پایان نامه بررسی موانع و ارائه راه کارهای مناسب جهت استقرار نظام مدیریت کیفیت جامع در هیئت های ورزشی استان هرمزگان

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته:تربیت بدنی وعلوم ورزشی(M.A)

گرایش:مدیریت ورزشی

چکیده

     هدف این پژوهش، بررسی موانع و ارائه راه کارهای مناسب جهت استقرار نظام مدیریت کیفیت جامع در استان هرمزگان می باشد که به این منظور از روش تحقیق توصیفی برای انجام پژوهش استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه روسا، دبیران و نائب روسای هیئت های ورزشی فعال در استان هرمزگان که در کل137 نفر می باشد و شهرهایی که مورد بررسی قرار گرفتند شامل: بندرعباس، قشم، رودان، میناب، جاسک و بندر خمیر می باشند. جامعه آماری به صورت کل شمار بوده است. همچنین پایایی مقیاس اصلی ابزار پرسشنامه استفاده شده برای انجام پژوهش از طریق آلفای کرونباخ به میزان 0.92 به تائید رسید و روایی پرسشنامه نیز با توجه به نظر اساتید و متخصصین مربوط مورد تائید قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل عامل اکتشافی ها که به کمک نرم افزار spss18 انجام شد و حاکی از آن است مولفه های تحت بررسی در مجموع 68 درصد واریانس را تبیین می کنند. الویت بندی موانع نیز نشان می دهد عدم مدیریت موثر و عدم ایجاد فرهنگ پذیرش مدیریت کیفیت جامع از مهم ترین موانع استقرار مدیریت کیفیت جامع در هیئت های ورزشی استان هرمزگان به شمار می روند. در نهایت طبق نتایج تحلیل عاملی، موانع استقرار مدیریت کیفیت جامع به ترتیب اولویت شامل عدم وجود مدیریت موثر، عدم وجود فرهنگ پذیرش، عدم وجود چشم انداز، ماموریت و اهداف، عدم وجود تربیت و آموزش مستمر، عدم وجود منابع مادی و انسانی،عدم تطابق مسئولیت و اختیارات و عدم وجود موارد ارتباطی – اطلاعاتی می باشند. عدم وجود مدیریت موثر به عنوان مهم ترین مانع شناسایی شد.

کلید واژه: مدیریت کیفیت جامع، موانع، راه کار، هیئت های ورزشی، استان هرمزگا

فصل اول

کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

در محیط سازمانی امروزی که ویژگی اصلی آن، پیچیدگی توام با تغییرات بسیار است، سازمان ها به منظور بقای خود، علاوه بر رقابت ناچار به تجدید نظر در بسیاری از امور و روال های حاکم بر نحوه ی انجام فعالیت اصلی شان هستند. در این محیط پیچیده و متغیر، سازمان باید به پیشواز تغییرات رفته و خود را با آن ها منطبق کند، اما به دلیل دشوار بودن ایجاد تغییرات در محیط، هر سازمان باید تغییرات را از خود شروع کند .ازاین رو انتخاب جهت گیری تغییرات بسیار مهم است و سازمان باید نیازهای متغیر مشتریان، راهبردها، اهداف بلندمدت و دیگر عوامل مؤثر را مدنظر داشته باشد(انصاری، 2007).

نوع جدیدی از مدیریت با عنوان مدیریت کیفیت جامع[1] یک روش موثر در بهبود یک سازمان می باشد که بین سال های 1987 تا 1990 میلادی در آمریکا مورد پذیرش قرار گرفت (کوچ[2]، 1380). دمینگ[3] به عنوان نخستین کسی بود که فعالیت خود را در این زمینه شروع کرد و او را پایه گذار این نوع مدیریت می دانند (وزارت تعاون، معاونت تحقیقات، آموزش و ترویج، 1380). مهم ترین مسئله در مدیریت کیفیت جامع این است که تشخیص داده شود بهبود کیفیت، به صورت جامع و جدی در کلیه واحدهای سازمانی پیگیری شده و اینکه اطمینان حاصل شود که کلیه افراد در این امر مشارکت دارند(متقی، 1384). در سال های اخیر سازمان ها در صدد استقرار سیستم مدیریت کیفیت جامع، مبتنی بر تفکر مشتری گرایی برآمده اند. مدیریت کیفیت جامع، نظامی رو به تکامل است و مجموعه ای از روش های اجرایی، ابزارها و روش های آموزشی را در اختیار مدیران سازمان ها قرار می دهد تا بتوانند در دنیای پرشتاب امروزی، رضایت ارباب رجوعان خود را از طریق حذف اتلافات، سرعت در ارائه خدمات و کاهش هزینه ها جلب کنند (ریاحی، 1384).

شناسایی موانع استقرار نظام مدیریت کیفیت جامع و همچنین راه کارهایی در جهت استقرار این نظام برای رسیدن به تعالی سازمان های ورزشی استان هرمزگان از اهداف این تحقیق به شمار می رود.

1-2- بیان مسئله تحقیق:

امروزه، رشد سریع تکنولوژی و تنوع محصولات در محیط شدید رقابتی علی رغم محدودیت های منابع و مشکلات استفاده از نیروی انسانی، مدیران مؤسسات بزرگ و کوچک، دولتی یا خصوصی، تولیدی یا خدماتی را وادار کرده تا برای رفع معضلات سازمان خود به دنبال راه حل های مناسب باشند(چادویک[4]، 1995). لذا در وضعیت فعلی یکی از ابزارهای مناسب برای داشتن سازمانی پویا و هدف مند که در محیط رقابتی بتواند فعالیت نماید، مدیریت کیفیت جامع یا TQM،  شناخته شده است(ابزری، 1381).

در تعاریف این نوع مدیریت پژوهشگران نظرات متنوعی دارند اما در یک تعریف کلی، مدیریت کیفیت جامع را می توان تلاشی پیگیر برای مستمر فرآیندها، بروندادها و تمامی فعالیت های سازمانی با تمرکز بیشتر بر فعالیت ها و برنامه های سازمانی در جهت تامین نیازهای مشتریان، تقویت اهرم رقابتی و دستیابی به سطح بهینه کیفیت در رابطه با شرایط دائما در حال تغییر محیطی در نظر گرفت (آدامز[5]، 2004). کیفیت وظیفه هر عضو سازمان است و نه فقط مسئولیت فلان واحد، خدمات و تولیدات باید انتظارات مشتری را برآورد یا حتی از آن فراتر رود، کیفیت مستلزم وجود فرهنگ سازمانی پویا است تا کیفیت را در سراسر زنجیره تولید یا خدمت (از منبع تا عرضه و تحویل)، مورد توجه قرار دهد، مشارکت و همکاری باید جایگزین روابط خصمانه با کارکنان و مشتریان شود، به کارکنان سازمان، در همه رده ها، باید اقتدار و اختیار داد تا تصمیماتی را که موجد کیفیت و خدمت بهتر است، اتخاذ کنند وکیفیت نه به عنوان مقصد، بلکه باید به منزله سفر تلقی شود که هدف آن فراتر رفتن از حد انتظار مشتری است(وزارت تعاون، معاونت تحقیقات، آموزش و ترویج، 1380).

با توجه به مطالب بیان شده می توان اظهار داشت که تأکید این روش مدیریت بر افزایش رضایت مندی مشتریان و مصرف کنندگان، از طریق روش ها و نگرش های نظام مند در فرآیند بهبود مستمر می باشد که چنین عملکرد بهبود یافته ای، مستقیمأ به کسب هدف های گوناگون نظیر: کیفیت، زمان بندی صحیح، تأمین نیاز مشتری، مناسب بودن خدمات و کاهش هزینه ها منجر می شود(کزازی، 1378).

به منظور اینکه سیستم مدیریت کیفیت جامع در هر سازمانی به موفقیت دست یابد، مواردی وجود دارد که رعایت آن ها ضروری است که شامل: آموزش دادن کلیه مدیران آینده از هم اکنون ، جایگزین کردن سبک کنترل سنتی و مدیریت با روش های جدید مدیریتی(مدیریت مشارکتی)، بهبود ارتباطات کاری و مطلوب بین مدیران و کارکنان ،ایجاد و تقویت یک سیستم مناسب برای نمایش مداوم نتایج عملکرد سرپرستان و مدیریت، آگاه نمودن کارکنان نسبت به ضرورت بهبود کیفیت، ایجاد انگیزش و پویایی در کارکنان، فراهم ساختن محیطی توانمند به منظور خلاقیت، نوآوری و کارآفرینی، تشکیل تیم های خودگردان و حلقه ای دوایر کنترل کیفیت، تعیین مسیر پیشرفت شغلی کارکنان ،ایجاد فرهنگ سازمانی قوی و توسعه ارزش های مشترک کارکنان (وزارت تعاون، معاونت تحقیقات، آموزش و ترویج، 1380).

تحقیقات انجام شده نشان می دهند، اجرای سیستم مدیریت کیفیت جامع در کشور ما در مقایسه با کشورهای پیشرفته با کندی مواجه بوده است و میزان کاربرد این نظام در بخش ادارات ورزش وجوانان و دیگر دستگاه های دولتی کم است. با توجه به اینکه اجرای مدیریت کیفیت جامع در تمامی بخش های کشور یک ضرورت است اما به نظر می آید تا زمانی که بستر سازی مناسب صورت نگیرد سازمان ها منافع لازم را از استقرار مدیریت کیفیت جامع کسب نخواهند کرد (درگاهی و رضایان، 1382). بکارگیری مدیریت کیفیت جامع در سازمان ها و تشکیلات ورزشی نظیر فدراسیون ها، هیأت ها و باشگاه های ورزشی در کشورهای مختلف سبب ایجاد تحول در عملکرد آن ها شده است (حمیدی، 1381). از طرف دیگر، شواهدی در دست است مبنی بر اینکه افزایش هزینه ها و به عبارتی اختصاص منابع بیشتر به این سازمان ها در قبال بازده و فراورده های کمتر در سازمان های ورزشی، ناشی از فقر کیفیت در نظام و فعالیت های آن سازمان هاست (امیران، 1381). بررسی ها نشان می دهند، در ایران، بیشتر ادارات ورزش و جوانان و هیئت های ورزشی از نظر کمی و کیفی در سطح قابل قبولی قرار نداشته و مشکلات متعددی بر سر راه آن ها قرار دارد که به پایین آمدن سطح کارایی آن ها منجر شده است، از جمله این مشکلات می توان به: فقدان رهبری و مدیریت صحیح در هیئت های ورزشی، نداشتن آگاهی کارکنان در مورد سیستم مدیریت کیفیت جامع، فقدان برنامه ریزی استراتژیک، وجود ارتباطات نامناسب موجود بین این سازمان ها با مسئولان رده های بالاتر و یا پایین تر و حتی با ورزشکاران، ساختار سازمانی نامناسب موجود و در نهایت عدم  ایجاد تحولات فرهنگی به منظور پذیرش مدیریت کیفیت جامع در هیئت ها را می توان نام برد (ذوالفقاری، زعفرانی، کلانتری، 1387).

با توجه به این نکته که هیئت های ورزشی مسئول توسعه و تعمیم ورزش و پرورش نیروی بدنی و تقویت روحیه سالم افراد در استان، تعلیم و تربیت مربی ورزش،، تهیه و تنظیم برنامه های توسعه کمی و کیفی تربیت بدنی و ورزش در سطح استان و غیره می باشند (همتی نژاد، 1391)، و با توجه به این مسئله که هیئت های ورزشی زیر سازه های اصلی پیشرفت ورزش می باشند و داشتن سیستم مدیریتی صحیح و کارا از ملزومات پیشرفت هیئت های ورزشی می باشد، این سوال مطرح می گردد که موانع موجود در استقرار مدیریت کیفیت جامع و راه کارهای مناسب به منظور بکارگیری و بهبود خدمات مدیریت کیفیت جامع در هیئت های ورزشی کدام اند.

1-3 -  ضرورت و اهمیت تحقیق

دنیای امروز، دنیایی پر از تغییرات است که با گذشت زمان و ایجاد تغییرات، سازمان ها و شرکت ها و واحد های تولیدی و صنعتی و خدماتی روز به روز پیچیده تر می شوند. در دنیایی که تفکرات نوین جای تفکرات قدیمی را گرفته است، نگرش ایستا محکوم به نابودی است. با تفکر ایستا از بحرانی به بحران دیگری می افتیم و بدون برنامه و امید و بینش به سوی آینده به پیش می رویم. در همین راستا برای همگامی با تحولات سریع و روز افزون جهان امروز بایستی خود را به نظریه های نوین علوم مختلف از جمله مدیریت تجهیز کنیم (کریمی، 1387).

 مدیریت کیفیت جامع از جدیدترین نظریاتی است که در دهه های 80 و90 میلادی توسط علمای مدیریت مطرح گردیده و موفق ترین شرکت ها و سازمان های خدماتی و صنعتی جهان از آن بهره مند بوده و به موفقیت های عظیمی دست یافتند(کریمی، 1387). امروزه مدیران عالی سازمان ها در بخش های دولتی و خصوصی مدیریت کیفیت جامع را به عنوان عاملی مهم و اساسی برای ایجاد تحول و بهره وری در این بخش مورد توجه قرار داده و از آن به عنوان ابزاری جهت نیل به اهداف توسعه یاد می کنند (میرسپاسی و متقی، 1388). با بکارگیری مدیریت کیفیت جامع ضمن اینکه یک سازمان میزان موفقیت خود را در اجرای برنامه های بهبود در مقاطع مختلف زمانی مورد ارزیابی قرار می دهد، می تواند عملکرد خود را با سایر سازمان ها و به ویژه بهترین آن ها مقایسه نماید(کاظمی و  باقری، 1388).

در راستای دسترسی و بکارگیری از این نوع مدیریت در سازمان ها، بررسی موانع استقرار آن برای رسیدن به تعالی سازمان یا به عبارت دیگر دست یابی به بهبود مستمر از مهم ترین مواردی است که باید در نظر گرفته شود(وزارت تعاون، معاونت تحقیقات، آموزش و ترویج، 1380). از این رو علی رغم تلاش سازمان ها در پذیرش و بکارگیری مدیریت کیفیت جامع، تسری این استراتژی نوین مدیریت با کندی صورت پذیرفته است. این کندی معلول عواملی است که باید شناسایی و برطرف گردند(میرسپاسی و  متقی، 1388). با شناخت این موانع می توان کارکردهای مدیریتی مانند افزایش رقابت پذیری، ارتقا سودآوری، کاهش هزینه ها، ایجاد نوآوری، ایجاد سازمانی برتر، کاهش زمان تولید، استفاده بهینه از منابع انسانی و انعطاف پذیری در قبال نیاز مشتریان را بدست آورد(سیدیکویی[6]، 2007). بنابراین بهبود و پیشرفت حاصل از مدیریت کیفیت جامع در سازمان به صورت بهتر شدن وجهه سازمان در نظر مشتریان، کم شدن ضایعات و اشتباهات، بهبود سیستم پاسخ گویی و ارتباطات متقابل، استفاده بهتر و موثرتر از منابع و بهبود وجهه مدیریت و افزایش توانایی مدیر نمایان می شود(وزارت تعاون، معاونت تحقیقات، آموزش و ترویج، 1380).

سازمان های ورزشی نقش مهمی در پیشرفت ورزش کشور در تمامی رشته ها دارند. ادارات ورزش و جوانان و هیئت های ورزشی نیز به منظور پیشرفت در امور کاری مربوط به خود و پیدایش توان رقابت با دنیای پیشرفته امروز باید نوع مدیریت در سازمان های خود را به روز کرده و از این نوع مدیریت سود جویند. هیئت های ورزشی نیز هر کدام به عنوان یک سازمان، در تربیت ورزشکاران کارا و اثربخش برای ورزش کشور حائز اهمیت اند و توجه به عواملی نظیر مدیریت کیفیت جامع می تواند در ارتقای سطح اثربخشی آن ها مفید باشد. لذا ضرورت توجه به مقوله مدیریت کیفیت جامع در هیئت های ورزشی و بررسی موانع موجود در استقرار آن و ارائه راه کارهای مناسب به منظور ارتقای سطح اثربخشی مدیریت در هیئت های ورزشی احساس می شود (عباسی و حمیدی، 1388).

Abstract

The main purpose of this is Investigation of barriers and providing appropriate solutions to establish a total quality management (TQM) in Hormozgan sports associations. The total sample size was 137 of the board members that includes: presidents, secretaries and vice presidents in active sports board of Hormozgan and the cities surveyed includes: Bandar E abbas, Gheshm,Rodan,Minab, Jask and Bandar E Khamir. The reliability of the original scale questionnaire used for this research was confirmed through Cronbach's alpha level of 0.92 and validity was according to academics and experts were confirmed. The result of the exploratory factor analysis software was spss 18 and suggests that in this study %68 of the variance components explained.

Prioritize barriers also shows a lack of effective management and lack of acceptance of the most important obstacles to the establishment of a comprehensive quality management TQM board sports in the province of the process. Finally, the results of factor analysis, barriers to TQM implementation in priority order including the lack of effective management, the lack of a culture of acceptance, lack of vision, mission and goals, lack of training and continuing education, lack of human and material resources, lack of compliance responsibilities and of communication. Management information are identified as the most significant obstacle.

Key words: Total quality management, Barriers, Solutions, Board sports, Hormozgan Provinc