فهرست:
فصل اول : کلیات تحقیق
1-1 مقدمه. 1
1-2- بیان مسأله. 2
1-3- اهمیت و ارزش پژوهش... 5
1-4- پیشینه پژوهش... 7
1-5- اهداف پژوهش... 15
1-6- فرضیات و سؤالات پژوهش... 15
1-7- تکنیک‌های پژوهش... 16
1-8- روش جمع آوری اطلاعات.. 17
1-9- محدودیت‌های پژوهش... 18
1-10- کاربرد نتایج پژوهش... 18
1-11- قلمرو مکانی پژوهش... 19
فصل دوم: مبانی، مفاهیم و دیدگاه‌های نظری
2-1-مقدمه. 21
2-2- تعاریف و مفاهیم. 22
2-2-1- بلایای طبیعی.. 22
2-2-2- بحران. 23
2-2-3- شرایط اضطراری.. 23
2-2-4- پایداری.. 24
2-2-5- ظرفیت.. 24
2-2-6- آسیب پذیری.. 24
2-2-8- ریسک، احتمال خطر یا خطر پذیری.. 25
2-2-9- خطر. 25
2-3- ایمنی شهری.. 27
2-4- اثرات سانحه زلزله بر انسان. 27
2-5- بررسی اثرات سوانح.. 28
2-5-1- بررسی اثرات محیطی سوانح.. 28
2-5-2- بررسی اثرات بهداشتی و درمانی سوانح.. 28
2-5-3- اثرات اجتماعی سوانح.. 29
2-5-4- اثرات اقتصادی سوانح.. 29
2-5-5- بررسی اثرات مدیریتی و اجرایی سوانح.. 32
2-5-6- تأثیر سوانح بر مدیران جامعه. 32
2-5-7- فروپاشی سازمان‌های رسمی.. 33
2-5-8- وارد آمدن خسارت به تسهیلات و زیر ساخت‌های یک جامعه. 33
2-5-9- از هم گسیختن سیستم حمل و نقل.. 33
2-6- مدیریت بحران. 34
2-6-1- چرخه مدیریت بحران. 35
2-6-1-1- چرخه مدیریت بحران چهار قسمتی.. 35
2-6-1-1-2- چرخه مدیریت بحران شش قسمتی.. 36
2-7- مراحل و فرایند های مدیریت بحران. 37
2-7-1- امکانات جستجو، نجات و امداد. 37
2-7-2- امکانات امداد پزشکی- بهداشتی اضطراری.. 37
2-7-3- اسکان اضطراری و موقت.. 37
2-7-4- حمل و نقل و ترافیک اضطراری.. 38
2-8- دیدگاه‌های نظری آسیبپذیری نسبت به مخاطرات طبیعی.. 38
2-8-1- دیدگاه زیستی - فیزیکی.. 39
2-8-2- دیدگاه ساخت اجتماعی.. 40
2-8-3- دیدگاه ترکیبی.. 42
2-9- مدیریت آسیبپذیری؛ ریسک- بحران (رویکرد غالب) 48
2-10- نقش برنامه‌ریزی شهری در کاهش آسیبپذیری ناشی از زلزله. 50
2-11- اهداف کلی در مناطق زلزله خیز. 51
2-12- توجه به اصل لزوم برنامه ریزی منطقه ای 53
2-13- انتخاب مکات شهر وتوسعه های جدید در محل مناسب 53
2-14- موقعیت جغرافیایی شهر. 53
2-15- ساختار شهر. 54
2-16- بافت شهر. 54
2-17- فرم شهر. 57
2-18- کاربری اراضی شهری.. 57
2-19- تراکم‌‌های شهری.. 60
2-19-1- گروه اول. 61
2-19-2- گروه دوم. 61
2-19-3- گروه سوم. 61
2-19-4- گروه چهارم. 62
2-20- شریانهای حیاتی.. 62
2-21- ایستگاه‌های آتش نشانی.. 63
2-22- دسترسی به فضاهای باز عمومی.. 64
2-23- دسترسی به شبکه معابر. 64
2-24- راهبردهای برنامه‌ریزی کاهش خطرات ناشی از زلزله. 65
2-25-1- کاهش تراکم جمعیتی بافت‌های موجود. 65
2-26-2- کاهش تراکم ساختمانی.. 65
2-26-3 منطقه بندی.. 66
2-26-4- پهنه‌بندی در خدمت کاربری زمین.. 66
2-26-5- ریز پهنه‌بندی جهت کاربری زمین.. 67
2-26-6- پروانه ساخت و پروانه استقرار کاربری.. 69
2-27- 8-تعیین مقررات فضای آزاد (باز) 69
2-27-9- مقررات ساختمانی.. 70
2-27-10- جمع آوری و یکی کردن قطعات زمین.. 70
2-28-1- مدیریت بحران در ژاپن.. 71
2-28--1-2- درس‌هایی از زلزله بزرگ هانشین.. 72
2-28-1-3- اقدامات اجرایی جهت بازسازی ناشی از زلزله در ژاپن.. 72
2-28-1-4- استراتژی بازسازی در ژاپن.. 74
2-28-2 - هند( تجربه گجرات هند) 75
2-28-2-1- موارد مورد توجه در بازسازی.. 75
2-28-2-2- استراتژی بازسازی ناشی از زلزله. 76
2-28-2- 3- نقش سازمان‌های غیر دولتی در بازسازی گجرات.. 76
2-28-2-4- ساختارهای مهم در بازسازی‌های ناشی از زلزله. 77
2-28-2-5 - مسائل و نکات مورد توجه در بازسازی‌های جدید. 77
2-28-2- 6- تخصیص اعتبارات.. 78
2-28-2-7- آموخته‌ها و نتایج زلزله گجرات.. 78
2-28-3- ترکیه. 78
2-28-3-1- باز سازی تأسیسات زیر بنایی ناشی از زلزله. 79
2-28-3-2- اقدامات انجام گرفته در روند بازسازی در ترکیه. 80
2-28-3-3- طراحی مقاومت در برابر زمین لرزه با تعمیر تأسیسات زیر بنایی.. 80
2-29- ساختار اصلی طرح مدیریت بحران. 81
2-30- مدیریت بحران در ایران. 84
2-31- روش شناسی پژوهش... 90
2-31-1- گردآوری داده ها ................................................................................................................................. 91
2-31-2- آزمون فرضیه ها ................................................................................................................................. 92
2-32-3- تجزیه وتحلیل اطلاعات ..................................................................................................................... 93
2-33- جمع بندی و نتیجه گیری.. 93
فصل سوم :معرفی محدوده مورد مطالعه
3-1-مقدمه........................................................................................................................................................... 96
3-2- معرفی موقعیت منطقه 4 در کلانشهرتهران.............................................................................................. 97
3-3- بررسی روند توسعه تاریخی منطقه. 98
3-3-1- دوره قاجاریه و قبل از آن. 98
3-3-2- دوره پهلوی اول. 98
3-3-3- دوره پهلوی دوم. 99
3-4- ویژگی های طبیعی وجغرافیایی منطقه. 100
3-4-1- پارک جنگلی لویزان. 100
3-4-2- رودخانه جاجرود و دریاچه سد لتیان. 101
3-4-3- ارتفاعات و رودخانه سرخه حصار 101
3-4-4- موقعیت منطقه در ارتباط با گسل های تهران. 101
3-4-5- شیب و پایداری منطقه. 104
3-4-6- منابع آب‌های زیرزمینی.. 105
3-4-7- بررسی نحوه دفع آب‌های سطحی.. 106
3-5- بررسی وضعیت کالبدی- فضایی منطقه. 107
3-5-1- کلیات نحوه استفاده از زمین.. 107
3-5-2- کاربریهای مهم و شاخص در سطح منطقه. 107
3-5-2-1- کاربری مسکونی.. 107
3-5-2-2- کاربری نظامی.. 109
3-5-2-3- کاربری صنعتی.. 109
3-5-2-4- پارک جنگلی، فضای سبز و باغات.. 109
3-5-2-5- کاربری خدمات عمومی 110
3-5-2-6- کاربریهای با عملکرد فرامنطقه‌ای.. 110
3-5-3- بررسی وضع موجود کاربری اراضی به تفکیک ناحیه. 112
3-5-3-1- ناحیه 1. 112
3-5-3-2- ناحیه 2. 113
3-5-3-3- ناحیه 3. 114
3-5-3-4- ناحیه 4. 115
3-5-3-5- ناحیه 5. 116
3-5-3-6- ناحیه 6. 117
3-5-3-7- ناحیه 7. 118
3-5-3-8- ناحیه 8.............................................................................................................................................. 119
3-5-3-9- ناحیه 9. 120
3-6- بررسی وضعیت جمعیتی و اجتماعی منطقه 4........................................................................................ 124
3-6-1- جمعیت و خانوار.................................................................................................................................... 124
3-6-2- ترکیب سنی و جنسی جمعیت............................................................................................................ 124
3-7- بررسی وضعیت اقتصادی منطقه ........................................................................................................ .....126
3-7-1- بررسی ویژگی های اجتماعی- اقتصادی منطقه به تفکیک ناحیه ................................................. 128
3-6-1-1- ناحیه 1......................................................................................................................................... ...128
3-6-1-2- ناحیه 2.............................................................................................................................................. . 129
3-6-1-3- ناحیه 3........................................................................................................ 130
3-6-1-4- ناحیه 4......................................................................................................................................... 131
3-6-1-5- ناحیه 5 .............................................................................................................................................. 132
3-6-1-6- ناحیه 6 ............................................................................................................................................. 133
3-6-1-7- ناحیه 7.............................................................................................................................................. 134
3-6-1-8- ناحیه 8 ............................................................................................................................................... 135
3-6-1-9- ناحیه 9............................................................................................................................................... 136
3-7-1- وضعیت حمل و نقل و شبکه های ارتباطی................................................................... 137
3-7-2- میزان تولید و جذب سفر در منطقه ............................................................................ 137
3-7-3- ایستگاه های مترو واقع در منطقه 4............................................................................................. ..... 137
3-8- جمع بندی و نتیجه‌گیری.................................................................................................................... ....139
فصل چهارم :بررسی شاخصهای وضع موجود
4-1- مقدمه.......................................................................................................................................................... 141
4-2- عوامل موثر بر آسیب پذیری شهری.......................................................................................................... 141
4-2-1- عوامل محیطی........................................................................................................................................ 144
4-2-1-1- فاصله از گسل................................................................................................................................... 144
4-2-1-2- جنس خاک و استعداد روانگرایی ...................................................................................................... 145
4-2-1-3- پایداری شیب‌ها............................................................................................................................... 146
4-3- عوامل کالبدی – فضایی............................................................................................................................ 147
4-3-1- کاربری اراضی و همجواری آنها از نظر سازگاری.................................................................................. 148
4-3-2- فرسودگی بافت...................................................................................................................................... 149
4-3-2-1-عمر بناها............................................................................................................................................. 150
4-3-2-2- دانه‌بندی و تعداد طبقات.................................................................................................................. 151
4-3-2-3- نوع مصالح....................................................................................................... 152
4-3-3- شبکه ارتباطی (وضعیت دسترسی‌ها).................................................................................................. 153
4-3-4- اندازه قطعات.......................................................................................................................................... 157
4-3-5- فاصله از فضاهای باز............................................................................................................................... 159
4- 4- عوامل اجتماعی و اقتصادی....................................................................................................................... 160
4-4-1- تراکم ساختمانی.................................................................................................................................... 161
4-4-2- تراکم ناخالص جمعیت ......................................................................................................................... 163
4-4-3- تراکم خالص مسکونی........................................................................................................................... 165
4-4-4- تراکم نفر در واحد مسکونی................................................................................................................... 167
4-4-5- تعداد اتاق در اختیار نفر........................................................................................................................ 168
4-5- عوامل مدیریتی .......................................................................................................................................... 168
4-5-1- وجود اماکن اسکان موقت...................................................................................................................... 168
4-5-2- نزدیکی به ایستگاه آتش نشانی............................................................................................................ 170
4-5-3- دسترسی به مراکز دولتی ..................................................................................................................... 171
4-6- جمع بندی و نتیجه گیری.................................................................................................................. ....173
فصل پنجم : تجزیه و تحلیل
5-1-مقدمه..................................................................................................................................................... .....175
5-2- ایجاد ساختار سلسله مراتبی...................................................................................................................... 178
5-2-1- محاسبه ضریب اهمیت معیارها وزیر معیارها...................................................................................... 179
5-2-2- عوامل محیطی........................................................................................................................................ 180
5-2-3- عوامل کالبدی- فضایی......................................................................................................................... 181
5-2-4- عوامل اجتماعی – اقتصادی................................................................................................................. 182
5-2-5- عوامل مدیریتی..................................................................................................................................... 184
5-2-6- محاسبه ضرایب اهمیت گزینه ها........................................................................................................ 185
5-2-6-1- گزینه خطر پذیری کم...................................................................................................................... 186
5-2-6-3- گزینه خطرپذیری متوسط ............................................................................................................... 187
5-2-6-4- گزینه خطر پذیری زیاد..................................................................................................................... 190
5-2-6-5- گزینه خطر پذیری بسیار زیاد.......................................................................................................... 191
5-2-7- محاسبه امتیاز نهایی گزینه ها.............................................................................................................. 194
5-2-8- بررسی سازگاری در قضاوت ها............................................................................................................. 195
5-9- جمع بندی و نتیجه‌گیری.......................................................................................................................... 196
فصل ششم : اثبات فرضیه، نتیجه‌گیری و پیشنهادات
6-1- مقدمه...................................................................................................................................................... 198
6-2- آزمون فرضیه‌ها........................................................................................................................................ 199
6-3-1- فرضیه اول........................................................................................................................................... 199
6-3-2- فرضیه دوم.......................................................................................................................................... 202
6-3-3- فرضیه سوم......................................................................................................................................... 209
6-4- نتیجه گیری و ارائه پیشنهادات ............................................................................................................. 215
پیوست ها.......................................................................................................................................................... 221
منابع و مأخذ..................................................................................................................................................... 235
.
منبع:
ابلقی صحرایی، علیرضا،1383: بافت های فرسوده در سکونتگاههای شهری و روستایی و خطر زلزله، فصلنامه عمران و بهسازی شهری هفت شهر، سال پنجم، شماره هفدهم، سازمان عمران و بهسازی شهری، وزارت مسکن و شهرسازی، تهران.
اداره برق تهرانپارس، 1389: گزارش مطالعات وضع موجود منطقه برق تهرانپارس، نارمک، لویزان و شمیران نو، شرکت توزیع برق منطقه ای تهران، تهران.
ادیب رمضانی، محمد رضا، اکبرپور، عباس، 1385: بررسی و شناخت پارامترهای موثر برمدیریت بحران، فصلنامه بنا، شماره 27، انجمن مهندسان راه و ساختمان، تهران.
آقایی، مسعود، 1369: گزارش بازدید از مناطق زلزله زده گیلان و زنجان، دفتر فنی، معاونت آموزش و پژوهش دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
احمدی، حسن، 1376: نقش شهرسازی در کاهش آسیب پذیری شهر، فصلنامه مسکن و انقلاب، تهران.
احمدی، حسن،1376: از مقاوم سازی ساختمان تا مقاوم سازی سکونتگاه، اولین همایش مقاوم سازی لرزه ای، تهران.
احمدی، حمید، بوچانی، محمد حسین، 1382: پیشینیه زلزله در ایران، ماهنامه شهرداریها ( ویژه نامه زلزله)، شماره 12، سازمان شهرداریها و همیاریهای کشور، وزارت کشور، تهران.
احمدی، علی، بهیار داعی، علیرضا، 1376: کاربرد روش دلفی در تعیین اولویت اهداف استراتژیک سازمانها، مجموعه مقالات پنجمین همایش دانشجویی مهندسی صنایع، دانشگاه علم وصنعت ایران، تهران.
افشِِین، حسن، چناقلو، محمدرضا، قنبرِِی، عبادا...،1383: بررسِِی تحلِِیلِِی زلزله 5 دِِی ماه 1382 بم، مرکز تحقِِیقات زلزله دانشگاه صنعتی سهند، تبریز.
اکبری، رضا، 1384: نقش شهرسازی در مدیریت بحران زلزله نمونه موردی: فرحزاد تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران. تهران.
11- امینی حسینی، کامبد، حسینی، مازیار، جعفری، محمد کاظم، 1385: چالشها و راهبردهای مدیریت بحران در شهر تهران، دومین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، تهران.
امینی، علی، 1386: مطالعه موقعیت مراکز آتش نشانی، مراکز بهداشتی درمانی، معابر، بوستانهای شمال شهر تهران با توجه به خطر زمین لرزه احتمالی با استفاده از GIS، سازمان فن آوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری شیراز، شیراز.
اهری، زهرا، 1375: تحلیل و برنامه ریزی فضایی- مکانی سکونتگاهها برای کاهش خطر زلزله، مرکز مطالعات مقابله با سوانح طبیعی ایران، چاپ اول.
ایری، عبدالجلال،1378: برنامه ریزی کاهش اثرات زلزله در سطوح شهری نمونه موردی: منطقه 20 تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
باتاچاریا، گوری کی، ریچارد ای، جانسون، ترجمه ابن شهر آشوب، مرتضی، میکائیلی، فتاح، 1386: مفاهیم و روش های آماری ( جلد اول و دوم)، مرکز نشر دانشگاهی، تهران.
باغ وند، اکبر، نظریها، مهرداد، صفارزاده، محمود، گیوه چی، سعید، 1385: بررسی علل تنزل عملکرد شبکه حمل و نقل شهری پس از وقوع زلزله و راهکارههای مقابله با آن، دومین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، تهران.
بایزیدی ، ابراهیم، اولادی ، بهنام، عباسی، نرگس، 1389: تحلیل داده های پرسش نامه ای با کمک نرم افزار SPSS، نشر عابد، تهران.
بحرینی، سید حسین، 1385: ساخت و ساز پایدار در شهرها، دومین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، تهران.
بحرینی، حسین، 1375: برنامه ریزی کاربری زمین در مناطق زلزله خیز، نمونه ششهرهای منجیل، لوشان، رودبار، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، تهران.
بحرینی، سید حسین، 1372: طراحی شهری در مناطق زلزله خیز، طرح بسیج توان فنی کشور برای مقابله با آثار زلزله، مرکز مطالعات مقابله با سوانح طبیعی ایران، تهران.
بربریان، مانوئل، قریشی، منوچهر، ارژنگ، بهرام و مهاجر اشجعی، ارسلان، 1364: پژوهش و بررسی ژرف نوزمینساخت لرزه زمین ساخت و خطر زمین لرزه- گسلش در شمال تهران و پیرامون، گزارش شماره 56، سازمان زمین شناسی کشور، تهران.
پور احمد احمد،کلانتری، حسین، 1384: فنون و تجارب برنامه ریزی مرمت بافت تاریخی شهرها،پژوهشگاه علوم انسانی، تهران.
پورمحمدی، محمدرضا،1382: برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها( سمت)، تهران.
پور محمدی، محمد رضا، مصیب زاده، علی، 1387: آسیب پذیری شهرهای ایران در برابر و نقش مشارکت های محله ای در امداد رسانی آنها، جغرافیا و توسعه، شماره 12، پژوهشکده علوم زمین و جغرافیا، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان.
پویان، ژیلا، 1375: برنامه ریزی مقابله با خطرات طبیعی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
تقوایی، مسعود، شیخ بیگلو، رعنا، بندعلی، مریم، 1389: برنامه ریزی و مکان یابی بازارهای روز شهر اصفهان با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی( AHP )، جغرافیا و توسعه، شماره 19، پژوهشکده علوم زمین و جغرافیا، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان.
تکبیری، سهراب، 1383: زلزله، مدیریت بحران، طراحی محیط، فصلنامه عمران و بهسازی شهری هفت شهر، سال پنجم، شماره 18و 19، سازمان عمران و بهسازی شهری، وزارت مسکن و شهرسازی، تهران.
جعفری، محمد کاظم، توکلی، بهروز، توکلی، شهاب، 1381: مجموعه مقالات اولین کنفرانس بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران.
جعفری، محمدکاظم، 1385: ریزپهنه بندی لرزه ای شمال تهران از دیدگاه شرایط ساختگاه، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران.
جمعیت هلال احمر استان تهران، 1383: برنامه آمادگی مقابله با حوادث و سوانح تهران با رویکرد زلزله،
جوکار، عیسی، امیر احمدی، ابوالقاسم، سلیمان، حسین، 1386: پهنه بندی خطر زمین لغزش در حوضه صفارود با استفاده از GIS، جغرافیا و توسعه، شماره 9، پژوهشکده علوم زمین و جغرافیا، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان.
حاجی نژاد، حسن، عسگری، علی، رفیعیان، مجتبی، 1389: شناسایی فرصت های توسعه ناشی از زلزله با تأکید بر توسعه کالبدی شهر، نمونه موردی: بم، فصلنامه هفت شهر، سازمان عمران و بهسازی شهری، وزارت مسکن و شهرسازی، تهران.
حاتمی‌‌‌نژاد، حسین، 1388: ارزیابی میزان آسیب پذیری لرزه ای در شهر نمونه مورد مطالعه: منطقه 10 شهرداری تهران، پژوهش های جغرافیای انسانی، شماره 68، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران.
حافظ نیا، محمد رضا، 1381: مقدمه ای بر روش تحقیق در علوم انسانی، سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها ( سمت)، تهران.
حبیب، فرح،1371: نقش فرم شهر در به حداقل رساندن خطرات ناشی از زلزله، مجموعه مقالات اولین کنفرانس بین‌المللی بلایای طبیعی در مناطق شهری، دفتر مطالعات برنامه‌ریزی شهر تهران، تهران.
حبیب، فرح، 1383: شکل شهر- زمین لرزه، فصلنامه عمران و بهسازی شهری هفت شهر، سال پنجم، شماره 17، سازمان عمران و بهسازی شهری، وزارت مسکن و شهرسازی، تهران.
جبیبی، کیومرث، مشکینی، ابوالفضل، پوراحمد، احمد، 1386: بهسازی و نوسازی بافت های کهن شهری، سازمان عمران و بهسازی شهری، وزارت مسکن و شهرسازی، تهران.
حسینی، محمود، 1383: مجموعه مقالات اولین همایش ملی مهندسی زلزله و شریانهای حیاتی، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران.
حسینی، محمود، امینی حسینی،کامبد، 1385: چالش ها و راهبردهای مدیریت بحران در شهر تهران، دومین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، تهران.
حقیقت نائینی، غلامرضا، 1383: تحلیلی بر چگونگی عملکرد ساختارهای شهری بم در زمان وقوع زلزله (ارزیابی معیارهای زلزله و شهرسازی)، فصلنامه عمران و بهسازی شهری هفت شهر، سال پنجم، شماره 17، سازمان عمران و بهسازی شهری، وزارت مسکن و شهرسازی، تهران
حمیدی، ملیحه، 1373: نقش فرم، الگو و اندازه سکونتگاهها در کاهش خطرات ناشی از وقوع زلزله، مرکز مطالعات مقابله با سوانح طبیعی ایران، تهران.
حیدری، مهدی، 1385: آسیب پذیری اقتصادی و شریانهای حیاتی در زلزله تهران، دومین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، تهران.
درخشان، حسین،1384: تحلیل تناسب مکانی- فضایی کاربری اراضی شهری مطالعه موردی: منطقه 17 تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
درویش زاده، علی، 1370: زمین شناسی ایران، چاپ اول، انتشارات امیرکبیر، تهران.
رجایی، عبدالحمید، 1382: کاربرد ژئومورفولوژی در آمایش سرزمین و مدیریت محیط، چاپ دوم، انتشارات قومس، تبریز.
روستا سکه روانی، مجید، 1383: آموزه ها و برنامه های بازسازی پس از زلزله، هفت شهر، سازمان عمران و بهسازی شهری، وزارت مسکن و شهرسازی، تهران.
روستایی، شهرام، 1390: پهنه بندی خطر گسل تبریز برای کاربری های مختلف اراضی شهری، جغرافیا و توسعه، شماره 21، پژوهشکده علوم زمین و جغرافیا، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان.
زارع، مهدی، 1385: خطر های طبیعی در منطقه شمال تهران ( زلزله، سیل و زمین لغزش)، 1385: دومین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، تهران.
زبردست، اسفندیار، 1382: کاربرد مدل فرایند سلسله مراتبی AHP در برنامه ریزی شهری و منطقه ای، نشریه هنرهای زیبا، شماره 5، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران.
زمردیان، جعفر، 1381: ژئوموفولوژی ایران، جلد اول، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد.
زنگی‌آبادی، علی، تبریزی، نازنین،1385: زلزله تهران و ارزیابی فضایی آسیبپذیری مناطق شهری، پژوهش های جغرافیایی، شماره 56،دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران.
زنگی آبادی، علی،قائدرحمتی، صفر و دیگران، 1387: تحلیل شاخص های آسیبپذیری مساکن شهری در برابر زلزله، نمونه موردی: مساکن شهر اصفهان، فصلنامه جغرافیا وتوسعه، شماره 12، پژوهشکده علوم زمین و جغرافیا، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان.
زیاری، کرامت اله، 1381: برنامه ریزی کاربری اراضی شهری، دانشگاه یزد، یزد.
زیاری،کرامت اله، قرخلو، مهدی، احد نژاد، محسن، 1389: مدل سازی آسیب پذیری ساختمانی شهرها در برابر زلزله با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی در محیط GIS، نمونه موردی: شهر زنجان، جغرافیا و توسعه، شماره 18: پژوهشکده علوم زمین و جغرافیا، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان.
سبط، محمد حسن، حسینی، مازیار، صدیقی، 1385: امکان سنجی اسکان موقت پس از زلزله و ارائه راه حل بهینه جهت منطقه ای از تهران، دومین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، تهران.
سرداری، محمد رضا، پولادی، رها، 1387: تلفیق سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS ) و فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP ) با روش مارینونی، نشریه شهرنگار، شماره 48، مرکز اطلاعات جغرافیایی شهر تهران، شرکت پردازش و برنامه ریزی شهر تهران، شهرداری تهران، تهران.
سرشماری عمومی‌‌‌نفوس و مسکن، 1385: سالنامه آماری شهر تهران،مرکز آمار ایران، تهران.
سعیدنیا، احمد، 1378: مقدمه‌ای بر کاربری زمین شهر، مجموعه کتاب سبز شهرداری ها(جلد دوم)، مرکز مطالعات برنامه‌ریزی شهری، تهران.
سیلاوی، طلوع. کمالیان، نصرا...، 1387: تهیه نقشه آسیب پذیری لرزه ای با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره مبتنی بر ریاضیات بازه ها و سیستم های اطلاعات مکانی، نشریه دانشکده فنی، دانشگاه تهران، تهران.
شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری،1388: خلاصه گزارش مساحت و جمعیت مناطق و نواحی شهر تهران، شهرداری تهران، تهران.
شریعت مهیمنی، افشین، شورشی، علیرضا، 1385 : بررسی رفتارهای انسانی و تأثیر آن در عملکرد شبکه حمل و نقل بعد از زلزله، دومین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، تهران.
شکیب، حمزه، مقدسی موسوی، 1385: مدیریت بحران در پایتخت، دومین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، تهران.
شهرداری تهران و سازمان جمعیت هلال احمر ایران، 1384: مجموعه گزارش های مرکز پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران و جمعیت هلال احمر ایرا ن،تهران.
شهرداری منطقه چهار تهران، 1388: گزارش مطالعات طرح تفصیلی منطقه چهار تهران، شهرداری تهران، تهران.
شهرداری منطقه چهار تهران، 1388: گزارش مطالعات طرح جامع حمل و نقل منطقه 4 تهران، شهرداری تهران، تهران.
صائب فر، وحید، 1369: بررسی ژئودینامیسم گسل شمال تهران مطالعه موردی: جنوب غرب کرج، پایان نامه کارشناسی ارشد،گروه زمین شناسی، دانشگاه تربیت معلم، تهران.
صارمی، حمیدرضا، عسگری، علی، 1383: تحلیل‌های با Arcview GIS برای بکارگیری در برنامه‌ریزی شهری، سازمان بسیج دانشجویی، تهران.
صفری، عباس، 1376: برنامه ریزی مواجهه با سوانح طبیعی مطالعه موردی: منطقه طارم علیا، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
صفری، عباس، 1385: مدیریت بحران شهر زنجان، معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی‌‌‌واحد زنجان، زنجان.
صنیعی، راحله، 1386: تحلیل فضایی آسیبپذیری و مدیریت بحران زلزله در بخش مرکزی تهران، مطالعه موردی: مناطق 11 و 12شهرداری تهران با استفاده از GIS ، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه اصفهان، اصفهان.
عبداللهی، مجید، 1383: مدیریت بحران در نواحی شهری، سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور، وزارت کشور تهران.
عرب باقری، وحید،1385: ارزیابی اقتصادی مقاوم سازی ساختمان های ایران در مقابل زلزله، دومین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، تهران.
عزیزی، محمد مهدی، اکبری، رضا، 1387: ملاحظات شهرسازی در سنجش آسیبپذیری شهرها از زلزله، مطالعه موردی: منطقه فرحزاد تهران، نشریه هنرهای زیبا، شماره 34، دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران.
غفوری آشتیانی، محسن، ناطقی الهی، فریبزر، مجموعه مقالات دومین کنفرانس بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، 1382: پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران.
غفوری آشتیانی، محسن، غفوری فرد، حسن، تهرانی زاده، محسن، 1374: خسارات سازه ای و شریان های حیاتی زمین لرزه بزرگ هانشین ژاپن، مجموعه مقالات دومین کنفرانس بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، پزوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران.
فرجی، امین، قرخلو، مهدی، 1389: زلزله و مدیریت بحران شهری، مطالعه موردی : شهر بابل، پژوهش های جغرافیایی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران.
قائمقائمیان، محمد رضا، سهرابی بیدار، عبداله، 1385: تحلیل خطر و تفکیک خطر لرزه ای مطالعه موردی در گستره تپه های عباس آباد تهران، دومین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، تهران.
قدیری، محمودعلی، 1381: کاربرد روشهای برنامه‌ریزی شهری در کاهش آسیبپذیری خطرات زلزله، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
قدیری، محمود علی، 1386: مدیریت آسیب پذیری برای کاهش بحران زلزله، پنجمین کنفرانس بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران.
قیطانچی، محمد رضا، خان پور، حسین، 1381: شناخت علمی‌‌‌زمین لرزه، انتشارات عادل سنجش، تهران.
کریم زادگان، جواد، کریم زادگان، رضا، 1385: مدیریت منابع آب شهری کلان شهر ها در مواقع بروز زلزله، دومین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، تهران.
کاظمیان، غلامرضا، 1382: جزوه درسی کارگاه برنامه ریزی شهری، گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
کلانتری، خلیل، 1389: پردازش و تحلیل داده ها در تحقیقات اجتماعی – اقتصادی با استفاده از نرم افزار SPSS، فرهنگ صبا، تهران.
گزارش آماری از اطلاعات زمین لرزه های کشور، 2008: پایگاه ملی داده های علوم زمین کشور.
گلابچی، محمود، ضرورت بهره گیری از فناورهای نوین ساختمانی،1385: دومین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، تهران.
مرکز پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، 1382: طرح تخلیه اضطراری و اسکان موقت مناطق شهر تهران، گزارش فاز یک، شماره 77، تهران.
مرکز مطالعات مقابله با سوانح طبیعی ایران،1373: طراحی مجدد شهر رشت جهت کاهش آسیبپذیری ناشی از زلزله، تهران.
مرکز مطالعات زلزله و ارزیابی زیست محیطی تهران بزرگ، آژانس همکاری های بین المللی ژاپن(جایکا)، 1379: گزارش ریز پهنه بندی لرزه ای تهران بزرگ، معاونت فنی و عمرانی، شهرداری تهران، تهران.
مرکز مطالعات برنامه ریزی شهر تهران، 1384: گزارش ضوابط و مقررات شهرسازی به منظور ارتقای ایمنی در برابر زلزله در تهران و تدوین سیاست ها و راهبردهای مربوطه برای تهیه طرح جامع تهران، شهرداری تهران، تهران.
مرکز مطالعات برنامه ریزی شهر تهران، 1384: گزارش تشخیص بلوک های شهری با بافت فرسوده در تهران، مرکز اطلاعات طرح های جامع و تفصیلی تهران، شهرداری تهران، تهران.
مشکینی، ابوالفضل، نوری، بتول، 1385: ارزیابی آسیبپذیری سکونتگاه های حاشیه ای واسکان غیررسمی‌‌‌در برابر زلزله با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه زنجان، زنجان.
مفاخریان، سیدعلی،1382: برآورد خطر لرزه خیزی شهر خرم آباد و اثر بافت فرسوده شهری بر وضعیت مدیریت بحران، فصلنامه دانشگاه آزاداسلامی‌‌‌واحد خرم آباد، خرم آباد.
منزوی، مهشید، سلیمانی، محمد، تولایی، سیمین، چاووشی، اسماعیل، 1389: آسیب پذیری بافت های فرسوده بخش مرکزی شهر تهران در برابر زلزله مورد: منطقه 12، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 73، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران.
مهندسین مشاور زیست، 1378: ساختمان های بلند تهران، ضوابط و مکانیابی، شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری، شهرداری تهران، تهران.
مهندسین مشاورعرصه،1383: طرح جامع بررسی مسائل توسعه شهری منطقه چهار تهران، معاونت شهرسازی و معماری، شهرداری تهران.
مهندسین مشاورعرصه،1383: گزارش مطالعات زیرساخت های شهری، طرح جامع بررسی مسایل توسعه شهری منطقه 4 تهران، معاونت شهرسازی و معماری، شهرداری تهران.
مهندسین مشاورعرصه،1383: گزارش مطالعات مطالعات مسکن، جلد ششم طرح جامع بررسی مسایل توسعه شهری منطقه 4 تهران، معاونت شهرسازی و معماری، شهرداری تهران.
مهندسین مشاورعرصه،1383: گزارش مطالعات اجتماعی - اقتصادی، جلد پنجم طرح جامع بررسی مسایل توسعه شهری منطقه 4 تهران، معاونت شهرسازی و معماری، شهرداری تهران.
مهندسین مشاورعرصه،1383: گزارش مطالعات زیرساخت های شهری، جلد یازدهم طرح جامع بررسی مسایل توسعه شهری منطقه 4 تهران، معاونت شهرسازی و معماری، شهرداری تهران.
مهندسین مشاور عرصه، 1388: خلاصه گزارش مطالعات طرح تفصیلی منطقه چهار تهران، شهرداری تهران، تهران.
نادری، عزت اله، سیف نراقی، مریم، 1373: روش های تحقیق و چگونگی ارزشیابی آن در علوم انسانی, انتشارات بدر تهران..
نادری، عزت اله، سیف نراقی، مریم، شاهپوریان، فرنگیس، 1381: راهنمای عملی فراهم سازی طرح تحقیق، انتشارات بدر. تهران.
ناطقی الهی، فریبرز، معماری، علی، 1377: زمین لرزه و آسیبپذیری شهری، نشر ابرار، تهران.
ناطقی الهی، فریبرز، 1381: مدیریت بحران زمین لرزه ابرشهرها، انتشارات پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله،تهران.
ناظری، مصطفی، انصاری، محمد رضا، کهنسال، ابراهیم، 1385: کاربرد سنجش از دور (RS)و سیستم اطلاعات جغرافیایی ( GIS ) در مدیریت بحران و پهنه بندی خطر شهر های ساحلی دریای خزر، اولین کنفرانس GIS شهری، دانشگاه شمال، آمل، ایران.
نصیری، امید، نقی پور، مرتضی،1385: ارزیابی آسیب پذیری سازه ای مدارس استان تهران، دومین سمینار ساخت و ساز در پایتخت، پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران، تهران.
ویسه، یداله، 1377: نگرشی بر مطالعات شهرسازی و برنامه‌ریزی در مناطق زلزله خیز، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران.
یاور، بیژن، رحمانی، مریم، میر طاهری، میثم، یاور، فاطمه، 1389: مدیریت احتمال خطر پذیری ناشی از بحران ( کتاب راهنما)، معاونت پژوهشی و فناوری، دانشگاه بین المللی چابهار، چابهار.
108-Ablagi, Alireza,2004: Eroded texure in urban and rural settlements and earthquake damage Haft shahr jornal, years 5 no.17. Tehran.
109-Ahadnejad, Mohsen,2005: Modeling of Urban Building Vulnerability in Earthquake against Using Analytical Hierarchy Process (AHP) and GIS, A case study on Zanjan City, Northwest of Iran, Iran.
110-Asgari,Ali.1994:Limitation of planning for Reduction of earthquake Hazard, London,Mcgraw Hill.
111-Birkmann J.2005: Research brief, danger need not spell disaster, but how vulnerable are we, United Nations University, Institute for Environment and Human Security.
112-Ciborowski,A.1992:Quelque Aspect De La Planification Du Developmen Des Aggomeration Dans Les Region Menaces Par Les Seimes, Urbanism,France.
113-Cutter S. L. Mitchell J.T. Scott M.S. 2000. Revealing the vulnerability of peopleand places: A case study of Georgetown County, South Carolina"; Annals of the Association of American Geographers.
114-ECHO,1999: The Geography of Disasters; Geography in Humanitarian Assistance, European Community Humanitarian Office, http://membres.lvcos .ft/ dloauercio lknow-how/Ressourcesl2f3Dhv/Geograohv.odf.
115-Fathi H. Hosseini, M. 2007: On the Relationship of Urban and Regional Planning with Earthquake Risk Management: Tehran Case Study, Proceedings of the 5th Int’l Conference on Seismology and Earthquake Eng. (SEE-5), IIEES, Tehran.
116- Fallahi, Gholamreza, 2002: Alayered-Structure Ontology for Resolving Semantic Ambiguities of Aield-Based Geo Services, National Cartographic Center, Tehran.
117-Ford, J. 2002: Vulnerability: Concepts and issues, A literature Review of the concept of Vulnerability, its Definition and Application in Studies Dealing With Human- Environmental Interactions, part of PHD Scholarly Field Paper For course Geog, University of Guelph.
118- Ghafory-Ashtiany , Mohsen ,2007: EARTHQUAKE RISK REDUCTION ACHIEVEMENT,“Iranian Experience” , International Institute of Earthquake Engineering and Seismology.Tehran.
119-Gouldby B.Samuels P.2005: Language of risk: Project definitions, flood site Consortium.
120-Hadar, Michael and Hadar, Sabine,1995: Delfi und kognitions Psychologie, Ein Zugang zur theoretischen fundierring der Delfi-Methode, in ZUMA-Nachrichten.
121- Hair Shanker, Gupta, 2010: Spatial Urban Model For Environmental Planning, Department of Geography,University College,M.D. University. Rohtak,India.
122-Hosseini, M. 2007: Creating Multi-Purpose Complexes with Special Architectural and Structural Design for Community-Based Disaster Risk Management in Large Cities, Proceedings of the First Conference of Structure and Architecture, Faculty of Architecture, University of Tehran,Tehran.
123-Hosseini, M. and Niazi Shemirani, L.2003: The Role of Urban Planning and Design in Lifeline-Related Seismic Risk Mitigation, Proceedings of the 6th US Conference on Lifeline Earthquake Engineering, Long Beach, Canadaian.
124-IFRC, 2008: International Federation Of red cross and red crescent scocieties,Guidelines for assessment in Emergencies.
125-International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies,2003: Disaster Preparedness Training Programme. United Nations.
126-IDNPR, 2000: Learning About Natural Disasters Games & Projects For you & Your Friends, AStop Disasters Publication For The International Decade For Natural Disaster Reduction.
127-Itamochi,Mami. 2004: Effective Planning for Seismic Risk: Case of Kobe,Marshall University, Japan.
128-ISDR, 2004: Living With Risk: A global review of disaster reduction initiatives United Nations International Strategy For Disaster Reduction.
129-Japan International Cooperation Agency (JICA),2000. The study on Seismic Microzoninng of greater Tehran Area in the Islamic Republic of Iran.Iran.
130-Jeffery B.2008:Bumgarner,Emergency Management (A Reference Hand Book),ABC-CLIo Publications. USA.
131-Kasperson R.E. Turner, B. Schiler,A.2001: Research and assessment Systems For sustainability: Framework For vulnerability, the George Perkins Marsh Institute at Clark University and the Stockhholm Environment Institute.
132-Mansour-Khaki A., Hosseini, M.2003: and Shariat, A., Evaluating the Performance of Urban Transportation Networks in the Aftermath of an Earthquake in Large Populated Cities, International Journal of Engineering,Tehran.
133-Mehmet,Servi.2004: Assessment of Vulnerability to Earthquake Hazards Using Spatial Multicriteria Analysis, Msc Thesis in Middle East Technical University, Turkey.
134-Mirzaei, H. Yavar, B. Mirtaheri,M. 2008:Lessons Learn From Disaster management In Sistan Drought along The Worlds 7TH International Pora, Davos, Switzerland.
135-National Science and Technology Council Committee on the Environment and Natural Resources, 2003: An Interim Report of the Subcommitte on disaster Reduction Unaited Nations,USA.
136- Rashed.T,Weeks.J, 2004: Exploring The Spatial Association Between Measures From Satellite Imagery And Patterns Of Urban Vulnerability To Earthquake -- Hazards,International Population Center, Department Of Geography,San Diego State University, San Diego.USA.
137-Roberts M, 2002: Tools for Sustainable Development: A comnparison of vulnerability analysis and the sustainable Livelihoods approach.
138- Smith K. Environmental hazards: Assessing risk and reducing disaster, 3rd Ed, Routledge, New York, 2000.
139- Schiller A. Sherbinin A.D.2003: Hsieh W-H. 2001: Pulsipher A. The vulnerability of global cities to climate hazards.
140-Tarek, Rased and John, Weeks. 2003: Assessing vulnerability to earthquake hazards through spatial, Geographical information criteria analysis of urban areas.
141-Turner B. L. I, Kasperson R.E. Matson P.A. McCarthy J.J. Corell R.W. Christensen L. 2003:A framework for vulnerability analysis in sustainability science, PNAS.
142-
143-Twigg J.2001: Sustainable Livelihoods and Vulnerability to Disasters, Benfield Greig Hazard Senter for the Disaster Mitigation Institute DMI.
144-United Nations,2004: International Strategy For Disasters Reductions,(ISDR).
145-United Nations Conference on Environment & Development, 1992: promoting sustainable human settlement development,Conches, Switzerland.
146-VCA.2008:Training Guide, Classroom Training & Learning By Doing, International Federation Of Red Cross, Switzerland.
147- Wechsler,1978: Wolfgang, Delfi- Methode, Gestaltung und potential fur betriebliche prognoseprozesse, Schirftenreihe Forschung und Entwicklung, Munchen.
148- Wisner B. Blaikie P. Cannon T. Davis I.2004: At risk: Natural hazards, People's Vulnerability and Disasters; 2nd Edition, London: Routledge.
149- Wisner B.2001: Notes on social vulnerability: Categories, situations, capabilities and circumstances, environmental studies program, Oberlin College.
150- Weichselgartner J.2001: Disaster mitigation: the concept of vulnerability revisited, Disaster Prevention and Management.
151-White G. F. Kates R. W. Burton I.2001: Knowing better and losing even more: The use of knowledge in hazards management,Environmental Hazards.
152-Wisner B.2005: Tracking vulnerability: History, use, potential and limitations of a concept, Invited Keynote Address, SIDA & Stockholm University, Research Conference