پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی

word 469 KB 32700 92
1391 کارشناسی ارشد فلسفه و اخلاق
قیمت قبل:۶۳,۵۰۰ تومان
قیمت با تخفیف: ۲۴,۰۰۰ تومان
دانلود فایل
  • بخشی از محتوا
  • وضعیت فهرست و منابع
  • پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته تصوف و عرفان اسلامی

    چکیده

    باور های متنوع درباره موضوع واحد ممکن است باور هایی متناقض باشند یا نباشند. وقتی ما با باورهایی روبه‌رو می‌شویم که ظاهراً با یکدیگر متناقضند، ناگزیریم یا به پذیرش یکی از طرف‌های متناقض تن دهیم و دیگری را نفی کنیم یا در صدد رفع تناقض برآییم و راهی برای منجر نشدن تنوع در باور‌ها به تناقض بیابیم. گزینه اخیر مسئله‌ای است که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. ما با یافتن قابلیتی در باورها که بتواند آن‌ها را از منجر شدن به تناقض برهاند، می‌توانیم مبنایی برای پذیرفتن باور های متنوع در عرض یکدیگر داشته باشیم و در سایه آن برخی اختلاف‌های عقیدتی را حل و فصل کنیم.

    از جمله عارف فیلسوفانی که تمایل ویژه‌ای برای حل و فصل اختلاف‌های عقیدتی بدین شیوه نشان داده است، عین‌القضات همدانی است. او در جای جای آثارش به اختلاف عقیده‌ای که میان انسان‌ها وجود دارد اشاره کرده است برطرف ساختن این اختلاف‌ ها بر آمده است. تلاش قاضی در این راستا را می‌توان در سه مرحله مورد توجه قرار داد. مرحله نخست نفی پیش‌داوری است. مرحله دوم انتقاد وی از قضاوت بر اساس فهم غلط است. او قضاوت بر اساس فهم نادرست را آسیبی جدی در راه حقیقت جویی می‌دانست. مرحله سوم نیز انتقاد او از تسرّی‌های بی‌وجه است.

    یک

    بررسی مراحل سه‌گانه فوق نشان می‌دهد او با تکیه بر پیش‌فرض‌های معرفت‌شناختی و زبان‌شناختی در راستای هدفی جز پذیرش اختلاف عقاید استدلال کرده است. هر چند برخی مباحث زبان‌شناختی که وی در خلال مباحث بدان‌ها اشاره کرده است امکان قرار گرفتن در راستای پذیرش اختلاف عقاید را دارند اما او تلاش کرده است از آن‌ها نیز برای نیل به هدف خود یعنی نوع خاصی از شمول گرایی استفاده کند که بر اساس آن باورهای متنوع را باید به نحوی تفسیر کرد که همگی ناظر به باوری واحد باشند.

    پیش‌گفتار

    1. این روزها پژوهش و نگارش درباره آثار عرفانی و اندیشه‌های عارفان کاری بس دشوار است. ما از سویی با علاقه‌مندانی نسبت به این عرصه روبه‌رو هستیم که جز تکرار سخنان پیشینیان اندیشه‌ای ندارند و از سوی دیگ، با منتقدانی مواجهیم که در هر سطر از آثار عارفان، خطاهای بسیاری می‌بینند. اما در این میان، پژوهش‌های دقیق، نقادانه و همراه با خلاقیت رونق چندانی ندارد. در مراحل به انجام رسانیدن این تحقیق، دریافتم پژوهش‌های امروزِ ما ادامه گام‌هایی نیستند که دیروز برداشته شده باشند، بلکه ما ناچاریم پشتوانه‌های پژوهش خود را در ده‌ها و صدها سال پیش جستجو کنیم. این مسئله آسیبی پیش پا افتاده نیست که بتوان به سادگی از آن چشم پوشید.

    این دورافتادگی باعث می‌شود مخاطبانی که در فضای فکری امروز زندگی می‌کنند، نتوانند ارتباط قابل اعتنایی با میراث فکری و معنوی گذشتگانشان برقرار کنند. نمی‌توان از انسان‌های امروزی انتظار داشت خود را به صدها سال پیش تبعید کنند تا دریابند که امثال عین‌القضات، چه سودایی در سر داشته‌اند. این وظیفه پژوهشگرانِ این عرصه است که حلقه‌های گم‌شده ارتباط میان نسل‌های گذشته و اندیشه انسان‌های امروز را پیدا کنند و این ارتباط از دست رفته را دوباره برقرار سازند.

    به‌تعبیر یکی از دوستان، پژوهش درباره اندیشه‌ های کسانی چون عین‌القضات مانند بیرون کشیدن جزیره‌ای زیرِ آب رفته است. بیرون کشیدن این جزیره، به معنی بازخوانی این آثار و اندیشه‌ها به نحوی است که بتوانند در فکر و زندگی مخاطبان امروز تأثیرگذار باشند. انجام این وظیفه، از سویی نیازمندِ شکیبایی و همدلی با گذشتگان است تا از فهم اندیشه‌های آنان چیزی فروگذار نشود، اما از سوی دیگر به نگاهی تیزبین و نقاد نیز نیازمند است تا نادیده‌ها، دیده و خطاها اصلاح شود. ما باید به این نکته توجه داشته باشیم که مردمان روزگار ما از نظر اندیشه و شیوه زندگی، وضعیتی متفاوت با گذشتگان دارند، هرچند در وجوه بسیاری نیز با‌ آنان مشترک‌اند. آنچه برای ما بیشترین اهمیت را دارد آن است که بتوانیم با اقتضائات امروز، بهره خویش را از میراث گذشتگان بریم و برای آیندگان نیز میراثی ارزشمند به یادگار گذاریم.

     

    دو

    2. عین‌القضات از جمله عارف‌ فیلسوفانی است که بخش قابل توجهی از آثارش امروز در اختیار ما قرار دارد. به‌عقیده نگارنده شیوه اندوه‌آور مرگ او در جوانی، انگیزه آیندگان را برای محافظت از آثار وی و محترم شمردن آن‌ها بیشتر کرده است. با این وصف نمی‌توان گفت پژوهش‌های قابل اعتنایی درباره اندیشه‌های وی به انجام رسیده است. اغلب کتاب‌ها و مقاله‌هایی که در ارتباط با وی تألیف شده است محتوایی جز تکرار سخنان او، البته با گزینش‌هایی خاص، در بر ندارند. تکرار‌هایی که اگر لااقل به نحوی خلاقانه و با نظمی نوین ارائه نشود، ملال آور خواهد بود و دلپذیریِ مطالعه مستقیم منابع را نیز از خواننده سلب می‌کند. جز در موارد انگشت‌شمار، نمی‌توان شیوه‌ای بدیع و تأثیرگذار را در پژوهش‌های عرفانی در این آثار ملاحظه کرد.

    این کوتاهی در حالی صورت پذیرفته است که در آثار قاضی، مباحث قابل تأملی وجود دارد؛ مباحثی که حتی امروز پس از گذشت سالیان دراز هنوز در معرکه آراء فلسفی، حضوری پررنگ دارند. توجه به این بارقه‌ها، نگارنده را بر آن داشت تا پژوهشی را سامان دهد که در پرتو آن، بخش قابل توجهی از این قبیل مسائل، مورد بررسی قرار گیرد. مسئله اختلاف عقاید انسان‌ها که در جای‌جایِ آثار قاضی می‌توان اشاره‌هایی را بدان ملاحظه کرد، بحثی بود که امروز نیز از جهات مختلف بدان پرداخته می‌شود. به علاوه، در حواشی این بحث مسائل دیگری نیز مطرح می‌شد که آن‌ها نیز از جمله مباحث مهم و بحث برانگیز فلسفه در دوران ما به شمار می‌رود. گذشته از آن، این بحث، ویژگی ممتاز دیگری نیز داشت و آن آشکار شدن بخش قابل ملاحظه‌ای از نظام فکری قاضی و شیوه تفکر وی در پرتو آن بود. با این توصیف، انگیزه اصلی سامان یافتن این تحقیق در ذهن نگارنده شکل گرفت.

     

    3. مسئله اختلاف عقاید را در مباحث امروز فلسفه، می‌توان ذیل عنوان کثرت‌گرایی معرفتی[1] سراغ گرفت. این امکان وجود داشت که دیدگاه قاضی را در خصوص اختلاف عقاید در قیاس با مباحث کثرت‌گرایی معرفتی مورد بررسی قرار دهیم اما به نظر می‌رسید امکان انجام این پژوهش به نحوی دقیق‌تر نیز وجود دارد. پر واضح است که سخنان قاضی، سیاقی متفاوت از مباحث معرفت‌شناختی امروزی دارد و نمی‌توان با ساده‌انگاری، این دو را در کنار یکدیگر قرار داد. در نهایت، تصمیم بر آن شد که یک گام به درون بحث کثرت‌گرایی معرفتی پیش رویم و به جای مطرح ساختن آن به نحو کلی،‌ تنها یکی از ارکان آن را زیر ذره‌بین قرار دهیم و بحث را از مسئله قابلیت باورها برای متنوع بودن، آغاز کنیم. توجه به این مسئله عمیق و درونی‌تر، ما را به سیاق اندیشه قاضی نیز نزدیک‌تر می‌کرد.

    سه

    شیوه‌ای که در این پژوهش پیش روی خود قرار دادیم، به هیچ وجه از سنخ مقایسه‌ها و تطبیق‌هایی که این روزها بازار گرمی دارند نیست. قصد ما تنها بازخوانی و به دست آوردن فهمی نو از سخنان قاضی است. البته فهمی که با اقتضائات اندیشه امروزی سازگار است. در خلال مباحث، تلاش کرده‌ایم تا جایی که امکان دارد، به تاریخ و جغرافیای مباحث توجه نشان دهیم و جایگاه هر مسئله را در سیاقِ خود و سرنوشتی که در اندیشه امروزِ ما پیدا کرده است، روشن سازیم.  

    در برخی موارد ناگزیر از مراجعه به متون یونانی و لاتین بوده‌ایم. سعی شده است که در اغلب موارد از متون اصلی استفاده شود و ترجمه‌ها به‌طور مستقیم از زبان اصلی صورت گیرد. اما همان‌گونه که آشنایان با این دو زبان، به خصوص یونانی اطلاع دارند، انعطاف‌پذیری خاصی که در این زبان‌ها وجود دارد باعث می‌شود حتی مترجمان برجسته نیز در ترجمه برخی عبارت‌ها اختلاف نظر پیدا کنند. با توجه به این نکته، ترجمه‌هایی که توسط یونان‌شناسان برجسته اروپایی مانند دیلز، گاتری و... صورت گرفته نیز پیش‌روی نگارنده قرار داشته است تا عدم آشنایی با ظرافت‌های زبان یونانی و لاتین باعث بروز اشتباه در ترجمه عبارت‌ها نشود.

    در مواردی که دو اصطلاح object و  subjectو مشتقات آن‌ها مورد نظر بوده‌ است، در اغلب موارد از معادل آوا نگاری شده فرانسوی (ابژه و سوژه) که در زبان فارسی شناخته شده‌تر است ، استفاده شده؛ جز در موارد اندکی که تعابیر عین و ذهن یا درون و بیرون رساتر بوده‌ است.

    برای تنظیم بخش کتاب‌شناسی از شیوه خاصی که امروزه در برخی آثار معتبر علمی رعایت می‌شود پیروی شده است. بر اساس این شیوه تاریخ نخستین انتشار اثر در پرانتز بعد از نام نویسنده و تاریخ انتشار نسخه‌ای که مورد استفاده نگارنده قرار گرفته است در پایان درج شده. طبیعتاً در مورد آثاری که تاریخ انتشار نخست آن‌ها مشخص نیست تنها به ذکر تاریخ انتشار نسخه مورد استفاده در پایان اکتفا شده است. با این توصیف در ارجاع‌های درون متنی نیز تاریخ انتشار نخست اثر ملاک قرار گرفته و در صورت مشخص نبودن این تاریخ نام اثر ذکر شده است.

     

    4. بی‌تردید این تحقیق، کاستی‌های فراوانی دارد که بخش بزرگی از آن‌ها از کوتاهی و ناتوانی نگارنده نشأت گرفته است؛ البته بخش اندکی نیز ریشه در محدودیت‌ها و دشواری‌هایی دارد که پیش‌روی پژوهشگران این سرزمین، به‌خصوص در عرصه علوم انسانی قرار دارد. امیدوارم مخاطبان فرهیخته کاستی‌ها را به محدودیت‌ها و ناتوانی‌ها ببخشایند. امیدوارم میراث حکمی و عرفانی ما باز هم مورد توجه قرار گیرد و تلاش شود فهم‌های نو و سازنده‌ای از آن‌ها به دست آید؛ فهم‌هایی که بتوانند زندگی انسان‌ها را متحول کنند و نگاه آنان را دیگرگون سازند. امیدوارم این میراث گران‌بها که امروز به مثابه اشیاء باستانی تنها زینت‌بخشِ تماشاخانه افکار و اندیشه‌ها است، به عرصه عمل و زندگی راه یابد و مردمان بتوانند از آن‌ها به‌مثابه بذری برای بازتولیدِ فرهنگ و اندیشه متعالی، بهره جویند.

     

    روح‌اله چاوشی

    چهار

    سیزدهم آبان‌ماه هزار و سیصد و نود و یک

    تقدیر

    در به انجام رسانیدن این رساله، عزیزان و فرهیختگان بسیاری مرا یاری نمودند که زبان برای حق‌شناسی از لطف آنان قاصر است. تنها به ایشان و لطف و بزرگواری‌شان ادای احترام می‌کنم.

    از راهنمایی‌های ارزنده استاد رضا محمدزاده که راهنمایی، و استاد منصور شمس که مشاوره این رساله را بر عهده داشتند سپاس‌گزارم. از استاد مصطفی ملکیان که در تنقیح طرح اولیه رساله مرا یاری و منابع ارزنده‌ای را معرفی کردند، همچنین از استاد بابک عالیخانی برای گفتگوهای مفید و معرفی برخی منابع تشکر می‌کنم. به استاد محمدرضا حسینی بهشتی برای بهره‌مندی از درس‌گفتارهای حقیقت و روش، همچنین برخی گفتگوهای مفید، و به دوست گران‌مایه دکتر مهدی اخوان برای گفتگوهای مفید، در اختیار گذاشتن برخی منابع و ارائه نظریات ارزنده درباره بخشی از رساله مدیونم.

    از اعضای محترم گروه تصوف و عرفان دانشگاه ادیان و مذاهب، به‌خصوص دکتر رضا الهی‌منش و دکتر محمد نصیری برای همراهیشان در زمان تصویب طرح، انتخاب استاد راهنما و مشاور و نیز مراحل پایانی و ارزیابی رساله بی‌نهایت سپاس‌گزارم.

    نخستین بارقه‌های اندیشیدنم درباره عین‌القضات، هدیه‌ای از استاد محمدسرور مولایی است که در سال‌های نه‌چندان دور با فروتنی خارق‌العاده‌شان خامی‌های مرا در فهم سطرْ سطرِ آثار عین‌القضات پختند. در آخر بیشترین همراهی را وام‌دار همسرم دکتر لیلا آقایانی چاوشی هستم که همواره مرا یاری کرد و در همه مراحل مرا از مشورت خود بهره‌مند ساخت.

     

    Abstract

     

    variable beliefs about one thing may be inconsistent or not. When we face beliefs which are apparently variable we must accept one and reject the other otherwise we must try to solve the problem of inconsistency and find a way which the variability of beliefs does not result in inconsistency. The later choise is what we investigate in this research. If we find a character in beliefs which can  remove the problem of inconsistency, then we may have a basis for accepting these variable beliefs and solve some of the difficulties of variability of beliefs.

    Ayn al qudat alHamadhani was One of the mystic/philosopher who was interested in solving the problem of variability of beliefs in this way. frequently in his works he has mentioned the variability of human beliefs and tried to resolve them. We can study what Ghazi has done, in three stage: the first stage is negating prejudice. Second is his criticism of judgments which are made according to wrong understanding. He has considered this judgment as a serious barrier in finding the truth.The third stage is his criticize of  generalization  without jastification.

    Study of these three stages shows that Ayn al qudat alHamadhani - based on epistemological and linguistic assumptions- has argued for the purpose other than the acceptance of diversity of beliefs.

    Although in some linguistic discussion he has expressed matters which can be considered as the arguments for accepting the variability of beliefs but in fact he has mentioned them for the sake of his purpose which is a certain type of  inclusiveness, according to which the variable beliefs should be interprated in such a way that they explain one statement although they are apparently variable.

  • فهرست:

    فصل اول؛ کلیات 1

    1.1. تعریف‌ عملیاتی مفاهیم   2

    1.1.1. باور 2

    2.1.1. تنوع در باورها 3

    3.1.1. تنوع‌پذیری باورها 4

    2.1. مبانی نظری تنوع‌پذیری باورها 6

    1.2.1. تنوع‌پذیری بر اساس پویایی موضوع باور 6

    2.2.1. تنوع‌پذیری بر اساس پویایی باورکننده  7

    3.2.1. تنوع‌پذیری باورها بر اساس پویایی اظهار باور 9

    4.2.1. تنوع‌پذیری باورها بر اساس تلفیقی از عوامل پویا 11

    3.1. عین‌القضات همدانی   12

    1.3.1. آثار 14

    1.1.3.1. زبده الحقائق  15

    2.1.3.1. تمهیدات   16

    3.1.3.1. شکوی‌الغریب   17

    4.1.3.1. نامه‌ها 18

    2.3.1. روش‌شناسی آثار 19

    1.2.3.1. مفهوم خطابه  20

    1.1.2.3.1. افلاطون  20

    2.1.2.3.1. ارسطو  21

    3.1.2.3.1. گادامر 23

    2.2.3.1. عین‌القضات و خطابه  25

    4.1. بیان مسئله  28

    5.1. فرضیه‌ها 29

    6.1. پیشینه  30

    فصل دوم؛ دیدگاه قاضی درباره اختلاف عقاید و ارتباط آن با تنوع‌پذیری باورها 34

    1.2. درآمد  35

    شش

     

    2.2. انتقاد از پیش‌داوری  36

    1.2.2. مفهوم پیش‌داوری  36

    2.2.2. ارزش‌داوری درباره نقش پیش‌داوری‌ها در فهم   37

    3.2.2. عین‌القضات و مسئله پیش‌داوری  39

    3.2. انتقاد از فهم نادرست   42

    1.1.3.2. دو تلقی از ماهیت زبان و مسئله ارزیابی فهم   44

    2.3.1.2. عین‌القضات و ارزیابی فهم   48

    1.2.1.3.2. عقیده قدریان  48

    2.2.3.1.2. عقیده سوفسطائیان  52

    3.2.1.3.2. ارتباط اسم و مسما 65

    4.2.1.3.2. تغییر اخلاق  68

    5.2.1.3.2.  سایر نمونه‌ها 71

    2.3.2. نتیجه  73

    4.2. انتقاد از تسرّی‌های بی‌وجه  74

    5.2. نتیجه  77

    فصل سوم؛ مبانی و پیش‌فرض‌های قاضی درباره اختلاف عقاید  80

    1.3. درآمد  81

    2.3. مبانی و پیش‌فرض‌های معرفت‌شناختی   81

    3.3. مبانی و پیش‌فرض‌های زبان‌شناختی   92

    1.1.3.3. ارسطو و فرارَوی از معنای عادی لفظ   93

    2.1.3.3. زبان‌شناسان مسلمان و فراروی از معنای عادی لفظ   94

    1.2.3.3. مجاز و استعاره از نظر عین‌القضات   99

    2.2.3.3. تشابه از نظر عین‌القضات   103

    نتیجه  108

    1.4. جمع‌بندی دیدگاه عین‌القضات   109

    2.4. دیدگاه عین‌القضات و مسئله تنوع‌پذیری باورها 111

    کتاب‌شناسی   113

     

     

    منبع:

    عین‌القضات و کوته‌نوشت‌ها

    زب    زبده الحقائق، به تصحیح عفیف عسیران، داربیلبون، پاریس، 2005  

    تم      تمهیدات، به تصحیح عفیف عسیران، منوچهری، تهران، 1386

    شک    شکوی الغریب، به تصحیح عفیف عسیران، داربیلبون، پاریس، 2005

    نا       نامه‌های عین القضات، به تصحیح علینقی منزوی و عفیف عسیران، ج 1، 2و 3 اساطیر، تهران، 1377

     

    سایر منابع و مآخذ

    قرآن کریم، ترجمه محمد مهدی فولادوند، دارالقرآن الکریم و دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی، قم، 1381.

    ابن عربی، محیی‌الدین محمد، الفتوحات المکیه، تصحیح عثمان یحیی، ج 3، وزاره الثقافه و الاعلام، 1405

    ابودیب، کمال (1971)، «طبقه بندی استعاره جرجانی با اشاره خاص به طبقه‌بندی استعاره ارسطو»، ترجمه علی‌محمد حق‌شناس، در: مقالات ادبی زبان‌شناختی، نیلوفر، تهران،1370، صص 65-111.

    ابوزید، نصر حامد (1977)، الاتجاه العقلی فی التفسیر (دراسه فی قضیه المجاز فی القرآن عند المعتزله)، المرکز الثقافی العربی، بیروت و الدار البیضاء، 1996.

    ابوعبیده، معمربن مثنی، مجاز القرآن، تصحیح محمد فؤاد سزکین، مکتبه الخانجی، قاهره، 1954.

    ارسطو، درباره هنر شعر، ترجمه سهیل محسن افنان، انتشارات حکمت، تهران، 1388.

    ایزوتسو، توشی‌هیکو (1970)، «عرفان و مسئله زبان‌شناختی تشابه در اندیشه عین‌القضات همدانی»، ترجمه مهدی سررشته‌داری، در: آفرینش، وجود و زمان، مهراندیش، تهران، 1383، صص 108-127.

    ___________ (1973)، «آفرینش و نظم بی زمان امور: بازجستی از فلسفه عرفانی عین القضات همدانی» ترجمه مهدی سررشته‌داری، در: آفرینش، وجود و زمان، مهراندیش، تهران، 1383، صص 128- 149.

    اذکایی، پرویز (1381 الف)، «حقیقت یا روایت؟» در: ماتیکان عین‌القضات، به اهتمام پرویز اذکایی، مادستان، همدان، 1381، صص 193-240.

    اذکایی، پرویز (1381 ب)، ماتیکان عین‌القضات، مادستان، همدان، 1381.

    پورجوادی، نصرالله (1360)، «فلسفه مذاهب از نظر عین‌القضات همدانی» در: نشر دانش، شماره 4، خرداد و تیر 1360، صص 15-21.

    پورجوادی، نصرالله (1365)، «برکه همدانی، استاد امی عین‌القضاه» در: معارف، شماره 9، اسفند 1365، صص 3-34.

    پورجوادی، نصرالله (1374)، عین القضات و استادان او، اساطیر، تهران، 1384.

    جرجانی، عبدالقاهر، اسرار البلاغه، تصحیح سید محمد رشید رضا، دار الکتب العلمیه، بیروت 1988.

    __________، دلائل الاعجاز فی‌القرآن، تصحیح محمود محمد شاکر، مکتبه الخانجی، قاهره، 1988.

    جوادی آملی، عبدالله، (1378)، تسنیم (تفسیر قرآن کریم)، ج 13، تحقیق و تنظیم عبد الکریم عابدینی، اسراء، قم، 1378.

    حسینی بهشتی، سید محمدرضا (1390)، «حقیقت و روش»، درس گفتار در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، پاییز 1389 تا بهار 1390.

    سزکین، محمد فؤاد (1954)، مقدمه بر مجاز القرآن ابوعبیده، مکتبه الخانجی، قاهره، 1954.

    عسیران، عفیف (1341)، مقدمه بر تمهیدات عین‌القضات، منوچهری، تهران، 1386.

    غزالی، ابوحامد محمد، المقصد الاقصی فی شرح اسماء الحسنی، کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران، شماره مسلسل: 781، [نسخه خطی]، تاریخ کتابت1320 ق.

    ____________ ، احیاء علوم‌الدین،  دارالوعی، حلب، 1998.

    دباشی، حمید (1994)، «عین‌القضات همدانی و اوضاع فکری زمانه‌اش»، ترجمه امیر مازیار، در: تاریخ فلسفه اسلامی، ویراسته سید حسین نصر و الیور لیمن، انتشارات حکمت، تهران، 1389، صص 183-270.

    فراء، ابی‌زکریا یحی بن زیاد، معانی‌القرآن، تصحیح محمدعلی النجار، یوسف احمد نجاتی، عالم‌الکتب، بیروت، 1983.

    مقاتل بن سلیمان، الوجوه و النظائر، تحقیق حاتم صالح الضامن، مرکز جمعه الماجد للثقافه و التراث، دبی، 2005.

    منزوی، علینقی (1374)، پیشگفتار بر جلد سومِ نامه‌های عین‌القضات، اساطیر، تهران، 1377.

    مولوی، جلال‌الدین محمد، مثنوی معنوی، به تصحیح رینولد نیکلسون، انتشارات توس، تهران، 1375.

    Allport, Gordon. W. (1954), The Nature of Prejudice, Addison-Wesley Pub, USA, 1958.

    Alston, W. P. (1996), “Belief, Acceptance, and Religious Faith” in: Faith, Freedom and Rationality, ed by J. Jordan & D. Howard-Snyder, Rowman & Littlefield Pub, NewYork, 1996, pp 3-27.

    Aristotle, Nicomachean Ethics, tr by D. Ross, in: The Complete Works of Aristotle, ed J. Barnes, vol 2, Prinston University Press, Prinston, 1991, 1094a- 1181b.

    _______, Poetics, tr by I. Bywater, in: The Complete Works of Aristotle, ed J. Barnes, vol 2, Prinston University Press, Prinston, 1991, 1447a- 1462b.

    _______, Rhetoric, tr by W. Rhys Roberts, in: The Complete Works of Aristotle, ed J. Barnes, vol 2, Prinston University Press, Prinston, 1991, 1354a- 1420b.

    Augustin, “The Woman and Child” in: Sermons, tr by P. Sheehan, 1920, pp 122-132.

    Barthold, Lauren. S. (1996), Prejudice and Underastanding: Gadamer`s Ontological Hermeneutics, Simon Fraser university, 1996.

    Bett, Richard (1994), “Aristocles on Timon on Pyrrho: The Text, its Logic and its Credibility” in: Oxford Studies in Ancient Philosophy, Vol 12, Oxford University Press, New York , 1994, pp 137-181.

    Bruschwig, Jaques (1994) “The title of Timon's Indalmoi: from Odysseus to Pyrrho” in: Papers in Helenistic Philosophy, Cambridg University Press, NewYork, 1994, pp 212-223.

    Byrn, Peter (1995), Prolegomena to Religious Pluralism, McMillan Press, London, 1995.

    Chittick, W. C. (1994), Imaginal Worlds : Ibn Al-àrabi and the Problem of Religious. State University of NewYork Press, 1994.

    Clark, Elizabeth .A. (2004), History, Theory, Text (Historians and the Linguistic Turn), Harvard University Press, Massachusetts & London, 2004.

    Clifford, W. K. (1877), “The Ethics of Belief” in: Contemporary Review no 29, pp 289-309.

    Dabashi, Hamid (1999), Truth and Narrative, Routledge, 1999.

    D'Ancona, Cristina (2009), Greek Sources in Arabic and Islamic Philosophy, .“Greek Sources in Arabic and Islamic Philosophy” in: Stanford Encyclopedia of Philosophy, Substantive revision Fri Oct 7, 2011:

    < http://plato.stanford.edu/entries/arabic-islamic-greek/#EarTraAra>.

    Diels, Herman (1903), Die Fragmente der Vorsokratiker (Griechisch und Detsch), Weidmannsche Buchhandlung, Berlin, 1903.

    Empson, William (1947), Seven Types of Ambiguity, 2nd ed, Chatto an Windus, London, 1949.

    Eusebii, Praeparationis Evangelicae, in: Patres Quartti Ecclesiae Saeculi, III, Apud Méquignon-Havard, Parisiis, 1830.

    Gadamer, H. G. (1960[1975]), wahrheit und methode [Truth and Method], tr by J. Weinsheimer,; D. G. Marshall, Great Britain, Sheed & Ward Ltd & the Continuum Pub, 1989.

    ________________ (1971[1997]), “Hermeneutik un Ideologiekritik” [Rhetoric, Hermeneutics, and Ideology-Critique], tr by R. E. Palmer in: Rhetoric and Hermeneutics in Our Time, ed by W. Jost, & M. J. Hyde, Yale University Press, NewHavana & London, 1997, pp 313-334.

    ________________ (1993), “Von der Wahreit des Wortes” in: Gadamer Lesebuch, hersusgegeben von Jean Grondin, Mohr Tübingen, 1997, S 120-140. [“On the Truth of the Word” in: The Gadamer Reader, tr by R. E. Palmer, Northwest University Press, 2007, pp 133-155].

    Guthtie, W. K. C (1965), A History of Greek Philosophy, vol 2, Cambridge University Press, London, NewYork, NewRochelle, 1980.

    _____________ (1969), The Sophists (A History of Greek Philosophy, vol 3), Cambridge University Press, London, NewYork, Melbourne, 1977.

    Gomperz, Theodor (1901), The Greeck Thinkers (A History of Ancient Philosophy), tr by Lourie Magnus, Vol 1, 1922.

    Grondin, Jean (1991), Introduction to Philosophical Hermeneutics, tr by Joel Weinsheimer, Yole university Press, NewHaven&London, 1994.

    Hack, Susan (2010), “Pragmatism” in: A Companion to Epistemology, ed by J. Dancy & E. Sosa, 2nd ed, Wikey-Blackwell,  pp 599-604.

    Harre, Rom & M. Krausz (1996), Varieties of Relativism, Blackwell Publishers, Great Britain, 1996.

    Heidegger, Martin, (1927), Being and Time, tr by J. Stambaugh, State University of NewYork Press, NewYork, 1996.

    _______________, Gesamtausgabe, band 12, Vittorio Klosterman, Frankfurt, 1959.

    James, Willam (1896[1897]), The will to believe, Longmans Green Co, London, New York, 1897.

    Kata Ioanen [John Bible] in: H Kaine Diathhkh, British & Foreign Bible Society, 1904.

    Kirk, Georffery, S. & J. E. Raven, (1957), The PreSocratic Philosophers (A Critical History with a Selection of Texts), Cambridg University Press, London & NewYork, 1977.

    [ _______________________ & M. Schofield (1994), Die Vorsokratischen Philosophie, Texte und Kommentare, J. B. Metzler, 2004].

    Lewis, C. T. & Short, C. (1850), A New Latin Dictionary, Harper & Brothers Pub – Oxford, New York, 1891.

    Long, A. A. & Sedley, D. N. (1987), The Helenistic Philosoohers (Greek& Latin Texts with notes & bibliography), Vol 2, Cambridge University Press, 1998.

    Long, A. A. (2006), “Timon of Phlius: Pyrrhonist and satirist” in: From Epicurus to Epictetus, Oxford University Press, New York, 2006, pp 70-95.

    On Melissus, Xenophanes and Gorgias, in: Aristotle Minor Works, with an En tr by W. S. Hett, Harvard University Press, London.

    Platonis, Phaedrus, in: Opera , IoannesBurnet, Oxonii [Oxford], pp 227-279.

    [Plato, Gorgias, tr. Donald J. Zeyl, in: Complete Works of Plato, ed J.M. Cooper, Hackett Publishing Company, Indianapolis, Cambridge, 1997, pp. 507-556].

    Platonis, Gorgias, in: Opera , IoannesBurnet, Oxonii [Oxford], pp 447-527.

    [Plato, Gorgias, tr. Donald J. Zeyl, in: Complete Works of Plato, ed J.M. Cooper, Hackett Publishing Company, Indianapolis, Cambridge, 1997, pp. 791-869].

    Pojman, Luis. P (2001), What Can we know?, 2nd ed, Wadsworth, Canada, 2001.

    Reeve, C. D. C (1992), Practices of Reason, Oxford University Press, New York 1992.

    Schiappa, Edward (1997), “Interpreting Gorgias`s On Not-Being or On Nature” in: Philosophy&Rhetoric, vol 30, No 1, 1997, pp 13-30.

    Steinschneider, Moritz (1897), Die arabischen Uebersetzungen aus dem Griechischen, Otto Harrssonwitz, Leibzig, 1897.

    Svavarsson, Svavar. H. (2010), ” Pyrrho and early Pyrrhonism Pyrrho’s” in: The cambridge companion to Ancient Scepticism, ed Richard Bett, Cambridg University Press, NewYork, 2010, pp 36- 57.

    Weinrich, H (1980), “Metapher” in: Historisches Wörterbuch der Philosophie, ed, J. Ritter, K. Gründer, G. Gabriel, B 5, Schwabe & AG , Basel, 1980, S 1179-1186.

    Wittgenstein, L. J. J (1953), Philosophical Investigations, tr by G. E. M. Anscombe, Blackwell, 1999.


موضوع پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , نمونه پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , جستجوی پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , فایل Word پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , دانلود پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , فایل PDF پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , تحقیق در مورد پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , مقاله در مورد پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , پروژه در مورد پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , پروپوزال در مورد پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , تز دکترا در مورد پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , تحقیقات دانشجویی درباره پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , مقالات دانشجویی درباره پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , پروژه درباره پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , گزارش سمینار در مورد پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , پروژه دانشجویی در مورد پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , تحقیق دانش آموزی در مورد پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , مقاله دانش آموزی در مورد پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی , رساله دکترا در مورد پایان نامه تنوع‌ پذیری باور ها در اندیشه عین‌ القضات همدانی

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی((M.A گرایش: عمومی چکیده : پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه عزت نفس وخلاقیت با تعصب در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرجاسک انجام گرفته است. روش پژوهش همبستگی است. روش نمونه گیری این پژوهش نمونه گیری خوشه ای است. حجم نمونه این پژوهش 290 نفراست که از بین دانشجویان با رشته های تحصیلی مختلف انتخاب شده اند. ابزاراندازه گیری این پژوهش ...

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد M.A)) گرایش روان شناسی عمومی چکیده هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه کیفیت زندگی، معنای زندگی، تصویر بدنی و سلامت روان در دو گروه زنان یائسه و غیر یائسه با تاکید بر میزان تحصیلات آنان صورت گرفته است. روش بررسی: در پژوهش علی مقایسه ای حاضر، جامعه آماری شامل کلیه زنان یائسه و عیر یائسه منطقه 5 شهرتهران(1393) بود. نمونه آماری شامل 179 نفر که از ...

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (MA) گرایش نقاشی چکیده پایان نامه ( شامل خلاصه، اهداف، روش های اجرا و نتایج به دست آمده ): در هنر مدرن یک جریان وسیع برای اعتبار بخشیدن به تخیلات و تصورات آزاد و خودبه‌خودی در دوران کودکی وجود دارد که هم‌زمان با جنبه‌های رویایی بین است. وقتی نقاشی قرن بیستم را مورد بررسی قرار می‌دهیم انگاری به سوی نقاشی کودکان سرازیر می‌شویم. تحول و ...

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد ( M.A ) گرایش: مترجمی مقدمه جامعه ارتباطات و اطلاع رسانی، سراب افسونگر دهه های آخر قرن بیستم، از این پس همچون عملی انجام شده است. تیموتی لیری در کتاب خود با عنوان فنون آشفتگی[1] پیش بینی کرده بود که قرن بیست و یکم در سیطرۀ فرهنگی نوین در مقیاس جهانی خواهد بود که در آن موجودات قادرند با سرعت نور ارتباط برقرار کنند. امروزه این پیشگویی به ...

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت دولتی گرایش منابع انسانی چکیده مدیریت مهمترین عامل در حیات، رشد و بالندگی و یا مرگ سازمانهاست و بی شک این وظیفه مدیران است که با توجه به اهداف سازمانی روند حرکت ازوضع موجود به وضع مطلوب را هدایت کنند . در مدیریت مطلوب است که کارکنان احساس کنند مورد پذیرش بیشتر سازمان هستند و در کارهای آن در گیرند و ازاین راه احساس احترام به خود،رضایت شغلی و ...

چکیده تاریخ شکل گیری کلام امامیه، بزرگان و اندیشمندانِ نخستین این دانش، ارتباط اینان با یکدیگر و اهل‌بیت علیهم‌السلام در عصر حضور، مباحث کلامی و روش‌های مورد استفاده اینان در فرآیند تکلم و ... از جمله مباحث مهمی است که سهم به‌سزایی در به دست دادن تاریخی از تفکر شیعه دارد. امروزه این مشکل از سوی برخی مطرح می‌شود که کلام امامیه نه در محتوا و نه در روش، اصیل نیست و ریشه در ...

پايان نامه براي دريافت درجه ي کارشناسي ارشد (M.A)  گرايش: تحقيقات آموزشي پاييز 1392 چکيده ماهواره از دهه هفتاد تا امروز در ايران ، همچنان در حال نفوذ و رسوخ در اجتماع و خانواده بوده

پايان نامه دوره کارشناسي ارشد در رشته علوم تربيتي گرايش تاريخ و فلسفه آموزش و پرورش زمستان 93 چکيده: اين پژوهش به ‌منظور تحليل محتواي مفاهيم و مضامين اخلاقي در قرآن کريم و با هدف ارا

پایان‌نامه جهت اخذ مدرک کارشناسی‌ارشد رشته علم اطلاعات و دانش‌شناسی چکیده عادت‌های خواندن و مطالعه یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر موفقیت تحصیلی و اجتماعی در دانشجویان است. جایگزینی عادت‌های صحیح خواندن و مطالعه برای رسیدن به یادگیری، آموزش و بالندگی دانشجویان در همه زمینه‌ها توصیه می‌شود. هدف پژوهش حاضر بررسی عادت‌های خواندن و مطالعه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده ...

پایان‌نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد جامعه ‌شناسی چکیده نقش زن، در حفظ و ارتقای سلامت جسمی، روانی و اجتماعی فرد در خانواده و جامعه بدون جایگزین است و همواره با برعهده داشتن مسئولیت خطیر پرورش نسل آینده در نظام طبیعی و تداوم بخشیدن به این نقش در خانواده و جامعه به گونه ای موثر در روند توسعه اجتماعی نقش دارد. در این راستا مهمترین هدف پژوهش حاضر، آسیب شناسی نقش زنان در جامعه و ...

ثبت سفارش