پایان نامه راهکار های توسعه توریسم در حوزه آبخیز رود دو هزار تنکابن

پایان­نامه تحصیلی جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد

رشته: جغرافیا و برنامه ریزی توریسم

چکیده

تبلور یافتن گردشگری به عنوان یک نیاز، تبدیل شدن آن به بزرگترین صنعت خدماتی دنیا و تخصصی شدن گردشگری این فرصت را فراهم کرده تا هر مقصدی جهت بهره جستن از منافع حاصل از گردشگری امیدوار باشد . اما مسلمأ این کار بدون شناسایی عوامل تأثیرگذار،برنامه ریزی و مدیریت استراتژیک امکان پذیر نخواهد بود. هدف کلی تحقیق حاضر ، ارائه راهکارهای توسعه توریسم در حوزه آبخیز رود دوهزار تنکابن می باشد.این منطقه که یکی از مقاصد مهم گردشگری کشور می باشد، می تواند با برنامه ریزی اصولی و شناسایی توان ها و محدودیت های گردشگری آن،نقش مؤثری در توسعه این مناطق و تنوع بخشی به اقتصاد ملی داشته باشد. در پژوهش حاضر ، از روش توصیفی و پیمایشی استفاده شده است که ابتدا با فهرست کردن عوامل خارجی و داخلی (SWOT) تأثیر گذار در توسعه یا عدم توسعه گردشگری با استفاده از تحلیل ارزیابی قابلیت های توسعه گردشگری دوهزار تنکابن پرداخته شد و در ادامه با نظرسنجی پرسشنامه ای از گردشگران و متخصصان و سپس با اولویت بندی عوامل مذکور ، استراتژیها و راهکارهایی  درخور جهت بهبود شرایط منطقه ارائه گردید. براساس نتایج بدست آمده از تحقیق وجود رودخانه دوهزار بیشترین نقش را در توسعه گردشگری منطقه داشته و با عنایت به اینکه کم توجهی دولت به زیر ساخت ها عمده ترین ضعف صنعت توریسم در منطقه می باشد ، لذا دولت می بایست با اختصاص بودجه جهت بهبود زیر ساخت ها و همچنین ایجاد بسته های تشویقی  به منظور جذب سرمایه گذاران برای ایجاد پارک های تفریحی، مراکز ورزش های آبی ، احداث هتل ها ،رستوران ها و .... بپردازد.

لغات کلیدی:توریسم، حوزه آبخیز، رودخانه دوهزار،شهرستان تنکابن

با توجه به گسترش بیش از اندازه شهرها و افزایش مشکلات ناشی از شهر نشینی و همچنین خالی شدن و سرازیر شدن جمعیت روستاها به شهرها ، جایی که انسان با محدودیت های بسیاری در زمینه  بهره مندی از امکانات  و مواهب طبیعی از قبیل چشم انداز های طبیعی مواجه است. انسان های خسته از زندگی شهری و ماشینی همواره به دنبال گریزگاه هایی هستند که دور از هیاهو و روزمرگی های زندگی مدرن، اوقات فراغتشان را سپری کنند وطبیعت بهترین پناهگاه برای این قشر از انسان ها است.گردشگری در سال های اخیر تأثیرات زیادی  بر وضعیت اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی جهان داشته است و به عنوان صنعت پیشرو در توسعه اقتصادی کشور ها مطرح می باشد.

اثرات فراوان مثبت اقتصادی گردشگری و به خصوص نفش اشتغال زایی این صنعت،توجه استراتژیست ها  و دولتمردان کشور های مختلف را به برنامه ریزی جهت توسعه زیرساخت ها و سرمایه گذاری در این بخش جلب نموده است (میمند و همکاران،7،1390).

گردشگری برای کشورهای دارای جاذبه های غنی جهانگردی نظیر ایران می تواند به مهمترین منبع کسب درآمد ارزی تبدیل شود.اما برای شکل گیری صنعت گردشگری در ایران، راهی دراز و دشوار در پیش روی مسئولان و مدیران وجود دارد.بررسی عملی و تخصصی نقاط قوت ، ضعف ،فرصت ها  و تهدیدهای گردشگری می تواند زمینه های توسعه و پیشرفت آن را بیش از پیش فراهم کند.

گردشگری در مناطق شمالی کشور ( به ویژه گیلان و مازندران) ،بیشتر مرهون طبیعت (جنگل،کوه،دریا،اقلیم معتدل و ...) آن بوده است تا مدیریت و برنامه ریزی مسئولان امر.در این میان " اکوتوریسم "یا "بوم گردی" به عنوان یکی از زیرشاخه های گردشگری ، طی سال های اخیر اهمیت شایان توجهی یافته است . اکوتوریسم نه تنها با آگاهی و درک گردشگر همراه است ، بلکه به  توسعه پایدار وحفاظت ازمحیط زیست نیز پایبند می باشد.

 استان مازندران نیز به لحاظ  دارا بودن موقعیت مکانی از پتانسیل های قوی اکوتوریسمی برخوردار است. علی رغم چندین دهه پذیرش گردشگران در استان مازندران، شیوه های پاسخگویی به تقاضا و نیاز های آنان همچنان سنتی و غیر تخصصی باقی مانده است. اگرچه در دو دهه اخیر سرمایه گذاری های هنگفتی در زمینه ایجاد  هتل ها و رستوران ها صورت گرفته است اما مهم قابل توجهی از گردشگران همچنان از امکانات  غیراستاندارد و خدمات نا کارآمد برخوردار می گردند.

در مناطقی که پتانسیل های با القوه فراوانی برای توسعه گردشگری دارند،اما روند مطلوبی را طی ننموده اند ، باید به دنبال عوامل و عناصری گشت که سبب سرعت بخشیدن  به حرکت کند جریان گردشگری هستند (توکلی و همکاران، 73،1389)، به همین دلیل توجه به بهره برداری از توان های گردشگری در هر منطقه به منظور ارائه راهکار هایی جهت توسعه گردشگری ، بسیار با اهمیت است.                                                

لذا منطقه دوهزارخصوصآ حاشیه رودخانه دوهزار ، با داشتن جاذبه های غنی ، یکی از قطب های گردشگری استان مازندران و از کانون های مهم در زمینه گردشگری محسوب می شود و نقش مهمی در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی منطقه ایفا می کند، اما هنوز از نظر امکانات اقامتی ، تسهیلات ، پذیرایی و تاسیسات ، از وضعیت مطلوبی که برازنده آن است برخوردار نمی باشد .

بیان مسأله

صنعت گردشگری امروزه بعد از صنعت نفت و اتومبیل سازی در ردیف سومین صنعت پردرآمد، پاک و کم هزینه دنیا قرار دارد(غفاری ،1386) و از هر15 نفر شاغل در سطح دنیا ، یک نفر در این بخش فعال می باشد و نقش مهمی را در اشتغالزایی و درآمدزایی کشور ها ایفا می کند.طبق آمار منتشر شده از سوی انجمن جهانی مسافرت و توریسم ، تعداد شاغلان در این صنعت در سال 2010 تعداد 235،785،000 (یعنی 8،1% کل مشاغل جهان) بوده است. انتظار می رود در سال 2020 به 303،019،000 (یعنی 9،2% کل مشاغل جهان) برسد (میمند و همکاران،11،1390 ). از آنجا که این صنعت به سرمایه گذاری سنگین اولیه نیاز ندارد، بنابر این با توجه بیشتر به آن می توان چرخ اقتصادی کشور را به خوبی به گردش درآورد. چه اینکه از لحاظ اقتصادی ، سبب ایجاد اشتغال ، کاهش بیکاری و افزایش درآمد می شود. به طوری که در سال 2000 از 12 شغل در جریان ،یک شغل متعلق به بخش گردشگری بوده و از هر 9 کارگر و کارمند در سراسر دنیا ، یک نفر در صنعت جهانگردی مشغول است (سازمان بین المللی کار، 2001).ایران به عنوان کشوری که از یک سو دارای پتانسیل ها و توانمندی های فراوان در عرصه شاخه های گوناگون گردشگری است، و از سوی دیگر کشوری است دارای جمعیت جوان  که نرخ بیکاری نسبتأ بالایی دارد، می تواند با برنامه ریزی درست در حوزه گردشگری ، بر معضل بیکاری خود فائق آید. متأسفانه تا کنون شاهد بهره مندی کشورمان از این موقعیت نبوده ایم.

با وجودی که ایران از لحاظ منابع تاریخی ، فرهنگی و طبیعی جزء 10 کشور اول دنیا است، اما تنها کمتر از 1 درصد سهم درآمد جهانی از صنعت را به خود اختصاص داده است (سازمان جهانی گردشگری). پس از گذشت سالیان دراز ، صنعت گردشگری در ایران ، نه تنها به سهم قابل قبولی در درآمد ملی دست نیافته است، بلکه همین سهم ناچیز هم هر سال با افول بیشتری مواجه می شود.

 استفاده از مدیران غیر متخصص ،ساختار های فراقانونی قدرت، اولویت حفظ ارزش های دینی در دید مدیران دولتی و عدم سرمایه گذاری مدیران بخش های کلان در صنعت گردشگری، از جمله عوامل ضعف مدیریتی در این صنعت می باشند که به آنها باید رسیدگی نمود.

شیوه های مدیریت گردشگری در ایران نشان داده است که اولویت های این صنعت در ایران ، نه اقتصادی است و نه اجتماعی، بلکه اولویت اصلی حفظ ارزش ها( حجاب و ...) است و بر خلاف اکثر کشور های جهان، برای ایجاد راحتی و جذابیت برای گردشگران نیست .همچنین برای توسعه گردشگری در ایران ،نیاز به سرمایه گذاری های مدیران بخش های کلان می باشد که در اکثر مواقع آنها نیز از سرمایه گذاری های لازم سر باز می زنند، زیرا به صنعت گردشگری به مثابه یک صنعت نگاه نکرده اند.

کشور های در حال توسعه از جمله ایران ، که وابستگی زیادی به اقتصاد تک محصولی دارند و از تغییر قیمت کالاها به شدت آسیب می بینند، می توانند گردشگری را برای تنوع بخشی به اقتصاد و به عنوان شکل مطلوب از دگرگون سازی بر گزینند(لی،1378،70).

منطقه دوهزار تنکابن ، به لحاظ موقعیت مکانی و جغرافیایی آن ، به خصوص وجود رود پرآب و زیبای دوهزار در این منطقه ، از پتانسیل های قوی به خصوص اکوتوریسمی برخوردار است که از گذشته تا به امروز پذیرای گردشگران زیادی از سراسر نقاط بوده است . اگرچه در دو دهه اخیر سرمایه گذاری های هنگفتی در زمینه ایجاد هتل ها ، رستوران ها و انواع ماهی سراها در این منطقه صورت گرفته است، اما مهم قابل توجهی از گردشگران همچنان با امکانات غیر استاندارد و خدمات نا کارآمد مواجه اند و به شیوه های سنتی و غیر تخصصی پاسخگوی نیاز آنان در این منطقه می باشند. در واقع هنوز تناسبی میان تقاضای گردشگران و عرضه خدمات گردشگری، در این منطقه وجود ندارد. استفاده از مدیران غیر متخصص ، نه تنها مشکل صنعت گردشگری در منطقه دوهزار ، بلکه مشکل عمده اما معمول در سایر مناطق گردشگری و بخش های مدیریتی در ایران است که باید برای آن چاره ای اندیشید.

بر این اساس پروژه حاضر در پی پاسخگویی به این سؤال می باشد ، که چگونه می توان باعث توسعه گردشگری در منطقه دوهزار تنکابن و حوزه آبخیز رود دوهزار گشت.

1-2- سؤال تحقیق

 این تحقیق در صدد پاسخگویی  به سؤالات اساسی زیر می باشد :

- آیا با افزایش امکانات رفاهی و سکونتی و بخش خدمات، می توان منطقه مورد مطالعه را به صورت قطب گردشگری در آورد واشتغال زایی را رونق داد؟

- راهکار های مناسب جهت توسعه گردشگری در منطقه مورد مطالعه کدام است؟

1-3- فرضیات تحقیق

فرضیه های پژوهش حاضر عبارتند از:

-  افزایش امکانات رفاهی باعث جذب بیشتر گردشگران در اطراف رودخانه دوهزار می شود .

 -  توانمندی ها  وپتانسیل های بالای منطقه دوهزار می تواند این منطقه را، به یکی از بزرگترین کانون های جذب گردشگری در ایران تبدیل نماید.

1-4- ضرورت  و اهمیت تحقیق

تنوع بخشی به اقتصاد،بالا بردن شاخص های توسعه انسانی، مشکلات ناشی از صنعتی شدن و آلودگی بیش از استاندارد شهرها به ویژه شهرهای بزرگ ، افزایش بهره وری  و کارآمدی نیروی انسانی،اشتغال زایی ، تعامل فرهنگ ها و حفظ محیط زیست و در مجموع  توسعه پایدار از دغدغه هایی است که جهان امروز با آن روبروست و هر یک از کشورها در هر سطحی از توسعه در تلاش هستند که پاسج لازم به دغدغه های مذکور را بیابند و در این میان کشورهایی  که به تنوع  اقتصادی  روی  آورده اند و می خواهند خود  را از اقتصاد تک پایه ای برهانند در جستجوی شناخت مزیت ها و یا خلق مزیت های جدید هستند.  یکی از این مؤلفه ها ،گردشگری و اکوتوریسم می باشد که اغلب کشورها به ویژه کشورهایی که به لحاظ   موقعیت مکانی از این مزیت برخوردار هستند، آن را در برنامه های توسعه ملی خود گنجانده اند تا از این  طریق بتوانند فرآیند توسعه ملی خود را تکامل بخشند.(افتخاری،صالحی امین،1،1378)  صنعت گردشگری در ایران از ظرفیت‌های بسیار بالایی برای رشد و توسعه برخوردار است ولی متآسفانه طی سال های اخیر توجه چندانی به آن نشده واز  توسعه‌ای که شایسته آن می باشد برخوردار نبوده‌است .و این امرسبب شده است  تا بسیاری از معضلات اقتصادی-اجتماعی کشورکه می تواند با توسعه گردشگری مرتفع گردد، همچنان پابرجا بماند.لذا ضروری است ضمن برشمردن چالش های اساسی مرتبت براین صنعت، به بررسی راهکار های توسعه ی صنعت گردشگری در ایران پرداخته شود.                         

    پر واضح است که هر منطقه ای با توجه به ظرفیت ها و توان های خود زمینه ای برای سرمایه گذاری در جهت توسعه اقتصادی را دارا می باشد.منطقه سرسبز و زیبای دو هزار در ضلع شمالی ارتفاعات البرز و در جنوب شهر تنکابن، به علت شرایط طبیعی و اقلیمی ویژه، مجموعه زیستی و طبیعی کم‏نظیری است که قله‏ها، چمنزارها، جنگل‏ها، مرتع‏ها و یخچال‏های طبیعی را در خود جای داده است.رودخانه دو هزار، که از ارتفاعات الموت قزوین و تخت سلیمان سرچشمه می‏گیرد،در این منطقه واقع شده است و  در فصل تابستان محل مناسبی برای گذراندن اوقات فراغت گردشگران محسوب می‏شود.به نظر می رسد برنامه ریزی برای قابلیت های منطقه ی مذکور در راستای بهره برداری های گردشگری  به خصوص گردشگری رودخانه ای ، بسیار با اهمیت است.                                              

  برنامه ریزی ،سرمایه گذاری وتوجه بیش از پیش به توسعه فعالیت گردشگری در این منطقه می تواند زمینه ی رسیدن به اشتغال کامل و توانمندسازی مردم محلی، تنوع اقتصاد محلی،حفاظت از محیط طبیعی و اکوسیستم حساس رودخانه را در پی داشته   لذا ضروری است توان های منطقه ی مورد مطالعه  در زمینه بهره برداری های گردشگری مورد بررسی قرار گرفته و به بررسی راهکار های توسعه توریسم در منطقه ی مذکور پرداخته شود.

 1-5- انگیزه تحقیق

منطقه سرسبز و زیبای دوهزار ، همچنین رودخانه دوهزار و حاشیه آن، از توان های گردشگری بسیار بالایی برخوردار است و سالانه پذیرای گردشگران بسیاری از سراسر نقاط می باشد با توجه به اینکه طی سال های    اخیر  سرمایه گذاری های هنگفتی درزمینه ایجاد هتل ها، رستوران ها وانواع مجتمع های گردشگری صورت گرفته است ،لذا مردم بومی- محلی بهره چندانی از این فعالیت روبه گسترش  نبرده اند . فقدان آموزش های تخصصی گردشگری  و همچنین نبود نیروی انسانی متخصص  که بتوانند به خوبی  جوابگوی  گردشگران به  منطقه باشند ، موجب گردیده است  که بهره گیری و استفاده  از امکانات و تجهیزات نا کارآمد گردد . به کار گرفتن شیوه های نوین در جذب گردشگران و بوم گردان، می تواند این صنعت را از نابسامانی موجود  رهایی بخشد و زمینه های توسعه ی پایدار را فراهم سازد همچنین  منطقه را به یک قطب گردشگری هم برای کشور ایران و هم برای گردشگران خارجی فراهم نماید.

1-6- اهداف تحقیق

- جلب توجه مسئولان برای افزایش تسهیلات و بهبود هرچه بیشتر زیر ساخت ها برای توسعه گردشگری منطقه مورد تحقیق .

-  شناسایی مناطق مستعد گردشگری اطراف رود دوهزار و توانایی آنها در جذب توریست .

- جذب بیشتر گردشگران در نتیجه فرهنگ سازی و آشنا نمودن جامعه میزبان با فوائد توسعه گردشگری در منطقه مورد تحقیق .

-  شناخت و ارزیابی ارتباط بین نقش گردشگری و میزان درآمد ساکنان نقاط  مورد مطالعه .

- شناخت و ارزیابی ارتباط بین نقش گردشگری  و ایجاد فرصت های شغلی برای ساکنان منطقه مورد مطالعه.  

1-7- محدوده مورد مطالعه

شهر تنکابن ،یکی از شهر های استان مازندران می باشد که بین حداقل 36 درجه و 17 دقیقه و  حداکثر 36 درجه 53 دقیقه عرض شمالی و حداقل 50 درجه و 31دقیقه و حداکثر 54 درجه و 10 دقیقه طول شرقی قرار دارد که ازطرف شمال به دریای خزر و از طرف شرق به شهرستان چالوس از جنوب به شهرستان تهران و قزوین واز غرب به شهرستان رامسر متصل می باشد ( سالنامه آماری مازندران – سال86 – ص 7 و9) . دوهزار نام یک منطقه ی توریستی از توابع بخش خرم آباد شهرستان تنکابن درشمال ایران و مشتمل بر31 روستا با وسعت5 / 268 کیلومتر می باشد . آب و هوای آن  معتدل  کوهستانی  با  تابستان‏های  مطبوع  و زمستان‏های نسبتاً سرد است. محدوده مورد مطالعه از منطقه دوهزار تنکابن ، دوراهی لتاک تا دریاسر (25 کیلومتر) در حاشیه رود دوهزار می باشد که 17 روستا را در بر می گیرد که عبارتند از:

لتاک، گاوپل ، پرچین پشته ، درازلات ، گلیج پل ، پرده سر ، چالدروه ، خرماکله ، توبن ، پایین اشتاج ، بالااشتاج ، کلیشم ، پایین هلوکله ، بالا هلوکله ، پایین نرس ، بالا نرس و عسل محله

که هر یک دارای جاذبه ها و زیبایی های منحصربه فرد می باشد.

1-8- موانع و محدودیت ها

انجام این گونه مطالعات و تحقیقات به ویژه اگر در سطح روستاها باشد ، با محدودیت های خاصی همراه است. از مهمترین محدودیت های این تحقیق می توان به موارد زیر اشاره نمود. 

 - شرایط  نا مساعد جوی در فصل زمستان و اوایل بهار و تغییر ناگهانی اوضاع جوی این منطقه در این فصول به هنگام بازدید و جمع آوری اطلاعات از بسیاری از روستاهای واقع در منطقه دوهزار.

- عدم تمایل تعدادی از افراد منتخب اعم از روستاییان و گردشگران و حتی بعضی از سرمایه گذاران در گردشگری جهت پاسخگویی به پرسش ها.

- عدم تمایل تعدادی از مؤسسات جهت راهنمایی و یاری رساندن به انجام پژوهش ها.

- عدم وجود یا کمبود آمار و اطلاعات دقیق در مورد تعداد گردشگران بازدیدکننده از منطقه.

- محدودیت زمانی انجام این تحقیق.

1- 9- پیشینه تحقیق

تحقیقات داخلی:

1- محمدی ، (1384)، نقش گردشگری در توسعه روستایی (مطالعه موردی : دهستان زریبار شهرستان مریوان) ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران. روش این تحقیق پیمایشی و ابزار آن پرسشنامه است. نمونه مورد نظر شامل سه گروه مردم (156 نفر) ، گردشگران(170 نفر) و مسئولین (40 نفر) می شود . از اهداف این تحقیق بررسی اثرات و پیامد های گردشگری بر محیط زیست  و شرایط اقتصادی منطقه است. در بخش نظری اطلاعاتی از وضعیت اقلیم، جمعیت ، صنایع دستی، ویژگی های طبیعی ، آثار باستانی و ... ارائه شده است. در بخش آماری پس از توصیف متغیر های مستقل تحقیق ( سن ، جنس ، تحصیلات و ...) جداول مرتبط با اهداف تحقیق ذکر شده است. بر اساس نتایج 27% روستائیان نقش گردشگری را در تغییر شیوه زندگی روستایی زیاد   می دانند. 68% نقش گردشگری را در تغییر الگوی مصرف کم می دانند. 15% تأثیر گردشگری را در تقویط روابط اجتماعی مردم، خیلی زیاد ارزیابی کرده اند، 61% تغییر در شیوه رفتار مردم را زیاد می دانند، 15% نیز معتقدند که گردشگری توسعه اقتصادی  اجتماعی روستا ها را به دنبال داشته است .

2- سنایی ، (1386) ، عملکرد و نقش گردشگری در توسعه پایدار نواحی روستایی ( مطالعه: دهستان مرکزی کلاردشت )، پایان نامه دکتری ، دانشگاه تهران. 

این پژوهش نیز با  هدف اندازه گیری اثر گردشگری بر اوضاع اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و زیست محیطی منطقه کلاردشت انجام شده است . روش تحقیق پیمایشی ، همچنین استفاده از آمارهای موجود سازمان ها در ارتباط با منطقه است. جامعه آماری مردم محلی (338 نفر) ،گردشگران (310 نفر) و مسئولین (60 نفر ) می باشد. این تحقیق ابتدا توصیف مفصلی از وضعیت جمعیتی، طبیعی و آب و هوا ، تاریخی و ...ارائه، سپس به نتایج حاصل از پرسشنامه می پردازد. از اثرات اقتصادی گردشگری، ایجاد اشتغال مورد تأیید گروه مردم و مسئولین قرار گرفته است . پیشگیری از مهاجرت ، از نظر خانوار های محلی در حد زیاد و از نظر مسئولین در حد خیلی زیاد مورد تأیید قرار گرفته است. افزایش درآمد خانوارهای محلی از طریق اجاره ویلا و منزل و سرمایه گذاری در بخش ساختمان ، عرضه و فروش تولیدات روستایی توسط خانوار های محلی در حد زیاد و خیلی زیاد تأیید شده است.   در زمینه بالا رفتن سطح رفاه خانوارهای محلی و مسئولین نگرش مثبت داشته اند. از پیامد های منفی گردشگران، الگوبرداری جوانان روستایی از گردشگران ، افزایش ناهنجاری های اجتماعی ، افزایش نگرانی های خانوارهای محلی ار رواج فرهنگ غریبه و تغییر آداب و سنن محلی همچنین تهدید انسجام  و یکپارچگی خانوارهای محلی تأیید شده است.

3- زینلیا، (1386)، زمینه یابی توسعه گردشگری روستایی درشهرستان پاسارگاد،پایان نامه کارشناسی ارشد.

وی در این تحقیق به بررسی زمینه های توسعه گردشگری روستایی در شهرستان پاسارگاد پرداخته است و با استفاده از نتایج تحلیل عاملی نشان داده است که شش عامل ، زیرساخت های فیزیکی - رفاهی ،جاذبه های طبیعی روستایی، زمسنه های فرهنگی - حرفه ای ،زمینه های مشارکتی - نهادی ،زیر ساخت های فیزیکی - نهادی و زمینه های تاریخی - گردشگری ، حدود71% واریانس را تبیین می کنند. وی در این تحقیق همچنین ، به بررسی آثار مثبت و منفی گردشگری روستایی پداخته است.

4- پارسا بسیر ، (1386)،بررسی زمینه ها و راهکارهای توسعه گردشگری روستایی بخش طالقان از شهرستان ساوجبلاغ ،پایان نامه کارشناسی ارشد.

این تحقیق از نوع پیمایشی است . جامعه آماری آن شامل روستائیان ساکن در مناطق روستایی جاذب گردشگری بخش طالقان ، گردشگرانی که به این ناحیه سفر می کنند و مسئولان و کارشناسان سازمان های مرتبط می باشد  که با روش کوکران و روش نمونه گیری تصادفی 120 نفر تعیین و برای کارشناسان و مسئولان سازمان های مربوطه 30 عدد پرسشنامه تکمیل گردید.جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمارهای استنباطی و توصیفی نظیر میانگین ، انحراف معیار ، ضریب تغییرات ، من وایتنی و تحلیل عاملی و همچنین از تحلیل سوات استفاده گردید و نتایج تحلیل عاملی اثرات مثبت گردشگری  روستایی در منطقه نشان داد که سه عامل اثرات اجتماعی – فرهنگی، اثرات اقتصادی و اثرات زیر ساختی در مجموع 75% درصد واریانس را تبیین می کنند.

5- شکری ، (1383)، نقش گردشگری در توسعه پایدار روستایی اسکومحله شهرستان آمل .

وی در پایان نامه خود به بررسی اثرات و پی آمدهای اقتصادی و اجتماعی گردشگری روستایی پرداخته است. او در این تحقیق از روش های کتابخانه ای و میدانی به ویژه انجام مصاحبه  و تکمیل پرسشنامه از گردشگران، مردم محلی و مسئولین استفاده نموده است. بررسی های انجام گرفته نشان می دهد که صنعت گردشگری تا به امروز در بخش اشتغالزایی 24% از شاغلین روستا را به فعالیت وا داشته و نوعی از تنوع شغلی را به ویژه در بخش خدمات ایجاد کرده است.

6- شورمیج ،قنبرزاده، (1391)،در مقاله ای تحت عنوان تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه صنعت گردشگری شهرستان تنکابن با بهره گیری از رویکرد راهبردی ،پس از فهرست کردن عوامل داخلی و خارجی به ارزیابی استراتژیک قابلیت های توسعه تأثیرگذار در توسعه یا عدم توسعه گردشگری با استفاده از مدلswot گردشگری شهرستان تنکابن پرداخته اند و در ادامه با نظرسنجی پرسشنامه ای از متخصصان و کارشناسان امور شهری و گردشگران تنکابن، با اولویت بندی عوامل مذکور ، استراتژیهای درخور ارائه گردید و پس از تجزیه و تحلیل های صورت گرفته نشان داده شد که جهت تأکید بر توسعه گردشگری حوزه مطالعه شده ، استراتژی های تهاجمی باید در اولویت برنامه های توسعه گردشگری حوزه مذکور قرار گیرد.

7- حیدری، کوچکی، (1391) ، در مقاله ای تحت عنوان خانه های دوم و تغییر بافت مساکن روستایی، مطالعه موردی ؛ دهستان دوهزار تنکابن ، با استفاده از روش تحقیق توصیفی – تحلیلی با تأکید بر مطالعات کتابخانه ای و میدانی به این نتایج رسیدند که توسعه گردشگری در این منطقه تأثیر زیادی بر بافت     مساکن روستایی داشته و ساخت مسکن با استفاده از الگوهای مدرن شهری و مصالح نوساز انجام گرفته است.

8- رضوانی، رمضان زاده،محمدپور،(1389) ، در مقاله ای تحت عنوان تحلیل  اثرات اقتصادی – اجتماعی نواحی صنعتی در توسعه نواحی روستایی موردی ؛ ناحیه صنعتی سلیمان آباد تنکابن، با جمع آوری داده ها به روش میدانی و تجزبه و تحلیل پرسشنامه های توزیع شده ، نتایج حاصل بیانگر ارتقاء کلی شاخص های اقتصادی – اجتماعی روستائیان شاغل پس از ایجاد ناحیه صنعتی بوده و آثار مثبتی در زمینه های بیمه اجتماعی ، اشتغال و درآمد و مشارکت به همراه داشته است.

تحقیقات خارجی

Johan Viljan& KHoladi tlabela) - ویلژوئن و تلابلا (2007) 9

در تحقیق تحت عنوان توسعه گردشگری روستایی در آفریقای جنوبی (گرایش ها و چالش ها )پس از بیان تعاریف گوناگون از گردشگری روستایی به معرفی فعالیت های کشورهای مختلف در زمینه گردشگری روستایی وبیان گرایش های توسعه گردشگری روستایی بین المللی پرداخته و پس ازآن به ارائه سیاست های ممکن در توسعه گردشگری روستایی در آفریقای جنوبی اقدام نموده اند. در قسمتی از این تحقیق به توصیف انواع مختلف گردشگری  روستایی توسعه یافته در آفریقای جنوبی که سبب موفقیت این کشور در جلب گردشگر به نواحی روستایی شده اند ، پرداخته و هر یک را به اختصار توضیح داده اند . بنا به گفته این دو دانشمند ، انواع مختلف گردشگری روستایی توسعه یافته در آفریقای جنوبی شامل :

گردشگری مبتنی بر اجتماع ، اکوتوریسم، گردشگری فرهنگی ، گردشگری ماجراجویانه و کم خرج و در نهایت شکارهای مزرعه ای می باشد.

Strategies for tourism development in the watershed

of the dohezar river

Abstract:

Crystallization of tourism as a need by becoming the world's largest service industry and tourism specialization provides the opportunity for utilizing the benefits of tourism to each destination is promising . But surely it without identifying factors that influence planning and strategic management is not possible . The overall objective of this study is to provide solutions for tourism development in the watershed of the river is two thousand Branch .  This area is one of the country's major tourist destinations , can be identified and the limitations of tourism planning principles and its role in development of these areas and diversification of the national economy.

In the present study , descriptive and survey method is used primarily by listing factors (SWOT) of internal and external influences in the development or lack of development of tourism using to assess the capabilities of Tourism Development Branch were two thousand and then a questionnaire survey of tourists and professionals and then prioritize these factors , strategies and solutions to improve the condition of the area was presented.

According to the results of the research, DoHezar river has the greatest role in the development of tourism in this region and with regard to the little attention of government to infrastructure is the major weakness. Therefore, the government should allocate funds to improve infrastructure as well as substrates to create incentives to attract investors to establish amusement parks, water sports centers, build hotels, restaurants and … .

Key words:Tourism, Torism development, Torism destination, watershed, the river is two thousand Branch, Tonekabon city.