پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی

word 322 KB 30994 120
1392 کارشناسی ارشد هنر
قیمت قبل:۶۴,۷۰۰ تومان
قیمت با تخفیف: ۲۹,۸۰۰ تومان
دانلود فایل
  • بخشی از محتوا
  • وضعیت فهرست و منابع
  • پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

    چکیده

     

            نشانه شناسی،دانش عمومی مطالعه نشانه ها، در سالها ی میانی دهه 60   در سدۀ  بیستم بر پایه نظریات فردینان دو سوسور، زبان شناس سوئیسی، پدید آمد. پس از آن بزرگانی چون پیرس،  بارت، اکو،  متز و... آن را توسعه بخشیدند و امروزه یکی از شاخه های مهم در رشته‌ های مختلف از جمله هنر است، قابل ذکر است که نشانه‌شناسی در ایران یک موضوع نو و تقریبا تازه است که هنوز در بسیاری از زمینه ها جای کار و تحقیق و بررسی دارد.

          بر اساس اصول نشانه شناسی،هر متن ساختاری متشکل از نشانه‌‌هاست از جمله نشانه‌شناسی ساختار -گرا،فرهنگی و .... نشانه‌شناسی یکی از روش‌های تحلیل متن است و وظیفه نشانه‌شناس، تحلیل و بیرون کشیدن دلالت های درون متن و توضیح و بست آن برای هرچه بهتر درک کردن متن است.

     همچنین اسطوره‌ شناسی که در زمره تبار شناسی فرهنگ یک ملت  قرار می گیرد، در کنار نشانه‌شناسی منجر به تحلیل  بهتر متن و همینطور تأویل های متنی می گردد. در این بین نماد و نماد شناسی حالتی بینا بینی دارد به طوری که  پیرس در تقسیم بندی خود صراحتا نماد را  در دسته بندی نشانه‌ای  خود قرار داده است.

     

        در این پژوهش کوشش  شده تا  فیلمنامه های انتخاب شده از آثار بهرام بیضایی، فیلمساز، کارگردان و نمایشنامه نویس معاصر، از دریچه‌ی نشانه‌شناسی،اسطوره و نماد مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد تا درک بهتر و دقیق تری نسبت به آن ها حاصل شود و برای رسیدن به این مهم،بنیان تحقیق بر استخراج نشانه‌های تصویری،کلامی،متنی و فرهنگی بوده است چرا که بیضایی از محدود کارگردانان بزرگ ایران‌شناس است که دانشی عمیق نسبت به ریشه‌های اسطوره _ای این مرز و بوم باستانی دارد و برای خلق آثار  بی نظیرش این ریشه ها را در قالبی نشانه‌شناختی با زیبایی خاص مؤلفه های سبکی اش به جامعه‌ی مخاطبان خود عرضه کرده است. همچنین برای درک و فهم موجز تر آثار او از نشانه‌های تصویری وکلامی برای فهم لایه های درونی متن نیز کمک گرفته شده است.

    گفتنی است بیضایی در مقام یک کارگردان مؤلف همواره کوشیده است از بیان صریح برای القای اندیشه‌های خود دوری جوید و از نشانه،اسطوره و نماد در سطوح متفاوت و متعدد برای نزدیک شدن به یک بیان هنریِ ناب بهره جوید. همین رویکرد وی را  در عِداد کارگردانان صاحب سبکی قرار می دهد که با چیدمانی وسواس آمیز و گاه نمایشی بر آن است تا از همه عناصر بصری موجود در فیلم برای  انتقال دغدغه ها، اندیشه ها وآگاهی بخشی هنرمندانه و غیر مستقیم استفاده کند.

    واژگان کلیدی:نماد، نشانه، اسطوره، بهرام بیضایی، فیلمنامه

    فصل اول

    معرفی پایان نامه

    1 مقدمه

     

    در حقیقت نشانه‌ شناسی را می‌توان صورت کاربردی زبان‌شناسی دانست؛ تحلیل‌های نشانه‌شناختی در همه‌ی زمینه‌ها، از طراحی لباس و مد گرفته تا تبلیغات و ... کار آمد بوده‌اند.

    بنیادی‌ترین و اصلی‌ترین مفهومی که در دانش نشانه‌شناسی مطرح می‌شود مفهوم نشانه است. نظریه پردازان نشانه‌شناس، انسان را نوعی نشانه می‌دانندکه قادر به خلق و تغییر معناست. مباحث نشانه‌شناسی و نقد فرهنگی، ضرورتا و همیشه از نشانه شروع می‌شود. (مرزبان،1391 : 8)

    در متون ادبی (فیلمنامه ها) نحوه گفتن  و ایجاد تصور از متن توسط نویسنده بسیار مهم است.چرا که به ترتیبی که می نویسد یکی یکی نشانه ها در ذهن متصور می شوند و شکل می‌گیرند و چه بسا با بد‌گویی و یا جا به جایی حتی یک حالت ،ترتیب به هم بریزد و نشانه‌ها‌ی متنی نتوانند خود را نشان دهند،پس این نکته نیز بسیار حائز اهمیت است.یا به بیانی دیگر ،متن در یک تحلیل همنشینی قرار می‌گیرد.

    قابل ذکر است که نظم همنشینی بیشتر در قالب نوشتار و متن جای دارد و حضور پر رنگ دارد و خواننده را بر آن می دارد که ترتیب اتفاقات را که همان نشانه ها هستند، آن طور که نویسنده می‌خواهد دنبال کند و در واقع  طبق روابط همنشینی ذهن نویسنده اتفاق بیفتد(که این امر صد در صد نیست)، اما در صحنه و فیلم این قدرت تا حدودی از هنرمند گرفته می شود و از آن جا که هر پرده پر از نشانه‌های مختلف است(شمایلی،نمایه ای،نمادین) ،ترتیب و نحوه قرار گرفتن و درک آن توسط مخاطبان دچار تغییر می شود.

     این پروژه که شامل چهارفصل است،در فصل اول به معرفی پایان‌نامه اختصاص یافته و در فصل دوم که سوابق تحقیق است در مورد نشانه‌شناسی،اسطوره و نماد و در آخر بهرام بیضاییصحبت شده و به تعریف، معرفی و بررسی هرکدام از آن‌ها پرداخته شده و همچنین نظریاتی که از جانب متفکرین مربوطه گفته شده وجود دارد. البته ذکر این نکته را ضروری می‌دانم که بخش‌بندی این فصل به ترتیب گفته شده حاکی از این امر است که مسائل مربوط به نماد و نمادشناسی هنری ریشه‌ای مشترک در نشانه‌شناسی و اسطوره دارد،به همین جهت پس از معرفی آن دو بخش مذکور آورده شده‌است و در بخش آخر نیز به معرفی زندگی‌نامه و جایگاه بهرام بیضایی در بین صاحب‌نظران و مفسرین و منتقدین سینمای ایران اختصاص یافته و همچنین آثار هنری وی تیتروار عنوان گردیده و مختصری از پنچ فیلمنامه مورد بررسی، آورده شده‌است.

    در فصل سوم تجزیه و تحلیل بر روی فیلمنامه های منتخب بیضایی انجام شده و همچنین بن مایه‌های مشترک در آثار بیضایی بست داده شده و درنهایت در فصل چهارم خلاصه و نتیجه گیری از کل پروژه و قسمت پیشنهاد نیز ذکر گردیده است.

    1-2 هدف تحقیق

    در این پژوهش،هدف بنیادین بازخوانی فیلمنامه‌های این نویسنده معاصر استتا این آثاراز منظر نقد اسطوره‌شناختی و نمادگرایانه مورد واکاوی قرار گیرند. واکاوی نمادشناسانه فیلمنامه‌های بیضایی به شناخت هرچه بیشتر وجوه هنری و خلاقانه این نویسنده کمک می‌کند ودرک و دریافتی زیباشناسانه، ژرف‌تر و بهتر از آثار وی را در پی خواهد داشت.

    1-3 بیان مسئله و موضوع تحقیق

    در برخی از فرهنگ‌ها معنی آنچه خیالی و غیر واقعی است و جنبه افسانه‌ای محض دارد،یافته است.جان هیلنز منشأ این کژفهمی از اصطلاح اسطورهرا تعریف ارایه شده درفرهنگ آکسفورد می‌داند که اسطوره را به معنای افسانه و سخن خیالی گرفته است(هیلنز،1387 : 24)

    اما اسطوره را باید داستان و سرگشتگی مینوی دانست که شرح عمل،عقیده،نماد یا پدیده‌ای طبیعی است که دست کم بخشی از آن‌ها از سنت ها و روایت‌ها گرفته شده و با آیین‌ها و عقاید دینی پیوند ناگسستنی دارد،در اسطوره سخن از این است که چگونه هر چیز پدید می‌آید و به هستی خود ادامه می‌دهد(آموزگار، 1389 : 4-3)

    دانش اسطوره شناسی به بررسی اساطیر و کارکرد و بازتابشان در هنر،ادبیات،فلسفه و ...  می‌پردازد.ارائه تعریفی جامع و مانع از اسطوره بنا بر دیدگاه میرچا الیاده ناممکن است اما از یک چشم انداز،اسطوره  یک نوع تاریخ مقدسرا حکایت می‌کند و واقعه‌ای را بازگو می‌کندکه در زمان ازلی و آغازین رخ داده است.(الیاده،1391: 18)

    درتعریف نشانه و مبحث نشانه‌شناسی محققان بسیاری کار و نظریه‌پردازی کرده‌اند و به همین دلیل تعریف و تقسیم‌بندی‌های متعددی نیز وجود دارد.هر چند دانش نشانه‌شناسی یک رویکرد نوین در نقد هنری و ادبی به شمار می‌‌رود اما علی رغم عمر کوتاه خود گستره و اهمیت ویژه‌ای در نقد جدید پیدا کرده‌است.

    نشانه(Sign)از دیدگاه فردینان دو سوسور،بنیان‌گذار دانش نشانه شناسیSemiology)) در اروپا، متشکل از دوجزء است:دالو مدلول.واز منظر پیرس در سنت نشانه‌شناسی آمریکایی متشکل از سه جزء:نشانه،موضوع و مفسر است.دانشی را که بررسی نشانه‌ها وچگونگی شکل‌گیری و تفسیر آنها می‌پردازد، دانش نشانه‌شناسیمی‌گویند.

    بنا بر تعریف امبرتو اکو،نشانه‌ شناس برجسته معاصر، نشانه‌شناسی با هرچیزی که بتواند یک نشانه قلمداد شود سر‌و‌کار دارد.(چندلر،1387: 20)یکی از تعاریف کوتاه از نشانه:دلالت چیزی است بر چیز دیگر. نماد عبارت است از یک شیء،یک شخص،یک موقعیت،یک عمل یا چیز دیگری که داری معنای لغوی است اما علاوه بر آن معانی دیگری را نیز دارد.(مقدادی،1378، 582)

    در یک متن اعم از داستان،یک فیلم یا یک پرده نقاشی برخی عناصر متن می‌توانند علاوه بر معنای ظاهری دلالت‌هایی بر معانی ثانویه دیگری هم داشته باشند.نمادهاازیک منظر می‌توانند خصوصی و ساخته و پرداخته هنرمند در اثر هنری‌اش باشند و از سویی دیگر جنبه عام و همگانی پیدا کرده باشند.کاربرد نشانه و نماد و اسطوره در یک اثر هنری به غنای معنایی و تکنیکی آن می‌انجامد.

    بهرام بیضایی(1317)یکی از فیلمسازان و نمایشنامه‌نویسان برجسته معاصر است که در آثارش گرایش زیادی به ماده پردازی و بهره‌مندی از اسطوره‌ها نشان می‌دهد.ویبه ویژه به عناصر فرهنگ ایرانیعلاقه‌مندی بسیار دارد.محمد عبدی درکتاب «زندگی و سینمای بهرام بیضایی»می‌نویسد:بهرام بیضایی،نمونه کاملی از یک سینما‌گری استمؤلف،که آثار و اندیشه‌هایش حول محور‌های خاصی می‌گردد و او فیلم به فیلم به مایه‌های ثابتی می‌پردازد که جملگی دغدغه‌های راستین‌اش هستند.از این رو به راحتی می‌توان ارتباط‌های ویژه‌ای را میان فیلم‌های او جستجو کرد.هر شخصیت در فیلم به شکلی در فیلم دیگر تکرار می‌شود و به نوعی ادامه می‌یابد.

    در نتیجه فیلم‌های بیضایی ضمن این که هر یک به خودی خود کامل هستند،ارتباط تنگاتنگی با دیگر فیلم‌هایش دارند و در مجموع شمایی کلی از دنیای یک هنرمند سر سخت با جهانی کاملا ویژه ترسیم می‌کنند که فقط و فقط  مختص خود او است و به دلیل بی نهایت خاص بودن این دنیا _ و دروغین و ظاهری نبودن آن_قابل تقلید نیست.(عبدی،7:1383)

    1-4 اهمیت مسأله تحقیق(ضرورت تحقیق)

    مهمترین دلیل انتخاب این موضوع،اهمیت آثار بهرام بیضایی در سینما و تئاتر ایران است که در حافظه تاریخ هنری سینمای ایران حک شده،چرا که بسیاری از هنرمندان بعد از وی، از کار او تأثیر گرفتند.بهرام بیضایی با تکیه بر اسطوره و تاریخ سنتی و ملی ایران آثاری در خور تعمق را آفرید که به سبب هماهنگ کردن اسطوره‌های باستانی این سرزمین با جامعه‌ی مدرن و امروزی توانسته آثاری متفاوت خلق کند و به این سبب جاودانه ماندند،وی در آثار خود از نماد‌ها و نشانه‌های بسیاری استفاده کرده که بر عمیق بودن و تأثیر‌گذاری آثارش افزوده و به محققان این فرصت راداده تا در آثارش کنکاش کنند و نکته‌های تازه‌ای رابیرون بکشند. که در ارتباط با فرهنگ و تمدن تاریخی این مرز و بوم است.

    می‌توان گفت وی در آثارش به یک نوع باز‌آفرینی اسطوره دست زده و برای این امر چهارچوب شعری خود را حفظ کرده که البته شعرگرایی بیضایی در درام،بازی تصنعی با کلمات نیست بلکه نوعی شکوفا ساختن حقیقت در فرم‌های زیبایی‌شناسی است.از این رو برای خود سبک خاصی برگزیده که صاحب نظران به این شیوه‌ی درام نویسی «تئاتر بیضایی» می‌گویند که غیر قابل تقلید است.

    1-5 انگیزه محقق در انتخاب موضوع

    به نظر نگارنده در آثار (فیلمنامه‌های) این استاد نکته‌هایی در مورد زیبایی‌ شناسی خود متن وجود داردکه قابل تحقیق و بررسی است من جمله از منظر نشانه و نماد‌شناسی که کمتر به آن پرداخته شده.از منظر اسطوره‌شناسی نیز به همین منوال است چرا که در تحقیق‌هاییکه تا به حال انجام شده،کار به صورت اجمالی و گزینه‌ای صورت گرفته و این پژوهش می‌تواند رویکردی جامع پرتوی بر این بخش از خلاقیت این نویسنده بیفکند.

    1-6 قلمرو تحقیق و مشخص کردن واحد تجزیه و تحلیل

    در این پروژه سعی بر آن شده که تعداد مشخص و محدودی از فیلمنامه‌های بهرام بیضایی انتخاب و روی آن‌ها کار شود و در بین این پنج نمونه که به ترتیب عبارتند از باشو، غریبه‌ای کوچک،چریکه‌ی تارا،سگ‌کشی،مسافران و مرگ یزدگرد، از منظر نماد،نشانه شناسی و اسطوره بررسی و تجزیه و تحلیل می‌شوند.

     

    1-7 تعیین سؤال پژوهش

    1.اسطوره‌ها چه جایگاهی در فیلمنامه‌ های بهرام بیضایی دارند؟

    2.استفاده از نشانه و نماد در فیلمنامه‌های بهرام بیضایی به چه صورت بوده‌است؟

    3.بهرام بیضایی بیشتر از چه اسطوره‌ها و نمادهایی برای غنا بخشیدن به فیلمنامه‌ های خود بهره برده‌است؟

     

    فصل دوم

    سوابق تحقیق

    نشانه شناسی

    2-1-1 تاریخچه‌ نشانه‌شناسی

    قبل از اینکه که از نشانه و تعاریف آن سخن به میان آید، به مختصری از تاریخچه پیدایش این علم اشاره می‌کنیم، نشانه‌شناسی در ابتدا نتیجه‌ی مطالعه‌ی علمی دردنماهای فیزیولوژیکی است که به واسطه‌ی بیماری‌ها یا شرایط فیزیکی خاص ایجاد می‌شوند. بقراط بنیان‌گذار علم پزشکی در مغرب زمین بود که نشانه‌شناسی را در مقام شاخه‌ای از علم پزشکی و به منظور مطالعه‌ی دردنماها بنیان نهاد- دردنما،در واقع،«نشان علامت، یا سه میون[1] است که به چیزی غیر از خودش اشاره دارد.»(سیبیاک،1391: 28)

    بقراط بر این باور بود که اولین وظیفه‌ی پزشک، روشن ساختن این موضوع است که یک درد نمایه به چه چیزی اشاره دارد؟ برای مثال یک لکه‌ی کبود، یک کهیر یا درد گلو می‌تواند به ترتیب نماینده‌ی انگشت شکسته، حساسیت پوستی و سرماخوردگی باشد، قرن‌ها بعد بررسی نشانه‌ها در چهارچوب‌های غیرپزشکی به هدف فیلسوفان سراسر دوره‌ی ارسطو و فیلسوفان رواقی بدل شد.

    ارسطو نشانه را مشکل از سه بعد می‌دانست: 1) بخش فیزیکی خود نشانه 2) مرجعی که نشانه به آن بر می‌گردد و 3) معنایی که نشانه آن را فرا می‌خواند. این سه بعد هم زمان هستند:بدین معنی که تصویر واژه‌ای نظیر cat(نشانه‌ای صوتی، متشکل از صداهای c_a_t)،همزمان بدون در نظر گرفتن پستانداری(گربه‌سان) که به آن اشاره داردو بدون تجربه‌ی معنا(ها)ی فردی و اجتماعی‌ای که آن مرجع به همراه دارد ممکن نخواهد بود.

    جان لاک (1704-1632)، فیلسوف انگلیسی و شارح اصول فلسفه‌ی تجربه گرایی[2]، در اثر خود به نام رساله‌ای در باب ادراک انسان (1960) مطالعه‌ی صورت نشانه‌ها را وارد فلسفه کرده و پیش بینی کرد که این امر امکان درک ارتباط بین بازنمایی و دانش را برای فیلسوفان فراهم خواهد ساخت، پس از آن ایده‌های زبان شناسی سوئیسی، فردنیان دوسوسور (1913-1857) و فیلسوف آمریکایی، چارلز سندرس پیرس (1914-1839) مبنای مرزبندی و تحدید حوزه‌ی مستقل پژوهشی‌ای شد که هدفش درک ساختارهایی بود که هم تولید و هم تفسیر نشانه‌ها را در بر می‌گرفت.

    در واقع پیش فرضی که راهنمای راه نشانه شناسی ساختارگرا[3]است، این است که الگوهای متناوبی که نظام‌ های نشانه‌ای را مشخص می‌سازد بازتابی از ساختارهای درونی موجود در ترکیب حسی، احساسی و فکری بدن و روان انسان است. بر این اساس روشن می‌شود که چرا صورت‌های میانی‌ای که انسان‌ها خلق می‌کنند و از روی شم در سرتاسر جهان نسبت به آن واکنش هم نشان می‌دهند، در میان فرهنگ‌ها هم بسیار معنادار و هم به سادگی قابل فهم است.(همان،28)

     

    Abstract

     

    Semiology, general knowledge of signs,in the mid sixties of the twentieth century, emerged based on the theories of Ferdinan de Saussure Swiss linguist. After that great persons like Peirce, Barthes, Eco, Metz, et.al developed that. Nowadays is one of the important branches in various fields, including the arts, It is noteworthy that in semiotics is a new in Iran so in many ways there is a place for research and investigation.

     Based on the principles of semiotics, each text structure consists of signs including semiotic structure-oriented, Cultural and etc. A semiotic is a way of analyzing the text and the task of semiotics, analysis and draw out the implications of the text and clamps explanations for better understanding of the text.

    Also Mythology come across the archealogy of the culture of a nation, besides semiotics leads to better analysis of text and textual interpretations. In between Symbols and semiotics is Interposes case, as Pierse in his division frankly placed the sign into his categories.

    This study has sought to selected screen plays of Bahram Beizaei, filmmaker, Director and Contemporary playwright, analysis through the lens of semiotics, Myth and Symbol, to better understanding and be more accurate than those obtained and to achieve this important, research founded on mining Visual signs, Verbal, Textual and cultural because Beizaei is limited to that of the great Iranian directors who has deep knowledge of the mythic origins of this ancient land and to create works of fellow, offered these roots in the semiotic format by special beauty of its stylistic elements to audience. It also to understand and effective comprehension of his works applied Visual and verbal cues to understand the inner text.

     

     

    Also Beizaei as a director, writer has always tried to avoid using explicit expression to induction of his thought and using the symbols, myths and signs on several different levels to get closer to a pure artistic expression benefit. This approach put him in a group of stylist directors that by obsessed successful installation and sometimes dramatic tries to use all visual elements in movies indirectly to transfer worries, artistic

    Key words: Symbol, Sign, Myth,Bahram Beizaei, Screen plays

  • فهرست:

    فصل اول معرفی پایان نامه.......................................................................................... 1

    1- 1 مقدمه ............................................................................................................... 2

    2 هدف تحقیق..................................................................................................... 3

    بیان مسئله و موضوع تحقیق................................................................................................................. 3

    4 اهمیت مساله تحقیق(ضرورت تحقیق)............................................................. 4

    5  انگیزه محقق در انتخاب موضوع...................................................................... 5

    6  قلمرو تحقیق و مشخص کردن واحد تجزیه و تحلیل....................................... 5

    7  تعیین سوال پژوهش........................................................................................ 6

    فصل دوم سوابق تحقیق............................................................................................. 7

    2- 1 نشانه شناسی .................................................................................................... 8

     2- 1 -1 تاریخچه نشانه شناسی ...................................................................................... 8

    2-1- 2  تعریف نشانه ........................................................................................................................................ 9

    2-1-3  فردینان دو سوسور ............................................................................................................................. 10

    2-1-4  محورهای هم‌نشینی و جانشینی....................................................................................................... 12

    2-1-5 نشانه شناسی در آمریکا...................................................................................................................... 13

    2-1-6  تحولات نشانه شناسی بعد از سوسور .............................................................................................. 14

    2-1-7  نشانه و کارکرد آن در سینما ............................................................................................................. 15

    2-1-8 نشانه‌های تصویری در سینما.............................................................................................................. 17

    2-1-9 خوانش متن ........................................................................................................................................... 18

    2-2 اسطوره............................................................................................................... 19

    2-2-1  تعریف اسطوره ..................................................................................................................................... 19

    2-2-2 اهمیت و کارکرد اساطیر....................................................................................................................... 20

    2-2-3  شخصیت‌های اسطوره‌ای.................................................................................................................... 21

    2-2-4 اساطیر ایران.......................................................................................................................................... 21

    2-2-5 تحلیل اسطوره‌شناختی....................................................................................................................... 22

    2-2-6 کارکرد اسطوره در سینما.................................................................................................................... 22

    2-2-7 اسطوره و ادبیات................................................................................................................................... 24

    2-2-8 نقد اسطوره شناختی...................................................................................................................25

    2-2-9 ناخودآگاه جمعی................................................................................................................................... 26

    2-2-10 کهن الگوها.......................................................................................................................................... 26

    2-2-10-1 نمونه‌هایی از کهن الگوها........................................................................................................................27

    2- 3نماد............................................................................................................................28

    2- 3- 1 تعریف نماد..................................................................................................................................28....

    2-3-2 کلمه سمبول ......................................................................................................................................... 30

    2-3-3 نماد در نشانه‌شناسی........................................................................................................................... 30

    2-3-4 نمادگرایی.....................................................................................................................................33.....

    2-3-5 سمبولیسم در ادبیات..................................................................................................................33....

    2-3-6 دیدگاه یونگ درباره نماد .............................................................................................................34

    2-3-7 نماد در سینما ...............................................................................................................................35

    2- 4 بهرام بیضایی................................................................................................................................36

    2-4-1 زندگی نامه و آثار...........................................................................................................................37

    2-4-2 جایگاه بیضایی در سینمای ایران.................................................................................................44

    2-4-3 نگاه منتقدان به آثار بهرام بیضایی..............................................................................................45

    2-4-4 فیلم‌شناسی توصیفی آثار بیضایی ..............................................................................................48

    2-4-4-1 چریکه تارا....................................................................................................................................48

    2-4-4-2 مرگ یزدگرد....................................................................................................................................... 49

    2-4-4-3 باشو، غریبه‌ای کوچک....................................................................................................................... 51

    2-4-4-4 مسافران .....................................................................................................................................53

                 2-4-4-5 سگ کشی.......................................................................................................................57

    فصل سوم تجزیه و تحلیل استنتاج.................................................................................................59

    3-1 فیلمنامه ................................................................................................................................................. 60

    3-2 تدوین....................................................................................................................................................... 62

    3-3 اسطوره در سینمای بهرام بیضایی.........................................................................................63

    3- 3-1 مهر / میترا ...................................................................................................................................63

    3- 3-2 ناهید / اناهید .............................................................................................................................63

    3-4بن‌مایه‌های مشترک در آثار بیضایی............................................................................................ 64

    3- 4-1 زن در آثار بیضایی .............................................................................................................................. 64

    3-4-1-1 زن و طبیعت ....................................................................................................................................... 75

    3-4-1-1-2 درخت  ........................................................................................................................................... 75

    3-4-1-3  فضای شهری...................................................................................................................................... 77

    3- 4-2 مرگ (جدایی)....................................................................................................................................... 78

    3- 4-3 آیینه...................................................................................................................................................... 85

    3-5 کارکرد نمایش در آثار سینمایی بیضایی................................................................................... 88

    3- 5-1 نشانه شناسی مکان در تعزیه............................................................................................................ 95

    3-6 نشانه‌های شمایلی............................................................................................................................... 97

    3-7 نشانه‌های فرهنگی...................................................................................................97                    

    فصل چهارم خلاصه، نتیجه گیری و پیشنهادها..............................................................100    

    4-1 خلاصه و نتیجه گیری ..............................................................................................................101

    4-2 پیشنهادها................................................................................................................103

    4-3منابع و مآخذ............................................................................................................104

    4- 3-1 مقاله ها.....................................................................................................................................104.....

    4- 3-2 کتاب ها....................................................................................................................................106

    4- 3-3 پایان نامه ها ...........................................................................................................................108

     

    منبع:

    4-3-1مقاله‌ها

    آبپرورمسعود؛ اسطوره و سینمای؛نشریه فارابی؛شماره 12پاییز1370؛صص181-174

    آزمانیحمیرا؛زن در دنیای مردانه؛نشریه نقد سینما؛پاییز 1373؛شماره 3؛ صص83-68

    اعلمهوشنگ؛ واکاوی حقیقت و آیینه‌یحضور زن؛نشریه آزما؛ بهمن 86؛ شماره 55؛ صص8-6

    اوحدی(ایران‌بد)بهنام؛روح‌ نآرام بهرام پشتیبان؛نشریه فردوسی؛دی وبهمن86؛شماره61،60؛صص39-38

    باباییامیر حسین؛ کارگاه فیلمنامه:درباره خلق فیلمنامه؛ نشریه نقد سینما؛ بهار 88شماره 64،65؛ صص145-141

    براهنیرضا؛ مرگیزدگرد؛ فصلنامه تخصصی ادبیات نمایشی؛ زمستان86؛ دوره دوم؛ شماره دوم؛ صص98-86

    بلا بلاش؛ فیلمنامه؛ ترجمه حمید ابیانه؛ نشریه سوره اندیشه؛ویژه نامه سینمایی سوره؛ پاییز70؛ دوره اول؛ صص107-103

    پایداری سید‌‌احمد؛ بررسی ارتباط هویت و تاریخ با تکنیک بازی در بازی در آثاربیضایی؛ نشریه فارابی،(بهار و تابستان71،شماره 14)صص146-139 

    تشکریسعید؛ اقتباس اندیشه؛ نشریه صحنه؛ پاییز88؛دوره جدید؛ شماره 68؛ صص31-29

    جاسمی بهرام؛ بهرام بیضایی؛گنوستی‌سیسم مدرن و کاربرد اجتماعی؛ دوره دوم؛ شماره دوم؛ زمستان86؛ صص87-81

    دهباشی علی؛ بهرام بیضایی؛ تئاتر ملی؛ نشریه سیمیا2؛ دوره دوم؛ شماره دوم ؛زمستان86؛ صص 4-3

    رایانی مخصوصم؛ سیمای دراماتیک زن در آثار ادبی_نمایش بهرام بیضایی؛ نشریه سینما تئاتر؛ سال سوم؛ شهریور75؛ شماره 15؛ صص68-61

    سجودی فرزان؛ نشانه شناسی لایه‌ای و کاربرد آن در تحلیل نشانه‌شناختی آثار هنری؛ مقالات هم‌اندیشی نشانه‌شناختی هنر؛تهران؛ نشر فرهنگستان؛1383؛ صص75-59

    ________ ؛ درآمدی بر نشانه‌شناسی خوراک:بررسی نمونه ای از گفتمان سینمایی؛ در مجموعه مقالات هم‌اندیشی نشانه‌شناسی هنر؛ به کوشش حمیدرضا شعیری؛ تهران؛ نشر فرهنگستان هنر؛1385؛ صص97-83

    شریعتی سارا؛ وحید شالچی؛ بازنمایی امر اخلاقی در سینمایی پر مخاطب ایران از سگ‌کشی تا آتش بس؛ فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات؛ تابستان88؛ سال پنجم؛ شماره 15؛ صص115-93

    شهبا محمد؛ نشانه‌شناسی سینما و تئاتر/نشانه‌شناسی نوشتار؛ بهار84؛ فصلنامه فرهنگستان هنر؛ صص4-35

    شیخ  مهدی علی؛بررسی نماد درخت در فیلم‌های عباس کیارستمی؛تابستان81؛خیال2؛صص77-50

    صادقی لیلا؛ اگر کارگردان هم فقط 1/3فکر خود را باز پرداخت می کرد(سگ‌کشی، بهرام بیضایی)؛ نشریه بیدار؛ تیرماه81؛ شماره16؛ صص101-99

    طاهرپور محمد؛ زن در آثار مخملباف؛ نشریه آزما ؛ شماره 24؛ تیر 82؛ صص40-39

    قاسم­خان علی­رضا؛ بنیان اسطوره‌ای گونه‌های فیلم؛ نشریه کتاب ماه هنر؛ مهرو آبان83؛ شماره74-73؛ صص119-112

    قیطوری عامر؛ زبان،نشانه و معنی؛ نشریه نامه فرهنگ؛ بهار87؛شماره34؛ صص107-88

    کندری مهران؛ سمبولیست و سمبولیسم در ادبیات؛ نشریه فرهنگ ویژه ادبیات فارسی؛ تابستان و پاییز82؛ صص254-245

    کیانیان رضا؛ بازی برای بیضایی؛ فصلنامه تخصصی ادبیات نمایشی سیمیا2؛ زمستان86؛ نشریه دوره دوم؛ شماره دوم؛ صص98_89

    مرندی سید محمد؛ فاطمه اکبری؛ بررسی دیالکتیک خدایگان و بنده ی هگل درمرگ یزدگرد اثر بهرام بیضایی و سارداناپوس اثر لردبایرون؛نشریه ادبیات تطبیقی؛تابستان91؛شماره6؛صص208_187

    میثمی رضا؛اسطوره‌شناسی و سمبولیسم(ترجمه وتلخیص)؛مهر و آّبان81؛کتاب ماه‌هنر؛صص125_121

    نوروزی تورج؛ انگاره‌های فرهنگ بومی در سینمای ایران:نگرش کاربرد آیین و اسطوره در فیلم‌های بهرام بیضایی؛ نشریه ایران‌شناسی؛ سال هفتم؛ تابستان74؛ شماره 2؛ صص397_382

    وریجی کاظمی عباس؛ محمدرضا جوادی یگانه؛ معرفی پژوهش تحلیل محتوای فیلم های سینمایی پس از انقلاب اسلامی درباره نگرش نسبت به زنان؛ تهران؛ نشر مطالعات راهبردی زنان؛ شماره 32؛ تابستان1385؛ صص208_202

    یثربی چیستا؛ تصویر‌ زن در ادبیات نمایشی؛ نشریه فردوسی؛ آبان وآذر86؛ شماره58 و57، صص76_75

     

     

     

    4-3-2 کتاب ها

     

    احمدیبابک؛ از نشانه های تصویری تا متن(به سوی نشانه شناسی ارتباط دیداری)؛ تهران؛ نشر مرکز؛چاپ دهم؛1389

    ________ ؛حقیقت و زیبایی؛ تهران،نشر مرکز؛ چاپ پانزدهم ؛1374

    ________ ؛ساختار و تأویل متن؛ تهران؛ نشر مرکز چاپ چهاردهم ؛1391

    الیادهمیرچا؛ اسطوره و واقعیت؛ ترجمه مانی صالحی علامه؛ تهران،نشر کتاب پارسه؛1391

    آموزگارژاله؛ تاریخ اساطیری ایران؛ تهران؛نشر سمت؛1381

    بهارمهرداد؛ پژوهشی در اساطیر ایران؛ تهران؛نشرآگه؛1381

    بیضاییبهرام؛ نقش اسطوره در ادبیات؛ نشستی ادبی در کافه تریای تئاتر شهر ؛ 1382

    ________؛ سگ‌کشی؛تهران؛ نشر روشنگران و مطالعات زنان؛ چاپ چهاردهم؛1392

    ________؛ مرگ یزدگرد؛ تهران،نشر روشنگران و مطالعات زنان؛ چاپ نهم؛1389

    ________؛ مسافران؛تهران؛ نشر روشنگران و مطالعات زنان؛ چاپ سوم؛1381

    پاکبازرویین؛ دایره المعارف هنر؛تهران؛نشر فرهنگ معاصر؛ چاپ هفتم؛1387

    پاینده حسین؛ قرائتی نقادانه از آگهی‌های تجاری در تلویزیون ایران؛ تهران؛نشرروشنگر؛1385

    چندلردانیل؛ مبانی نشانه شناسی؛ ترجمه مهدی پارسا؛ تهران؛ نشر سوره مهر؛ چاپ چهارم ؛1387

    رحیمیمحمدعلی؛ آرمین رهبین؛ ریشه‌های نمایش در آیین‌های ایران باستان؛ تهران؛ نشر اهورا؛ چاپ اول؛1383

    زنرآر.سی؛ زروان یا معمای زرتشتی گری؛ ترجمه تیمور قادری؛ تهران؛نشر امیرکبیر؛1384

    ستاریجلال؛ آیین و اسطوره در تئاتر؛ تهران،نشر توس؛ چاپ نخست؛1376

    ________؛ اسطوره و رمز(مجموعه مقالات) ؛تهران؛ نشر سروش؛1374 

    ________؛ مدخلی بر رمز شناسی عرفانی؛ تهران؛ نشر مرکز؛ چاپ اول؛1372

    ________؛ جهان اسطوره شناسی ایرانی؛تهران؛ نشر مرکز؛1385

    سجودیفرزان؛ نشانه شناسی کاربردی؛تهران؛ نشر قصه؛1382

    سیبیاک تامس آلبرت؛ در آمدی بر نشانه‌شناسی؛ترجمه محسن نوبخت؛تهران؛نشر علمی؛1391

    سیدحسینی رضا؛ مکتب های ادبی؛ جلد؛تهران،نشر آگاه؛ چاپ شانزدهم؛1391

    سیگر لیندا؛ ادوارد جی .وتمور؛ راهنمای عملی جامع فیلم سازی(از فیلمنامه تا فیلم)؛ ترجمه سید جلیل شاهرودی لنگرودی، ؛تهران؛ نشر افرا؛ چاپ دوم ؛ 1388 

    شمیسا سیروس؛ داستان یک روح؛ تهران؛نشر فردوس؛ چاپ ششم؛ 1379

    ضمیران محمد؛گذر از جهان اسطوره به فلسفه؛ تهران؛نشر هرمس؛ چاپ اول؛1379

    عبدی محمد؛ زندگی و سینمای بهرام بیضایی؛تهران؛ نشر ثالث؛ چاپ اول؛1383

    عطروش طاهره ؛بته جقه چیست؟؛تهران؛ نشرفرهنگی سی بال هنر؛ چاپ اول؛1385

    علایی مشیت؛ درآمدی انتقادی بر نقد اسطوره شناختی؛ تهران؛ نشرهرمس؛1377

    فرای  نورتروپ؛ تحلیل نقد؛ ترجمه صالح حسینی؛ تهران؛ نشر نیلوفر؛1377

    قوکاسیان زاون؛ فیلم های برگزیده ی سینمای ایران در دهه 60؛ تهران؛نشر آگه؛ چاپ اول؛ تابستان1374

    ________ ؛ درباره مسافران ساخته بیضایی؛ تهران؛ نشر روشنگران؛1371

    کریستین­سن آرتور؛ نمونه‌های نخستین انسان و نخستین شهریار در تاریخ افسانه‌ای ایرانیان؛ ترجمه ژاله آموزگار_احمد تفضلی؛تهران؛ نشر چشمه؛ چاپ چهارم؛بهار1389

    گاردنر هلن؛ هنر در گذر زمان؛ به تجدید نظر هوراست دلاکروآ و ریچاد ج.تنسی؛ ترجمه محمد تقی فرامرزی؛ تهران؛نشرآگاه و آگه؛ چاپ نهم؛زمستان1387

    گرین ویلفرد؛ ارل­لییبر؛ لی­مورگان؛ جان ویلینگهام؛ مبانی نقد ادبی؛ ترجمه فرزانه طاهری؛ تهران؛ نشر نیلوفر؛1380

    لطفی حسن؛ درس هایی درباره فیلمنامه نویسی؛تهران؛ نشر ققنوس؛ چاپ اول؛1383

    مقدادیبهرام؛ فرهنگ و اصطلاحات نقد ادبی ؛تهران؛ نشر فکر روز؛ چاپ اول؛1387

    مقدم محمد؛ جستاری درباره مهر و ناهید؛ تهران؛نشر هیرمند؛1388

    ناظرزاده کرمانی فرهاد؛ن مادگرایی در ادبیات نمایشی؛ جلد دوم؛ تهران؛ نشر برگ؛ چاپ اول؛ 1367

    نجومیان امیرعلی؛نشانه‌شناسی فرهنگ(ی):در مجموعه مقالات نقد‌های ادبی_هنری؛تهران؛ نشر سخن؛1389

    ________؛ نشانه‌شناسی فرهنگی:مجموعه مقالات نقد های-هنر؛ تهران؛ نشر سخن؛1390

    نظرزاده رسول؛ تن‌پوشی از آیینه,ساختمایه‌ی نمایش های ایرانی در آثار بهرام بیضایی؛ تهران؛ نشر روشنگران و مطالعات زنان؛1384

    نیکولز بیل؛ ساخت‌گرایی نشانه‌شناسی سینما؛ ترجمه علاءالدین طباطبایی؛ تهران؛ نشر هرمس؛1387

    وولن پیتر؛ نشانه‌ها و معنا در سینما؛ ترجمه عبداله تربیت و بهمن طاهری؛ تهران؛ نشرسروش؛ چاپ سوم؛1376

    هیلنز جان؛ شناخت اساطیر ایران؛ ترجمه ژاله آموزگار؛ احمد تفضلی؛تهران؛ نشر چشمه؛1387

     

    4-3-3پایان نامه ها

     

    حسینیوحیده؛ بازتاب اسطوره در ادبیات داستانی امروز ایران با تکیه بر بررسی داستان‌های شهریار مندنی پور؛ پایانامه کارشناسی ارشد؛ استاد راهنما محمد رضا پرهیزگار؛ دانشکده ادبیات و علوم انسانی؛ دانشگاه شیراز؛1386

    فرامرزی حسن؛ن شانه‌شناسی فیلم 10 کیارستمی و کاربرد آن در آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان؛ پایانامه کارشناسی ارشد؛ استاد راهنما علیرضا انوشیروانی؛ دانشکده ادبیات و علوم انسانی؛ دانشگاه شیراز؛1387

    مرزبان فاطمه؛ بررسی و تحلیل نقش نشانه‌ها در داستان شازده کوچولو نوشته آنتوان سنت اگزوپری؛ براساس نشانه‌شناسی ساختارگرا؛ پایانامه کارشناسی ارشد؛ استاد راهنما جلال رحیمیان؛ دانشکده علوم و ادبیات فارسی؛ دانشگاه شیراز؛ بهمن1391


موضوع پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, نمونه پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, جستجوی پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, فایل Word پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, دانلود پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, فایل PDF پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, تحقیق در مورد پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, مقاله در مورد پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, پروژه در مورد پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, پروپوزال در مورد پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, تز دکترا در مورد پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, تحقیقات دانشجویی درباره پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, مقالات دانشجویی درباره پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, پروژه درباره پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, گزارش سمینار در مورد پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, پروژه دانشجویی در مورد پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, تحقیق دانش آموزی در مورد پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, مقاله دانش آموزی در مورد پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی, رساله دکترا در مورد پایان نامه کارکرد نماد نشانه و اسطوره در فیلمنامه های بهرام بیضایی

پایان نامه تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد سینما مقدمه این پژوهش تلاشی برای مطالعه ی «دگردیسی زیبایی شناسی در سینما ی مستند نوین دهه ی 80 ایران» است. دلیل انتخاب این موضوع ناشی از پر رنگ شدن گرایش های سنت شکنانه ای است که در فیلم های این دوره دیده می شود و به تدریج بر رویکردهای کلاسیک پیشین سایه می اندازد. گرایش هایی که در مقایسه با رویکردهای کلاسیک مستند سازی کمتر مجالی برای تجزیه ...

پایان‌نامه­ی کارشناسی ارشد در رشته‌ی مطالعات زنان چکیده بازنمایی زن در آثار سینمایی داریوش مهرجویی جایگاه و موقعیت زنان در رسانه‌ها تحت عنوان مفهوم بازنمایی می­تواند تبیین گردد. به لحاظ تاریخی، محتوای رسانه‌ها با تصاویری از زنان پر شده‌ که به تقویت هنجارهای اجتماعی و فرهنگی از زنانگی و نقش‌های سنتی زنان پرداخته‌اند. از این رو، بررسی‌های جامعه‌شناختی سینما، بستری را برای درک ...

مقدمه نیاز به درک جهان هستی و برقراری ارتباط با ناشناخته های آن، از جمله خصایص انسانی است که از بدو تولد با او بوده، در طول گذر عمر تغییر شکل داده، اما از بین نمی رود. قصه ها و افسانه های عامیانه که از دل افسانه سرایانی قهار، چون پدر بزرگها و مادر بزرگها؛ برآمده و اشتیاق سیری ناپذیر کودکان به شنیدنشان، گواه این نیازهمیشگی بشر است. نیاز به اینکه ترسها، تردیدها و ناکامیهای خود را ...

زبان و ادبیات فارسی(M.A) پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد چکیده این پایان نامه به عنوان بررسی سبک شناسی شعر منوچهر آتشی به کیفیت بررسی شعر از لحاظ سبکی پرداخته است. این پایان نامه از چهار فصل تشکیل شده است که فصل اول آن کلیات، فصل دوم پیشینه ی تحقیق، فصل سوم روش جمع آوری اطلاعات، فصل چهارم یافته های تحقیق است که از دو بخش تشکیل شده است که بخش اول درون گرایی از جهت فکری ...

فصل اوّل: مقدمه/ کلیّات پژوهش نمایش بعد از زبان اولین تقلیدی است که انسان از خردسالی برای ساختن و ایجاد لحظه ها و ماجراهایی که تمایل به تجربه ی آنان دارد از آن استفاده می کند؛ بی آنکه خود بداند در حال اجرای نمایش است با جلوه ها و قرارداد هایی متفاوت. زیرا هنوز در اولین تقلید هایش قواعد و اصول نمایش را در نیافته است. مثل تقلیدی که از پوشیدن کفش بزرگ مادر و پدر انجام می دهد، یا ...

گروه ارشد صنايع دستي پايان نامه براي دريافت درجه کارشناسي ارشد مهر1392 چکيده نوع بشر با تطبيق دادن خود با محيط طبيعي توانست به ادامه بقاي بپردازد و در اين بين ضمن تاثير گذاردن و مهار نيرو

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد رشته ارتباط تصویری چکیده این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات آن به شیوه‌های کتابخانه‌ای و میدانی می باشد، این تحقیق با هدف شناخت نقوش اساطیری ساسانی و تاثیر آن بر هویت گرافیک ایران انجام شده است. یکی از عناصر اصلی طراحی گرافیک استفاده از نقشمایه های غنی تاریخی است که علاوه بر بیان هویت اثر هنری از نظر مفهومی نیز می تواند ...

مقدمه: طى دهه‌ی ۱۹۶۰، طراحى گرافیک به عنوان شیوه‌اى براى حل مشکلات ارتباطى و اطلاع‌رسانى مطرح شد و به همین ترتیب در رسانه‌هاى همگانى نیز به عنوان مُد مطرح شد. چیزى که با سلیقه‌ی به روز بودن و حتى پیشرفت مرتبط بود. اما تغییر در سبک آن حاصل چندمین عامل مؤثر مانند پیشرفت‌هاى فناورى در حوزه‌ی رسانه و نیز تحولات رایج در جامعه بود. و از آنجائى که تنها هنر بصرى نبود و کلام نیز در آن ...

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد گرایش: حسابداری چکیده: پیش بینی سود هر سهم در سرمایه گذاری ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است ، زیرا تغییرات قیمت سهام و واکنش مستقیم بازار سرمایه را در پی دارد. از طرفی در محیط تجاری کنونی به دلیل تغییرات سریع فناوری و شرایط مالی ، مدیران از دورنمای تجاری شرکت ارزیابی درستی ندارند و از این رو بروز خطاها در برآوردهای حسابداری ،اجتناب ...

پایان نامه­ی دوره کارشناسی ارشد در رشته علوم ارتباطات اجتماعی چکیده: در این رساله تلاش می­شود به بررسی زمینه­های تاریخی، اجتماعی و فرهنگی جنگ و رابطه­ی آن با سینما و همچنین چگونگی بازتاب آن "زمینه" ها در سینما ، در سه دهه بعد از انقلاب پرداخته شود. در واقع نگارنده سه دوره­ی اصلی در بازنمایی فیلم­های سینمایی با موضوعیت جنگ را در این سه دهه از یکدیگر متمایز کرده­ است. هر یک از این ...

ثبت سفارش