرد را از تعلیق و بی‌معنایی نجات دهد. آملینگ از مذهب به مثابه یک مجموعه عقاید سازمان یافته یاد می‌کند که به سؤالات زندگی پاسخ می‌دهد. و در قالب متون مذهبی، تشریفات و اعمال سازماندهی می‌شود (وولف[3]، 2011) اسپیکلا و همکاران مذهب را به عنوان یک نظام مرجع برای تفسیر وقایع زندگی مورد بحث قرار می‌دهند. مذهب به عنوان یک نظام با معنا تصور می‌شود که افراد از آن برای کمک به فهم مسایل جهانی، پیش بینی، مهار وقایع و حفظ حرمت خود استفاده می‌کنند. در همین زمینه، یکی از موضوعات دینی و مذهبی، که از سوی محققان به عنوان شاخص پیروی یا تمایل به آموزه‌های دینی در پیشینه پژوهشات مطرح شده، جهت گیری مذهبی است. این مفهوم بر دلایل ابزاری و غیرابزاری بودن افراد، در گزاردن کنش‌های مذهبی دلالت دارد. (جان بزرگی، 1388) جهت گیری مذهبی عبارت است از: عملکرد فرد بر اساس باورهای دینی خود. جهت گیری مذهبی به قرار مرجعیت بخشیدن به ساختار روابط و مناسبات در تمام ابعاد آن، در پرتو رابطۀ انسان با خدا تعریف شده است. در حوزه روان شناسی، آلپورت نخستین محققی هست که جهت گیری مذهبی را مورد بررسی قرار داده است. مقصود آلپورت از جهت گیری مذهبی، ترکیبی از باورهای مذهبی، رفتارها و انگیزه بود. از دیدگاه آلپورت[4]، این جهت گیری مذهبی به دو صورت جهت گیری مذهبی درونی و جهت گیری مذهبی بیرونی می‌باشد. (بهرامی، 1389) افراد دارای جهت گیری بیرونی، باورهای مذهبی را قبول دارند و به آن عمل می‌کنند. این گروه به اندازه ای در مراسم مذهبی شرکت می‌کنند که آن‌ها را در رسیدن به اهداف مادی خود مانند وجهۀ اجتماعی، رفاه و آسایش، حمایت و تأیید یاری رساند. اما جهت گیری مذهبی درونی، فراتر و متعالی تر از این مجموعه اهداف، در نظر گرفته می‌شود. در این جهت گیری، ایمان، به خاطر خود ایمان، ارزشمند و مفید است، نه به عنوان ابزاری برای رسیدن به اهداف. آلپورت مذهب بیرونی را به عنوان یک مذهب نابالغ یا کمتر رسش یافته نسبت به مذهب درونی توصیف می‌کرد. به عقیده وی، مذهب بیرونی کمتر از مذهب درونی، جنبه درمانگرانه و پیشگیرانه دارد. تنها مذهب با جهت گیری درونی است که سلامت روانی را تضمین می‌کند. امروزه توجه به بعد معنوی سلامت در بسیاری از تعاریف ارائه شده برای سلامتی مدنظر قرار گرفته است و پیشنهادهایی برای گنجاندن سلامت معنوی به عنوان یکی از ابعاد سلامتی در تعریف سازمان بهداشت جهانی از سلامت ارایه شده است (آلپورت،­2010). هنگامی که هدف از برخورداری از سلامت معنوی، احساس راحتی، آرامش درونی و... بیان می‌گردد، این نتیجه را در پی دارد که با توجه به متفاوت بودن افراد، آنچه ممکن است برای فردی احساس راحتی و آرامش ایجاد کند، ممکن است برای دیگری کارایی نداشته باشد. پس هر کس باید در پی چیزی باشد که برای شخص وی احساس راحتی، امید، معنا و آرامش درونی به ارمغان آورد. سلامت معنوی اصطلاحی است که در دانش جدید پزشکی در بازه زمانی سال 1979 میلادی توسط بهداشت جهانی به عنوان رکن چهارم سلامت مطرح گردید و در معاهده کپنهاک برای توسعه اجتماعی مورد توافق دولت‌های اروپایی قرارگرفت. (فرهنگستان علوم پزشکی ایران، 1389)

     قدرت ابراز وجود از مهارت‌های اجتماعی موثر انسان‌هاست نوآوری و توانایی‌های انسان‌ها در گروه و زندگی اجتماعی تبلور می‌یابد. انسان‌هایی در زندگی اجتماعی موفق ترند که قدرت ارتباطی بیشتری داشته و بتوانند به آسانی خواسته‌ها، سئوالات و مشکلات خود را در گروه‌ها اعم از خانواده، کلاس درس، دانشگاه و غیره بیان کنند و از طرح خواسته‌های خود هراس نداشته باشند. ابراز وجود معمولاً مناسب‌ترین پاسخ است. مردم افراد پرخاشگر را اشخاصی ناسازگار، زورگو، سلطه گر و غیرخویشتندار می‌دانند. گرچه این افراد گاهی با نهیب زدن و ترساندن دیگران می‌توانند حرف خود رابر کرسی بنشانند، اما باعث می‌شوند تا دیگران از آن‌ها بیزارند و گریزان شوند. از سوی دیگر عدم ابراز وجود باعث می‌شود تا دیگران  ما را موجودی ضعیف دانسته که من سادگی می‌توان او را فریب داد و در نتیجه این افراد اغلب از زندگی خود ناراضی بوده و نمی‌توانند من اهداف خود برسند. اما افرادی که اهل ابراز وجود هستند کنترل بیشتری بر زندگی خود داشته و اغلب از روابطشان رضایت دارند و من اهداف خویش می‌رسند. مردم من آن‌ها اعتماد بیشتری داشته و احترام بیشتری می‌گذارند، زیرا آن‌ها را شخصیت‌های محکم و ثابت قدم می‌دانند. (بهرامی، 1389). در بعضی از پژوهش‌ها، گزارش شده که شدت نگرش‌های مذهبی در زنان بیشتر از مردان است برای مثال، داناهیواز نظر نگرش‌های مذهبی و فرارو و کلی‌ مور از نظر درخواست مشاوره مذهبی، بین دو جنس تفاوت معناداری یافتند. قوی‌تر بودن نگرش‌های مذهبی در زنان در چند پژوهش داخلی نیز به دست آمده است. در پژوهشی که همایون فرد نجام داد، مشخص شد که بین نوجوانان دختر و پسر تفاوت معناداری در زمینه ارزش‌های دینی، سیاسی، فطری، اجتماعی و هنری وجود دارد. بنابراین، نتایج، دختران به ترتیب در ارزش‌های دینی، سیاسی، فطری، هنری و اقتصادی در اولویت‌اند. ابراهیمی گزارش می‌کند که در 75٪ از دانشجویان دانشگاه اصفهان گرایش دینی وجود دارد و دانشگاه بر افکار و اعمال دینی 40% از دانشجویان تأثیر گذاشته است و دانشجویان مؤنث، در این زمینه در مقایسه با دانشجویان مذکر برتری داشته‌اند. لهسایی‌زاده و همکاران (1388) در پژوهشی تحت عنوان «بررسی رابطه جهت‌گیری مذهبی و سلامت روانی مهاجران بر اساس مدل آلپورت و راس» به این نتیجه رسیده‌اند که ضریب همبستگی بین جهت‌گیری درون‌دینی با سلامت روان 79/0 و برون‌دینی 75/0- است و یافته‌های پژوهش آن‌ها پیش‌فرض نظریه آلپورت در مورد رابطه بین سلامت روانی و دین‌داری و ارتباط آن با سلامت روانی مهاجران را تأیید می‌کند. (پی[5]ن، 2013). گردی و همکاران در پژوهشی تحت عنوان «رابطه سلامت روانی با تفکر غیرمنطقی در دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی» به این نتیجه دست یافته‌اند که سطح سلامت روانی آزمودنی‌ها با میزان تفکرات غیرمنطقی آن‌ها به‌طور کلی، و با انواع توقع تأیید از دیگران، انتظار بیش از حد از خود، واکنش به ناکامی، بی‌مسئولیتی هیجانی، بیش‌دلواپسی اضطرابی، اجتناب از مشکل، و درماندگی برای تغییر معکوس و با کمال‌گرایی معنادار بوده است. بنابراین سوال اصلی این پژوهش این است که آیا بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی و مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام رابطه وجود دارد؟

     

     

     

    1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق

    به رغم نگاه بدبینانه روانشناسان در سطح برخی نظام‌های کلی به مذهب، از همان ابتدای شکل گیری روانشناسی کاربردی، تحقیقات در زمینه رابطه مذهب و سلامت، اغلب بیانگر رابطه ای مثبت بین این دو متغیر بوده است. از دهه 50 میلادی تحقیقات بیانگر تاثیر مداخلات مذهبی بر بهبود آلام روانشناختی بودند از جمله می‌توان به تاثیر نماز و «دعا درمانگری» بر کنترل اختلالات روانشناختی اشاره کرد مرور تحقیقات در سالهای بعد این تاثیر را واجد برجستگی بیشتری می‌کند. از دهه 90 به دنبال ناکامی نسبی متخصصین حرفه‌های بهداشت روانی از فنون و شیوه‌های مداخله‌ای مرسوم و به دنبال تحقیقات متعدد و نتایج آن‌ها که بیانگر تاثیر مثبت مذهب بر سلامت بود، روی آوری به مذهب روز افزون گردید. (خوانین­زاده، 1387). پرداختن به مفهوم دقیق سلامت معنوی و تعریف آنچه که معنویت در این خصوص به آن دلالت می‌کند یعنی استحصال یک مفهوم دلالت شناسانه شاید اولین گام برای رسیدن به جامعه ای با افرادی از همه ابعاد سالم باشد و این مسأله ارائه تعریفی دقیق و جامع از سلامت معنوی مهم‌ترین چالش پرداختن به این موضوع به شمار می‌رود. گام بعدی، شناسایی و تعیین مؤلفه‌ها، شاخص‌های اندازه گیری و به کارگیری مقیاس‌ها و ابزارهای معتبر و پایا جهت اندازه گیری سلامت معنوی است. یکی از ایرادات مطالعات مربوط به سلامت معنوی تا زمان حاضر ناتوانی آن‌ها در تجزیه ابعاد مختلف معنویت بوده است (شافر[6]، 2012) ماهیت پیچیده و درهم تنیده شده معنویت و دین نیز باعث سوء برداشت درباره تساوی این دو و در نتیجه سردرگمی شده است. (برام[7] 2013 ،145). نویسندگان از زوایای مختلفی به معنویت نگاه کرده و تعاریف گوناگونی از آن ارائه داده‌اند به طوری که می‌توان گفت هیچ اجماعی بر سر تعریف معنویت وجود ندارد اما از طرف دیگر، بین - نویسندگان و پژوهشگران این اجماع عمومی وجود دارد که سلامت معنوی یک خرده مفهوم معنویت است مفهوم سلامت معنوی، قبل از همه، بایستی به واکاوی مفهوم معنویت پرداخت (لوین جیس[8]، 2011). ابراز وجود یکی از مهارت‌های اجتماعی است که در محیط‌های تخصصی و در تعاملات روزمره بسیار مفید است. ابراز وجود به معنی احترام گذاشتن به خود و دیگران است و این یعنی آگاه بودن از نیازها و خواسته‌های خود و معنی آن صرفا"، تامین خواسته‌های خود نیست بلکه باید به دیدگاه‌های دیگران نیز احترام بگذاریم. اگر در خصوص افکار و احساس خود در مقابل خودمان رو راست نباشیم اقدام به ابراز وجود دشوار است. بنابراین باید حمایت از خویشتن را بخشی از زندگی خود سازیم و ابزار وجود را از خانه و مدرسه شروع کنیم و با آموزش مهارت‌های زندگی به کودکان و نوجوانان موجب ارتقاء رشد شخصی و اجتماعی آنان شده و زمینه پیشگیری از آسیب‌های روانی و اجتماعی را فراهم نماییم. این پژوهش از جنبه‌های زیر دارای اهمیت و اولویت می‌باشد:

    1. تاکنون پژوهش‌های اندکی در رابطه با جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی و مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد انجام شده است بنابراین انجام این پژوهش که معتادین را از ابعاد مختلف مورد مطالعه قرار داده از اهمیت شایان توجهی برخوردار می‌باشد.

    2. علیرغم پژوهش‌های انجام گرفته پیرامون جهت گیری مذهبی در بین معتادین کمپ در دیگر کشورها بررسی‌های داخلی نشان می‌دهد در زمینه بررسی جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی و مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد ایلام پژوهش کاربردی صورت نگرفته و فقط درحد مطالبی است که به صورت پراکنده در برخی کتاب‌ها یا مقالات نگاشته شده است، بنابراین پژوهش حاضر نیاز به تولید و بهره مندی از اطلاعات در این بخش را بر طرف می‌نماید.

    3. در نهایت آنچه که اهمیت انجام این پژوهش را دو چندان نموده، بررسی سلامت معتادین کمپ اعتیاد و شناسایی مشکلات آنان می‌باشد.

    بنابراین امید است با ارائه این گونه پژوهش‌ها و به کارگیری راهکارهای درست و داشتن یک برنامه منظم و اصولی در درمان معتادان میزان عزت نفس معتادان را افزایش دهند تا اثربخش ومؤثر باشد. ارائه این گونه پژوهشات در مراکز آموزشی و دانشگاهی نقش بسزایی دارد

     

    [1] Enabling

    [2] codependence

    [3] Wulff

    [4] Allport

    1Payne

    [6] Schaefer

    [7] Beramme

    [8] Levin JS

     

  • فهرست:

    فهرست مطالب

    عنوان                                                                                                         صفحه

     

    فصل اول: کلیات پژوهش

    1-1- مقدمه................................................................................................................................. 2

    1-2- بیان مسئله........................................................................................................................... 3

    1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق............................................................................................ 6

    1-4- اهداف پژوهش................................................................................................................... 7

    1-4-1- هدف کلی...................................................................................................................... 7

    1-4-2- اهداف جزئی.................................................................................................................. 7

    1-5- فرضیه‌های پژوهش.............................................................................................................. 8

    1-6- متغیرهای پژوهش................................................................................................................ 8

    1-7- تعریف واژه‌ها و اصطلاحات فنی و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی).......................... 8

    1-7-1- تعاریف مفهومی و نظری................................................................................................. 8

    1-7-2- تعاریف عملیاتی............................................................................................................. 9

    1-8- قلمرو پژوهش.................................................................................................................. 10

     

    فصل دوم: ادبیات نظری پژوهش

    2-1- مقدمه............................................................................................................................... 12

    2-2- مهارت ابراز وجود............................................................................................................ 13

    2-2-1- مداخلات روانشناختی (جرات ورزی)............................................................................ 13

    2-2-2- یادگیری مهارت اهمیت دادن به خود.............................................................................. 14

    2-2-3- سازگاری شخصی یا حفظ سلامت روان......................................................................... 15

    2-2-4- راهکارهای تقویت اراده و قاطعیت در تصمیم گیری و دوری از اهمال کاری...................... 17

    2-3- سلامت معنوی.................................................................................................................. 21

    2-3-1- شناسایی راهکار مناسب در تبیین سلامت معنوی.............................................................. 22

    2-3-2- شناخت نیازهای معنوی در بیماران................................................................................. 23

    2-3-3- تأثیر دین و باورهای دینی در سلامت روانی فرد و جامعه................................................ 26

    2-3-4- تاثیر دین و باورهای مذهبی در بهداشت روانی............................................................... 27

    2-3-5- مقابله‌های دینی و سلامت روانی.................................................................................... 28

    2-3-6- دین و بیماری روانی..................................................................................................... 28

    2-4- جهت گیری مذهبی........................................................................................................... 31

    2-4-1- سرمایه مذهبی.............................................................................................................. 31

    2-4-2- سرمایه مذهبی و ایمان................................................................................................... 32

    2-4-3- خودفزایندگی و استهلاک سرمایه مذهبی......................................................................... 33

    2-4-4- مرور دیدگاه چند روانشناس در مورد دین...................................................................... 33

    2-5-تعاریف اعتیاد.................................................................................................................... 38

    2-5-1- علل گرایش به اعتیاد..................................................................................................... 38

    2-5-2- پیشگیری از اعتیاد......................................................................................................... 39

    2-5-3- نظریه‌های انحرافات اجتماعی (پیدایش اعتیاد)................................................................. 39

    2-5-4- علل گرایش به اعتیاد..................................................................................................... 43

    2-5-4-1- علل فردی............................................................................................................... 43

    2-5-4-2- علل خانوادگی......................................................................................................... 46

    2-5-4-3- علل اجتماعی.......................................................................................................... 51

    2-5-5- نقش مذهب در درمان اعتیاد.......................................................................................... 55

    2-5-6- نقش مذهب و سلامت معنوی در پیشگیری از اعتیاد........................................................ 56

    2-5-7- عوامل تشدید کننده اعتیاد.............................................................................................. 61

    2-5-7-1- راهکارهای کاربردی................................................................................................. 62

    2-6- پیشینه تجربی تحقیق......................................................................................................... 63

    2-6-1- تحقیقات انجام گرفته در خارج از کشور......................................................................... 63

    2-6-2- تحقیقات انجام گرفته در داخل کشور............................................................................. 67

    2-7- جمع‌بندی مطالعات انجام شده............................................................................................ 69

     

    فصل سوم: روش تحقیق

    3-1- مقدمه............................................................................................................................... 71

    3-2- روش پژوهش.................................................................................................................. 71

    3-3- شیوه اجرای تحقیق............................................................................................................ 72

    3-4- جامعه آماری.................................................................................................................... 72

    3-5- حجم نمونه و روش نمونه گیری......................................................................................... 72

    3-6- ابزار جمع آوری داده‌ها..................................................................................................... 73

    3-6- 1- پرسشنامه‌ی سلامت معنوی........................................................................................... 73

    3-6- 2- پرسشنامه جهت گیری مذهبی....................................................................................... 74

    3-6- 3- پرسشنامه ابراز وجود................................................................................................... 74

    3-6-4- روایی ابزار اندازه گیری................................................................................................. 74

    3-6-5- پایایی ابزار اندازه گیری................................................................................................. 74

    3-7- روش تجزیه و تحلیل داده‌ها.............................................................................................. 75

    3-7-1- ضریب همبستگی پیرسون.............................................................................................. 75

    3-8- جمع بندی....................................................................................................................... 76

     

    فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها

    4-1-مقدمه............................................................................................................................... 78

    4-2- تجزیه و تحلیل داده‌ها...................................................................................................... 79

    4-3- آمار استنباطی.................................................................................................................. 81

     

    فصل پنجم: بحث و نتیجه‌گیری

    5-1- مقدمه............................................................................................................................. 86

    5-2- بحث و نتیجه گیری.......................................................................................................... 87

    5-3- پیشنهادها و راهکارهای مبتی بر یافته‌های پژوهش................................................................ 88

    5-3-1- پیشنهادها به پژوهشگران بعدی...................................................................................... 88

    5-3-2- پیشنهادهای کاربردی.................................................................................................... 89

    5-4- محدودیت‌های پژوهش..................................................................................................... 89

    5-4- 1- محدودیت‌های در اختیار پژوهشگر............................................................................... 89

    5-4- 2- محدودیت‌های خارج از اختیار پژوهشگر...................................................................... 89

    منابع.......................................................................................................................................... 90

    ضمائم........................................................................................................................................ 92

     

    منبع:

    منابع و مآخذ

    - اریکسون، ریتال و همکاران، زمینه روانشناسی مترجم، محمد تقی براهنی.

    - افروز، احمد (1371). بررسی رابطه حمایت اجتماعی ادراک شده با سازگاری اجتماعی دانش آموزان شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت مدرس.

    - آذر، عادل، ومنصور مومنی (1385). آمار وکاربرد آن؛ ج 2، تهران, انتشارات سمت.

    - بهرامی احسان (1389). رابطه بین جهت گیری مذهبی، اضطراب و حرمت خود. مجله روانشناسی، سال ششم، شماره 24.

    - بهرامی احسان، تنهایی فرد (1389). رابطه بین ابعاد جهت گیری مذهبی با سلامت روانی و اختلال‌های روانشناختی. روانشناسان. ایرانی،؛ سال دوم، شماره 5، صفحات 35 تا 42.

    - بیابانگرد اسماعیل (1373). روش‌های افزایش عزت نفس در کودکان و نوجوانان، انتشارات انجمن اولیاء و مربیان تهران.

    - پرویز عسگری و همکاران (1389). «تاثیر آموزش شیوه‌های تربیتی سیره عملی پیامبر اکرم (ص) بر تفکر دینداری، اعتقادات و باورهای مذهبی و سلامت روان دانش آموزان دوره متوسطه) دانش و پژوهش در روانش شناسی کاربردی، ش 40 (11)، ص 16.

    - جان بزرگی (1388). بررسی اثر بخشی روان درمانگری کوتاه مدت با و بدون جهت گیری مذهبی بر مهار اضطراب و تنیدگی. پایان نامه دکتری،. تهران، دانشگاه تربیت مدرس.

    - جلیلیان، «تاثیر آموزش فرهنگ دینداری بر میزان افسردگی» فصلنامه حیات، سال دهم، ش 23، 1380، ص 56-49.

    - جیمز ویلیام (1367). دین و روان، ترجمه مهدی قائمی، ج 2، قم: نشر دارالفکر

    - خوانین زاده، اژه‌ای، مظاهری (1387). مقایسه سبک دلبستگی دانشجویان دارای جهت گیری مذهبی درونی و بیرونی. مجله روانشناسی، سال نهم، شماره 3.

    - رمضانی، ولی ا (1388). بررسی رابطه جهت گیری دینی (درونی و برونی) با سلامت روان مردان و زنان 25 تا 55 ساله زرتشتی، مسیحی و مسلمان در شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، تهران، دانشگاه تربیت معلم.

    - سرمد، مرتضی و دیگران (1388). «روش‌های پژوهش در علوم رفتاری»، تهران، نشر آگاه.

    - سیف نراقی، مریم، نادری، عزت الله (1375)، روش‌های تحقیق و چگونگی ارزیابی آن در علوم انسانی، تهران انتشارات ارسباران.

    صانعی، (1382). اندازه گیری اعتقادات و نگرش مذهبی دانشجویان دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران.

    - صفورایی و پاریزی (1386). «بررسی ارتباط سلامت روان با مذهب درونی و بیرونی در شهر کاشان»، فصلنامه علمی- پژوهشی روانشاسی دانشگاه تبریز، سال سوم، شماره دهم، ص 65-88.

    عقیقی بخشایشی (1357). رابطه التزام عملی به اعتقادات مذهبی با سلامت روانی و هویت یابی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان، مقاله ارائه شده در همایش ملی روان شناسی و کاربرد آن در جامعه.

    - قربان حسینی (1368). روان شناسی دین، یک روی آورد علمی چند تباری، فصلنامه قبسات، سال. سوم، شماره 2 و 3.

    کرمی و همکاران، «رابطه بین ابعاد مختلف دینداری و سلامت عمومی در دانشجویان دانشگاه اصفهان»، پژوهش‌های تربیتی و روان‌شناختی، ش 2، سال دوم، 1385، صفحه 1-22.

    - گنجی و محمودیان (1382). تاثیر ارایه خدمات مددکاری در کاهش نیازهای بهداشتی، درمانی سالمندان، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، دوره  7، شماره 4؛ صفحه 56 تا صفحه 61.

    - نوری،نجیب الله؛ جان بزرگی،مسعود (1392). رابطه ی خوش بینی از دیدگاه اسلام با افکار اضطرابی و افکار فراشناختی نگرانی (فرانگرانی)، مجله: روانشناسی و دین» سال ششم - شماره 24 [علمی-پژوهشی] (19 صفحه - از 66 تا 84)

    -فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران (1389). جستاری در سلامت معنوی، تهران، چاپ اول.. مطهری، مرتضی. یادداشت‌ها، تهران، صدرا، جلد 2 ص 11.

    -قریشی راد،فخرالسادات (1392). بررسی ویژگی های روانسنجی، مجله: روانشناسی بالینی»  شماره 20 [علمی-پژوهشی/ISC] (14 صفحه - از 85 تا 98).

    قریشی راد، (1381). «بررسی ساخت شخصیت در جهت‌گیری مذهبی دانشجویان»، مجله روان‌شناسی، ش 14، صفحه 185-204.

    -لهسایی زاده،عبدالعلی؛ آذرگون،زهره؛ مرادی،گلمراد(1385). بررسی جهت گیری مذهبی و سلامت روانی مهاجران بر اساس مدل آلپورت وراس: نمونه مورد مطالعه قصر شیرین، مجله: علوم اجتماعی (دانشگاه فردوسی مشهد)»  شماره 8 [علمی-پژوهشی] (21 صفحه - از 149 تا 169)

    مژگان عباسی، اعظم گیوری، حمید حقانی، مرحمت فراهانی نیا(1384). سلامت معنوی دانشجویان پرستاری و دیثدگاه آنان در مورد معنویت و مراقبت معنوی از بیماران، فصلنامه پرستاری ایران، دوره هیجدیم شماره 44.

     

    -Allport G, editor)2010(. The person in psychology. Boston, Beacon Press,.

    -Berammer LM, Abrego P, Shostrom EL, editors )2013( . Therapeutic counseling and psychotherapy.6th edition.PrenticeHall.

    - Wulff DM, editor)1997(. Psychology of religion.2nd edition, John Wiley & Sons Inc.

    -Donahue, M.J. (1985); Intrinsic and Extrinsic religiousness: Peview and meta analysis. Journal of psychology and social psychology, 48.

    -Sharf, R. S (1996); Theories of psychotherapy and counseling: Concepts and cases; Brooks/col. Pob.

    -Schaefer CA, Gorsuch RL )2012(. Psychological adjustment and religiousness. Journal for the Scientific Study of Religion;3(4):448-61.

    -Levin JS, editor)2011(. Religion in aging and health.Theoretical foundations and methodological frontiers.ASAGE, Pub.Inc;

    -Neelman J, Halpern D, Leon D, Lewis G )2012(. Tolerance of suicide, religion and suicide rates: an ecological andindividual study in western countries. Psychol Med;27(5):165-71.

    -Payne IR, Bergin AE, Bielmea KA, Jenkins PH)2013(. Review of religion and mental health: prevention and theenhancement of psychosocial functioning. Prevention in Human Service 9:11-40.

    -Wulff DM, editor.)2011(. Psychology of religion.2nd edition, John Wiley & Sons Inc.

     

     


موضوع پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, نمونه پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, جستجوی پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, فایل Word پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, دانلود پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, فایل PDF پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, تحقیق در مورد پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, مقاله در مورد پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, پروژه در مورد پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, پروپوزال در مورد پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, تز دکترا در مورد پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, تحقیقات دانشجویی درباره پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, مقالات دانشجویی درباره پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, پروژه درباره پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, گزارش سمینار در مورد پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, پروژه دانشجویی در مورد پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, تحقیق دانش آموزی در مورد پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, مقاله دانش آموزی در مورد پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام, رساله دکترا در مورد پایان نامه بررسی ارتباط بین جهت گیری مذهبی، سلامت معنوی با مهارت ابراز وجود (قاطعیت) در بین معتادین کمپ اعتیاد شهر ایلام

پایان نامه تحصیلی جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد رشته: روانشناسی گرایش: بالینی چکیده فارسی هدف:این پژوهش با هدف مقایسه همبستگی خانوادگی، سلامت روانی و جهت گیری مذهبی در دختران فراری و عادی شهر تهران انجام شد. روش: روش تحقیق علّی-مقایسه ای و جامعه آماری آن 200نفر ازختران فراری و عادی شهر تهران در سال 93 بودند که از این تعداد 200 نفر، 100 نفردختران عادی به شیوه تصادفی ساده و ...

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته روان شناسی(عمومی) چکیده این پژوهش با هدف بررسی رابطه ی جهت گیری مذهبی با تعارضات زناشویی و الگوهای ارتباطی در بین زوجین در شهر بندرعباس در سال 1392 انجام گردید. روش تحقیق پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه زوجین شهر بندرعباس است. نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران، تعداد 300 نفر محاسبه ...

پایان­نامه تحصیلی جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد رشته: روان شناسی گرایش: بالینی چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ابعاد جهت گیری مذهبی و هوش هیجانی با رضایتمندی زندگی زناشویی انجام شد. در این تحقیق 302 نفر از فرهنگیان متأهل زن و مرد با میانگین سنی 40سال و انحراف استاندارد 73/5و مدت ازدواج با میانگین 66/15 و انحراف استاندارد 29/4 که 9/58 درصد آن را زنان فرهنگی تشکیل می دادند و سطح ...

پایان‌نامه کارشناسی ارشد در رشته روانشناسی بالینی چکیده ارزیابی مدلی برای پیش‌بینی سلامت روان دانشجویان بر اساس ایمان مذهبی، با میانجی‌گری شادکامی، سبک دل­بستگی دوسوگرا و منبع کنترل هدف پژوهش حاضر، طراحی و آزمودن مدل پیش‌بینی سلامت روان دانشجویان بر اساس ایمان مذهبی، با میانجی‌گری شادکامی، سبک دل­بستگی دوسوگرا و منبع کنترل می­باشد. روش پژوهش، از نوع همبستگی است. جامعه پژوهش، ...

پایان نامه برای دریافت مدرک کارشناسی ارشد رشته: علوم تربیتی گروه :برنامه ریزی درسی چکیده : خودکنترلی، مراقبتی درونی است که بر اساس آن،بی آنکه نظارت یا کنترل خارجی در بین باشد،وظایف محول شده انجام و رفتارهای ناهنجار و غیر قانونی ترک می شود. هنگامی که کسی بی توجه به کنترل خارجی،تلاش خود را مصروف انجام دادن کاری که بر عهده او واگذار شده است،کند و مرتکب خلافی از قبیل کم کاری و سهل ...

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته روان شناسی عمومی چکیده هدف از پژوهش حاضر « بررسی رابطه نگرش مذهبی ،خود پنداره و حمایت اجتماعی با رضایت شغلی » بود. جامعه آماری این پژوهش کلیه زنان کارمند دانشگاه های آزاد ،ملی و پیام نور شهر کرمان که در قسمت اداری مشغول به کار می باشند به تعداد 303 نفر می باشد ،حجم نمونه دراین پژوهش 169 نفر به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شد. تجزیه ...

پایان نامه تحصیلی جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی چکیده: این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین نگرش مذهبی با بهزیستی روانشناختی و فرسودگی شغلی بین معلمان مرد مدارس متوسطه شهر شهرکرد اجرا شد. روش پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری همه معلمان مرد مدارس متوسطه شهر شهرکرد در سال تحصیلی 92-93 بودند.تعداد معلمان 1740 نفر بود که از بین آنها 95 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب ...

پایان نامه جهت دریافت درجه کارشناسی ارشد(.M.A) گرایش: صنعتی و سازمانی رابطه بین هوش معنوی و شادکامی با رفتار شهروندی سازمانی کارکنان کارخانه قند اقلید چکیده هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی رابطه بین هوش معنوی و شادکامی با رفتار شهروندی سازمانی در کارکنان کارخانه قند شهرستان اقلید بود. نمونه این پژوهش شامل170 نفر از کارکنان بودند که به صورت تصادفی ساده از بین کلیه کارکنان انتخاب و ...

پایان­نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته روان‌شناسی (M.A) گرایش: عمومی چکیده سرطان از جمله بیماری های مزمنی است که بار ااقتصادی، اجتماعی و روانی سنگینی برای بیمار، خانواده و جامعه به همراه دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش هوش معنوی و ذهن آگاهی بر بهزیستی روان‌شناختی و امید به زندگی در بیماران سرطانی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه افراد سرطانی شهر ...

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته روان‌شناسی (M.A) گرایش: عمومی چکیده هدف این تحقیق بررسی رابطه ادراک از خدا و هویت اجتماعی در سبک زندگی دانشجویان و کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی‌ شهرستان دره شهر بوده و تلاش می‌ کند به این پرسش پاسخ دهد که آیا بین مولفه‌های فوق الذکر رابطه وجود دارد یا نه ؟جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان وکارکنان دانشگاه آزاد دره شهر، روش تحقیق ...

ثبت سفارش