پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه

word 244 KB 32707 104
مشخص نشده کارشناسی ارشد حقوق و فقه
قیمت قبل:۶۲,۶۰۰ تومان
قیمت با تخفیف: ۲۸,۴۰۰ تومان
دانلود فایل
  • بخشی از محتوا
  • وضعیت فهرست و منابع
  • چکیده

    پیشرفت دانش پزشکی موجب گردیده که تقریبا می توان گفت موضوعی به نام ناباروری وجود نداشته و یا بسیار نادر و مهجور شود . روشهای نوین تلقیح مصنوعی به میمنت دانش بشری این مشکل خانواده ها را حل کرده و کمتر کسی است که از وجود فرزند محروم بوده باشد . لقاح مصنوعی از ثمرات دانش پزشکی است و شیوه ای درمانی برای ناباروری زوج و زوجه به شمار می آید ، اما این عمل به دلیل اینکه حقوق و تکالیفی را متوجه صاحبان فرزند ناشی از آن بوجود می آورد ، گاه تحت تاثیر تشتت و تعارض آرای فقهی و حقوقی در موضوع نسب و آثار حقوقی آن قرار گرفته است . بطور کلی پنج صورت از موضوع       روش های تولید مثل قابل تصور است . شق اول نطفه و تخمک یا همان جنین  که متعلق به زوج و زوجه باشد و پس از لقاح در خارج ، به رحم زوجه تزریق گردد . در این صورت هیچ اختلافی بین فقها به چشم       نمی خورد و جملگی معتقد به حلیت و جواز عمل مذکور می باشند و شق دوم اسپرم متعلق به بیگانه است و تخمک و رحم متعلق به زوجه ، اکثر فقها و حقوقدانان حکم به حرمت آن داده ، مگر تعداد قلیلی ، در شق سوم ، اسپرم متعلق به زوج است و به همراه تخمک زن بیگانه در رحم زوجه قرار گرفته و عمل تلقیح صورت می پذیرد ، این عمل در صورتی که رحم متعلق به همسر زوج باشد بلااشکال و در غیر این صورت محل اشکال قرارگرفته ، این نظر غالب فقهاست البته با تأویل و تفاسیری متفاوت . شق چهارم نطفه متعلق به زوجین است و رحم متعلق به شخص دیگری ، این عمل از نظر فقها و حقوقدانان در صورتی که رحم متعلق به محارم زوج باشد مانند زن دوم وی که نزدیکی با او بدون اشکال است مجاز می باشد ، اما اینکه نسب متعلق به صاحب رحم باشد یا صاحب تخمک یا هر دو ، با اختلافاتی در اقوال رو به روست . اما صورت دوم این که رحم متعلق به زن بیگانه و نامحرم زوج باشد که در این رابطه برخی موافق و برخی مخالف عمل مذکور می باشند و حالت پنجم اهدای جنین است در این روش زوجین بیمار از جنین حاصل از اسپرم و تخمک زن و مرد دیگر که بینشان رابطه زوجیت باشد ، در محیط آزمایشگاه استفاده کرده و جنین اهدایی به رحم زوجه منتقل می‌گردد . جمهوری اسلامی ایران با تدوین قانون نحوه اهدای جنین به زوجین نابارور قانونی را در پنج ماده (مصوب 29/4/1382) به تصویب رساند که تنها یک روش از روش‌های موجود را به تصریح تجویز کرده است و در ماده یک این قانون آمده است : به موجب این قانون کلیه مراکز تخصصی درمان ناباروری ذی‌صلاح مجاز خواهند بود با رعایت ضوابط شرعی و شرایط مندرج در این قانون ، نسبت به انتقال جنین‌های حاصله از تلقیح خارج از رحم زوج‌های قانونی و شرعی پس از موافقت کتبی زوجین صاحب جنین به رحم زنانی که پس از ازدواج و انجام اقدامات پزشکی ناباروری آنها (هر یک به تنهایی یا هر دو) به اثبات رسیده است ، اقدام نمایند . اما اینکه مبنای مشروعیت عمل چیست و صدق عناوین حلیت و حرمت در مورد این فعل چگونه است و نیز آثار مالی و غیرمالی این گونه روشهای       تولید مثل چه می باشد محور اصلی تحقیق حاضر است .

    واژگان کلیدی: روش های نوین تولید مثل ، فقه امامیه ، حقوق ایران ، آثار و احکام مالی و غیرمالی

     

    مقدمه

    یکی از تمایلات ذاتی انسان ها که از نظر ماهوی با سایر موجودات حالت تقریباً مشابهی دارد ، علاقه به  غیر هم جنس است ، این امر در اسلام در قالب ازدواج مطرح و مورد تشویق قرار گرفته است .

    زن و مرد در اثر ازدواج در کنار یکدیگر احساس آرامش می کنند که این خود یکی از بهترین نعمت های خداوند متعال برای بشر است .

    جدای از ارضاء مشروع میل جنسی ، یکی دیگر از اهداف این پیوند ، موضوع ایجاد نسل بشر و تربیت فرزندان است که در کنار امر او ل، موضوعی در خور اهمیت ، تلقی می شود ، داشتن فرزند ، موجب تحکیم پیوندهای بین زن و مرد شده و نداشتن آن خانواده را با لرزش و تهدید مواجه می سازد .

    بعضی از افراد جامعه اعم از زن و مرد، دچار بیماری یا مشکلاتی هستند که امکان ازدیاد نسل را از آنها سلب می کند ، این امر خود یکی از دلایل عمده وقوع طلاق در میان جوامع بشری است ، لذا شناخت مشکلات سر راه مقوله ی توالد در واقع کمک مهمی به تحکیم روابط درون خانوادگی و ریشه دار کردن پیوند زن و مرد ، خواهد کرد .

    در کشور ما که عموم مردم سعی در تطبیق رفتارهای خود با شریعت اسلامی دارند ، حل این مشکل در چارچوب دین اسلام و مطابق با فتاوای علمای اسلامی ، اهمیت زیادی پیدا می کند و چون موضوع ازدواج نزد خانواده ها موضوعی قابل تقدیس و تکریم است ، با تدابیر اندیشیده شده و حل مسئله توسط فقهای آزاد اندیش اسلام صورت گرفته و ضمن اینکه خانواده ها از موهبت فرزند برخوردار می شوند ، در این مسیر اقدام خلاف شرعی نیز صورت نمی گیرد .

    «در اسلام خداوند به وسیله ی پیامبرش، قوانینی فرستاد که انسان از عظمت آنها به شگفت در می آید ، برای همه امور قانون و آداب آورده است .

    برای انسان پیش از آن که نطفه اش منعقد شود تا پس از آن که به گور می رود ، قانون وضع کرده است .

    همانطور که برای وظایف عبادی قانون دارد، برای امور اجتماعی و حکومتی قانون و راه و رسم دارد ، حقوق اسلام یک حقوق مترقی و متکامل و جامع است » .[1]

    حال یکی از سوالات مهمی که همواره برای نسل امروزه به ویژه روشنفکران و جوانان مطرح می باشد «تطور و تبدیل احکام» است .

    بدین معنا که از یک سو چون مکتب اسلام به عنوان دین خاتم ، احکام و قوانینش جنبه ی جاودانگی و همیشگی دارد ، یعنی به همانگونه که آغاز بوده است باید تا پایان نیز به همان صورت باقی بماند ، بنابراین دینی ، ثابت و غیر متغیر است و از سوی دیگر هنگامی که «زمان» اقتضای دگرگونی و نوآوری دارد و هر روزه ، اوضاع و شرایط جدیدی مغایر با گذشته را به وجود می آورد ، پس چگونه ممکن است دین اسلام و احکام و قوانین الهی که در ذات خود ثابت و غیر متغیرند با «زمان» که ذاتاً در حال تغییر و تحول و حرکت است توافق و هماهنگی و همراهی داشته باشند؟

    اسلام به صورت خود به خود و با مکانیسم مخصوصی که از مختصات قانونگذاری آن است ، دارای قابلیت انعطاف است و باتوجه به همین قابلیت است که قدرت شگرف جوابگویی فقه به مسائل جدید در هر دوره ای موجب اعجاب جهانیان می گردد .

    حدوث مسائل جدید از ویژگی های عصر ما نیست بلکه از آغاز ظهور اسلام تاکنون مسائل مستحدثه      وجود داشته است و فقه اسلامی نیز وظیفه ی پاسخگویی به نیازهای زمان را انجام داده است .

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    فصل اول: کلیات تحقیق

     

     

     

     

     

     

    1-1- بیان مسئله

    پیشرفت علوم پزشکی باعث شد تا پاره ای از مباحث با بحث های فقهی درآمیزد ، فقیهان آگاه و هوشیار شیعه ، گاهی جلوتر از پیشرفت های علمی بحث های فقهی را مطرح و بررسی کردند ، بسیاری از مسائلی که شاید در چند سال اخیر مورد توجه دانشمندان قرار گرفته ، فقیهان از دهها سال قبل به استقبال آن رفته و درباره ی احکام آن سخن گفته اند تلقیح مصنوعی نیز از همین مسائل است که به آن پرداخته اند .

    تلقیح در اصطلاح ، عبارت است از : جایگزین کردن نطفه در رحم به وسیله آلات پزشکی یا هر وسیله دیگری باشد . دانشمندان علوم جدید درباره ی گونه های آن به تحقیقات آزمایشگاهی پرداختند و فقیهان درباره ی احکام آن به کندوکاو مشغول شدند . در این پژوهش فرض مسئله این است که اگر تخمک به خود صاحب تخمک انتقال پیدا کند و در آنجا شروع به رشد نماید ، چه مسائلی اعم از شرعی، قانونی، ژنتیکی، مالی و ... را به همراه دارد . داشتن فرزند موجب تحکیم پیوند بین زن و مرد شده و نداشتن فرزند آن را با لرزش و تهدید مواجه می سازد . بعضی از افراد جامعه اعم از زن و مرد ، دچار بیماری یا مشکلاتی هستند که امکان ازدیاد نسل را از آنها سلب می کند ، این امر خود یکی از دلایل عمده وقوع طلاق درمیان جوامع بشری است ، لذا شناخت مشکلات سر راه مقوله ی توالد در واقع کمک مهمی به تحکیم روابط درون خانوادگی و ریشه دار کردن پیوند زن و مرد ، خواهد کرد .

    غرض از لقاح این می باشد که زن و شوهر از نظر بیولوژیکی و ژنتیکی قادرند صاحب فرزند شوند ، یعنی بدن مرد قادر است اسپرم بسازد و بدن زن نیز توانایی تولید تخمک را دارد ولی زن به علت نقص ارگانیک       نمی تواند جنین را در رحم پرورش دهد مثلاً مبتلا به نوعی دیابت ، تالاسمی ، یا امراض دیگری است که از شوهر خود حامله می شود ولی حمل بعد از مدتی و قبل از تکمیل ساقط می گردد ، یا کودک در حالت جنینی بعد از مدتی از امراض مادر متاثر شده و ناقص رشد می کند و ناقص نیز متولد می گردد و موارد دیگری که وجود دارد ، باعث می شود که خانواده ها از موهبت فرزند محروم باشند ، با توجه به پیشرفت علم پزشکی و تکنولوژی مربوط به بیولوژی ، راه چاره وجود دارد و انسان های علاقه مند به داشتن فرزند ، از این موهبت محروم نخواهند بود و از این طریق می توانند مشکل را برطرف کنند .این پدیده که زاییده ی دانش امروز بشری است ، مسائل جدید را به دنبال دارد و مطالب تازه ای را در ذهن و فکر اندیشمندان به وجود می آورد از جمله : جواز یا حرمت انتقال جنین به رحم زن بیگانه از جهت قانونی و شرعی ، آثار مالی کودک ناشی از رحم اجاره ای ، آثار غیر مالی مربوط به این کودک و ...

    در این نوشتار علاوه بر روشن کردن این مسئله و مسائل دیگری که در همین راستا وجود دارد ، ثابت خواهیم کرد فقه شیعه پا به پای مسائل روز حرکت می کند و دین اسلام ، این توانایی و قدرت را دارد که انسان ها را به سمت و سویی سوق دهد که سعادت آنها را تضمین کند و مشکلات آنها را به نحو احسن بر طرف کند .

    در لقاح مصنوعی نیز اسلام راه را برای ادامه نسل کسانی که در این زمینه با مشکلاتی مواجه اند، بازگذارده است .

     

    1-2- سوالات تحقیق

    1 روش های نوین تولید مثل انسان یعنی چه ؟

    2 چند نوع روش نوین تولید مثل انسانی وجود دارد؟

    3 جواز یا حرمت انجام هرکدام از روش ها بر چه مبنایی است ؟

    4 رابطه ی طفل متولد شده در هر کدام از روش ها از لحاظ نسب و ارث و محرمیت با والدین و نیز آثار مالی و...درآن چگونه است؟ 

     

    1-3- فرضیات تحقیق

    1 روش های نوین تولید مثل انسان ، درمان بیماری های ناباروری با استفاده از سلولهای جنسی به طرق مختلف را گویند .

    2 روش های نوین تولید مثل انسان شامل :

    الف تزریق اسپرم

    ب تخمک اهدایی

    ج جنین اهدایی

    د رحم اهدایی

    می باشد .

    3 تلقیح مصنوعی زن با اسپرم شوهر از نظر حقوق کنونی ایران عمل صحیحی است که دارای آثار حقوقی میباشد و از نقطه نظر فقهی تقریبا بالااشکال میباشد . سه دسته جانشینی ، تخمک اهدایی ، جنین اهدایی ، رحم اهدایی در بارداری از نظر فقهی و حقوقی نمیتوان دلیل قطعی مبنی بر حرمت و عدم جواز به دست آورد .

    4 کودک به دنیا آمده دراثر تلقیح مصنوعی زن با اسپرم شوهر در حقوق ایران ملحق به زن و شوهر ومنتسب به آنان است . تلقیح مصنوعی زن با اسپرم مرد بیگانه محیط ظهور آرا متفاوت هم از منظر حقوقدانان و هم از سوی فقها میباشد . به کارگیری این روش ، موافقان اندک ولی مخالفان فراوانی دارد . سه دسته جانشینی ، تخمک اهدایی ، جنین اهدایی ، رحم اهدایی نیز منشا نظرات متفاوت حقوقی و فقهی می باشد .

     

    1-4- اهداف تحقیق

    1- شرح و تبیین موضوع روشهای نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه و نظرات فقهای موافق و مخالف در این باره .

    2- بیان روشهای نوین تولید مثل و احکام و آثارمالی و غیر مالی آن از دیدگاه حقوق ایران .

     

    1-5- پیشینه تحقیق

    در میان کتب فقهی مانند الروضه و مسالک الافهام شهید ثانی(1405) ، جواهرالکلام شیخ نجفی(1407) من لایحضره الفقیه ، شیخ صدوق(بی تا)، الانتصار ، سید مرتضی(1411) الوسیله ابن حمزه(1408) و تحریر الوسیله حضرت امام(1365) تهذیب و الاستبصار شیخ طوسی(1409) به موضوع نکاح و آثار آن و نسب و موضوعات آن اشارات مبسوطی صورت گرفته اما به صورت تخصصی می توان به آثار زیر اشاره کرد :

    آقای یزدی ، محمد ، (1375.) در مقاله باروری های مصنوعی و حکم فقهی آن ، به نقطه نظرات و استفتائات فقهی درباره لقاح مصنوعی و اهدای جنین و اشکال مختلف آن پرداخته اند . ایشان در این مقاله شقوق مختلف این عمل را به چهار دسته تقسیم و احکام مرتبط با آن را نیز به اختصار بیان نموده اند .

    آقای قبله ای ، خلیل ،(1378 ) در مقاله بررسی احکام فقهی و حقوقی کودکان نامشروع ، به دیدگاه ها و قوانین مرتبط با موضوع ولادت کودکان نامشروع و نیز اشکال نامشروع لقاح مصنوعی که به اتفاق فقها حکم به حرمت آن را داده اند ؛ پرداخته است .

     

    [1]

     

               Subject :             

              

               A Study modern methods of reproduction from the perspective of imamiya gar                                

      and iran`s laws                                                                                                          

    Abstract :

    The improvement of medical knowledge made unfertility disappear or scarce .Modern procedures of artificial inoculation, with the help of human`s knowledge has solved family`s problems , and there are just few people that can`t have children. Artificial inoculation ,is one of the advantages of medical knowledge and is a way of unfertility treatment for wife or husband , but we should consider that ,this treatment has some special rights and duties for fathers and mothers , therefore , is influenced by the influenced by the ideas of laws and religious. Generally , there are 5 parts of reproduction . The first part is the ovum and seed or embryo that belongs to wife or husband and after external inoculation , will be transferred to wife`s womb. In this procedure there aren`t any dissensions among juriconsultas and it`s allowed . In the second part , that sperm belongs to an exotic and the ovum and womb belongs to the wife, most of juriconsults and jurists have allowed it , except a few .In the part, sperm belongs to the husband and with an exotic ovum will be place in wife`s womb and inoculation will be done , this part is allowed if , womb belongs to the husband`s wife , it`s not allowed , most jurisconsults have this idea with a different paraphrase and interpretation . In forth part , the seed belongs to the couple , and the womb belongs to another person , this is allowed if , the womb belongs to the husband`s confidant such as his second wife , with whom having sexual intercourse is allowed , but if the descent belongs to the womb owner or both ,there will be some frictions . But the second aspect is that , the womb belongs to another woman or a woman who`s not the man`s confidant , in this part , some agree and some disagree . The fifth part is , giving embryo in this procedure the sick couple will use the embryo produced of sperm and ovum of another couple who are wife and husband in the labrutory and the embryo will be transferred to the wife`s womb. The Islamic Republic of Iran has authorized the law of giving embryo to the inoculation couple in 5 clauses ( enacted in 24,2,1382) that has recommended only one of these procedures. In the first clavse , this law has been presented: because of this law the all specialized centres of infertility treatment with consideration of canonical conditions that have been mentioned in this law , will be allowed to transfer the  embryo , that has been produced by external inoculation of canonical couples , after the written agreement of the couples who own the embryo , to the womans` womb, whom their ﴾ or their husbands`﴿infertility has been proved after their marriage .

    The major purpose of this paper is to show the base of legitimacy of this deed , and the truth of reverence and solving about this act and the financial and non – financial effects of these procedures .

     

    Key words : Modern procedures of reproduction , Imam religious , Laws of Iran , financial and non financial effects and orders 

  • فهرست:

    ندارد
     

    منبع:

    قرآن کریم

    4 فارسی

    اراکی، محمدعلی، 1371ش، توضیح المسائل، قم، انتشارات دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم.

    اردبیلی، عبدالکریم، 1377ش، استفتائات، قم.

    اسپر اف، اچ، کیس، لیون، رابرت وناقان، 1373ش، آندوکرینولوژی بالینی در زنان و نازائی اسپیروف، تهران، ترجمه ملک منصور اقصی، صادق میرزاده و رامین آشتیانی.

    امامی، اسدالله، 1349ش، نسب در حقوق ایران و فرانسه، تهران.

    امامی، سیدحسن، 1371ش، حقوق مدنی، تهران، انتشارات اسلامیه، ج5، چاپ ششم.

    جعفری، محمدتقی، 1377ش، رسائل فقهی، تهران، نشر کرامت، چاپ اول.

    جعفری لنگرودی، محمد، 1378 ش، حقوق اموال، تهران، کتابخانه گنج دانش، چاپ دوم.

    خامنه ای، سیدعلی، 1381ش، رساله اجوبه الاستفتائات، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ چهارم.

    خامنه ای، سیدعلی، 1375ش، پزشکی در آیینه اجتهاد، قم، استفتائات پزشکی از حضرت آیه الله العظمی خامنه ای.

     خمینی، روح الله، 1380ش، تحریرالوسیله، نجف، مطبعه الآداب، ج2.

     شاه باغ، سیدعلی حائری، 1376 ش، شرح قانون مدنی، تهران، کتابخانه گنج دانش، چاپ اول.

    سوادی،عصمت،(1392)ش.تولید مثل به روش آزمایشگاهی،نشر پیام،تهران.

     صافی گلپایگانی، آیت الله محمدرضا، 1414ق، مجمع المسائل فارسی، قم، دارالقرآن، ج2.

     صفایی، سیدحسن، و امامی، اسدالله، 1376ش، حقوق خانواده، تهران، انتشارات کتابخانه گنج دانش، چاپ اول.

     صمدی اهری، محمدهاشم، 1382ش، نسب ناشی از لقاح مصنوعی در حقوق ایران و اسلام، تهران، کتابخانه گنج دانش، چاپ اول.

     فاضل لنکرانی، محمد، 1379 ش، استفتائات تهران، انتشارات مهر، تابستان، ج2، چاپ دوم.

     فلچر، جوزف، 1348، پزشکی و اخلاق، مترجم احمد نظافتی و علی زاده خسرو شاهی، تبریز، نشر آرمان.

     قربان نیا، ناصر، 1380 ش، روش های نوین تولیدمثل انسانی از دیدگاه فقه و حقوق، تهران، مجموعه مقالات سمت و پژوهشکده ابن سینا، چاپ اول.

     کاتوزیان، ناصر، 1366، حقوق مدنی، تهران، به نشر، چاپ اول، ج2.

     کاتوزیان، ناصر، 1375، حقوق خانواده، تهران، شرکت سهانی انتشار، چاپ چهارم، ج2.

     کاتوزیان، ناصر، توجیه و نقد رویه قضایی، تهران، نشر دادگستر.

     کاتوزیان، ناصر، 1373، عقود معین تهران، تهران، شرکت انتشار با همکاری بهمن برنا.

    کاتوزیان، ناصر، 1371ش، عقود معین، تهران، شرکت انتشار با همکاری بهمن برنا.

     کاتوزیان، ناصر، 1368ش، قواعد عمومی قراردادها، تهران، شرکت انتشار با همکاری بهمن برنا، چاپ دوم.

     کاتوزیان، ناصر، 1371ش، اعمال حقوقی: قرارداد ایقاع، شرکت انتشار با همکاری بهمن برنا، چاپ دوم.

     کاتوزیان، ناصر، 1370ش، ضمان قهری مسئولیت مدنی، تهران، دانشگاه تهران، چاپ سوم.

     کدگوری، ای پنس، 1373ش، موارد کلاسیک در اخلاق پزشکی، تهران، ترجمه: پژمان حبیبی، تهران، مرکز مطالعات و تحقیقات پزشکی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.

     کی، ویلیام، 1375ش، ناباروری: ارزیابی و درمان، یزد، ترجمه: محمدعلی کریم زاده میبدی و دیگران، موسسه انتشارات یزد.

     مبینی، حسن، 1375ش، 1375، اجتهاد در بستر تغییرات زمان و مکان، انتشارات آوای نور، چاپ اول.

     محقق داماد، سیدمصطفی، 1374ش، قواعد فقه (بخش مدنی)، تهران، انتشارات سمت، چاپ اول.

     محلاتی، ذبیح الله، بی تا، الحق المبین، قضاوت های حضرت علی (ع)، انتشارات ارشاد.

     مدنی، سیدجلال، 1370 ش، ادله اثبات دعوی، تهران، کتابخانه گنج دانش، چاپ سوم.

     معصومی، سیدمسعود، بی تا، احکام روابط زن و شوهرو مسائل اجتماعی آنها، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی، چاپ سیزدهم.

     معین، محمد، 1345ش، فرهنگ فارسی معین، تهران، جاویدان علمی، چاپ دوم.

     مکارم شیرازی، ناصر، 1380ش، استفتائات جدید، قم.

     مکارم شیرازی، ناصر، 1354ش، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه.

     مهرپور، حسین، 1379ش، مباحثی از حقوق زن از منظر حقوق داخلی، مبانی فقهی و موازین بین المللی، تهران.

     میلانی فر، علیرضا و دیگران، 1386ش، اصدار گواهی ولادت و سند سجلی برای نوزاد حاصل از رحم جایگزین، رحم جایگزین (مجموعه مقالات)، تهران، انتشارات سمت، چاپ اول.

     نایب زاده، عباس، 1380ش، بررسی حقوقی روش های باروری مصنوعی، تهران، انتشارات مجد.

     نجاری، محمد بن اسماعیل، بی تا، صحیح نجاری، بی تا، دارالمعرفه و تحقیقات.

     ویلسون، رابرت، 1386ش، بیماری های زنان و زایمان، تهران، ترجمه دکتر علی نوری، انتشارات انقلاب، چاپ اول، ج1.

    4 عربی

     آل محمود، عبدالله بن زید، دوحه 1412، 1992، مجموع رسائل، رساله 10، الحکم الاقناعی فی ابطال التلقیح الصناعی.

     ابن اثیر، مبارک بن محمد، 1364ش، النهایه فی غریب الحدیث و الاثر، قم، منشورات موسسه اسماعیلیان، الطبعه الرابعه.

     ابن ادریس الحلی، محمد بن منصور بن احمد، 1411ق، السرائر، قم، موسسه النشر الاسلامی، چاپ دوم.

     ابن شهر آشوب، رشیدالدین محمد بن علی، بی تا، مناقب آل ابی طالب، قم، مطبعه العلمیه.

     ابن فارس، احمد، 1404، معجم المقاییس، قم، تحقیق: عبدالسلام محمد هارون، مکتب الکلام الاسلامی.

     ابن منظور الافریقی، جمال الدین محمد بن مکرم، 1405 ق، لسان العرب، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، چاپ اول.

    ابوالفتوح رازی، جمال الدین، 1398 ق، تفسیر روح الجنان و روح الجنان، تهران، کتابفروشی اسماعیلیه، تصحیح علی اکبر غفاری.

     اردبیلی، احمد بن محمد، بی تا، زبده البیان فی احکام القرآن، تهران، تحقیق محمد الباقر البهبودی، مکتبه المرتضویه.

     الانصاری، شیخ مرتضی، المکاسب، چاپ سنگی.

     الانصاری، شیخ المرتضی،بی تا، فوائد الاصول، قم، انتشارات دهاقانی.

     انیس، ابراهیم، 1367 ش، المعجم الوسیط، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.

     البخاری، ابوعبدالله محمد بن اسماعیل، بی تا، الصحیح، بیروت، دارالمعرفه.

     بروجردی عبده، محمد، بی تا، کلیات حقوق اسلامی، تهران، انتشارات رهام.

     بستانی، فرائد الفرام، 1382، معجم الوسیط، قم، انتشارات اسلامی، ترجمه محمد بندری ریگی.

     بهبهانی، وحید، 1415ق، فوائد الحائریه، قم، مجمع الفکر الاسلامیه.

     تبریزی، سد یوسف، 1423ق، صراط النجاه، قم، دارالصدیقه الشهیده، ج6.

     ترمذی، محمد بن عیسی بن سوره بن موسی بن ضحاک السلمی البوغی، بی تا، سنن ترمذی، بیروت، دارالفکر.

     تفرشی، مصطفی بن حسین، 1318ق، فقه الرجال.

     الجبعی العاملی، زین الدین بن علی بن احمد (شهیدثانی)، 1413ق، مسالک الافهام الی تنقیح شرایع الاسلام، قم، موسسه المعارف، چاپ اول.

     الجبعی العاملی، زین الدین بن علی بن احمد (شهیدثانی)، 1378ق، الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، نجف مقدمه از محمد کلانتر، مطبعه الادب.

     جوهری، اسماعیل بن حماد، 1990م، صحاح اللغه، بیروت، دارالعلم للملایین.

     حرعاملی، محمدبن حسن، 1390ق، وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، تهران، مکتب الاسلامیه.

     الحرائی، الحسن بن شیعه، 1370ش، تحف العقول، تهران، کتابفروشی الاسلامیه، ترجمه، علی اکبر غفاری

     حسینی عاملی غروی، سیدمحمدجواد، 1226ق، مفتاح الکرامه فی شرح قواعد العلامه، چاپ سنگی.

     حکیم، محمدنقی، 1979، الاصول العامه للفقه المقارن، نجف، چاپ افست، قم.

     حلی، ابوالقاسم نجم الدین جعفر بن الحسن (محقق حلی)، بی تا، المختصر النافع، مصر، دارالکتاب العربی، قم، چاپ مجدد، مکتب المصطفوی.

     حلی، جمال الدین حسن بن یوسف، بی تا، تذکره الفقهاء، بی جا، المکتبه المرتضویه الاحیاء الآثار الجعفریه.

     حلی، جمال الدین حسن بن یوسف (علامه حلی)، 1415ق، مختلف الشیعه، قم، موسسه النشر الاسلامی.

     حلی، جمال الدین حسن بن یوسف، بی تا، ایضاح الفوائد فی شرح القواعد، قم، مطبعه العلمیه.

     حلی، جمال الدین حسن بن یوسف، 1419ق، قواعد الاحکام، قم، منشورات الرضی، در یک جلد.

     خامنه ای، سیدعلی، 1381ش، رساله اجوبه الاستفتائات، تهران، انتشارات امیرکبیر، چاپ چهارم.

     خمینی، روح الله، 1368ش، البیع، انتشارات اسماعیلیان، قم، چاپ چهارم، ج2.

     خوئی، ابوالقاسم، 1417ق، مصباح الاصول، قم، مکتبه الداوری، چاپ پنجم.

     خوئی، ابوالقاسم، 1401ق، مستحدثات المسائل، قم.

     خوئی، ابوالقاسم، 1403ق، معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواه، قم، مدینه العلم.

     خوانساری، سیداحمد، 1361، جامع المدارک، تهران، مکتبه الصدوق، ج4.

     الراغب الاصفهانی، ابوالقاسم حسین بن محمد، 1412ق، معجم مفردات الفاظ القرآن، دمشق، دارالقلم، به کوشش عدنان داوودی.

     روحانی، سیدمحمدصادق، 1413ق، فقه الصادق، قم، موسسه دارالکتاب، چاپ سوم.

     الزبیدی، محمدمرتضی، 1385ق، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، دارالهدایه، تحقیق عبدالستار احمد فراح.

     زحیلی، وهبه مصطفی، 1418 ق، الفقه الاسلامی و ادلته، دمشق.

     سیستانی، سیدعلی، 1416ق، منهاج الصالحین، قم، انتشارات ستاره، چاپ اول، جلد 2.

     سیستانی، سیدعلی حائری، 1419ق، الفقه للمغتربین، قم، مکتبه آیت الله سیستانی.

     شوشتری، محمدتقی، 1415ق، قاموس الرجال، قم، موسسه النشر الاسلامی.

     شهیداول، محمد بن مکی، 1399، القواعد و الفوائد فی الفقه و الاصول العربیه، نجف، چاپ عبدالهادی حکیم.

     شیرازی، محمدالحسینی، 1409ق، موصوعه الاستدلالیه فی فقه استدلالی، بیروت دارالعلم للتحقیق و الطباعه و النشر و التوزیع.

     شیخ صدوق، بی تا، ثواب العمال و عقاب الاعمال، تهران، مکتبه الصدوق، ترجمه: علی امبر غفاری.

     الصالح، دکتر صبحی، 1395ق، نهج البلاغه، قم، منشورات دارالحجره.

     صانعی، یوسف، 1384ش، استفتائات پزشکی، قم، انتشارات میثم تمار، چاپ اول.

     الصدوق، محمد بن علی بن حسین بن بابویه القمی، بی تا، ثواب الاعمال و عقاب الفقیه، قم، تعلیق علی اکبر غفاری، جماعه المدرسین.

     الصدوق، محمد بن علی بن حسین بن بابویه القمی، 1385 ق، علل الشرایع، النجف، المکتبه الحیدریه.

     الطباطبایی یزدی، سیدمحمد کاظم، بی تا، العروه الوثقی، قم، مکتبه داوری.

     طباطبایی، سیدعلی، 1404 ق، ریاض المسائل فی بیان الاحکام بالدلائل، قم، موسسه اهل البیت.

     طباطبایی، سیدمحمدحسین، بی تا، المیزان، فی التفسیر القران، تهران، کانون انتشارات محمدی، ترجمه: سیدمحمد باقر همدانی.

     طبرسی، ابوعلی الفضل بن الحسن، 1379ق، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت، منشورات دارالاحیاء التراث العربی.

     طریحی، فخرالدین، 1408ق، مجمع البحرین، بی جا، احیاء الآثار الجعفریه.

     الطوسی، جعفر بن محمد بن حسن، بی تا، امالی، قم، انتشارات داوری.

     الطوسی، جعفر بن محمد بن حسن، 1390 ق، تهذیب الاحکام فی الشرح المقنعه للشیخ المفید، تهران، دارالکتب الاسلامیه، تحقیق سید حسن الموسوی الخراسانی، چاپ چهارم.

     الطوسی، جعفر بن محمد بن حسن، بی تا، النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی، قم، انتشارات قدس محمدی.

    الطوسی، جعفر بن محمد بن حسن، 1363ق، الاستبصار فیما اختلف من الاخبار، قم، دارالکتب الاسلامیه، چاپ چهارم.

     الطوسی، جعفر بن محمد بن حسن، 1387ق، المبسوط فقه الامامیه، تهران، مکتبه المرتضویه لاحیاء الآثار الجعفریه، جلد 10.

    الطوسی، جعفر بن محمد بن حسن، 1382ق، الخلاف فی الفقه، تهران، چاپخانه تابان.

     الغروی الاصفهانی، محمدحسین، 1415ق، نهایه الدرایه، قم، موسسه آل البیت(ع)، چاپ اول.

     فیروزآبادی، مجدالدین محمد بن یعقوب، 1417ق، القاموس المحیط، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی.

     قربان نیا، ناصر، 1380ش، روش های نوین تولیدمثل انسانی از دیدگاه فقه و حقوق، تهران، مجموعه مقالات سمت و پژوهشکده ابن سینا، چاپ اول.

     الکلینی، محمد بن یعقوب، 1367ش، الکافی، ترجمه و شرح حاج سیدجواد مصطفوی، تهران، انتشارات دارالکتب الاسلامیه.

     مجلسی، علامه شیخ محمدباقر، 1403ق، بحارالانوار، بیروت، موسسه الوفاء، چاپ فرهنگ اسلامی.

     مجلسی، محمدتقی، 1395ق، روضه المتقین فی شرح من لایحضره الفقیه، بنیاد فرهنگ اسلامی.

     مجلسی، محمدتقی، 1411ق، مرآه العقول فی شرح الاخبار آل رسول، بی جا، دارالکتب الاسلامی.

     مجلسی، محمدتقی، 1378ش، الوجیزه فی الرجال، تهران، همایش بزرگداشت علامه مجلسی، دبیرخانه بخش انتشارات، وزاره الثقافه و الارشاد الاسلامی، موسسه الطباعه و النشر.

     محدث بحرانی، سیدیوسف، بی تا، الحدائق الناظره فی احکام العتره الطاهره، بی جا، دارالکتب الاسلامی.

     معرفت، محمدهادی، 1413ق، صیانه القرآن عن التحریف، بی جا، دفتر انتشارات اسلامی.

     معلوف، لوییس، 1994ق، م، المنجد، بیروت، دارالمشرق، چاپ سی و سوم.

     مقدس اردبیلی، احمد بن محمد (مولی احمد)، بی تا، زبده البیان فی احکام القرآن، تهران، المکتبه المرتضویه لاحیاء آثار الجعفریه، تحقیق محمد باقر البهبودی، انتشارات کنگره محقق اردبیلی.

     مقدس اردبیلی، احمد بن محمد، 272ق، مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، بی جا.

     موسوی بجنوردی، میرزاحسن، 1424ق، قواعد الفقهیه، قم، ج4، دارالکتب العلمیه.

     نجفی، محمدحسن، 1981م، جواهر الکلام فی شرح الشرایع الاسلام، بیروت، دارالاحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ج1.

    نسائی، احمد بن شعیب بن علی بن بحر، بی تا، سنن، ج5، لبنان، دارالفکر.

     نهج البلاغه

    4نشریه ها

    البار، محمدعلی، التلقیح الصناعی و الاطفال الانابیب، مجله مجمع الفقه الاسلامی، ش2، جزء1، 1407 و 1986.

     حرم پناهی، محسن، تلقیح مصنوعی، فصلنامه «فقه اهل البیت»، ش9، سال سوم، بهار و تابستان 1376.

     خرازی، محسن، التلقیح، فصلنامه فقه اهل البیت، شماره 16، سال 4، (1420 ق، 2000م).

     رضانیامعلم، محمدرضا، نظریه ها، قوانین و مبانی مشروعیت باروری های پزشکی، مجله رهنمون، ارگان مدرسه عالی شهیدمطهری، تابستان و پاییز، 1382ش، شماره های 2 و3 .

     روزنامه کیهان، مصاحبه با دکتر آشتیانی رئیس اسبق موسسه رویان، شماره 1، 179 (19،12،82).

    سایت قوانین، آیین نامه اجرایی قانون نحوه اهداء جنین به زوجین نابارور.

    شهیدی، مهدی، تلقیح مصنوعی انسان، 1375ش، مجموعه مقالات حقوقی، مقاله 10، تهران.

    شهیدی، مهدی، تلقیح مصنوعی، مجله حقوقی وزارت دادگستری، مهر 1345، شماره 1.

    علوی قزوینی، سیدعلی، آثار حقوقی تلقیح مصنوعی انسان، نامه مفید، سال 1374، نشریه دانشگاه مفید قم، شماره سوم.

    علیزاده، مهدی، وضعیت فقهی و حقوقی استفاده از رحم جایگزین، مجله تخصصی دانشگاه علوم اسلامی رضوی.

    قبله ای، خلیل، بررسی احکام فقهی و حقوقی حمل و جنین، مجله حقوقی وزارت دادگستری، شماره 2و 3 اسفندماه 1343.

    کریمی، رویا، اجاره رحم، نشریه زنان، مدیر مسئول: خانم شهلا شرکت، شماره 87، مرداد 1380.

    المغنیه، محمدجواد، التنقیح الصناعی فی الشریعه الاسلامیه، رساله الاسلام، مجمع البحوث الاسلامیه للآستانه الرضویه، مجمع التقریب بین المذاهب الاسلامیه، سال 10، ش40، (1378ش، 1985م).

    مهرپور، حسین، نگرشی به وضعیت حقوقی و شرعی باروری مصنوعی، مجله تحقیقات حقوقی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، ش 19و 20، بهار و پاییز 1376 ش.

    موسوی بجنوردی، سیدمحمد، رحم اجاره ای، روزنامه خراسان، شماره 15165.

    موسوی بجنوردی، سیدمحمد، استفتائات و نظرات پیرامون مسائل مستحدثه فقهی  حقوقی، مجله رهنمون، ش2و3، پاییز و زمستان 1371.

    مومن قمی، محمد، سخنی درباره تلقیح، فصلنامه اهل البیت، سال 1، ش4، زمستان 1374.

    مجمع الفقه الاسلامی، 1418، مصوبه ها و توصیه ها از دومین تا پایان نهمین نشست، تهران، ترجمه محمد مقدس.

    نرم افزار گنجینه راویان نور، جامع احادیث اهل بیت (ع)، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.

    نرم افزار مجمع البیت (ع)، کتابخانه بزرگ فقه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی.

    یزدی، محمد،باروری های مصنوعی و حکم آن، فصلنامه اهل البیت، شماره سوم.

    4 منابع لاتین

    Gestational, surrogacy.

    http:royaninstitute.org.cmsfa.

    http:www.balagh.net,Persian,fegh,magon doctors.og.ntm.


موضوع پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, نمونه پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, جستجوی پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, فایل Word پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, دانلود پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, فایل PDF پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, تحقیق در مورد پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, مقاله در مورد پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, پروژه در مورد پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, پروپوزال در مورد پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, تز دکترا در مورد پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, تحقیقات دانشجویی درباره پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, مقالات دانشجویی درباره پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, پروژه درباره پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, گزارش سمینار در مورد پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, پروژه دانشجویی در مورد پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, تحقیق دانش آموزی در مورد پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, مقاله دانش آموزی در مورد پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه, رساله دکترا در مورد پایان نامه شرح و تبیین موضوع روش های نوین تولید مثل از دیدگاه فقه امامیه

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته مذاهب فقهی چکیده زن با عناوین متعدد مانند زوجه، دختر، خواهر و ... وارث قرار می گیرد. مذاهب اسلامی دو نظام عمده برای تقسیم ارث بیان داشته اند که تفاوت های چشمگیری در عناوین وارثان و از جمله زنان ایجاد می کند. بیشترین عنوانی که در مذاهب اسلامی مورد بحث قرار گرفته، ارث زوجه می باشد. این نوشتار بر آن است با مقایسه ای توصیفی و استنادی، همه عناوین مربوط ...

پايان نامه مقطع دکترا رشته دامپزشکي الف - باروري و ناباروري   اصطلاح باروري[1] درگاو ماده نشان دهنده ميل‌ و قدرت جفتگيري، توانايي بارورشدن، تغذيه رويان و بالاخره قدرت خارج کردن گوس

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته MBA گرایش عمومی چکیده : سرنوشت مشترک انسانها، برنامه ریزی برای جهان را در جایگاهی ویژه قرار داده است که تفاوتهای ذاتی آن با برنامه ریزی برای شرکتها، موسسات غیر انتفاعی و سازمانهای بین مللی و جهانی، کنکاش بیشتر را ضروری کرده است. شناخت روند فعلی برنامه ریزی برای جهان، گام نخست در این مسیر بود که تحقیق حاضر(با توجه به کمبود نظریه ...

پايان نامه جهت اخذ درجه کارشناسي ارشد رشته صنايع – مديريت سيستم و بهره وري زمستان 1392 چکيده بيمه عمر را مي‌توان يکي از هوشمندانه ترين ابداعات بشر در راستاي تامين امنيت و آرامش

پایان­نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد در رشته حسابداری چکیده: کسب بازدهی مازاد بر بازدهی بازار با درنظر گرفتن سایر شرایط مانند ریسک یکی از مهمترین موضوعات مورد بحث در تصمیم­گیری ها و برنامه­ریزی­های مالی می­باشد. در واقع حداکثرکردن سود و بازده سهامداران با مدیریت بر منابع و مصارف و با اجرای سیاست­های صحیح از وظایف و اهداف مدیریت مالی می­باشد. در این تحقیق تأثیر متغیرهای ...

پایان­نامه تحصیلی جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد رشته: روان شناسی گرایش: بالینی چکیده پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه ابعاد جهت گیری مذهبی و هوش هیجانی با رضایتمندی زندگی زناشویی انجام شد. در این تحقیق 302 نفر از فرهنگیان متأهل زن و مرد با میانگین سنی 40سال و انحراف استاندارد 73/5و مدت ازدواج با میانگین 66/15 و انحراف استاندارد 29/4 که 9/58 درصد آن را زنان فرهنگی تشکیل می دادند و سطح ...

پایان­نامه تحصیلی جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد رشته: تربیت بدنی گرایش: فیزیولوژی ورزشی چکیده : هدف از اجرای این پژوهش آثار تمرین هوازی بر (PMS) و ترکیب بدن دختران چاق و کم وزن بوده است . روش پژوهش حاضر از نوع نیمه تجربی بود و بر روی 40 نفر از دختران دانش آموز مدرسه راهنمایی ناحیه یک رشت صورت گرفت که با روش مبتنی برهدف و دردسترس از طریق فرم تشخیص موقت سندرم پیش از قاعدگی (PMS) صورت ...

ن نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته تحصیل سنجش از دور و GIS چکیده بهره گیری از داده های سنجش از دور منجر به شناخت و بررسی جامع پهنه های جغرافیایی در مدت زمان کوتاه و با هزینه پایین می گردد. بهره گیری از تکنیک های تجزیه و تحلیل داده های ماهواره ای منجر به استفاده بهینه از این داده ها جهت شناخت هر چه کامل تر منطقه مطالعاتی و پدیده ها و عوارض جغرافیایی موجود در آن می ...

چکیده ربا در اصطلاح شرعی عبارت است از زیادی که در معاملات و معاوضات با شرایط خاص حاصل می شود . ربا بر دو قسم است : الف : ربای معاملی ب : ربای قرضی . موضوع ربا در فقه اسلام ، صرف نظر از مباحث نظری ، پیامدهای عملی دارد که جامعه ما ، امروزه سخت به این مسأله مبتلا گردیده است . لذا می طلبد که پیرامون آن بحث و تحقیق صورت گیرد ، تا شبهات و ابهامات آن بر طرف شود . از آن جایی دو کتاب ...

رساله دکتری علوم قرآن و حدیث چکیده فمینیسم‏‏ به مثابه نظام فکری برآمده از انگاره اومانیسم، بازتاب مکتب های فکری مدرن غربی در بحث زنان است. فرهنگ و مبانی ارزشگذاری بسیاری از جوامع تحت تأثیر فلسفه، مذهب، سیاست، . . .تغییر یافته و عقیده به برتری مردان و در مقابل، نگاه حقارت آمیز به زنان و اجازه هر نوع خشونت و بی عدالتی علیه آنان، که در جوامع قدیمی شیوع داشت، طرفداران حقوق زن را ...

ثبت سفارش