پایان نامه تحلیل مولفه های تاثیر گذار بر توسعه ژئوکالچر اسلامی دانش آموزان ناحیه 2 رشت

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد

دررشته جغرافیای سیاسی

چکیده

ژئوکالچر هرچه باشد دیدگاهی از مبحث گسترده ژئوپلتیک است بنابراین از حیث ماهیت،مفهوم رقابت را در ذهن متبادر می کند و می توان اثر برخوردهای فرهنگی بر شکل گیری های سیاسی را ژئوکالچر نامید.

پژوهش حاضر با هدف بررسی مولفه های تاثیر گذار بر توسعه ژئوکالچر اسلامی دانش آموزان ناحیه 2 رشت انجام شد . روش پژوهش از نوع توصیفی - تحلیلی می باشد. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان ناحیه 2 رشت می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده به حجم97 نفر انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته ژئوکالچر استفاده گردید. به منظور تجریه و تحلیل داده ها از آزمون t با میانگین فرضی و آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد نیروی انسانی متخصص در آموزش و پرورش می تواند در توسعه ژئوکالچر اسلامی دانش آموزان ناحیه 2 رشت موثر باشد.  همچنین همکاری نهادهای تاثیر گذار فرهنگی،،سیاسی و اقتصادی با آموزش و پرورش می تواند در توسعه زئوکالچر اسلامی دانش آموزان ناحیه 2 رشت موثر باشد .براساس نتایج پژوهش،  مولفه های تأثیرگذار بر توسعه ژئوکالچر  هریک می تواند  در   در آموزش و پرورش نقش مهمی را ایفا نمایند که باید در طراحی الگوهای فرهنگی آموزش و پرورش همکاری نزدیکی با یکدیگر داشته باشند.

کلید واژه:  ژئوکالچر، توسعه ژئوکالچر و آموزش و پرورش

مقدمه

توسعه فرهنگی منجربه خود باوری جامعه شده است و این مسئله خود در شکل گیری و هویت فرهنگی جامعه نقش مهمی را ایفاء می نماید. توسعه فرهنگی در قالب اهمیت دادن به ارزش های محلی و ملی، باید بتواند از طریق برنامه ریزی های فرهنگی و اجتماعی به نیازهای معنوی و مادی افراد جامعه خود پاسخ دهد. از بُعد دیگردر حوزه مطالعاتی توسعه فرهنگی باید به جغرافیای فرهنگی توجه نمود. سیاست ژئوکالچر از جمله مفاهیم مرتبط با توسعه فرهنگی است که اخیراً به آن توجه شده است؛ هدف این پدیده پیشرفت و پویایی نوین و نظام مند فرهنگ جامعه با توجه به ابعاد جغرافیایی است. توسعه فرهنگی از طریق سه منبع اصلی سرمایه ،فرهنگ، عینیت یافتگی، نهادینه شده و نقش موثری را ایفاء می کند. جهانی شدن زندگی افراد جوامع را به سمت غربی گرایی یا به عبارتی آمریکایی شدن اشاعه می دهد.توسعه فرهنگی از طریق تقویت فرهنگ های بومی و ملی باعث این گردیده است که در بحث جهانی شدن نوعی ناهمگونی و تنوع را در دنیا ارتقاء دهد.در سنجش توسعه یافتگی استان  باید به شرایط طبیعی،اجتماعی و فرهنگی توجه کرد و نوعی نظام برنامه ریزی فضایی و منطقه ای را مد نظر داشت. برای بهبود شاخص های توسعه فرهنگی استان ها،کاهش پراکندگی ، باتغییردادن اولویتهای تخصیص منابع فرهنگی و امکانات و زیرساختها به نفع استان های محروم تر، افزایش نرخ باسوادی،گسترش آموزش عالی و تمرکززدایی از شهر و... می توان توسعه یافتگی فرهنگی را در ایران بسط داد. از طرفی برنامه های فرهنگی در هر زمان توجه و نگاه ویژه ای به قشر جوان و نوجوان آن جامعه داشته است.لذا با توجه به نقش پررنگ این قشر در توسعه فرهنگی جامعه این تحقیق در نظر داردعوامل تاثیر گذار بر توسعه ژئوکالچر اسلامی را در دانش آموزان  بررسی نماید.

1-2- بیان مسئله

در عصر جهانی شدن چشم اندازهای جدیدی در ویژگی های مرتبط با آموزش و پرورش نمایان می شود.رشد و توسعه سریع انقلاب الکترونیکی و دگرگونی بنیادی تکنولوژی اطلاعات بنیاد کهن فرهنگ جوامع را به چالش می کشد و همزمان با نابرابری های عمیق در کشورهای مختلف تهدیدهای تازه ای به بار می آورد. ژئوکالچر هرچه باشد دیدگاهی از مبحث گسترده ژئوپلتیک است بنابراین از حیث ماهیت، مفهوم رقابت را در ذهن متبادر می کند و می توان اثر برخوردهای فرهنگی بر شکل گیری های سیاسی را ژئوکالچر نامید. ژئوکالچر اسلامی جنبشهای جاری در جهان شکاف بزرگی در الگوهای نظام های حاکم بر  کشورهای اسلامی بوجود آورده است و دیگر نمی توان با این نظام ها جهان اسلام را کنترل کرد.ژئوکالچر اسلامی که بیانگر چهارچوب فرهنگی می باشد که نظام ها،مکتبها و ایدئولوژیها در محدوده آن عمل کرده  و اثر میگذارند.و مقدمات و مبانی فکری خود را نه در محدوده ملی و محلی بلکه در یک جغرافیای فرهنگی منتشر می سازند.بدون شک بررسی این مسئله که چه عواملی آموزش و پرورش را به عنوان مهمترین نظام فرهنگ ساز، با رقابتهای ژئوکالچر درگیر و مرتبط می سازد، دارای اهمیت بنیادین است(صحفی،1380: 54).بنابر این عوامل زیادی در توسعه ژئوکالچر اسلامی دانش آموزانموثر هستند لذا در این پژوهش بررسی جایگاه ویژه نیروی انسانی برروی ژئوکالچر اسلامی با هدف تاثیر گذاری بنیادهای فرهنگی بر اساس هویت های ملی و دینی به موازات ارائه پیشنهاد عملی برای موفقیت در عرصه رقابت فرهنگی مورد برسی قرار میگیرد تا بر این اساس مولفه های تاثیر گذار بر توسعه ژئوکالچر اسلامی دانش آموزان ناحیه 2 رشت شناسایی شود . این پژوهش به دنبال پاسخ به این سوال می باشد که مهم ترین  مولفه های تاثیر گذار بر توسعه ژئوکالچر اسلامی دانش آموزان کدامند ؟

1-3- اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق

در مسیر پاسخ‌گویی به مسایل جامعه و تولید علم بومی با رویکردی اسلامی، تنها تمرکز بر منابع تئوریک فلسفی، روایی و… کفایت نمی‌کند؛ بلکه لازم است به تجربه‌های فرهنگی(خصوصا مسلمانان) در آن حوزه نیز توجه کرد. حداقل ثمره‌ی مطالعه‌ی علمی و نظام‌مند تجربیات تاریخی فرهنگی آن است که فرصت الگوگیری و یا عبرت‌اندوزی را برای محقق فراهم می‌سازد. تاملی بر خاستگاه نظریات مطرح در حوزه‌ی علوم انسانی غربی(خصوصا در رشته‌هایی هم‌چون مدیریت، اقتصاد، مطالعات رسانه و…)، حاکی از آن است که بسیاری از آن‌ها حاصل تامل بر موفقیت‌ها و شکست‌های به وقوع پیوسته در عرصه‌های مختلف فردی و اجتماعی است.. تولید محصولات فرهنگی و دینی، دغدغه‌ی بسیاری از سیاست‌گذاران و مسئولان فرهنگی کشور است و بخش زیادی از اعتبارات و منابع سازمان‌های فرهنگی کشور در این زمینه هزینه می‌گردد. مطالعه‌ی علل و عوامل موفقیت نسبی فعالیت‌های فرهنگی انقلابی در سال‌های نخست انقلاب می‌تواند مسئولان فرهنگی کشور را در اتخاذ خط‌مشی‌های فرهنگی مناسب یاری رساند.تحقق انقلاب اسلامی حاصل یک تحول عمیق فرهنگی در جامعه بود.(امام‌خمینی،۱۳۸۳:۱۲۹) تحول فرهنگی‌ای که در آن، مردم از اسلام‌های ناقص و کاذب به سوی اسلام حقیقی و به تعبیر حضرت امام «اسلام ناب محمدی‌ صلی‌الله‌ علیه‌ وآله‌ وسلم» حرکت کردند.(امام‌خمینی، ۱۳۸۳:۲۴۰) یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های اسلام ‌ناب، خصوصاً در مقایسه با دین‌داری مرسوم در قبل از انقلاب این است که صرفا به تنظیم رابطه‌ی معنوی فرد با خداوند محدود نمی‌گردد، بلکه به دنبال سامان‌دهی توحیدی به همه‌ی عرصه‌های زندگی فردی و اجتماعی انسان است. از این‌رو باورمندان به خود را نسبت به تحقق این مساله به مجاهدت فرا می‌خواند. به عبارت دیگر در پی وقوع انقلاب اسلامی، «معنویت‌ آرمان‌خواه» جایگزین «معنویت‌ انزواگرا» شد.در دوران حاکمیت دیکتاتوری پهلوی به علت سیاست‌های فرهنگی بسته‌ی رژیم و اقتدار امنیتی آن، امکان دسترسی به بسیاری از آثار و تولیدات فکری- فرهنگی برای عموم مردم فراهم نبود. با پیروزی انقلاب اسلامی و درهم شکسته شدن نظام دیکتاتوری، تقاضای فرهنگی انباشته شده در طول سال‌های گذشته به یک‌باره به صورت بالفعل درآمد. با توجه به شرایط بوجود آمده و تاکید بر این نکته که جوانان و نوجوانان و بویژه قشر دانش آموز مدیران و مملکت داران آینده این مرز و وبوم می باشند بررسی مولفه های موثر بر توسعه ژئوکالچر در این قشر ضروری به نظر می رسد.

1-4- اهداف تحقیق

1 – بررسی وتبیین ساختار نیروی انسانی آموزش وپرورش وتأثیرآن برتوسعه ژئوکالچر اسلامی دانش آموزان

2 – بررسی وتبین ژئوکالچر ناحیه 2رشت وبهره گیری ازظرفیت های فرهنگی،سیاسی واقتصادی استان گیلان

1-5- سوالات تحقیق

1-  آیا نیروی انسانی متخصص در اموزش و پرورش می تواند در توسعه زئوکالچر اسلامی دانش اموزان ناحیه 2 رشت موثر باشد؟

2- آیا همکاری نهادهای تاثیر گذار فرهنگی،،سیاسی و اقتصادی با آموزش و پرورش می تواند بر توسعه ژئوکالچر اسلامی دانش آموزان موثر باشد؟

1-6- فرضیه‏های تحقیق

1- نیروی انسانی متخصص در آموزش و پرورش می تواند در توسعه ژئوکالچر اسلامی دانش آموزان ناحیه 2 رشت موثر باشد.

2- همکاری نهادهای تاثیر گذار فرهنگی،،سیاسی و اقتصادی با آموزش و پرورش می تواند بر توسعه ژئوکالچر اسلامی دانش آموزان موثر باشد.

1-7- روش تحقیق

با توجه به هدف پژوهش حاضر، پژوهش حاضر توصیفی از نوع پژوهش های توصیفی - تحلیلی می باشد.

جامعه آماری این پژوهش تمامی کارکنان ناحیه 2 اداره آموزش و پرورش شهر رشت می باشد که شامل 130 نفر می باشند. بر اساس جدول برآورد حجم نمونه مورگان نمونه ای به حجم 97 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند.

1-8- نحوه گردآوری اطلاعات

با هماهنگی های لازم اداره کل آموزش و پرورش با حضور در آموزش و پرورش ناحیه 2 رشت، پرسشنامه ها در اختیار آزمودنیها گذاشته شد و پس از اتمام پاسخگویی پرسشنامه ها جمع آوری گردید. پاسخنامه های ناقص کنار گذاشته شد و در مجموع پاسخنامه کامل97 نفر نمره گذاری گردید البته پس از نمره گذاری، نمرات در نرم افزار آماری SPSS وارد شده و تحلیل های آماری انجام شد.

1-9- شیوه تجزیه تحلیل داده ها

جهت تجزیه و تحلیل داده های گرد اوری شده از روشهای آمار توصیفی مانند فراوانی،درصد، میانگین، انحراف استاندارد، و در بخش استنباطی با توجه به فرضیه های پژوهش از آزمون t  و آزمون رتبه ایی فرید من استفاده شد .

1-10- تعریف واژه های کلیدی

1-ژئو پلیتیک: ژئوپلیتیک علم بررسی تأثیر عوامل جغرافیایی بر سیاست یا بررسی رابطه بین جغرافیا و سیاست است.رشته ای که به مطالعه نقش محیط جغرافیایی در تصمیم گیریهای سیاسی می پردازد،مثل تصمیم گیریهای در مورد نقش آفرینی و رقابتهای سیاسی منطقه ای و جهانی از طریق استفاده از امکانات محیط جغرافیایی.شبه علم یا نظریه ای که سیاست را وابسته به عوامل یا محیط جغرافیائی می کندو غالباّ دست آویز افراطی ترین نظریه پردازان شوینیست و امپریالیسم بوده و هدف اصلی آن،موجه ساختن اشغال زمینهای بیگانه و برده کردن سایر خلق ها است(آقابخشی و افشاری راد،1386: 270) .

2- ژﺋﻮ اﮐﻮﻧﻮﻣﯿﮏ: جغرافیای اقتصادی که مفهوم آن رابطه بین اقتصاد و زمین است یکی از ارکان اصلی ژئوپولیتیک محسوب میشود ژئواکونومی، در واقع، اقتصاد و رابطه بین جغرافیا و قدرت اقتصادی کشورها را مورد مطالعه قرار می دهد. زمانی که بخشی یا تمام قابلیتهای اقتصادی کشورها در گرو مسائل جغرافیایی باشد، اقتصاد جغرافیایی یا ژئواکونومی شکل می گیرد. البته، ژئواکونومی را مانند دیگر زیرمجموعه های ژئوپلیتیک (ژئواستراتژی و هیدروپلیتیک) نمی توان بحث جداگانه ای از مبحث مادر دانست. چرا که هر یک از این مباحث قرائت ویژه خود را از ژئوپلیتیک ارائه می دهد؛ یعنی آنجا که اقتصاد انگیزه رقابت های قدرتی است، ژئوپلیتیک قرائتی اقتصادی از شرایط موجود را ارائه می دهد و جنبه ژئواکونومیک به خود می گیرد. بنابراین، ژئواکونومی، اثرگذاری عوامل یا زیربناهای اقتصادی در محیط کشوری، منطقه ای یا جهانی در تصمیم گیری های سیاسی و رقابت های قدرتی و اثر گذاری این عوامل در ساختار شکل گیرنده ژئوپلیتیک منطقه ای یا جهانی را مورد مطالعه قرار می دهد(قلیزاده و ذکی،27:1388-26).

Abstract  

Whatever Geo culture is, this is a part of vast domain of Geo politic so, in natural prospective. It is associated the conception of contrast and the effect of culture conflicts on political formation can be called Geo culture. This present study, have been done in other to investigative effects of the effective elements on Rasht Islamic second district students Geo culture development. The methodology of this paper is based on descriptive analytic method. The statistical groups are the whole of employees of the Rasht .second distinct. The numbers of samples are 97 that they have selected based on simple random method. The researcher made questionnaire, has been applied to collect the data and also the T-test and Friedman test has been used to analyze and interpreted the data.

The result of this research has shown that. The human ability could be effective to develop the Rasht. Islamic second districts students:

And also, coordination of cultural, political, and economical organization, can effect on Rasht Islamic second district students development. According to the result of this study, the effective elements on the Geo culture development can play an essential role in educational system, which it need to, design a close education culture patterns, together.