پایان نامه معدن آهک چمبودک

مقدمه:

معدن آهک چمبودک مربوط به مجتمع کارخانجات فرآورده‌های ساختمانی ایران (فراسا) واقع در کیلومتر 85 اتوبان کرج قزوین با تولید فرآورده‌هائی شامل: سیپورکس، ایتونگ آجر ماسه آهکی، آهک پخته، تیرچه پانل، بالاست، شن و ماسه از سال 1357 مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. جهت تأمین سنگ آهک مورد نیاز کارخانه آهک صنعتی مجتمع، که تأمین کننده آهک پخته مورد نیاز بخش تولید آجر ماسه آهکی ایتونگ و سیپورکس، آهک پخته و همچنین تأمین کننده سنگ مورد نیاز بالاست آهکی می‌باشد. کلیه ذخایر سنگ آهک موجود در محدوده مجتمع در سال 1367 مورد بررسی‌های اکتشافی قرار گرفته و با درنظر گرفتن اطلاعات بدست آمده، محدودیت‌های پروانه‌ای و شرایط استخراج، در نهایت ذخایر سنگ پوزه غربی کوه حوضک که در فاصله یک کیلومتری شمال شرقی مجتمع قرار دارد، انتخاب گردیده و مورد بهره‌برداری قرار گرفت و مقادیر متنابهی از تیپ‌های مختلف سنگ آهک از این کوه نیز استخراج و به خط تولید کارخانه فرستاده شد.

کیفیت نامناسب این ذخایر در محل سینه کارهای احداثی، اشکالاتی در پروسه تولید آهک پخته ایجاد نموده و ضمناً محصول تولیدی نیز از کیفیت مناسبی برخوردار نبود بعلاوه ادامه عملیات استخراجی در بلوکهای با کیفیت نسبتاً مناسبتر نیز بدلیل شرایط استخراج بسیار نامناسب (حالت پرتگاهی و ارتفاع زیاد و عدم امکان احداث، جاده دستیابی) نیز امکان‌پذیر نبود.

بنابراین ادامه عملیات استخراجی در سینه کارهای سنگ آهک کوه حوضک متوقف گردیده و انجام پی‌جوئی‌های مجدد جهت دستیابی به ذخایر سنگ آهک مناسب‌تر الزامی گردید. این عملیات در پائیز سال 71 انجام پذیرفت. طی این عملیات کلیه بیرون ‌زدگی‌های سنگ آهک در شعاع مناسب (فاصله مناسب و اقتصادی جهت حمل سنگ به سنگ‌شکن اولیه کارخانه) مورد پی‌جوئی‌های اکتشافی قرار گرفته و نمونه‌برداریهای سیستماتیک بر روی آنها انجام پذیرفت.

این بررسیها منجر به کشف سه بلوک معدنی قابل بهره‌برداری مناسب از نظر کیفیت، فاصله و شرایط استخراج گردید (این ذخایر در پی‌جوئی‌های انجام شده در سال 67 شناسائی نشده بود) موقعیت این سه بلوک معدنی در نقشه شماره 1 مشخص گردیده است.

نظر به اهمیت این ذخایر آهکی جهت تأمین سنگ آهک مورد نیاز این مجتمع تولیدی طی عمر مفید آن، در نظر است جهت بهره‌برداری کامل و اصولی از این سه بلوک، طرح جامعی تنظیم گردد بطوریکه نهایت سعی مبذول تا بتوان با صحیح‌ترین روش استخراج و طبق یک برنامه‌ریزی دقیق و مشخص از این ذخایر بهره‌برداری بعمل آورده و از هر گونه اقدامی که منجر به تخریب معدن و پیچیدگی عملیات استخراجی شود اجتناب کرد.

لذا برای جمع‌آوری اطلاعات لازم جهت طراحی استخراج و چگونگی بهره‌برداری از این ذخایر یک برنامه اکتشافی شامل انجام عملیات نقشه‌برداری توپوگرافی بزرگ مقیاس، انجام عملیات برداشتهای زمین‌شناسی معدنی و تهیه پروفیل‌های زمین‌شناسی معدنی و نمونه‌برداریهای سیستماتیک به اجرا در آمده است.

نظر به اینکه جهت تأمین سنگ آهک مورد نیاز کارخانه، بهره‌برداری هر چه سریعتر از ذخایر در برنامه شرکت فرآورده‌های ساختمانی قرار داشت لذا بلوک معدنی شماره 1 که از نظر امکانات دستیابی و شرایط استخراج در موقعیت مناسبتری نسبت به دو بلوک دیگر قرار داشت جهت شروع عملیات بهره‌برداری در اولویت قرار گرفته و طرح استخراج اولیه برای بهره‌برداری از این بلوک معدنی در سال 71 ارائه گردیده است و بر مبنای این طرح، بهره‌برداری از این بلوک معدنی آغاز گردید، بعد از اتمام عملیات اکتشافات تفصیلی و بدست آمدن نتایج و بر مبنای تجربیات بدست آمده طی 4 سال بهره‌برداری از بلوک شماره 1، طرح جامع استخراج از ذخایر معدنی تهیه گردید.

تولید اسمی دو کوره آهک‌پزی مجتمع فرآورده‌های ساختمانی مجموعاً 350 تن آهک پخته در روز می‌باشد که جهت این میزان تولید روزانه حداقل 620 سنگ دانه‌بندی شده می‌بایست به کوره‌ها شارژ گردد (دانه‌های 3 تا 7 میلی‌متر جهت کوره Soft burn 150 تن و دانه‌های 7 تا 12 میلی‌متر جهت کوره high burn 200 تن).

برای حدود 330 روز کاری جهت کوره‌های آهک‌پزی جمعاً سالیانه 200 هزار تن سنگ دانه‌بندی شده مورد نیاز است و با در نظر گرفتن حدود 30 درصد پرت دانه‌بندی (20 درصد پرت جهت سنگ شکن اولیه و 10 درصد پرت جهت سنگ شکن‌های ثانویه) و 5 درصد پرت استخراج و بارگیری و حمل میزان سنگ استخراجی جهت شارژ کوره‌های آهک‌پزی مجتمع فرآورده‌های ساختمانی حداقل می‌بایست 270 هزار تن در سال باشد.

نظر به اینکه احتمال دارد در بعضی از مواقع شرکت برحسب سفارشات خریداران مقادیری نیز بالاست آهکی تولید و ظرفیت تولید بالاست تأسیسات شرکت می‌تواند حدود 250 هزار تن در سال باشد با در نظر گرفتن حدود 33% پرت دانه‌بندی و استخراج بارگیری و حمل و غیره جهت تولید بالاست نیز می‌بایست 330 هزار تن سنگ استخراج گردد. در صورتیکه در مقاطعی سفارشات تولید بالاست به شرکت داده نشود این میزان سنگ استخراجی را می‌توان بعنوان دپوی ذخیره در محل مناسبی دپو نمود.

لذا طرح موجود بر مبنای حداکثر نیاز مجتمع به سنگ استخراجی سنگ آهک یعنی مجموعاً 600 هزار تن سنگ در سال یا روزانه 2000 تن سنگ استخراجی جهت 300 روز کاری تدوین و ارائه گردد.

منابع و مواخذ:

1  - استفاده از نتایج آزمایشگاهی سازمان زمین شناسی و آنالیز شیمیایی

2  - جزوات دانشگاهی اقتصاد معدنی استاد امیرافشار   درخصوص DCF      و محاسشبات اقتصادی آن

3  - کتاب زمین شناسی عمومی   ؛ دکتر حسن مدنی -  دکتر سیاوش شفیقی

4  - کتاب روشهای حفاری    ؛ دکتر مرتضی اصانلو

5 - کتاب محاسبات حفاری و آتشباری  جلد 1و2     ؛ مهندس استوار

6  - کتاب زمین شناسی ساختمانی  ؛  دکتر حسنی پاک

7 - کتابخانه سازمان زمین شناسی

8  - مجموعه مقالات و سمیتارهای سازمان صنایع و معادن