پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه

word 662 KB 32643 127
1393 کارشناسی ارشد فلسفه و اخلاق
قیمت قبل:۶۱,۱۰۰ تومان
قیمت با تخفیف: ۲۲,۴۰۰ تومان
دانلود فایل
  • بخشی از محتوا
  • وضعیت فهرست و منابع
  • پایان نامه کارشناسی ارشد رشته نهج البلاغه

    چکیده

       از آنجایی که تعلیم وتربیت در زندگی بشر از جایگاه بسیار رفیعی برخوردار است وآموزش وپرورش هر کشور آینه تمام نمای فرهنگ ، ارزشها ،ومیراث تربیتی آن کشور محسوب می گردد. لذا دراین پایان نامه به موضوع بایسته های تربیت دینی دختران ونقش کتابهای درسی دراین رابطه ازطریق روش کتابخانه ای پرداخته شده است . هدف ازنگارش این تحقیق دستیابی به رشد وتقویت عقاید دینی ، مذهبی در دانش آموزان و دست یابی به آرمان های بلند واهداف متعالی دین وفرهنگ کشور می باشد. بهترین نوع تربیت آن است که شرایط فطری وطبیعی وویژگی های متربیان در نظر گرفته شود . به دلیل انطباق دین اسلام با فطرت انسان ها لازم است که تعالیم تربیتی براساس دین مبین اسلام پایه ریزی شود . در حال حاضر کتاب های درسی با وجود نقش مهمی که در امر تعلیم وتربیت دینی برعهده دارند، برای کلیه دانش آموزان اعم از دختران وپسران به شکل یکسان تألیف شده است. در حالی که همگی صاحب نظران در امر تعلیم وتربیت بر وجود تفاوت های روانشناختی وفیزیولوژی وتاثیر آن عوامل برراه های تربیتی خاص هرگروه اتفاق نظر دارند. چرا که تربیت موفق آن است که برپایه جنسیت متربیان بنا گذاشته شده باشد . لذا ضرورت نگارش کتاب های درسی دین وزندگی ،متناسب با نیازها وویژگی های فطری وجنسی هرگروه ، جهت رشد وتعالی آنها ورسیدن به اهداف تعلیم وتربیت لازم وضروری به نظر می رسد. همچنین نگرش یکسان نسبت به درس دین وزندگی با سایر واحدهای درسی موجب شده است که این کتب آنطور که شایسته است نتواند رسالت خود را در امر تربیت دینی ورشد فضایل اخلاقی در دانش آموزان ایفا کند وصرفاً به عنوان یک واحد درسی تلقی گردد .درنتیجه می توان با تغییر در نظام فعلی حاکم بر محتوا وروش تدریس این کتب،گام های موثری در تربیت دینی دختران برداشت.البته نقش مربیان ودبیران در ایجاد فضاسازی در تربیت دینی دختران نیز بر کسی پوشیده نیست.

    کلیدواژه ها: تربیت، تربیت دینی، دختران دبیرستانی، کتاب های دین و زندگی 

     

    مقدمه

       هدف تعلیم و تربیت اسلامی آن است که مقدمات حرکت وهدایت آدمی را درصراط مستقیم فراهم آورد ومعراج اورابه مرحله کمال انسانی آسان سازد . تاریخ نشان داده است ،مذهب نقش مهمی درتربیت داشته است، به طوری که هدف اصلی ازتحصیل علم ودانش ومطالعه کتابهای صرف ونحو ...جهت درک بهتر آیات قرآن ودرک آموزه های دینی وفرستادن کودکان به مکتبخانه واماکن آموزشی ،تحصیل معارف دین حق و تربیت دینی بوده است .حضرت علی (ع) بهترین ارثی راکه پدران می توانند برای فرزندانشان بگذارند راادب وتربیت دانسته اند :« خیرُما ورث الأباء الابناء الادب » [1]

       دراین راستا ، امروزه بیش از هر زمان دیگر باید به تربیت فرزندان ،خصوصاً دختران همت گماشت؛ زیرا از یک سو نزدیک به نیمى از نیروهاى فعال و کارآمد جامعه را قشر زنان و دختران تشکیل مى دهند و از سوى دیگر، نقش آفرینی آنها درعرصه های خانوادگی واجتماعی از اهمیت بسیاری برخوردار است .آسیب پذیری آنها آسیب پذیر شدن جامعه رابه دنبال خواهد داشت .زیرا ازآنجایی که وظایف سنگینی برعهده دارند، دامهای متعددی نیز برسر راه آنها ازسوی جامعه به وجود خواهد آمد.

    دختران و پسران هر دو انسان محسوب مى‏شوند و متعلق به یک نوع از موجودات هستند، قاعدتاً بعضی از شیوه های تعلیم و تربیت (اعم از تربیت مذهبى یا غیر مذهبى) مشترکند. البته تفاوتهایی نیز وجود دارد که بعضی از این شیوه ها را اختصاصی می کند.

       بدون شک ویژگیهای روحی وروانی ونیازهای فطری دختران وپسران متفاوت است . ازآنجایی که نظام تربیتی باید برپایه جنسیت افراد بنا گذاشته شود ، لذا برخی از شیوه هاوعوامل مؤثر برتربیت دینی دختران از پسران نیز متفاوت می شود . زیرا بسیاری ازاین عوامل برخاسته از ویژگیهای روان شناختی وفیزیولوژی موجود در دختران است . تمام دستورهای اخلاقی و دینی زیر بنای فطری دارند، زیرا آنچه به عنوان دستور الهی در قرآن آمده است و یا پیشوایان دینی به آن اشاره کرده اند، همه و همه بر اساس نیازمندیهای فطری و طبیعی انسان تنظیم گردیده است .نه آن که برنامه های اخلاقی و دینی به افراد تحمیل شده باشد، چنان که پزشک حاذق نسخه ی طبی خود را بر اساس نیازمندیهای جسمی و روانی بیمار تنظیم مینماید. روی این اصل افرادی که به نوعی در انجام برنامه های اخلاقی و دینی تعلل و سستی مینمایند ،در حقیقت به سلامت جسم و روان خویش زیان و صدمه وارد می کنند.

       همچنین تفاوت در مسئولیتهای مختلف زن ومرد دربسیاری از موارد ،تربیت دینی متناسب با آن شرایط را می طلبد. شیوه‏ها و اصول تربیتى خاص دختران در جامعه نیاز به تدوین کتب فراوان و بحث و طرح دارد که به دقت و مطالعه محققان در روابط اجتماعى - خانوادگى بستگی دارد. ولی لزوماً نبایستی منجر به ستمی معکوس نسبت به جنس مذکر گردد .

       اگردر جامعه زنان و دختران در رفتار و داد و ستد و رفت و آمدهایشان، وایفای مسئولیتهای خود دستورهاى شرعى را رعایت کنند ، انحراف هاى اخلاقى به میزان قابل توجهى کاهش مى یابد؛ زیرا بیشتر نابسامانى هاى فرهنگى و اجتماعی درجامعه ناشی از عدم تربیت دینى نسل جوان به ویژه دختران می باشد. لازمه این آماده سازی ،درونی کردن ارزشها وفضایل اخلاقی وباورهای مذهبی درمیان این قشراست.

       مهم ترین هدف از تربیت دختران افزون بر خودسازى و پرورش باورهاى دینى، آشنا کردن آنان با فنون و شیوه هاى زندگى مانند شیوه شوهردارى، فرزندپرورى، همسایه دارى و معاشرت با مردم است. بدین معنا که دختران در کنار فراگیرى اندیشه هاى دینى و آموختن رفتارهاى اسلامى، نقش آفرینى در عرصه هاى گوناگون زندگى را نیز بیاموزند. وظیفه مادران است که از کوچکى به آموختن نقش ها به فرزندان و دختران شان بپردازند؛ زیرا محیط خانه مناسب ترین فضا براى نقش آموزى دختران است و مادر، شایسته ترین معلم و راهنما براى دختر به شمار مى رود. از نظر برخی کارشناسان این امرمیسر نمیشود مگر با تعلیم نظام برنامه ریزی واجرایی آموزش وپرورش که با توجه به منابع مهم مادی ومعنوی جامعه وبا بهره گیری ازشیوه ها وراهبردهای مؤثر وکارآمد ،درتربیت نسلی بکوشد که اعتقاد به مبانی دین اسلام ،عمل نمودن به احکام وآداب الهی وبرخورداری از سجایا وفضایل اخلاقی ،سرلوحه همه فعالیتها وسرفصل تمامی رفتارهای فردی واجتماعی آن نسل قرار گیرد.[2]

       از جمله ابزارهای تعلیم وتربیت دینی دختران کتابهای درسی وآموزشی است که دراین رابطه تألیف وبرنامه ریزی شده است . دراین پژوهش که درپنج فصل تدوین گردیده است ، سعی براین است که اهمیت تربیت دینی دختران ونقش مؤثر کتب درسی دین وزندگی  درتربیت دینی دختران مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد. زیرا این گونه به نظر میرسد که این دروس صرفاً به عنوان یک واحد درسی تلقی گردیده وفقط نقش تعلیمی خود راایفا کرده است ونقش آنچنانی درامر تربیت نداشته است .همچنین لزوم نگارش کتابهای دین وزندگی ویژه دختران باتوجه به نیازهای تربیتی آنها درمقاطع مختلف ازمباحث مهمی است که مؤلفین کتابهای درسی باید به آن توجه کنند . باتوجه به اینکه نقش محتوای کتب درسی ازعوامل مهم تأثیر گذار درایجاد رغبت وتوجه به آموزه های دینی دردانش آموزان است ، لذا تألیف کتب درسی دین وزندگی متناسب با نیازهای تربیتی هرگروه ازدختران وپسران ضروری به نظر می رسد. البته نمی توان نقش تأثیر گذاردیگر عوامل تربیت همچون خانواده ،محیط آموزشی واجتماع را دراین امر مهم نادیده گرفت . اما باوجود سالیان متوالی از تدریس کتب تعلیمات دینی در یک دوره بلند مدت تحصیل ،انتظار میرود که محصل پس ازپایان این دوره علاوه بر تعلیم دینی تربیت دینی نیز شده باشد.

       در این  پایان نامه که باموضوع بایسته های تربیت دینی دختران ونقش کتابهای درسی دین وزندگی دراین رابطه تدوین گردیده است ،مطالب مورد نیاز در پنج فصل  گرد آوری شده است .درفصل اول کلیات ، درفصل دوم این تحقیق به مفهوم شناسی ومسائل مربوط به بلوغ ونوجوانی ، نیازها وخواسته های دوران بلوغ ونوجوانی ، وظایف والدین ومربیان دررابطه بابلوغ دختران وپاره های ازمباحث مربوط پرداخته شده است ،درفصل سوم به تربیت دینی دختران واهمیت آن وبایسته های تربیت دینی دختران جهت ایفای مسئولیتهای مهم آنها درخانواده واجتماع ، تربیت اقتصادی دختران ،نحوه تعامل آنها بااجتماع ومسائلی ازقبیل حجاب وروابط باجنس مخالف واشتغال بانوان مطالبی تدوین شده است. در فصل چهارم به بررسی کتابهای درسی دین وزندگی دوره متوسطه پرداخته شده که محاسن ومعایب باتوجه به اهداف تألیف این کتب ورسالت آنها برتربیت دینی دختران آمده است .آسیب شناسی مباحث کتب باتوجه به نیازهای تربیت دینی دختران درراستای رسیدن به اهداف دین مبین اسلام ، وعدم پرداختن به مباحث موردنیاز دختران درایت کتب ، درزمینه های احکام ومسائل تربیتی ویژه دختران ازدیگر مباحث فصل چهارم است .درفصل پنجم به نتیجه گیری وارائه پیشنهادات جهت تغییر کتابهای درسی برمبنای توجه به نیازهای تربیتی دختران  وتوصیه هایی جهت توجه به تربیت دینی دختران به دبیران دین وزندگی  پرداخته شده است .

     

     

    بیان مسأله وموضوع تحقیق

       یکی از مسائل اساسی زندگی انسان، مسئله تعلیم و تربیت است. تعلیم و تربیت نیز دامنه گسترده‌ای دارد. یکی از مهمترین انواع تربیت، تربیت دینی است. انجام این رسالت در کشور ما به عنوان یک جامعه اسلامی، تا حدود زیادی به نهاد آموزش و پرورش واگذار شده است. در درون این نهاد، کتاب‌های درسی به عنوان یک ساز وکار مؤثر مطرح هستند. محتوای این کتاب‌ها میتوانند نقش مؤثری در هدایت و پرورش دینی و اسلامی دانش‌آموزان ایفا کنند. یکی ازاین محتواهای آموزشی کتب دین وزندگی است که برای هردوگروه دختران وپسران با یک محتوای یکسان تألیف شده است .‏ با وجود تفاوتهای متعدد دراستعدادها ، توانایی ها، مسائل روان شناختی ، مسئولیتها ونقشهای متفاوتی که دختران وپسران برعهده دارند ،لذا عوامل مؤثر برتربیت دینی وروشها واصول تربیتی هرکدام ازاین دو قشر باهم متفاوت است . اهمیت ونقش کتابهای درسی درتفهیم آموزه های دینی وایجاد انگیزه جهت تعمیق باورهای مذهبی درفرزندانمان ،ضرورت نگارش کتابهای ویژه هرگروه را می طلبد.با توجه به اهداف عالی نظام آموزش وپرورش که با تکیه بر مکتب اسلام ومعارف غنی فرهنگ اسلامی بنا شده است، پس باید درتربیت نسلی بکوشد که اعتقاد به مبانی دینی وعمل نمودن به احکام شرعی وبرخورداری ازفضایل اخلاقی سرلوحه زندگی این نسل قرار گیرد .آنچه درکتابهای درسی دین وزندگی ویژه دختران می آید باید منطبق برنیازهای فطری وخواسته های درونی موردنیازشان برای رسیدن به این اهداف متعالی باشد .دراین پژوهش اهمیت نگارش این کتب مورد بررسی قرار گرفته است .

    1-2-اهمیت وضرورت تحقیق

       تعلیم وتربیت دینی دختران جهت آماده سازی آنها برای ایفای نقشهای مهمی که در آینده برعهده دارند ازاهمیت بسیاری برخوردار است .اگر دختران یک جامعه به درستی وبراساس ایمان واعتقاد به دین پرورش یابند ،انحراف هاى اخلاقى به میزان قابل توجهى کاهش مى یابد؛ زیرا بیشتر نابسامانى هاى فرهنگى و اجتماعی درجامعه ناشی از عدم تربیت دینى نسل جوان به ویژه دختران می باشد. لازمه این آماده سازی ،درونی کردن ارزشها وفضایل اخلاقی وباورهای مذهبی درمیان این قشراست. همچنین آشنا کردن آنان با فنون و شیوه هاى زندگى مانند شیوه شوهردارى، فرزندپرورى، معاشرت با دیگران ، ازاهداف دیگر تربیت دینی دختران است. بدین معنا که دختران در کنار فراگیرى اندیشه هاى دینى و آموختن رفتارهاى اسلامى، نقش آفرینى در عرصه‌هاى گوناگون زندگى را نیز بیاموزند. انتقال این آموزه هامی تواند ازطریق کتابهای درسی به دختران، انجام گیرد.اما درحال حاضر نگاهی که به کتب دینی دردبیرستان می شود صرفاً به عنوان یک واحد درسی تلقی گردیده وجایگاه آن درایجاد وتعمیق باورهای مذهبی دردانش آموزان مورد غفلت واقع شده است. دراین تحقیق به بررسی این موضوع وضرورت نگارش کتب ویژه براساس نیازهای گروه دختران اشاره شده است.

    1-3-اهداف تحقیق

    1-3-1 - اهداف کلی

       هدف کلی ازاین تحقیق بررسی تأثیر کتابهای درسی مقطع متوسطه دین وزندگی بر تربیت دینی دختران وبایسته های تربیت دینی دختران با استفاده ازآموزه های دینی ،درراستای رسیدن به رشد وپرورش استعدادهایشان برای ایفای نقشهایی که درآینده برعهده دارند، میباشد.

    1-3-2- اهداف جزیی

    1- بیان ارزش وبهای فرزند دختردردین مقدس اسلاام واهمیت دادن به تربیت دختران

    2-تبیین جایگاه والدین درتربیت دینی دختران

    3- اقدامات وراهکارهای بهینه سازی تربیت دینی دختران درخانواده وجامعه

    4- تبیین نقش مربیان پرورشی ودبیران دین وزندگی در تعمیق باورهای مذهبی دردختران دبیرستانی

    5- تبیین جایگاه کتابهای درسی درانتقال آموزه های مورد نیاز دختران برای رسیدن به اهداف تربیت

     6- تبیین ضرورت نگارش کتابهای درسی دین وزندگی ویژه دختران

    1-4-سؤالات تحقیق

    1-4-1- سؤلات اصلی

    1- بایسته های تربیت دینی دختران کدامند؟

    2- چگونه میتوان ازطریق نگارش کتابهای درسی دین وزندگی ویژه دختران تربیت دینی آنها را بر عهده گرفت؟

    1-4-2- سؤلات فرعی

    1- تفاوتهای روان شناختی وفیزیولوژی تأثیر گذار درتربیت ،در دختران وپسران دردوره نوجوانی کدامند؟

    2- چگونه می توان از طریق کتابهای درسی ثبات عقیده نسبت به مسائل دینی را ایجاد کرد؟

    3-در حال حاضر چه اهداف تربیتی در کتابهای درسی دین وزندگی دنبال می شود؟

    1-5-فرضیه های تحقیق

    1-5-1-فرضیه های اصلی

    1- مهم ترین هدف از تربیت دختران پرورش باورهاى دینى، آشنا کردن آنان با فنون و شیوه هاى زندگى مانند شوهردارى، فرزندپرورى وآداب معاشرت با مردم است. بدین معنا که دختران ، نقش آفرینى در عرصه هاى گوناگون زندگى را بیاموزند.

    2-در راستای تربیت دینی دختران نگارش کتابهای دین وزندگی که منطبق برنیازها وخواسته های فطری آنان باشسد،ضروری به نظر می رسد.

    1-5-2- فرضیه های فرعی

    1-دختران وپسران ازلحاظ روحی وعاطفی تفاوتهایی باهم دارند که درفرایند آنها تربیت تأثیرگذار می گذارد .

    2-نگارش کتابهای درسی که متناسب بانیازهای دختران تدوین گردد وروحیات آنها رادرتربیت دینی مورد توجه قرار دهد ، می تواند درامر تربیت دینی دختران نقش بسزایی داشته باشد.

    3-در کتب درسی دین وزندگی فعلی محتوای آموزشی برای هردوگروه دختر وپسر به شکل یکسان تدوین شده ونمی تواند نیازهای تربیتی ویژه هرگروه راتأمین کند.

    1-6-روش تحقیق

       دراین پژوهش از روش کتابخانه ای و با اسنادی اعم از کتب ، مقالات ،سایتهای اینترنتی ،وپایان نامه های مرتبط با موضوع استفاده گردیده است .

    1-7-پیشینه

       اهمیت تعلیم وتربیت درسازندگی انسان ،علمای تعلیم وتربیت اسلامی رابرآن داشته است ،که کتب فراوانی درزمینه تربیت انسان با استفاده ازآیات وروایات ونکات روان شناختی انسان بنگارند. ازجمله :

    – علی ،قائمی ،سازندگی وتربیت دختران(1373) تهران ، انجمن اولیا ومربیان

    این کتاب درسه فصل تدوین شده است :فصل اول تاریخچه حیات زن درطول تاریخ رانشان می دهد وفصل دوم درمورد مواضع اسلام پیرامون مقام زنان ودختران وتوصیه هاوسفارشات برای تغییر افکار راجع به زنان آمده است .وبالاخره درفصل سوم هدف ازتهیه وتدوین این مباحث وضرورت تاکید برنقشهای زن وحدود توقعات ازاو دراین فصل آمده است .

    - محمدرضا شرفی ، درکتاب دنیای نوجوان (1386) ازطریق روش علمی به ترسیم ویژگیها وتربیت نوجوان ومعرفی او میپردازد.

    -مجید رشید پور درکتاب چگونه باید تربیت کرد(1363) به نقش معلم وتربیت پرداخته وعنوان هربخش ازکتاب رابه یکی ازویژگیهای معلم شایسته اختصاص داده است.

    - زهرا امید رحمت (1392) درپایان نامه خود باعنوان بررسی آسیبهای برنامه های تربیت دینی دختران دبیرستانی ناحیه چهار اصفهان به زمینه های تربیت دینی دختران پرداخته وبه نقش معلمان ومربیان ومسئولین مقطع متوسطه پرداخته است وباروش آماری به بررسی میزان تأثیرگذاری برنامه های تربیتی درتربیت دینی دختران پرداخته است.

    - حسن آبروشن(1371) ، درپایان نامه کارشناسی ارشد ،باعنوان بررسی نگرش دانش آموزان نسبت به درس دینی و معلم آن در مقطع متوسطه استان بوشهر به این نتیجه رسید که تقریبا 80% دانش آموزان نسبت به کلاس درس و معلم دینی ، نحوه ی کلاسداری و خصوصیات اخلاقی و عاطقی معلم دینی ارزیابی مثبت و حدود   20 % نگرش منفی داشته اند.

    - کاظم اکرمی ،(1373)درپایان نامه کارشناسی ارشد باعنوان ارائه یک الگوی نظری در باره برنامه درسی بینش اسلامی دوره متوسطه به این نتیجه می رسد که هیچ یک از سه کتاب مورد بررسی به گونه اکتشافی و فعال ارائه نشده و دانش آموزان را در گیر فعالیتها و تجارب یادگیری قرار نداده است.همچنین در توجه کتابها به نیازهای دوره جوانی مانند توجه به مسائل مورد علاقه دینی،حل مشکلات نوجوانان و پاسخ دادن به آنها در مورد داشتن یک فلسفه زندگی ارزیابی دانش آموزان منفی بوده است.     

    -سید محمدرضا علاءالدین درکتابی باعنوان نگرشی نو به تربیت دینی کودکان ونوجوانان به شیوه های مختلف تربیتی درآماده سازی کودکان ونوجوانان ، برای پذیرش آموزه های دینی پرداخته است.

    کتابها وپایان نامه های بسیاردیگری درمورد تربیت دینی وبرنامه های آن نوشته شده است ،اما آنچه این تحقیق رااز  پژوهشهای دیگر متمایز می کند، بایسته های تربیت دینی دختران و تأثیر کتابهای درسی دین وزندگی مقطع متوسطه دراین رابطه است. امید است که پژوهشگران دیگر با ادامه این مسیر دربررسی دیگر عوامل مؤثر درتربیت دینی دختران گامهای مؤثری بردارند.

    1-8-تعریف اصطلاحات

     تربیت (Education (

       لسان العرب واژه «تربیت» را از ریشه «رَبَوَ» وباب تفعیل گرفته،دراین صورت معنای «زیادت وفزونی »اخذ گردیده است. باتوجه به این ریشه ،تربیت به معنای «فراهم آوردن موجبات نموو فزونی وپرورش» است. [3]

       «اگر تربیت راازریشه «ربّ »بگیریم بیشتر ناظر به «پرورش روحی ومعنوی وبه معنای سرپرستی کردن –رهبری کردن وبه اعتدال رساندن »است.» [4]                                        

    «در مفردات راغب اصفهانی تربیت به معانی «پرورش دادن، پروراندن، ادب و اخلاق به کسی یاد دادن»[5]  به کار رفته است.

     دین (Religion)

       دین ازنظر لغوی معانی گوناگون دارد که عبارتند از: «عادت وشأن ، حساب ،جزا، اطاعت ،واسلام »[6]

    دراین تحقیق معنای دین آن دسته ازبرنامه ها واعمالی است که در اسلام برای رسیدن به قرب الهی به آنها تأکید شده است. تربیتی که برپایه دین باشد انسان رابرای رسیدن به اهداف تربیت، که مهمترین آن قرب الهی است ، آماده می کند.

     تربیت دینی(   Education  Religious)

    تربیت دینی به منزله یک ترکیب ،می تواند بر دومعنا دلالت کند. الف)تربیتی که منسوب به دین است. یعنی تربیتی که محتوای خود را از دین می گیرد؛ در مقابل تربیتی که محتوای خود را از غیر دین، مثلاً از تجربه و عقل و علم بشری می گیرد. ب) تربیتی که برای دین است؛ یعنی تربیتی که در خدمت اهداف دین است، خواه محتوای آن از دین گرفته شده باشد یا نباشد.البته بیشتر کسانی که ازاین واژه استفاده کرده اند تربیت دینی را به معنای دوم به کار برده اند.[7]

    تربیت دینی مجموعه ای از اقدامات و تدابیر (هدایت، نظارت، فراهم کردن زمینه ها و از بین بردن موانع) است که موجب ملکه شدن آموزه های دینی در متربی می شود.

    بدون تردید تحقق چنین آرمان بلندی ،متضمن بسیج امکانات مناسب ،عوامل مستعد ،شرایط مساعد ،روشها وتکنیکهای مؤثر می باشد که به واسطه آنها بتوان فاصله بین شعارها وآرمانها ازیک سو وبرنامه ریزی واجرا ازسوی دیگر رانزدیک ونزدیکتر نمود .

    آموزش متوسطه (secondary    school  )

       این اصطلاح درعرف بین المللی به دومین مرحله از آموزش رسمی اطلاق می گردد. که به منظور اجتناب ازهرگونه سردرگمی ، مؤسسات بین المللی تعلیم وتربیت توافق کردند که مقصود ازآموزش متوسطه دوره ای ازتحصیلات باشد که آموزش سنی 11-12 تا 17-18 ساله رادر برگیرد .[8]

    کتابهای دین وزندگی

       این کتب جزء واحدهای درسی دوره متوسطه تلقی گردیده که محتوای آنها آموزه های مورد نیاز دانش آموزان درزمینه های اعتقادی ، احکام عملی ، اخلاق وآداب واطلاعاتی درمورد قرآن واحادیث می باشد.

  • فهرست:

    مقدمه. 1

    فصل اول: کلیات تحقیق

    1-1- بیان مسأله وموضوع تحقیق. 6

    1-2-اهمیت وضرورت تحقیق. 6

    1-3-اهداف تحقیق. 7

    1-3-1 - اهداف کلی. 7

    1-3-2- اهداف جزیی. 7

    1-4-سؤالات تحقیق. 7

    1-4-1- سؤلات اصلی. 7

    1-4-2- سؤلات فرعی. 7

    1-5-فرضیه های تحقیق. 8

    1-5-1-فرضیه های اصلی. 8

    1-5-2- فرضیه های فرعی. 8

    1-6-روش تحقیق. 8

    1-7-پیشینه. 8

    1-8-تعریف اصطلاحات. 10

    فصل دوم: بررسی مسئله بلوغ و نوجوانی و تفاوتهای دختران و پسران

    2-1- بخش اول : مفهوم شناسی بلوغ ونوجوانی. 13

    2-1-1- تعریف بلوغ(puberty ( 13

    2-1-2- تعریف نوجوانی(adolescent) 14

    2-1-3- انواع بلوغ. 15

    2-1-3-1- بلوغ جسمی(فیزیکی) 15

    2-1-3-2- بلوغ جنسی. 15

    2-1-3-3- بلوغ روانی. 15

    2-1-3-4- بلوغ اقتصادی (اکونومیک)واجتماعی. 16

    2-1-3-5- بلوغ شرعی. 17

    2-1-4- نیازها وخواسته های دوران بلوغ وجوانی. 17

    2-1-4-1- نیازهای زیستی: 17

    2-1-4-2- نیازهای عاطفی(روانی) : 17

    2-1-4-3- نیازهای ذهنی: 18

    2-1-4-4- نیازهای اجتماعی: 18

    2-1-4-5- نیازهای مذهبی : 18

    2-1-5- آثار وپیامدهای بی اطلاعی نوجوانان ازمسائل بلوغ. 19

    2-2- بخش دوم:  بلوغ ونوجوانی دردختران. 20

    2-2-1- ویژگیها ونشانه های بلوغ در دختران. 20

    2-2-1-1- ویژگیهای فیزیولوژی وجسمانی. 20

    2-2-1-2-  ویژگیهای روانی ورفتاری. 21

    2-2-2- مناسبترین زمان برای دادن اطلاعات به دختران درخصوص قاعدگی. 22

    2-2-3- مسئله بلوغ زودرس وپیامدهای آن. 22

    2-2-3-1- بلوغ زودرس چیست ؟ 22

    2-2-3-2- پیامدهای بلوغ زودرس.. 23

    2-2-3-3- عوامل ظهور بلوغ زودرس.. 24

    2-3- بخش سوم: ویژگیهای دختران وپسران. 25

    2-3-1- هویت یکسان وجنسیت متفاوت. 25

    2-3-2- هویت انسانی زنان ومردان. 25

    2-3-3- تفاوتهای دختران وپسران. 26

    2-3-3-1- تفاوت درقوای عقلانی وعاطفی. 26

    2-3-3-2- تفاوتهای فیزیکی وجسمانی. 27

    2-3-3-3- تفاوت دردین باوری واعتقادات مذهبی دختران وپسران. 28

    2-3-4- تفاوتهای زن ومرد راز تکامل. 28

    2-4- بخش چهارم :نقش والدین ومربیان دردوران بلوغ ونوجوانی. 29

    2-4-1- نقش مادر دردوران بلوغ. 29

    2-4-2- نقش پدر دردوران بلوغ درارتباط بادختر 30

    2-4-3-توصیه های تربیتی دوران نوجوانی وبلوغ. 31

    فصل سوم: بایسته‌های تربیت دینی دختران جهت ایفای نقشهای او از دیدگاه اسلام

    3-1- بخش اول : مفهوم شناسی تربیت دینی. 33

    3-1-1- تربیت.. 33

    3-1-2- تربیت دینی. 33

    3-1-3- تربیت ازدیدگاه امام علی (ع) 36

    3-1-4- تربیت ازدیدگاه امام خمینی (ره) 39

    3-1-5- اهداف کلی تربیت.. 40

    3-1-5-1- رسیدن انسان به مقام عبودیت.. 40

    3-1-5-2- هدایت ورشد. 40

    3-1-5-3- تعلیم حکمت.. 41

    3-1-5-4-گسترش تقوا 41

    3-1-5-5- پرورش روح عدالت خواهی. 41

    3-1-6- راه وصول به اهداف تربیت.. 42

    3-1-7- اهمیت نظام تربیتی در اسلام. 42

    3-2- بخش دوم : تربیت دینی نوجوانان. 43

    3-2-1- گرایش به مذهب وارزشها همزمان با تجلی بلوغ و نوجوانی. 43

    3-2-2- فطرت خدایی کودکان. 44

    3-2-3- عوامل موثر درتربیت دینی و اخلاقی. 45

    3-2-3-1- وراثت.. 45

    3-2-3-2- محیط.. 45

    3-2-3-3-نقش والدین. 45

    3-2-3-4- نقش تغذیه (غذای حرام) 45

    3-2-4- عوامل موثر بردرک مفاهیم دینی. 46

    3-2-4-1- رشد عقلی. 46

    3-2-4-2- حضوردر محیطها ومراسم های دینی. 46

    3-2-4-3- ارتباط والدین با محیطها ومراسم دینی واشتغال آنها به اعمال وتکالیف مذهبی................... 46

    3-2-5- نقش باورهای دینی در تحکیم خانواده 47

    3-2-5-1- اعتقاد به توحید واستحکام خانواده 48

    3-2-5-2- اعتقاد به رسالت و امامت دراستحکام خانواده 48

    3-2-5-3- اعتقاد به زندگی پس از مرگ درخانواده 49

    3-2-6-  نقش اعمال عبادی در تحکیم خانواده 49

    3-2-6-1- نماز و خانواده 50

    3-2-7- نماز وتربیت دینی دختران. 50

    3-2-6-2-روزه و خانواده 51

    3-2-8- عوامل دین گریزی نوجوانان ازسوی والدین. 51

    3-2-9- عوامل دین گریزی نوجوانان ازسوی جامعه. 53

    3-2-10- تربیت دینی درمدارس.. 56

    3-2-11- نحوه انتقال مفاهیم دینی به کودکان ونوجوانان درمدارس.. 57

    3-2-12- نقش معلم و ویژگی های او در تعلیم و تربیت دینی. 58

    3-2-13- عواملی که ازسوی معلم سبب جذابیت تربیت دینی می شود 59

    3-2-13-1- مقبولیت.. 59

    3-2-13-2- محبوبیت.. 60

    3-2-14- معلم صالح از دیدگاه امام علی(ع) 60

    3-3- بخش سوم :تربیت دینی دختران وبایسته های  تربیت دینی دختران. 61

    3-3-1- جایگاه ممتاز زن درتعالیم وحی. 61

    3-3-1-1- زن و تکثیر نسل انسان. 62

    3-3-1-2- زن و ایجاد آرامش.. 63

    3-3-1-3- زن و مقام مادری. 63

    3-3-2- انحرافات فکرى انسان گمراه نسبت به جایگاه زن. 64

    3-3-3- پاسخ اسلام به انحرافات فکرى نسبت به جایگاه زن. 66

    3-3-4- ارزش وبهای فرزند دختراز دیدگاه اسلام. 71

    3-3-5- فرزند پروری متناسب باجنسیت.. 73

    3-3-6- دوجنسی بودن تربیت.. 74

    3-3-7- دلایل بر دوجنسی بودن تربیت.. 74

    3-3-8- بهترین نوع تربیت.. 75

    3-3-9- اهمیت تربیت دینی دختران. 75

    3-3-10- اهداف تربیت دینی  دختران. 76

    3-3-11- شیوه های تربیتی خاص دختران. 76

    3-3-12- بهترین شیوه درتعمیق باورهای مذهبی ، تقویت نیروهای درونی است.. 77

    3-3-13- تقویت عنصر عقلانی دردختران. 79

    3-3-14- نقش الگوسازی والگو پذیری درتربیت دختران. 80

    3-3-15- چگونگی بهره گیری ازالگوهای ایده ال دینی درتقویت مهارتهای فردی واجتماعی دختران...... 80

    3-3-16- الگوهای مورد تأیید خداوند در قرآن کریم. 81

    3-3-17- نتیجه حاصل شده  از طرح این مباحث.. 84

    3-3-18- بسترهای تربیت دینی دختران جوان. 84

    3-3-19- نقش مادر درتربیت دختر 86

    3-3-20- نقش پدر درتربیت دختر 87

    3-3-21- فلسفه ضرورت رضایت پدر درازدواج دختر 89

    3-3-22- علاوه برجامعه وخانواده عوامل دیگری دربستر سازی تربیت دینی یا عدم تربیت دینی دختران نقش دارند: 90

    3-3-23- هدف هجوم دشمنان فرهنگی دختران جوان و زنان  هستند. 91

    3-3-24- ایجاد آمادگی دردختران برای ایفای نقش مادری. 91

    3-3-25- ایجاد آمادگی دردختران برای ایفای نقش همسری. 92

    3-3-26- ضرورت ازدواج به موقع دختران و آثارفردی واجتماعی آن. 93

    3-3-27- فوائد ازدواج. 94

    3-3-28- موانع ازدواج برای دختران جوان. 96

    3-3-29- آماده سازی دختران برای ایفای نقش های اجتماعی متناسب باویژگیهای جسمانی وروحی‌شان 96

    3-3-30- مسئله حجاب وتربیت دینی دختران. 97

    3-3-31- جایگاه حجاب در کنترل روابط دختر و پسر 99

    3-3-32- فواید رعایت پوشش دینی در سلامت جامعه و روح و روان دختر و پسر........................... 100

    3-3-33- چادر، حجاب برتراست.. 101

    3-3-34- دختران ومراقبتهای لازم دررابطه با ارتباط دختر وپسر 102

    3-3-35- ترویج بی حجابی وارتباط باجنس مخالف ازسوی بیگانگان. 104

    3-3-36- نظر اسلام درباره ی حد آزادی در جامعه. 105

    3-3-37- ملاک های یک ارتباط سالم و عاری از گناه   106

    3-3-38- مسئله اشتغال زنان ودختران. 106

    3-3-39- ایجادآمادگی برای ایفای نقش اقتصادی دختران درخانواده وجامعه (تربیت اقتصادی)........... 108

    3-3-40- آسیبهای ناشی ازعدم تربیت صحیح اقتصادی دختران. 109

    3-3-40-1- مدگرایی. 109

    3-3-40-2- چشم وهم چشمی ومهریه های سنگین. 109

    3-3-41-سفارشات معصومین (ع)به زنان ودختران. 111

    3-3-42- بدترین زنان درکلام پیامبر اکرم (ص) 111

    3-3-43- توصیه های علما وشخصیتهای سیاسی واجتماعی به دختران. 112

    3-3-44- بایسته های تربیت دینی دختران که باید والدین به آنها توجه کنند. 114

    3-3-45-نظر پژوهشگر 116

    فصل چهارم: نقدو بررسی اهداف و آموزه‌های تربیت دینی در کتابهای دین و زندگی دوره متوسطه و نقش آن در تربیت دینی دختران

    4-1-جایگاه درس تعلیمات دینی در مدارس و اهداف تعیین شده برای ارائه این دروس..................... 119

    4-2-نقش آموزه های دینی در تربیت.. 122

    4-3- گزارشی از برسی محتوای درسی کتب بینش اسلامی ودین وزندگی سال 1360 تا 1392. 123

    4-3-1- محاسن کتابهای درسی دین وزندگی از دودهه گذشته تاکنون از جهت توجه به نیازهای دانش آموزان  127

    4-3-2 - معایب کتابهای درسی دین وزندگی دوره متوسطه با توجه به اهداف تعین شده برای این کتب وآموزه‌های مورد نیاز دانش آموزان. 129

    4-4-ضرورت نگارش کتابهای دین وزندگی ویژه دختران  ونواقص کتابهای دین وزندگی موجود دررابطه با آموزه های دینی  مورد تأکید و نیاز دختران. 136

    4-5-جایگاه مؤثر فضا سازی تربیتی توسط مربیان ودبیران دین وزندگی در امرتربیت دینی.................... 141

    4-6-علل غفلت در راه تربیت دینی دختران. 142

    4-7-حاکم بودن نظام نمره محوری بر درس دین وزندگی. 146

    4-8- مشکلاتی که ازسوی دبیران دین وزندگی سبب کم رنگ شدن تربیت دینی درمدارس شده است 147

    4-8-1- ضعف دبیران دینی دربیان احکام. 147

    4-8-2 - عدم اعتقاد قلبی برخی دبیران دینی به مسائل سیاسی مطرح شده درکتاب درسی........... 148

    4-8-3 - ضعف درروشهای تدریس درس دین وزندگی ومعرفی روشهای تدریس محرک وسازنده.............. 149

    4-9- جایگاه نیروهای کار آمد درامر انسان ساز تعلیم وتربیت برای حسن انجام وظیفه انسانی............. 149

    4-10- نظر پژوهشگر 150

    فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات

    5-1- نتیجه گیری. 152

    5-2-پیشنهاداتی در رابطه با تربیت دینی دختران وجایگاه کتابهای دین وزندگی در این رابطه........... 153

    فهرست منابع. 160..

     

    منبع:

    قرآن مجید

    نهج البلاغه

     

    - ابی منظور الافریقی المصری(ابن منظور) ، جمال الدین محمد بن مکرم ، لسان العرب، ج 5، نشر ادب حوزه قم ،1405ق

    - احمد بن فارس بن زکریا ، مقاییس الغه ، قم ،پژوهشگاه حوزه ودانشگاه 1387

    - احمدی ، علی اصغر ، تحلیلی تربیتی بر روابط دختر وپسر درایران  ،تهران ،انجمن اولیاء مربیان 1372

    - احمدی ،سید احمد ، روان شناسی نوجوانان وجوانان ، انتشارات مشعل ،1374

    - ادیب ، علی محمد حسین ، راه وروش تربیت از دیدگاه امام علی (ع)، ،ترجمه سید محمد رادمنش ،تهران مؤسسه انجام کتاب ،1361

    - اعتصامی ،محمد مهدی وحسین سوزنچی ،دین وزندگی دوره پیش دانشگاهی سال تحصیلی 91

    - آقا زاده ، احمد، آموزش وپرورش تطبیقی ، تهران ،دانشگاه پیام نور ،1371

    - اکبری ، محمود ، آخرین تصویر چارلی ، به نقل ازکتاب برای ریحانه ، گلستان ادب ،1370

    ----- برای ریحانه ، انتشارات گلستان ادب ،1370

    ----- دختران ، پندها وهشدارها (نکات تربیتی ویژه دختران جوان) ،اصفهان ،گلستان ادب ،1382

    - امین­زاده، محمدرضا ، جایگاه اخص و ممتاز زن، تهران ، سازمان تبلیغات اسلامی ،1373

    - انصاریان ، حسین ، نظام خانواده دراسلام ،  قم ، ناشر ام ابیها ، 1388

    - آیت الهی ، زهرا ، مهارتهای زندگی خانوادگی در آیینه آیات وروایات ، قم ،نشر معارف ،1389

    - باقری ،خسرو، نگاهی به تعلیم وتربیت اسلامی،تهران ،مدرسه ،1374

    - باهنر ،ناصر ، آموزش مفاهیم دینی همگام با روان شناسی رشد ،تهران ، موسسه انتشارات امیرکبیر ،1378  

    - باهنر، محمد جواد ، بررسی کتابهای تعلیمات دینی دوره ابتدایی ، ،دست نوشته ،به نقل از ناصر باهنر

    - پارسا ، محمد ، روان شناسی تربیتی ، تهران ، انتشارات بعثت

    - تاجیک ، زهرا ، عفت ندای فطرت ،سازمان بسیج دانش آموزی وفرهنگیان ،1390

    - تمیمی آمدی ،عبدالواحد بن محمد ،غررالحکم ودررالکلم ، ترجمه محمدعلی انصاری ، مؤسسه انتشاراتی امام عصر(ع) ،1387

    - جوادی آملی ، عبدالله ، زن درآیینه جلال وجمال  ، قم ، دارالهدی ، 1378

    - حجتی ، محمدباقر ، اسلام وتعلیم وتربیت ج 1 ،تهران ،دفتر نشر وفرهنگ اسلامی ، 1358

    - حر عاملی ، محمد بن حسن ، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه ، ج14 ،قم ،مؤسسه آل البیت ، 1409ق

    -----، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه  ج 1، ،مؤسسه آل البیت ، 1409ق

    - حرّانى ، حسن بن شعبه ،  تحف العقول ، قم ، جامعه مدرسین ، 1363

    - خامنه ای ،علی ، فرهنگ وتهاجم فرهنگی ،تهران ،سازمان مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی ،1373

    - خوانساری، محمد، شرح غررالحکم و دررالکلم آمدی، ج2، مؤسسه انتشاراتی امام عصر(ع) ،1387

    - دبس ،موریس ، بلوغ  (چه می دانم ) ، ترجمه واقتباس فرخ سیف بهزاد با همکاری دکتر داود حکیمیان ، انتشارات علمی

    ----- ، مراحل تربیت ، ترجمه علی محمد کاردان ،دانشگاه تهران 1382

    - دشتی ، محمد، نهج البلاغه معجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه ،قم موسسه تحقیقاتی امیرالمومنین ،1385

    - ----ترجمه نهج البلاغه ، قم ، نشر لقمان ، 1379

    ----- نهج الحیات (فرهنگ سخنان حضرت فاطمه س ) ،مؤسسه تحقیقاتی امیرالمومنین (ع) ،1372

    - دوانی ، علی ، زن درقرآن ، دفترانتشارات اسلامی ،حوزه علمیه قم

    - رسولی محلاتی ، هاشم ، نگاهی کوتاه به زندگی زینب کبری (س) ،تهران ،سازمان تبلیغات اسلامی ،1369

    - رشیدپور ، مجید ، چگونه باید تربیت کرد ،تهران ،انتشارات انجمن اولیاءومربیان ،1363

    - روژه پیره ، روان شناسی اختلافی زن ومرد ،ترجمه محمد حسین سروری ،تهران ،انتشارات همگام  ،1370

    - زبیدی ،محمد مرتضی ، تاج العروس من الجواهر القاموس ،ج 2،1145 -1205

    - ساجدى، ابوالفضل،  دین گریزى چرا؟ دین گرایى چه سان؟، قم، مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى (ره)، 1386

    - سادات . محمد علی ، راهنمای معلم (ویژه معلمان )، ج اول ،اصول وعملیات ،تهران وزارت آموزش وپرودش

    - ----رفتار والدین با فرزندان ، تهران ،انتشارات انجمن اولیاء ومربیان ، 1372

    - سلیمانی فر ، ثریا ، بررسی شخصیت جوان ازدیدگاه قرآن ، حدیث وعلم روان شناسی ، انتشارات فرهنگ مکتوب تهران ، 1388

    - شاکرین ، حمیدرضا ، پرسش ها و پاسخ هاى دانشجویى ،  ، چ سوم، قم، معارف ، 1385

    - شرفی ، محمدرضا ، تربیت اسلامی با تأکید بردیدگاه های امام خمینی، نشرپنجره،تهران،1381

    ----- ، دنیای جوان ، تهران ،انتشارات منادی تربیت ،1386

    - شریعتمداری ، علی ، حجاب وآزادی  ، قم ، سازمان تبلیغات اسلامی ، 1368

    - شعاری نژاد ، علی اکبر ، روان سناسی رشد  ،تهران ، اطلاعات 1385

    ----- ، روان شناسی رشد 2(نوجوانی وجوانی )، تهران دانشگاه پیام نور ،1380

    - صادقی اردستانی ،احمد، فاطمه (س) الگوی زن مسلمان ، قم ،امام عصر (ع) 1382

    - صدر ، بنت الهدی ، شخصیت زن مسلمان ، ترجمه صادقی اردستانی، قم ،امام عصر (ع)، 1382      

    - صندوق کودکان ملل متحد (یونیسف)بخش آموزش وبرنامه ریزی ، راهبردهایی در راستای ترویج آموزش دختران ، تهران ، 1371

    - طباطبایی، محمدحسین ،المیزان فی تفسیر القرآن ، ترجمه سیدمحمد باقرموسوی همدانی ج34 ، قم دفتر انتشارات اسلامی 1374

    ----- ،المیزان فی تفسیر القرآن ،ج 16  ،، قم دفتر انتشارات اسلامی 1374

    - طبررسی ، حسن بن فضل ، مکارم الاخلاق ، تهران ، دارالکتب الاسلامیه ،1376

    - عبدالوهاب عبداللطیف ، سنن ترمذی ، ج  3 ، بیروت ،دارالفکر ،1403 ه ق

    - عطاردی، عزیزالله ، مسندالامام الرضا(ع) ، ج2،

    - علاء الدین ، سید محمدرضا ، نگرشی نو به تربیت دینی کودکان و نوجوانان ، اصفهان ،پیام صادق ،1378

    - فرهادیان ، رضا ، آنچه یک جوان باید بداند (ویژه دختران)، قم ،دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم ، 1379  

    - فهیم (کرمانی) ، مرتضی ،چهره‌ی زن در آیینه‌ی قرآن و تاریخ، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ ششم، 1374

    - الفیومی ، احمدالمقری ، مصباح المنیر، ج1، دارالهجره ، 1405ه ق

    - قائمی ، علی ، .نقش پدر درتربیت  ، تهران ، امیری ،1366

    ----- ، سازندگی وتربیت دختران ،تهران ، انجمن اولیاءومربیان ،1373

    ----- ، نگرش ورفتار دینی در دانش آموزان ، تهران ،انتشارات امیری ،1376

    -----، نقش مادر درتربیت ،تهران انتشارات امیری ، 1366

    -----زمینه تربیت ، تهران ، انتشارات امیری ،1361

    - قمی ،عباس ، سفینه البحارومدینه الحکم والاثار مع تطبیق النصوص الوارده فیها علی البحارالانوار ، ج 8 ، قم ،اسوه

    - کریمی ، عبدالعظیم ، تعلیم وتربیت به کجا می رود؟ ،ازناکجا به هرکجا ، تهران، انشارات عابد ، 1388

    - کلینی ، محمد بن یعقوب بن اسحاق ، اصول کافی ج 2 ، تهران ، دارالکتب الاسلامی ،1388   

    - کیهان نیا، اصغر ، جوانان و ازدواج

    - کیومرثی ، غلامعلی ، مبانی واصول تربیت دینی وتفاوت آن با تعلیمات دینی ،انتشارات مدرسه ، تهران 1386

    ----- ، آشنایی بانقش هنر در پیشبرد فعالیتهای پرورشی مدارس ، انتشارات مدرسه ،1386

    - گری بنوات ، زنان ازدید مردان ، ترجمه محمدجعفر پوینده ، تهران ،جامی ،1378

    - لطف آبادی ، حسین ، رشد اخلاقی ،ارزشی ،دینی ،در نوجوانی وجوانی ، تهران ،نسل سوم ، 1380

    - لنکرانی ، محمد فاضل ، رساله عملیه توضیح المسائل ،قم دفتر معظم له ،1373

    - مجلسی ،محمد باقر، بحارالانوار، ج 43، بیروت ، مؤسسه دارالوفا ء ،1403 ه .ق

    - محمدی ری شهری ،  میزان الحکمه، انتشارات دارالحدیث ، 1325ه ق

    - مشکاتی ، حسن ،تربیت واخلاق درنهج البلاغه ،اصفهان ،دانشگاه قرآن وعترت ،1391

    - مصطفوی ، حسن ، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم ج1،تهران ، وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی ،1374

    - مصطفوی ،سیدجواد ، بهشت خانواده ، تهران ،سازمان تبلیغات اسلامی 1369

    - مطهّرى ، مرتضى ،  مسئله حجاب،  تهران ، صدرا ، 1365

    ----- ، ده گفتار، تهران، راه امام،  1398ق

    ----- ، نظام حقوق زن دراسلام ، تهران صدرا ،1379

    -----  ، تعلیم و تربیت در اسلام  ، تهران ،صدرا، 1376

    ------ ، سیری درنهج البلاغه ،قم ،دارالتبلیغ اسلامی ، 1354

    - معاونت پژوهشی وزارت آموزش وپرورش ، منشور تربیتی دختران ،انجمن اولیاءومربیان ،1378 

    - مظلومی ، رجبعلی ، گامی درمسیر تربیت اسلامی، ج 3  ،تهران ،نشرآفاق ،1386

    ----- ، بیایید به حرف بچه هایمان گوش کنیم ، نشر آفاق ،1364

    - معین الاسلام مریم و ناهید طیبی ، روان شناسی زن در نهج البلاغه ، قم ،بهشت بینش ،1389

    - مکارم شیرازی ، ناصر،  تفسیر نمونه ،  ج2، تهران ،دارالکتب الاسلامیه ، 1382

    ----- ،  اخلاق درقرآن ، ج1 ، قم ، انتشارات امام علی بن ابی طالب (ع) ،1381 

    - موسوی خمینی ، روح‌الله ، جایگاه زن در اندیشه امام خمینی،  ، چاپ اول، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، آبان 1374

    ------- صحیفه نور،ج 14، مؤسسه تنظیم ونشر آثارامام خمینی (ره) ،1371

    ------- ، صحیفه نور،ج 22، مؤسسه تنظیم ونشر آثارامام خمینی (ره) ،1371

    -------  ، زن از دیدگاه امام خمینی  ،ستاد بزرگداشت یکصدمین سال تولد امام (بی تا)

    - مولفین گروه RDMA ، بلوغ جسمی وروحی روانی در دختران  ، تهران، انتشارات ما وشما ،1387

    - مهدی زاده ، علیرضا ،زنان باید بدانند ،تهران انتشارات علمی فرهنگی صاحب الزمان (ع) 1385

    - مهریزی ، مهدی ، بلوغ دختران ، مرکز تحقیقات اسلامی دفتر تبلیغات اسلامی ، 1376

    - میرابوالقاسمی ، سید محمد تقی ، پژوهشی از زندگی مذهبی جوانان ، شرکت سهامی انتشار

    - نوابی نژاد ، شکوه ، روان شناسی زن، ، تهران ، نشرعلم ،1391

    - نوری ، حسین بن محمد تقی ، مستدرک الوسائل ومستنبط المسائل ، قم ، موسسه آل البیت (ع)لا حیاءالتراب ، ج10 ،1408

    - هاشمی رکاوندی ، سید مجتبی ، مقدمه ای برروانشناسی زن ، قم ، شفق ،1370

     

    منابع الکترونیکی

    www.library  tebyan.ir

     

    www.azzahra.ir

     

    پایگاه اطلاع رسانی امام خامنه ای ،بیانات رهبر دردیدار با اعضای شورای فرهنگی ،اجتماعی زنان ،جمعی اززنان پزشک متخصص ومسئولان اولین کنگره حجاب اسلامی به مناسبت میلاد حضرت زهرا (س) درتاریخ 4/10/1371www.khamenei.ir                                                                                               

    www.aviny.com/quran

     بیانات مقام معظّم رهبرى در دیدار با فرماندهان نیروى مقاومت بسیج، 22 تیر 1377

    پایگاه اطلاع رسانی سایت تبیان گروه خانواده وزندگی ،درج در تاریخ 1/8/89

    باقرزاده ، عضو دبیرخانه کشوری راهبری درس دین وزندگی مستقر درخراسان رضوی ، نظرات دبیران دین وزندگی استانها ،آرشیو نظرات ،www.roshd.ir

    http:ahanne  s.com dchk  nik ni d.tft.html

    مطالعات راهبردی زنان 1379 شماره 8 پرتال جامع علوم انسانی

     

    پایان نامه ها

    - اکرمی ،کاظم ، ارائه یک الگوی نظری درباره برنامه درسی بینش اسلامی دوره متوسطه ، 1373،پایان نامه کارشناسی ارشد ،دانشگاه فرهنگیان

    - امیدرحمت ،زهرا ، بررسی آسیبهای برنامه های تربیت دینی دختران دبیرستانهای ناحیه 4اصفهان (1392)،دانشگاه معارف قرآن وعترت

    - رحیمی نیا ،ام البنین ، نماز و نقش آن در تربیت دینی دختران، پایان نامه کارشناسی ارشد ،دانشگاه قم ،1386

    - سعیدی رضوانی ،محمود، (1383 )، بررسی نظرات مولفان کتب دینی دوره متوسطه ،دبیران دینی ودانش آموزان پایه چهارم دبیرستانهای شهر مشهد درمورد میزان مطلوبیت محتوای کتاب دینی سال چهارم متوسطه، رساله کارشناسی ارشد برنامه ریزی آموزشی ،تهران  

    مجلات ومقاله ها

    - اشراقی ، زهرا ، مسائل دختران ، فصلنامه حضور ، شماره 28

    - آقا محمدی ، جواد ، مقاله بررسی جایگاه تربیت دینی ومؤلفه های آن دربرنامه درسی مدارس متوسطه از منظر دبیران ، تهران دانشگاه علامه طباطبایی

    - باقری ، خسرو، تأملی برتربیت دینی دختران ، فصلنامه شورای فرهنگی واجتماعی زنان ، شماره 8

    - پناهی ، علی احمد ، نقش التزام به آموزه های دینی دراستحکام خانواده ، فصلنامه معرفت اخلاقی ،ش2

    - جعفری ، مقاله  شخصیت اسلامی زن ،آسیه فیروزه چی ،کتاب نقد

    - حسینی ،سید هادی ، مقاله تفاوتهای بیولوژیک زن ومرد ،

    - روزنامه نسل فردا ،شماره 3855 ،9/8/90

    - زارعان، «تربیت دینی تربیت لیبرال » ، مجله معرفت ، ش33

    - ساجدى ، ابوالفضل و محمود نمازى ،میزگرد عوامل تضعیف و تقویت خودباورى فرهنگى و علل گرایش جوانان به فرهنگ غیرخودى،  ماهنامه معرفت، ش 45 (شهریور 1380)

    - شیخ شهید ،انتشارات صدرا ،مورخ  ،5/7/1356

    - صاحب الزمانی ، بحران بلوغ  ، مجله دانشکده فرهنگ وعلوم انسانی

    - فصلنامه جوانه، ص 8، معاونت پرورشی اداره آموزش وپرورش استان اصفهان

     - مجموعه مقالات کنگره بررسی اندیشه وآثار تربیتی حضرت امام

    - مرکز تحقیقات اسلامى نمایندگى ولى فقیه،  تهاجم فرهنگى،  تهران، انتشارات معاونت فرهنگى سپاه، 1378

    - میزگرد تعلیم وتربیت دینی ،مجله معرفت ،ش 32

    کتابهای درسی استفاده شده

    _مؤلفان دفتر تحقیقات وبرنامه ریزی وتألیف کتب درسی، بینش اسلامی سال اول دبیرستان ،تهران شرکت چاپ ونشر کتابهای درسی ، 1360

    _باهنر ،محمد جواد وعلی گل زاده غفوری ، تعلیمات دینی سال دوم دبیرستان، 1360

    _باهنر ،محمد جواد وعلی گل زاده غفوری ، تعلیمات دینی سال سوم دبیرستان ،1360

    _سروش ،عبدالکریم وغلامعلی حداد عادل ، بینش دینی سال چهارم دبیرستان ، 1360

    _سادات ، محمد علی وسید محمد علی جواهریان ، بینش اسلامی سال اول دبیرستان ، 1365

    _سادات ، محمد علی ومحمد مسعود ابوطالبی ، بینش اسلامی سال دوم دبیرستان ، 1365

    _مؤلفان دفتر تحقیقات وبرنامه ریزی وتألیف کتب درسی ، بینش اسلامی سال سوم دبیرستان ،1365

    _مؤلفان دفتر تحقیقات وبرنامه ریزی وتألیف کتب درسی ، بینش اسلامی سال چهارم  دبیرستان، 1365

    _سادات ، محمد علی وسید محمد علی جواهریان ، بینش اسلامی سال اول دبیرستان ،1367

    _سادات ، محمد علی ، بینش اسلامی سال دوم دبیرستان ، 1368

    _مؤلفان دفتر تحقیقات وبرنامه ریزی وتألیف کتب درسی ، بینش اسلامی سال سوم دبیرستان ،1368

    _مؤلفان دفتر تحقیقات وبرنامه ریزی وتألیف کتب درسی، بینش اسلامی سال چهارم  دبیرستان، 1368

    _سادات ، محمد علی وسید محمد علی جواهریان ، بینش اسلامی سال اول دبیرستان ،1371

    _مؤلفان دفتر تحقیقات وبرنامه ریزی وتألیف کتب درسی ، بینش اسلامی سال دوم دبیرستان ،1371

    _سادات ، محمدعلی و مؤلفان دفتر تحقیقات وبرنامه ریزی ، بینش اسلامی سال سوم دبیرستان، 1372

    _سادات ، محمدعلی وحمید طالب زاده ، بینش اسلامی سال چهارم  دبیرستان ،1371

    _سادات ، محمد علی وسید محمد علی جواهریان ، بینش اسلامی سال اول دبیرستان ،1378

    _سادات ، محمد علی ومحمد مسعود ابوطالبی ، بینش اسلامی سال دوم دبیرستان ،1378

    _سادات ، محمدعلی و گروه دینی دفتر تحقیقات وبرنامه ریزی تألیف کتب درسی، بینش اسلامی سال سوم دبیرستان ،1378

    _سادات ، محمدعلی وحمید طالب زاده ، بینش اسلامی 1و2دوره پیش دانشگاهی ، 1378

    _اعتصامی ، محمد مهدی و عباس جوار شکیان ، دین وزندگی 1سال اول دبیرستان ،1382

    _اعتصامی ، محمد مهدی وشورای برنامه ریزی تألیف کتب درسی ، دین وزندگی 2سال دوم ، 1383

    _سادات ، محمدعلی و گروه دینی دفتر تحقیقات وبرنامه ریزی تألیف کتب درسی، بینش اسلامی 3، سال 1383

    _سادات ، محمدعلی وحمید طالب زاده ، بینش اسلامی 1و2دوره پیش دانشگاهی ، 1383

    _اعتصامی ، محمد مهدی و عباس جوار شکیان ، قرآن وتعلیمات دینی ،دین وزندگی 1سال اول دبیرستان ، 1388

    _اعتصامی ، محمد مهدی ، قرآن وتعلیمات دینی دین وزندگی 2 ، تهران ،شرکت چاپ ونشر کتابهای درسی ، 1389

    _اعتصامی ، محمد مهدی ، دین وزندگی 3 ، تهران ،شرکت چاپ ونشر کتابهای درسی ، 1389

    _اعتصامی ، محمد مهدی و حجه الاسلام حسین سوزن چی ، معارف اسلامی (دین وزندگی دوره پیش دانشگاهی) ، 1388

    _اعتصامی ، محمد مهدی ، قرآن وتعلیمات دینی (دین وزندگی 3 ) ، 1392

    _اعتصامی ، محمد مهدی و حجه الاسلام حسین سوزن چی ، معارف اسلامی (دین وزندگی دوره پیش دانشگاهی) ،1392

    _اعتصامی ، محمد مهدی ، قرآن وتعلیمات دینی (دین وزندگی 2 ) ، 1392


موضوع پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, نمونه پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, جستجوی پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, فایل Word پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, دانلود پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, فایل PDF پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, تحقیق در مورد پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, مقاله در مورد پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, پروژه در مورد پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, پروپوزال در مورد پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, تز دکترا در مورد پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, تحقیقات دانشجویی درباره پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, مقالات دانشجویی درباره پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, پروژه درباره پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, گزارش سمینار در مورد پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, پروژه دانشجویی در مورد پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, تحقیق دانش آموزی در مورد پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, مقاله دانش آموزی در مورد پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه, رساله دکترا در مورد پایان نامه بایسته های تربیت دینی دختران و نقش کتاب های درسی دین و زندگی دراین رابطه

پایان نامه تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد ارتباطات،گرایش تبلیغ و ارتباط فرهنگی چکیده: این پژوهش با هدف بررسی نقش رسانه‌های‌جدید‌در ارتقاء‌فرهنگ‌دینی‌درمیان دانشجویان رشته ارتباطات دانشگاه تهران و سوره است. سوال اصلی این تحقیق این است که آیا رابطه‌ای بین رسانه های جدید و ارتقاء فرهنگ دینی وجود دارد؟ در این پژوهش با سود جستن ازآراء صاحب نظران،نتایج تحقیقات پیشین و مشاهدات شخصی ...

پايان نامه دوره کارشناسي ارشد در رشته علوم تربيتي گرايش تاريخ و فلسفه آموزش و پرورش زمستان 93 چکيده: اين پژوهش به ‌منظور تحليل محتواي مفاهيم و مضامين اخلاقي در قرآن کريم و با هدف ارا

پایان نامه دوره کارشناسی ارشد در رشته علوم تربیتی گرایش تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش چکیده: این پژوهش به ‌منظور تحلیل محتوای مفاهیم و مضامین اخلاقی در قرآن کریم و با هدف ارائه یک مدل از نظام اخلاقی تربیتی آموزشی بر اساس مفاهیم اخلاقی قرآن انجام گرفته است. در این مطالعه برای بررسی داده‌ها از روش توصیفی، تحلیلی و استنتاجی استفاده شده است و سپس به روش کمی تفکیک و دسته بندی آیات، ...

پايان نامه مقطع کارشناسي رشته مديريت آموزشي سال 1388 عنوان تحقيق       بررسي تأثير نگرش ديني ( مثبت و منفي ) بر تفکر انتقادي دانشجويان رشت? علوم تربيتي دانشگاه

پايان‌نامه براي دريافت درجه کارشناسي ارشد «.M.A» گرايش: سنجش و اندازه گيري(روانسنجي) زمستان 1393 چکيده طي دهه‌هاي گذشته، تعداد زيادي از روان شناسان و روانپزشکان

پايان نامه کارشناسي ارشد فلسفه تعليم و تربيت ارديبهشت 94 چکيده:      هدف از اين پژوهش بررسي اهميت و جايگاه  چالش برانگيز و  مغفول  تربيت معنوي  و سپس

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته :روانشناسی گرایش: عمومی چکیده هدف اصلی در مطالعه پیش رو بررسی رابطه‌ی عملکردخانوادهوسبک‌های دلبستگی باسازگاری اجتماعی دانشآموزاندختروپسرمقطعمتوسطهبندرعباس می باشد. روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه شهرستان بندرعباس است که در سال تحصیلی 1391-1392 مشغول به ...

پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته علوم تربیتی چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی تربیت اخلاقی کودکان با تأکید بر دیدگاه امام علی (ع) مورد بررسی قرار گرفت در این تحقیق ضمن ارائه تعریف مختصری از اخلاق و برداشت­های امام علی (ع) به بررسی مبانی، اصول، روش، هدف­ و همچنین بررسی صلاحیت حرفه­ای معلم برای تربیت اخلاقی کودک پرداخته‌شده است. این تحقیق از جنس اسنادی است؛ روش تجزیه تحلیل اطلاعات ...

پایان‌نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد علوم تربیتی :رشته برنامه ریزی درسی چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه فرهنگ ایثار و شهادت در اهداف مصوب دوره متوسطه و راهکارهای مؤثر نهادینه سازی آن در مدارس از نظر دبیران شهر قم انجام شده است. پژوهش توصیفی حاضر متشکل از روش های؛ تحلیل اسنادی، تحلیل محتوا و پیمایش بوده و رویکرد آن نیز کاربردی است. جامعه پژوهشی شامل سه بخش؛ مدارک و مستندات ...

پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد رشته: پژوهش هنر چکیده در اسلام، هر هنری با معیار هر چه نزدیک تر بودن و مؤثر تر بودن آن در روح انسانی سنجیده می شود. نزدیکترین چیز به روح ما، بدن ماست. بنابر این، هر هنری که با بدن سرو کار دارد، مهم است. از همه ی آنها مهم تر جامه است. جامه بعد از بدن نزدیک ترین چیز به ماست. آنچه می پوشیم در آنچه در درون آن احساس میکنیم مؤثر است. تمدن کلاسیک ...

ثبت سفارش