پایان نامه تاثیر لغات بیگانه درادبیات داستانی دوره معاصر

پایان نامه جهت اخذ درجه ی کارشناسی ارشد (M.A)

چکیده

   فارسی زبانی است که معرف فرهنگ و هویت ملی ما ایرانیان است . این زبان در گذر زمان ، فراز و نشیب های زیادی را طی کرده ، اما همچنان جاویدان و پا برجا مانده است. راز جاودانگی زبان فارسی را می توان در داشتن یک پشتوانه ی فرهنگی غنی دانست ؛ فرهنگی که شاعران و نویسندگان بزرگی را پرورش داده تا زنجیره های استوار و ناگسستنی زبان فارسی را تشکیل دهند.

   در دوره ی معاصر ، به دلیل گسترش ارتباطات و وسایل ارتباط جمعی ، زبان فارسی بیش از همه دوره ها در معرض خطر قرار گرفته است ؛ وجود یک فرهنگستان قوی ، برنامه ریزی مناسب برای آموزش زبان و ادبیات فارسی در مدارس و هم فکری دانشگاهیان و صاحب نظران نگارش و ویرایش و اتفاق نظر آنان در این زمینه، می تواند جاودانگی این زبان را استمرار بخشد.

   شکل گیری زبان های ملی همواره روندی پیچیده دارد. به ویژه هنگامی که با زبان معتبر یک تمدن و فرهنگ مواجه باشیم یکی از نقاط قوت زبان فارسی ، این است که این زبان معرّف یک فرهنگ شناخته شده است. بدیهی است ، زبانی که چنین پشتوانه ی فرهنگی استواری داشته باشد، از بین نخواهد رفت .

    فارسی زبانی است که شاعران و نویسندگان بزرگ به کمک ان به آفرینش ادبی پرداخته اند. در حقیقت وجود شخصیت های بزرگ ادبی ، حلقه هایی هستند که زنجیره وار ، این زبان بزرگ را همواره استوار نگه داشته است. نویسندگان و شاعران بزرگ ، فرهنگستان واقعی یک ملت هستند . هنگامی که یک ملت ادبیاتی غنی دارد ، حداقل فایده ی آن برای حفظ زبان این است که سایر ملل ، برای ترجمه ی آن آثار ، آموزش آن زبان را نیاز ضروری خود می دانند البته ترجمه ی  آثار ادبی فارسی به زبان های بیگانه ، فقط به آثار کهن اختصاص ندارد در دوره ی معاصر نیز آثاری همچون اشعار سپهری ، سووشون سیمین دانشور و ... به زبان های زنده دنیا ترجمه شده است.

    ترجمه ها یکی دیگر از عوامل تحویل پذیری زبان فارسی است بسیاری از اصطلاحات انگلیسی و فرانسوی ( در جریان قرار دادن ، روی کسی حساب کردن ، بی تفاوت بودن و ... ) از طریق ترجمه به زبان فارسی وارد شده اند و امروزه جزیی از زبان فارسی شده اند (گرته برداری معنایی) متاسفانه در بسیاری موارد ، ترجمه ها بر نحو زبان فارسی نیز تاثیر گذاشته اند که از آن جمله می توان به ذکر فاعل همراه با اصطلاح به وسیله در جمله های مجهول اشاره کرد: موش به وسیله ی گربه خورده شد. البته تاثیر ترجمه ها فقط بر زبان فارسی است و در خط تحول ایجاد نمی کند.به عنوان مثال می توان به واژه های ذیل اشاره کرد.

رادیو [فرانسوی   radio]، پول [یونانی pul]،قوطی [ترکی yti]

واژگان  کلیدی: زبان،واژه های بیگانه،قرض گیری ،ادبیات داستانی .

مقدّمه

   زبان به عنوان اصلی ترین وسیله ارتباط اجتماعی انسان و در مقام یکی از عناصر اصلی فرهنگ جوامع بشری دارای تاریخی کهن است و همساز و همراه با نوع ابزارها و سکون ها و حرکت ها و اسارت و پیروزی هر قومی سیری پرماجرا و پویا داشته و تکامل خاص خود را پیموده است. در این میان، پدیده ی قرض گیری یکی از ویژگی های طبیعی زبان قلمداد می شود که در چارچوب آن سخنگویان یک زبان در صورت لزوم و به منظور پرکردن خلأهای واژگانی به زبان های دیگر مراجعه می کنند و کلماتی از این زبان ها را در گفتار خود وارد می نمایند. پرواضح است که بکارگیری روز افزون و استفاده ی غیر معقول از واژه های بیگانه در زبان فارسی می تواند اصالت و غنای این زبان را تحت الشعاع خود قرار دهد، و بخصوص این باور را در اذهان عموم جای دهد که زبان فارسی در ارائه مفاهیم علمی و تخصصی ناتوان است. در این مقاله، ضمن توصیف پدیده ی قرض گیری و عوامل مؤثر در آن سعی بر این است که روش های مختلف واژه گزینی در زبان فارس و نقاط ضعف و قوت هر یک از آنها مورد بررسی قرار گیرد. با بررسی این روش ها نشان خواهیم داد که اگر قرض گیری واژگانی به شیوه ای درست و اصولی به انجام رسد در پاره ای از موارد می تواند غنای واژگانی زبان فارسی را نیز به دنبال داشته باشد.

   امروزه زبان فارسی در معرض هجوم انبوهی از واژگان بخصوص از زبان های اروپای غربی می باشد و تقریباً در تمام جمله هایی که به کار می بریم می توان رد پایی از حداقل چند کلمه ی خارجی به ویژه از زبان انگلیسی و سایر زبان ها از جمله زبان آلمانی، فرانسوی، و نیز عربی پیدا کرد. در این میان سؤال اصلی این است که آیا قرض گیری واژه ها از سایر زبانهای بیگانه و استفاده فراوان از آن ها در متون علمی و تخصصی و حتی محاوره ای روزانه می تواند کمکی برای وضعیت حال زبان فارسی باشد یا خیر. مسلماً، برای پاسخ به این سؤال باید پدیده ی قرض گیری را بهتر شناخت و تمام جنبه ها و ابعاد آن و نیز عوامل مختلفی را که می توانند باعث بروز این پدیده در زبان فارسی گردند مد نظر قرار داد.

   پرواضح است که بکارگیری روز افزون و استفاده ی غیر معقول واژه های بیگانه در زبان فارسی می تواند اصالت و غنای این زبان را تحت الشعاع خود قرار داده، و بخصوص این باور را در اذهان عموم جای دهد که زبان فارسی در ارائه مفاهیم علمی و تخصصی ناتوان است و ما همچنان مجبور به استفاده از واژه های خارجی در زبان هستیم. متأسفانه، امروزه عده زیادی از مردم بر این باورند که با رشد سریع علم و صنعت در غرب و به دلیل پیشرفت فزاینده ی فن آوری ارتباطات، برای ما که هر روز شاهد ورورد انبوهی از ابزارها و کالاها از چنین کشورهایی هستیم راهی جز عاریه گرفتن کلمات و عناوین این کالاها وجود ندارد و در این میان فارسی را ناتوان تر از آن می دانند که بتواند نظام واژگانی خود را با این پیشرفت روزافزون علم و فن آوری در غرب همگام سازد. البته باید اذعان داشت که قرض گیری عناصر واژگانی از سایر زبان ها امری است طبیعی و تقریباً همه زبان های دنیا به صورتهای مختلف کلماتی را از دیگر زبان ها گرفته و در صورت لزوم آن را به فهرست واژگان خود می افزایند که البته این پدیده دلیلی بر ضعف ساختاری زبان قرض گیرنده و یا برتری زبان قرض دهنده نیست.

   بسیاری از فارسی زبانان ترجیج می دهند به هنگام سخن گفتن یا نوشتن، تعدادی از واژه های خارجی را بخصوص از زبان های اروپایی و نیز زبان عربی بکار گیرند. همه ی ما آگاهانه یا ناآگاهانه به هنگام صحبت کردن، چند واژه انگلیسی را بدون هیچ دلیلی بجای معادل های فارسی آن استفاده می نماییم و این در حالی است که هیچ نیازی به استفاده ی از آنها در گفتار ما نیست و برای آنها معادل های بسیار مناسب و زیبا در زبان فارسی موجود است. سخنگویان فارسی زبان با افزودن چند واژه ی انگلیسی در گفتار خودآگاهانه سعی بر این دارند که به مخاطب یا مخاطبین خود نشان دهند که آنها به اصطلاح زبان انگلیسی را که یک زبان بین المللی است می دانند و یا حداقل دارای تحصیلات عالیه دانشگاهی می باشند.

فصل اول

کلیات تحقیق

بیان مسأله

    در این رساله سعی  شد اطلاعات  جامع  و مستندی  در مورد  واژگان  بیگانه  ادبیات  پس  از انقلاب اسلامی  گردآوری  شود، بنابراین   تصمیم   بر آن  شد  با مطالعه ی   سایت   های  مختلف  اینترنتی و  بررسی  گسترده  در متون  ادبی رساله  ای  جامع  و کامل در این  زمینه  به  نگارش   در آید تا  بتوان  با  این   اقدام  که گام  نخست  در  جستجوی   واژه  های  بیگانه   در زبان  فارسی  می  باشد   دین   خود  را  به  ادبیات  کشور  ادا  کرده   از طرفی   بتوان  جرأت   لازم  را در درجه ی  اوّل  به  مسئولان  و سایر   مردم   داد   تا  در عدم   به  کارگیری  واژه  های بیگانه   در زبان  فارسی   تلاش  کنند  و مناً کاری  کرد  تا   بر همت  نسل  جوان در پاسداری  آگاهانه  و غیرتمندانه   از  این  میراث  ارزشمند  معنوی   یعنی  زبان  فارسی  افزوده  شود .

اهمیت وضرورت تحقیق

   هدف  از نگارش این رساله این  بود  که  بتوان   رساله  ای   جامع   و کامل   در زمینه  ی  واژگان   بیگانه  در  ادبیات  دوره  پس  از انقلاب  به  نگارش   در آورد .  بنابراین  ضرورت  داشت   که  به  گردآوری  رساله  ای   دست  زد   که  بتوان   از  ورود   واژه  های  بیگانه   به  زبان  فارسی  جلوگیری کرده  ،  برای   حفظ  و غنای  ادبیّات   مانع   ورود   واژه  های   بیگانه   به  زبان   و ادبیات  شد .

     در این  رساله  سعی  شد  تحوّلات   فارسی  در ادوار  مختلف ،  دوره  های  تاریخی   واژه  پذیری در زبان  فارسی  ، علل  ورود  واژگان  بیگانه  به  زبان  فارسی ، آسیب  دیدگیهای  زبان   فارسی  به  همراه   سبک  های ادبی  را مورد   بحث  و بررسی قرار داده  در آخر   نیز  نمونه  ای  از  اشعار  شاعران  و آثار   نویسندگان   دوره ی  پس از  اسلام  مورد  تحلیل و  بررسی  قرار  گرفت .

 اهداف تحقیق

اهداف کلی:

-   بتوان واژه های  بیگانه را  که به زبان و ادبیّات  فارسی  وارد شده   مورد نقد  و بررسی   و تحلیل  قرار  داد.«کاربردی»

اهداف جزئی:

- بتوان  نحوه  ورود  واژه های  بیگانه  ای  که از  زبان  فرانسه  وارد  زبان  فارسی  شده اند   را نقد  و بررسی  کرد .«کاربردی»

-بتوان  واژه  های  انگلیسی  را که  به  زبان  فارسی   وارد شده اند ،  نقد و تحلیل  نمود . «کاربردی»

-بطور کُل بتوان  واژه  های  بیگانه  ای  که  به  زبان  و ادبّیات  فارسی  هجوم آورده  اند  را شناسایی  نموده ،  نقد  و تحلیل  کرد . .«کاربردی»

فرضیه های تحقیق

 به  نظر می رسد  واژه  های  بیگانه  ای  که  به  زبان  فارسی  وارد  شده  اند  قابل  نقد  و بررسی  هستند .

به  نظر می رسد وام واژه های زیادی از زبان  انگلیسی و فرانسه وارد زبان  فارسی  شده  اند ، که قابل  نقد و  بررسی  می  باشند .

 به نظر می رسد  واژه های  بیگانه  ای  که  به زبان و  ادبیات  فارسی  هجوم آورده  اند  سبب  ضعف در ادبیات  کهن  ما شده  اند .

تعاریف عملیاتی متغیرها

نثر: نوشتار یا گفتاری که در قیاس  با  شعر  از  نظم  و ترتیبی  که  لازمه ی  کلام  منظوم  است،  یعنی از  وزن  و قافیه  خالی  باشد  و بر  دو قسم  است :1-نثر ساده 2- نثر فنی

واژه: واحد سازنده ی جمله است که در خط  فارسی آن را با  اندکی فاصله  با  واحد های  دیگر  می  نویسیم و یک معنی مشخص دارد .

ادبیات داستانی: تاریخ‌ داستان‌نویسی‌ در ایران‌ به‌ قرون‌ اولیه‌ بازمی‌گردد و ادبیات‌ کهن‌ ما با انواع‌ و اقسام‌ صورت‌های‌ داستانی‌ افسانه‌، تمثیل‌، حکایت‌ و روایت‌ آمیخته‌ است‌؛ اما داستان‌نویسی‌ جدید ایران‌ ادامه ‌ طبیعی‌ و منطقی‌ این‌ ادبیات‌ نیست‌ و در شیوه ‌ جدید داستان‌پردازی‌ حتی‌ کم‌تر جای‌ پایی‌ از این‌ میراث‌ کهن‌ باقی‌ نمانده‌ است‌. در این‌ مقاله‌ سعی‌ شده‌ است‌ تا ضمن‌ ارائه ‌ تاریخ‌ مختصری‌ از روند شکل‌گیری‌ و تکامل‌ رمان‌ در جهان‌، تحول‌ تاریخی‌ شیوه‌های‌ قصه‌گویی‌ و داستان‌پردازی‌ در ایران‌ کاویده‌ شود. همچنین‌ معرفی‌ مختصری‌ از نویسندگان‌ و آثار شاخص‌ هر دوره‌ ارائه‌ شده‌ است‌.

تردیدی‌ نیست‌ که‌ روند ادبیات‌ امروز به‌ سود داستان‌نویسی‌ به‌ پیش‌ می‌رود، و نوشتن‌ در شکل‌های‌ مختلف‌ داستانی‌ از اقبال‌ شایسته‌ در جامعه‌ برخوردار است‌ که‌ سبب‌ شده‌ رویکرد نویسندگان‌ به‌ این‌ نوع‌ ادبی‌ بیش‌ از پیش‌ باشد به‌ دلیل‌ این‌ که‌ مردم‌، انعکاس‌ زندگی‌ خود و حوادث‌ جامعه ‌ خود را به‌ صورت‌های‌ مختلف‌ در داستان‌ کوتاه‌ و بلند می‌یابند و بیش‌ از پیش‌ به‌ سوی‌ آن‌ روی‌ خواهند آورد، این‌ اجتماعی‌ترین‌ شکل‌ نگارش‌ ادبی‌ که‌ دیرزمانی‌ بر آن‌ نگذشته‌ است‌، در مسیر جریان‌ کمال‌یابنده‌ به‌ پیش‌ خواهد رفت‌ .

Abstract

Persian is an Iranian language that represents the culture and national identity. The language of time, a lot of ups and downs, but still remained and is immortal. The secret of immorality of the Persian language  can be seen as having a rich cultural background, culture that develop poets and writers to a consistent and unbroken chains the Persian language.

In the contemporary era, the development of communications and media, Persian language over the most courses is in danger; existence a strong academy, planning for learning Persian language and literature in school and engage academics and writing and editing, and the consensus of experts in the field, can give continuity immortality language.

The formation of national language is always a complicated process. Especially when dealing with a reputable language, culture and civilization, we face one of the strengths of the Persian language, the language is indicative of a culture. Obviously, the language in which is based on such support culture will not be lost.

Persian in a language that poet and writers have made great contributions to the literary creation. In fact, existence the great literary figures, are rings that chainlike, this great language always has kept stable. Great poet and writers are real academy of the nation. When a nation has a rich literature, at least its advantage to preserve language this is that other nation for translation its work, education its language know essential need, of course Persian literary work translated into foreign language know essential need, of course Persian literary work in the contemporary are work such as Sepehri poems, Savushum Simin Daneshvar and …..translated to the modern language.

Another factor is the delivery of the Persian translation of terms in many of the English and French (the place, on one count, indifferent, etc) through translation into Persian and are now part of the Persian language (semantic mapping Grete) unfortunately in many cases, have affected the Persian language translation to be such that it can be listed with an agent called by the unknown noted in rats eaten by a cat. Of course the impact of the translation is only Persian language and the line does not change. For example, you can refer to the following terms: radio [French radio, money [Greek pul], and can [Turkish yūti]

Keywords: language, Foreign words, Borrow, Storied Literature.