فهرست:
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : کلیات تحقیق
1-1) مقدمه .................................................................................................................................................1
1-2) بیان مساله .......................................................................................................................................1
1-3)ضرورت و اهمیت تحقیق ..............................................................................................................3
1-4) چارچوب نظری .............................................................................................................................5
1-5) فرضیه های تحقیق ..........................................................................................................................7
1-6) اهداف تحقیق ..............................................................................................................................7
1-7) تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق ......................................................................................................8
1-7-1) تعریف عملیاتی متغیر مستقل ............................................................................... 8
1-7-2 ) تعریف عملیاتی متغیر وابسته .................................................................................9
1-8) قلمرو تحقیق ..................................................................................................................................10
فصل دوم : ادبیات تحقیق
2-1 ) : رفتار فرانقش .......................................................................................................................12
2-1-1)مقدمه ..............................................................................................................................................12
2-1-2) مفهوم رفتار فرا نقش ..................................................................................................................12
2-1-3 ) تاریخچه مفهوم رفتار فرا نقش ..................................................................................................15
2-1-4 ) مدلهای رفتار فرا نقش ...............................................................................................................18
2-1-4-1 ) مدل گراهام ...................................................................................................18
2-1-4-1 ) مدل پودساکف ...................................................................................................19
2-1-4-1 ) مدل مارکوزی ....................................................................................................19
2-1-4-1 ) مدل بورمن و موتوویدلو ..................................................................................19
2-1-4-1 ) مدل فار ............................................................................................................20
2-1-4-1 ) مدل ارگان .........................................................................................................20
2-1-5 ) عوامل تاثیر گذار بر بروز رفتار فرا نقش ......................................................................................22
2-1-5-1 ) ویژگی های فردی کارکنان ...........................................................................22
2-1-5-2 ) ویژگی های شغلی ............................................................................................23
2-1-5-3 ) ویژگی های سازمانی .......................................................................................23
2-1-5-4 ) سبک رهبری ....................................................................................................24
2-1-6 ) پیامدهای رفتار فرانقش ...............................................................................................................24
فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-1-7 ) سیاستهای تقویت رفتارفرا نقش ................................................................................................25
2-1-7-1 ) گزینش واستخدام .............................................................................................25
2-1-7-1 ) آموزش و توسعه .............................................................................................26
2-1-7-1 ) ارزیابی عملکرد و جبران خدمات .....................................................................26
2-1-7-1 ) سیستم‌های غیررسمی ....................................................................................26
2-2 ): فلسفه اخلاقی کارکنان ...............................................................................................27
2– 2-1 ) مقدمه .......................................................................................................................................27
2– 2-2 ) مفهوم فلسفه اخلاقی ...............................................................................................................27
2-2-3 ) پیشینه تاریخی فلسفه اخلاق .......................................................................................................28
2-2-4 ) عوامل اثر گذار بر فلسفه اخلاقی .................................................................................................29
2-2-5 ) انواع فلسفه های اخلاقی ............................................................................................................30
2-2-5-1 ) دسته بندی بر حسب هدف یا فرآیند ................................................................30
2-2-5-2 ) دسته بندی محوری ..........................................................................................31
2-2-5-3 ) دسته بندی فورسیت ........................................................................................32
2-2-5-4) دسته بندی قاری سید فاطمی................................................................................33
2-2-5-5 ) دسته بندی الوانی .................................................................................................35
2-2-5-6) دسته بندی رحمان سرشت ...................................................................................36
2-2-5-7 ) دسته بندی لدبتر...................................................................................................37
2-2-5-8 ) دسته بندی هس مر ............................................................................................38
2-2-6) پیامد اخلاق در سازمانها ...............................................................................................................43
2-3): رابطه فلسفه اخلاقی و رفتار فرا نقش.....................................................................44
2-3-1 ) مقدمه ..............................................................................................................................................44
2-3-2 ) اهمیت رفتار فرا نقش در سازمانها....................................................................................................44
2-3-3 ) فلسفه اخلاقی بعنوان یکی از ویژگی های کارکنان .......................................................................46
2-3-4 ) الگوی تصمیم گیری اخلاقی ...........................................................................................................48
2-3-4-1 ) تجزیه و تحلیل اقتصادی ...............................................................................49
2-3-4-2 ) تجزیه وتحلیل قانونی ....................................................................................49
2-3-4-3 ) تجزیه وتحلیل فلسفی ....................................................................................49
2-3-5 ) نقش فلسفه اخلاق فرد در تصمیم گیری و رفتار فرا نقش..............................................................50
2-4): پیشینه تحقیقاتی...................................................................................................................................52
2-4-1) مقدمه .................................................................................................................................................52
فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-4-2) پیشینه تحقیقات داخلی .....................................................................................................................52
2-4-3) پیشینه تحقیقات خارجی ..................................................................................................................54
فصل سوم : روش اجرای تحقیق
3-1)مقدمه ..................................................................................................................................................57
3-2) روند اجرای تحقیق ...........................................................................................................................57
3-3) روش تحقیق ...................................................................................................................................57
3-4) جامعه آماری ....................................................................................................................................58
3-5) نمونه آماری .....................................................................................................................................58
3-6) روش و ابزار گردآوری داده ها ..........................................................................................................58
3-7) روایی و پایایی تحقیق ........................................................................................................................59
3-8) روش تجزیه و تحلیل داده ها ...........................................................................................................60
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات
4 – 1 ) مقدمه ............................................................................................................................................62
4 – 2 ) توصیف متغیرهای تحقیق .............................................................................................................62
4-2-1) جنسیت .......................................................................................................................62
4-2-2) سن .............................................................................................................................63
4-2-3) تحصیلات ...................................................................................................................63
4-2-4) ارتباط رشته .................................................................................................................64
4-2-5) سابقه خدمت .................................................................................................................64
4-2-6) نوع شغل .......................................................................................................................65
4-2-7) قانون طلایی ...............................................................................................................65
4-2-8) منفعت گرایی ...............................................................................................................65
4-2-9) وظیفه گرایی ................................................................................................................66
4-2-10) عدالت گرایی ............................................................................................................66
4-2-11) آزادی فردی ...............................................................................................................67
4-2-12) نوع دوستی ................................................................................................................67
4-2-13) فضیلت مدنی .............................................................................................................67
4-2-14) وجدان کاری .............................................................................................................68
4-2-15) جوانمردی ..................................................................................................................68
4-2-16) ادب و نزاکت .............................................................................................................68
فهرست مطالب
عنوان صفحه
4-2-17) رفتار شهروندی ..........................................................................................................69
4 – 3 ) آزمون فرضیه های تحقیق ............................................................................................................69
4 – 3-1 ) آزمون فرضیه اصلی .............................................................................................69
4 – 3-2 ) آزمون فرضیه فرعی اول ......................................................................................70
4 – 3-3 ) آزمون فرضیه فرعی دوم ......................................................................................71
4 – 3-4 ) آزمون فرضیه فرعی سوم .....................................................................................72
4 – 3-5 ) آزمون فرضیه فرعی چهارم ..............................................................................73
4 – 3-6) آزمون فرضیه فرعی پنجم .....................................................................................74
فصل پنجم : نتیجه گیری و پیشنهاد
5 – 1 ) مقدمه ............................................................................................................................................76
5 – 2 ) نتایج آمار توصیفی ..........................................................................................................................76
5 – 2-1 ) توصیف پاسخ دهندگان ..........................................................................................76
5 – 2-2 ) توصیف متغیر های تحقیق ....................................................................................76
5 – 3 ) نتایج آمار استنباطی .......................................................................................................................79
5 – 3-1 ) نتیجه آزمون فرضیه اصلی...........................................................................................79
5 – 3-2 ) نتیجه آزمون فرضیه فرعی 1 ................................................................................80
5 – 3-3 ) نتیجه آزمون فرضیه فرعی 2 ................................................................................80
5 – 3-4 ) نتیجه آزمون فرضیه فرعی 3 ................................................................................80
5 – 3-5 ) نتیجه آزمون فرضیه فرعی 4 ................................................................................81
5 – 3-6) نتیجه آزمون فرضیه فرعی 5 ..................................................................................81
5 – 4 ) پیشنهاد ها بر اساس نتایج تحقیق ...................................................................................................81
5 – 5 ) محدودیتهای تحقیق ....................................................................................................................83
5 – 6 ) پیشنهاد برای پژوهش های آینده.......................................................................................................83
منابع و مأخذ ..................................................................................................................................................84
پیوستها...............................................................................................................................................................90
منبع:
آذر، ع.، و مومنی، م.، (1389). آمار و کاربرد آن در مدیریت . تهران : انتشارات سمت .
الوانی، س. م.، (1391). درآمدی بر بلوغ اخلاقی سازمانها. فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی سال اول ، شماره 1، ص9-1.
الوانی، س. م، (1381). ضرورت تدوین منشور اخلاقیات سازمانی. نشریه تحول اداری، دوره 5، شماره 19، ص59-50.
امیرشاهی ، م. ا.، شیرازی، م.، و قوامی، س. (1389). بررسی رابطه بین فلسفه اخلاق فردی فروشندگان و فرایندتصمیم گیری اخلاقی آنها. فصلنامه مطالعات مدیریت بهبود و تحول شماره 63 ، ص 62-27.
بهاری فر ، ع.، وجواهری کامل، م. (1389). بررسی پیامدهای ارزش های اخلاقی سازمان ( با مطالعه عدالت سازمانی ، تعهد سازمانی و رفتار شهروندی ). دو ماهنامه توسعه انسانی پلیس ، سال هفتم ، شماره 28، ص118-95.
بهاری فر، ع.، جواهری کامل، م.، و احمدی، س. ع. ا.، (1390). رفتار اخلاقی و رفتار شهروندی سازمانی : تاثیر ارزش های اخلاقی ، عدالت و تعهد سازمانی. پژوهشهای مدیریت منابع انسانی، دوره ، شماره1 ، ص42-23.
تولایی، ر. (1388). عوامل تاثیرگذار بر رفتار اخلاقی کارکنان در سازمان . دوماهنامه توسعه انسانی پلیس ، سال ششم ، شماره شماره 25 ، ص 64-45.
حسنی کاخکی، ا.، و قلی پور، آ. (1386). رفتار شهروندی سازمانی : گامی دیگر در جهت بهبود عملکرد سازمان در قبال مشتری. فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 45، ص 145-115.
خاکی ، غ. (1382). روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی. چاپ دوم. تهران : انتشارات بازتاب .
دفت ، ر. ال. (1374). تئوری سازمان و طراحی ساختار . ترجمه علی پارسائیان و سید محمد اعرابی . تهران : انتشارات مطالعات و پژوهشهای بازرگانی.
رجبی پور میبدی، ع.، و دهقانی فیروزآبادی، م. (1389). رابطه اخلاق کار اسلامی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی در پرستاران. فصلنامه اخلاق زیستی سال دوم، شماره ششم، ص 92-49.
رحمان سرشت، ح.، و حبیبی بدرآبادی، م. (1391). ارتباط پایبندی سازمان به فضائل اخلاقی و سلامت سازمان. فصلنامه اخلاق در علوم و فنّاوری، سال هفتم، شماره 3، ص 10-1.
رحمان سرشت، ح.، رفیعی، م.، و کوشا، م. (1388). مسئولیت اجتماعی ؛ اخلاقیات فرا سازمانی. ماهنامه تدبیر، شماره 204، ص26-22.
رحیمی، ف.، و رضائیان، ع. (1387). بررسی تأثیرگذاری عدالت رویه ای بر رفتار شهروندی سازمانی با لحاظ کردن نقش اعتماد سازمانی. چشم انداز مدیریت، شماره 29، ص87-69.
رضائیان، ع.، و میرزاده، ل. (1389). تاثیر برداشت از عدالت سازمانی بر رفتارهای شهروندی سازمانی . فصلنامه اخلاق در علوم و فن آوری ، سال پنجم، شماره 1و2، ص102-94.
زاهدی، ش. (1384). مدیریت فرا ملیتی و جهانی : نگرشی تطبیقی. چاپ چهارم. تهران : سمت.
سبحانی نژاد، م.، یوزباشی، ع.، و شاطری، ک. (1389). رفتار شهروندی سازمانی ( مبانی نظری ، همبسته ها و ابزار سنجش ). چاپ اول. تهران : انتشارات یسطرون.
سکاران، ا. (1390). روش های تحقیق در مدیریت. چاپ نهم. ترجمه محمد صائبی و محمود شیرازی. مرکز آموزش دولتی.
سلیمانی، ن. (1390). بررسی رابطه بین رفتار اخلاقی مدیران با رفتار شهروندی سازمانی معلمان و کارکنان در مدارس شهرستان گرمسار. فصلنامه اندیشه های تازه در علوم تربیتی، سال هفتم، شماره اول، ص27-11.
سهرابی، ب.،و خانلری، ا. (1388). اخلاق فناوری اطلاعات و رفتار شهروندی. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، شماره 1و2،ص10-1.
سیار، ا.، و اسلامی، س. ح. (1386). رفتار شهروندی سازمانی. ماهنامه تدبیر، شماره 187، ص59-56.
شاه محمدی، ع. (1388). درآمدی بر روش تحقیق. چاپ اول. تهران : انتشارات فریش.
صنوبری، م. (1387). رفتار شهروندی سازمانی 1 ( مفاهیم ، تعاریف ، ابعاد و عوامل موثر بر آن ). دو ماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال پنجم، شماره 16، ص99-79.
طاهری دمنه، م.، زنجیر چی، س. م.، و نجاتیان قاسمیه، م. (1390). نقش اخلاق کاری در ارتقای رفتار شهروندی. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال ششم، شماره 12، ص39-30.
قاری سیدفاطمی، س. م. (1371). بیوتکنولوژی در آیینه فلسفه اخلاق. فصلنامه باروری و ناباروری، پائیز 1371، ص72-55.
قاری سید فاطمی ، س. م. (1388). نظریات اخلاقی در آیینه حقوق. فصلنامه نامه مفید، شماره 29، ص38-23.
قاسمیان، م.، و شیروانی، ع. (1383). نقش پنج منظومه عمده اخلاقی در تصمیم‌گیری مدیران. دومین کنفرانس بین‌المللی مدیریت تهران، سالن همایش‌های اجلاس، دی ماه ۱۳۸۳.
قلی پور، آ.، طهماسبی، ر.، و نوریان، ع. (1389). بررسی تأثیر وفاداری حزبی بر رفتار شهروندی سازمانی در سازمانهای دولتی. مدرس علوم انسانی- پژوهشهای مدیریت در ایران، دوره14، شماره 66 ، ص148-123.
لاوتن، آ. (1384). مدیریت اخلاقی درخدمات دولتی. ترجمه محمد رضا ربیعی وحسن گیوریان. تهران : انتشارات یکان.
موحدی، م. ج. (1389). بررسی وظیفه گرایی و نتیجه گرایی. نشریه پژوهشهای فلسفی، دوره 53، شماره 216، ص179-155.
موغلی، ع.، سید جوادین، س. ر.، احمدی، س. ع. ا،و علوی. آ. ( 1392). تبیین مدل اخلاق کار اسلامی و رفتار شهروندی سازمانی با واسطه ی ارزش های شغلی (مورد مطالعه دانشگاه علوم پزشکی اصفهان). مدیریت اطلاعات سلامت، سال دهم، شماره 2، ص 9-1.
ناظر زکی، ح. (1384). فلسفه اخلاق . فرهنگ جهاد، سال یازدهم، شماره 41 و 42، ص 122.
نوابخش، م.، غفاری آشتیانی، پ.، و کهن، ع. (1387). مدیریت بستر رفتار شهروندی سازمانی در فرانقش های اجتماعی. فصلنامه بصیرت، سال شانزدهم، شماره43، ص79-55.
هس مر، ل. تی. (1389). اخلاق در مدیریت. چاپ سوم. ترجمه سید محمد اعرابی و داوود ایزدی. تهران : انتشارت دفتر پژوهشهای فرهنگی.
Baker, T. L., Hant, T. G.,& Andrews, M. C. (2006). Promoting ethical behavior and organizational citizenship behaviors : The influence of corporate ethical values. Journal of Business Research, Vol. 59, 849-857.
Bolino, D.,& Tornely, F. (2003). Leaders or managers ?. Academy of Management Journal , Vol. 3(1), 67-83.
Bowler, W. M., Halbesleben, J. R. B.,& Paul, R. B. (2010). If you're close with the leader , you must be a brownnose : The role of leader-member relationships in follower , leader , and coworker attributions of organizational citizenship behavior motives . Human Resource Management Review, Vol. 20, 309-316.
Castro, C. B., Armari, E. M.,& Ryan, D. M. (2002). The influence of employee organizational citizenship Behavior on customer loyalty. International Journal of Service Industry Management , Vol. 15(1), 55-63.
Chun, J. S., Shin, Y., Choi, J. N.,& Kim, M. S. (2013). How Does Corporate Ethics Contribute to Firm Financial Performance? The Mediating Role of Collective Organizational Commitment and Organizational Citizenship Behavior. Journal of Management, Vol. 39( 4), 853-877.
Comeau, D. J.,& Griffith , R. L. (2005). Structural interdependence , personality , and organizational citizenship behavior : an examination of person-environment interaction. Personnel Review, Vol. 34(3), 310-330.
Douglas, P. C., Davidson, R. A.,& Schwartz, B. N. (2001). The Effect Of Organizational Culture And Ethical Orientation on Accountants' Ethical Judgment’ . Journal of business Ethics , Vol. 34(2) , 101-121.
Evans, B. M. (2001). The influence of perceived procedural justice on Organizational citizenship behavior among persons employed in the parks , recreation or leisure services profession . Phd. Thesis, MiddleTennessee State University, Thesis published by UMI, Murfreesboro and presented at the Northeastern Recreational Research Conference, Bolten Landing, NY.
Farh, J. L. , Zhong, C. B.,& Organ, D. W. (2004). Organizational Citizenship Behavior in the People’s Republic of China. Organization Science, Vol. 15(2), 241–253.
Ferrel, O.C.,& Gresham, L. G. (1985). A Contingency Framework For Understanding Ethical Decision Making In Marketing. Journal of Marketing, Vol. 49, 87-96.
Forsyth, D. R., (1980). Taxonomy Of Ethical Ideologies. Journal of Personality and Social Psychology, Vol. 39(1), 175–184.
Fournier, W. H. (2008). Communication Satisfaction, Interactional Justice, and Organizational Citizenship Behaviors: Staff Perceptions in a University Environment. Unpublished doctoral dissertation, Ohio University, USA.
Gonzalez, J. V.,& Garazo, T. G. (2006). Structural relationships between organizational service orientation , contact employee job satisfaction and citizenship behavior . International Journal of Service Industry Management, Vol. 17, 23-50.
Graham, w. (1995). Leadership , moral development , and citizenship behavior . Business Ethics Quarterly, Vol. 5(1), 43-54.
Hoff, T. D. (2007).The Effect of Senior Management Participative Involvement and on Employee Perceptions. Organization Development Journal, Vol. 26(3), 73-78.
Hui, C. (1999). A structural equation model of the effects of negative affectivity , leader-member exchange , and perceived job mobility on in-role and extra-role performance : a Chinese case . Organizational behavior and human decision processes, Vol. 77, 3-21.
Huang , C. C., You, C. S.,& Tsai, M. T. (2012). A multidimensional analysis of ethical climate, job satisfaction, organizational commitment, and organizational citizenship behaviors. Nursing Ethics, Vol. 19(4), 513–529
Korkmaz, T.,& Arpaci, E. (2009). Relationship of organizational citizenship behavior with emotional intelligence . Procedia Social and Behavioral Sciences, Vol. 1, 2432-2435.
Kujala, J., Lamsa, A.,& Penttila, K. (2009). . Managers’ moral decision-making and changes over time: A multidimensional approach . 22nd EBEN Annual Conference Athens , Greece , September 10-12 , 2009 . JBE .
Lance, L., Daniel, W. (2001). Testing the underlying Motives of OCB : A Field Study of Organizational Co-Operation Workers. Annual National Agricultural Education Rresearch , Vol. 33, 538-552 .
Marinova, S. V., Moon, H.,& Van Dyne, L. (2010). Are all good soldier behaviors the same ? Supporting multidimensionality of organizational citizenship behaviors based on rewards and roles . human relations vule, Vol. 63(10), 1463–1485
Nguyen, N. T., Basuray, M. T., Smith, W. P., Kopka, D.,& McCulloh, D. (2008). Moral Issues and Gender Differencesin Ethical Judgment using Reidenbachand Robin’s ( 1990 ) ultidimensional Ethics Scale : Implications in Teachingof Business Ethics . Journal of Business Ethics, Vol. 77, 417–430.
Organ, D. W. (1997). Organizational citizenship behavior: It’s construct clean-up time. Human Performance, Vol. 10(2), 85-97.
Organ, D. W.,& Ryan, K. (1995). A meta-analytic review of attitudinal and dispositional predictors of organizational citizenship behavior . Personnel Psychology, Vol. 48, 775-802.
Podsakoff, P. M., Mackenzie, S. B., Paine, J. B.,& Bachrach, D. G. (2000).rganizational citizenship behaviors : A critical review of the theoretical and empirical literature and suggestions for future research. Journal of Management, Vol. 26(3) , 513-563.
Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Moorman, R. H.,& Fetter, R. (1990). Transformational leader behaviors and their effects on followers’ trust in leader, satisfaction, and organizational citizenship behaviors. Leadership Quarterly, Vol. 1, 107–142.
Polat, S. (2009). Organizational citizenship behaviors ( OCB ) display levels of the teachers at secondary schools according to the perceptions of the school administrators . Procedia Social and Behavioral Sciences, Vol. 1, 1591-1596.
Rayner, J., Lawton, A.,& Williams, H. M. (2012). Organizational Citizenship Behavior and the Public ServiceEthos : Whither the Organization ? . J Bus Ethics, Vol. 106, 117–130.
Shin, Y. (2012). CEO Ethical Leadership , Ethical Climate , Climate Strength , and Collective Organizational Citizenship Behavior . J Bus Ethics, Vol. 108 , 299–312.
Spitzmuller, M., Van Dyne, L.,& Ilie, R. (2008). Organizational Citizenship Behavior: A Review and Extension of its Nomological Network. In J. Barling & C.L. Cooper (Eds.), The SAGE handbook of organizational behavior (pp. 106-123).
Turnipseed, D. L.,& Wilson, G. L. (2009). From discretionary to required : The migration of organizational citizenship behavior . Journal of Leadership & Organizational Studies, Vol. 15(3), 201-218.
Yilmaz, K.,& Tasdan, M. (2009). Organizational citizenship and organizational justice in Turkish primary schools . Journal of Educational Administration