پایان نامه شاخصه های یاران مطلوب امیر مؤمنان علی (علیه‌السلام) در کلام حضرت با تأکید بر نهج‌ البلاغه

فهرست:

مقدمه. 9

1. فصل اوّل: کلیات. 12

1.1. بیان مسئله. 12

1.2.  اهمیت و ضرورت. 13

1.3. سؤالات تحقیق . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .  . . . . . . ‌. . . . . . . 11

1.4.  فرضیات تحقیق. 14

1.5. پیشینۀ تحقیق. 15

1.6. مفاهیم تحقیق. 16

1.7. بررسی منابع. 18

1.7.1 . نهج البلاغه. 18

1.7.2 . برخی از شروح نهج البلاغه. 19

1.7.2.2 . شرح نهج البلاغه (ابن ابی الحدید).. 20

1.7.2.4.  شرح نهج‌البلاغه( ابن‌میثم ).. 21

1.7.2.1 . منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه.. 22

1.7.2.3.  فی ظلال نهج البلاغه.. 23

1.7.2.5 . بهج الصباغه فی شرح نهج البلاغه.. 23

1.7.3 . برخی ازکتب تاریخی. 24

1.7.3.1.  وقعه صفین‏.. 25

1.7.3.2. الطبقات الکبری.. 26

1.7.3.3. أنساب الأشراف‏.. 26

1.7.3.4.  الأخبار الطوال‏.. 27

1.7.3.5. الغارات.. 28

1.7.3.6. تاریخ یعقوبی.. 29

1.7.3.7. تاریخ طبری.. 30

1.7.3.8.  مروج الذهب‏.. 31

1.7.3.9.  الجمل.. 32

1.7.3.10.  الاستیعاب‏.. 33

1.7.3.11.  الکامل فی التاریخ‏.. 35

1.7.3.12. اسد الغابه فی معرفه الصحابه .. 35

1.7.3.13. الاصابه فی تمییز الصحابه‏.. 36

1.7.3.14.  منتهی الامال.. 38

1.7.4. برخی از کتب لغت (عربی/ فارسی). 39

1.7.4.1.  لسان‌العرب.. 40

1.7.4.2.  مجمع البحرین.. 40

1.7.4.3.  قاموس قرآن.. 43

1.7.4.4.  المفردات فی غریب القرآن.. 39

1.7.4.5.  لغت‌نامۀ دهخدا.. 41

1.7.4.6.  فرهنگ فارسی عمید.. 42

1.7.5.  برخی از کتب روایی. 44

1.7.5.1.  من لا یحضره الفقیه.. 45

1.7.5.2.  الکافی.. 44

1.7.5.3.  بحار الانوار.. 45

1.7.5.4.   الغدیر.. 46

2. فصل دوّم: شاخصه‌های مبنایی. 49

2.1.  معرفت‌شناسی. 49

2.2.  اخلاق:. 54

3. فصل سوم: شاخصه‌ها رفتاری. 65

3.1. بصیرت. 66

3.1.1.  بصیرت یاران، زیر ذره‌بین تاریخ. 81

3.1.2. بی‌بصیرت یاران، زیر ذره‌بین تاریخ. 99

3.2. امربه معروف ونهی ازمنکر. 105

3.2.1. یاران مطلوب، نمونۀ آمرین به معروف وناهیان از منکر  117

3.3.  شناخت ودفع  فتنه. 123

3.3.1.  نگاه تاریخ به شناخت ودفع فتنه توسط یاران مطلوب  138

3.3.2. نگاه تاریخ به عدم شناخت ودفع فتنه. 144

3.4.  عدالت محوری. 146

3.4.1.  عدالت‌محوری یاران مطلوب زیر ذرّه‌بین تاریخ. 158

3.4.2. عدم تحمّل عدالت علوی توسّط یاران در نظر تاریخ. 162

3.5. جهاد خالصانه. 166

3.5.1.  اخلاص یاران مجاهد، درنگاه تاریخ. 172

3.6. شهادت‌طلبی. 178

3.6.1.  شهادت‌طلبی یاران مطلوب درنگاه تاریخ. 183

3.7. معرفت به حق وپیروی از آن. 190

3.7.1.  معرفت یاران مطلوب به حق و پیروی ازآن درنگاه تاریخ  205

3.7.2.  عدم معرفت یاران به حق در نگاه تاریخ. 210

3.8.  شناخت کیفیت رابطه با دنیا. 212

3.8.1.   دنیاگریزی زاهدانۀ یاران مطلوب، زیر ذرّه بین تاریخ  219

3.8.2.  دنیاطلبی یاران زیر ذرّه‌بین تاریخ. 223

3.9.  پایداری. 226

3.9.1. پایداری یاران مطلوب در نگاه تاریخ. 231

3.10.  تقوا. 237

3.10.1. تقوای یاران مطلوب در نگاه تاریخ. 244

3.10.2.  بی‌تقوای یاران در نگاه تاریخ. 248

4. فصل چهارم: نتیجه‌گیری و پیشنهادات تحقیق. 251

فهرست منابع (کتاب‌نامه). 256

منابع فارسی. 257

منابع عربی. 260

سایت‌ها ونرم‌افزارها. 264

الملخص.

Abstract

منبع:

* قرآن کریم

منابع فارسی

1. امینی، ابراهیم، اسلام (تعلیم وتربیت2)، تهران، انجمن اولیاء ومربّیان جمهوری اسلامی ایران، 1376ش.

2. بخت آور ، مهدی ، امربه معروف ونهی ازمنکر، چاپ اول، تهران، نشرعروج،1387ش.

3. پورقلی، محسن، سیاست خارجی ایران قبل وبعداز انقلاب، چاپ دوم،  تهران، 1382ش.

4. جعفری تبریزی، محمد تقی، ترجمه وتفسیر نهج البلاغه، چاپ هفتم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1376ش.

5. جمالی، حسین، تاریخ واصول روابط بین الملل، چاپ اول ، تهران: مرکز اطلاعات ومدارک اسلامی،1389ش.

6. جوادی آملی، عبدالله، حق وتکلیف دراسلام، چاپ اول، قم، اسرا، 1384ش.

7 . حسینی بهشتی، سید محمد ، بایدها ونبایدها، ویراستار: عبدالرحیم مرودشتی، چاپ اول، تهران، بقعه،1379ش.

8. دشتی، محمّد، امام علی(ع) ونظارت مردمی(امربه معروف ونهی ازمنکر)، قم، مؤسسه فرهنگی تحقیقاتی امیرالمؤمنین(ع)، 1381ش.

9.  شناخت نهج البلاغه، چاپ اول، قم، دفتر نشر امام علی(ع)، 1367ش.

10 .  دلشاد تهرانی، مصطفی، سیرۀ نبوی"منطق عملی"، چاپ سوم، تهران، انتشارات دریا، 1383ش.

11. ، مشرب مهر:روشهای تربیت درنهج البلاغه، چاپ سوم، تهران، انتشارات دریا، 1387.

12 . دهخدا، علی اکبر، لغت نامۀ دهخدا، زیرنظر: محمّد معین وسید جعفرشهیدی، تهران، 1373ش.

13 . زمانی جعفری، کریم، سیری در فرهنگ لغات نهج البلاغه، چاپ اول، تهران، کیهان، 1367ش.

14. شریفی، احمد حسین، موج فتنه ازجمل تا جنگ نرم،  چاپ12، تهران، کانون اندیشه جوان، 1388ش.

15. شوشتر(مهرین)، عباس، فرهنگ لغات قرآن، تهران، گنجینه، 1359ش.

16. شهیدی، سیدجعفر، ترجمۀ نهج البلاغه، چاپ 14، تهران، شرکت انتشارات علمی وفرهنگی، 1378ش.

17. صبحی صالح، فرهنگ نهج البلاغه، ترجمه: مصطفی رحیمی‌نیا، چاپ اول، تهران، انتشارات اسلامی، 1370ش.

18. عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، چاپ اول، تهران، امیرکبیر، 1350ش.

19. قانع، احمدعلی، علل انحطاط تمدنها ازدیدگاه قرآن کریم ، چاپ اول، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1379ش.

20. قرشی، سیدعلی‌اکبر، قاموس قرآن، چاپ ششم، تهران، دارالکتب الإسلامیه ، 1371ش.

21. ،مفردات نهج البلاغه، تصحیح: محمدحسن بکائی، چاپ اول، تهران، نشر قبله، 1377ش.

22. قمی، شیخ عباس، منتهی‌الآمال، تحقیق: علی نظری منفرد، جلد اول، چاپ اول، قم، جلوۀ کمال، 1390ش.

23.  گروهی از مؤلفان زیرنظر احمدرضا خضری، تاریخ تشیّع1، بی‌چا، قم، پژوهشگاه حوزه ودانشگاه، 1368ش.

24. محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، بی‌چا،  قم، نشرمعروف، 1417ق.

25. محمدی ری‌شهری، محمد و محمدکاظم طباطبائی ومحمود طباطبائی‌نژاد،دانش‌نامۀامیرالمؤمنین(ع) برپایۀ قرآن، حدیث وتاریخ ، ترجمه: محمدعلی سلطانی، چاپ اول، قم، دارالحدیث، 1386ش.

26. مصباح یزدی، محمدتقی، آموزش عقاید، چاپ14، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، 1374ش.

27. مطهری، مرتضی، سیری در نهج البلاغه، چاپ50، تهران، صدرا، 1391ش.

28. ، حماسۀ حسینی، چاپ58، تهران، صدرا، 1391ش.

29. ، آشنایی با قرآن، چاپ چهارم، تهران، صدرا، 1368ش.

30.  معادیخواه، عبدالمجید، فرهنگ آفتاب (فرهنگ تفصیلی مفاهیم نهج البلاغه)، چاپ اول، تهران، ذرّه، 1372ش.

31.  معین، محمد، فرهنگ معین،  چاپ اول، تهران، امیرکبیر، 1379ش.

32 . مکارم شیرازی، ناصر، پیام امام امیرالمؤمنین (علیه السلام) شرح تازه وجامعی برنهج البلاغه، چاپ سوم، تهران، دالکتب الإسلامیه ، 1380ش.

33.  موسوی همدانی، محمد باقر، ترجمۀ تفسیر المیزان، چاپ پنجم، قم، جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، 1374ش.

34.  یوسفیان ، نعمت الله و مهدی گل شیرازی ، احکام دفاع وامربه معروف ونهی ازمنکر، چاپ اول ، تهران، ادارۀ آموزشهای عقیدتی سیاسی نمایندگی ولی فقیه در سپاه، 1378.

منابع عربی

35.  ابن باویه قمی، شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، چاپ سوم، قم، جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، 1413ق.

36 . ابن ابی‌الحدید معتزلی، عبدالحمید، شرح نهج البلاغه، ترجمه: غلامرضا لایقی، چاپ اول، تهران، نیستان، 1391ش.

37.  ابن اثیر، عزّالدین، أسدالغابه فی معرفه الصحابه ، بی‌چا، بیروت، دارالفکر، 1409ق.

38. ، الکامل فی‌التاریخ، بی‌چا، بیروت، دارصادر، 1385ق.

39. ابن میثم بحرانی، شرح نهج البلاغه، مترجم: قربانعلی محمدی مقدم، چاپ اول، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، 1375ش.

40. ابن حجرالعسقلانی، أحمد بن‌علی، الإصابه فی تمییز الصحابه ، تحقیق: عادل أحمد عبدالموجود و علی محمد معوض، طبعه الأُولی، بیروت، دارالکتب العلمیه ، 1415ق.

41. ، تقریب التهذیب، طبعه الأُولی ، بیروت، دارصادر، 1406ق.

42 . ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الإستیعاب، تحقیق: علی محمد البجاوی، طبعه الأُولی، بیروت، دارالجلیل، 1412ق.

43. ابن فارس، ابوالحسین، معجم مقاییس اللغه ، بی‌چا، بیروت، دارالفکر، بی‌تا.

44.  ابن منظور، محمّد بن‌مکرم، لسان العرب، چاپ سوم، بیروتّ دارصادر، 1414ق.

45 . ، مختصر تاریخ دمشق، بیروت، دارلفکر، 1408ق.

46 . امینی، عبدالحسین، الغدیر، چاپ سوم، تهران، دارالکتب الإسلامیه ، 1372ش.

47 . بلاذری، ابن جابر، أنساب الأشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، طبعه الأُولی، بیروت، دارالفکر، 1417ق.

48 . ثقفی کوفی، ابراهیم بن‌محمد(ابواسحاق)، الغارات، ترجمه: عزیزالله عطاردی، بی‌چا، تهران، عطارد، 1373ش.

49 . الحموی الرومی، شهاب الدین، معجم البلدان، طبعه الأُولی، بیروت، دارإحیاء التراث العربی، 1399ق.

50 . خطیب بغدادی، أحمد بن‌علی، تاریخ بغداد، تحقیق: مصطفی عبدالقادر عطا، بی‌چا، بیروت، دارالکتب العلمیه ، 1425ق.

51 . الخوری، سعید، أقرب الموارد فی فصح الربیه والشوارد، چاپ اول، قم، مکتبه المرعشی النجفی، 1361ش.

52 . خویی، میرزا حبیب الله، منهاج البراعه فی شرح نهج البلاغه ، چاپ چهارم، تهران، مکتبه الإسلامیه ،1358ش.

53 . دشتی، محمّد و سیّد کاظم محمّدی، المعجم المفهرس لألفاظ نهج البلاغه، چاپ اول، قم، مشهور، 1380ش.

54 . دینوری، ابن قتیبه، الإمامه والسیاسه ، تحقیق: علی شیری، طبعه الأُولی، بیروت، دارالأضواء، 1382ق.

55 . الدینوری، أحمدبن داود، الأخبارالطوال، تحقیق: عبدالمنعم عامر، قم، منشورات الرضی، 1368ش.

56 . ذهبی، محمد بن أحمد، تاریخ الإسلام، تحقیق: عمر عبدالسلام تدمری، طبعه الثانیه ، بیروت، دارالکتب العربی،1413ق.

57 . ، سیر أعلام النبلاء، بیروت، مؤسسه الرساله ، 1419ق.

58 . رازی، حسین بن علی، روض الجنان وروح الجنان فی تفسیر القرآن، بی‌چا، مشهد، آستان قدس رضوی، 1408ق

59 . راغب اصفهانی، حسین بن‌محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق: صفوان عدنان داودی، چاپ اول، بیروت، دارالعلم ودارالشامیه ، 1412ق.

60 . زبیدی، مرتضی، تاج العروس من جواهر القاموس، تصحیح: علی شیری، بی‌چا، بیروت، دارالفکر، 1373ش.

61 . شریف الرضی، محمدبن حسین، نهج البلاغه، مترجم: سید جعفر شهیدی، چاپ اول، تهران، انتشارات علمی فرهنگی، 1368 ش.

62 . شوشتری، محمدتقی، بهج الصباغه فی شرح نهج البلاغه ، چاپ اول، تهران، امیرکبیر، 1376ش.

63 . طباطبائی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیرالقرآن، چاپ پنجم، قم، جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، 1417ق.

64 . طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، طبعه الأُولی، بیروت، مؤسسه الأعلمی للمطبوعات، 1415ق.

65 . طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین، تحقیق: سید احمد حسینی، چاپ سوم، تهران، مرتضوی، 1375ش.

66 . طبری، محمد بن‌جریر، تاریخ الطبری، ترجمه: ابوالقاسم پاینده، چاپ پنجم، تهران، اساطیر، 1375ش.

67 . عکبری بغدادی(شیخ مفید)، محمدبن‌نعمان، الأمالی، چاپ دوم،قم، کنگرۀ جهانی هزارۀ شیخ مفید، 1413ق.

68 . ، الإختصاص، چاپ اول، قم، کنگرۀ جهانی هزارۀ شیخ مفید، 1413ق.

69 . ، الجمل والنصره لسیدالعتره فی حرب البصره ، چاپ اول، قم، کنگرۀ جهانی هزارۀ شیخ مفید، 1413ق

70 . فراهیدی، خلیل بن‌أحمد، العین، تحقیق: مهدی المخزوعی وابراهیم السامری، چاپ دوم، بیرت، دار الهجره ، 1409ق

71 . کشی، محمدبن عمر، رجال الکشی، مشهد، انتشارات دانشگاه مشهد، 1348ق.

72 . کلینی رازی، محمدبن یعقوب، الکافی، چاپ چهارم، تهران، دارالکتب الإسلامیه ، 1365ش.

73 . مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار،  بی‌چا، بیروت، مؤسسه الوفاء، 1404ق.

74 . مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، بی‌چا، تهران، نشر کتاب، 1360ش.

75 . المزی، جمال الدین، تهذیب الکمال فی أسماء الرجال، تحقیق: بشارعواد معروف، طبعه الرابعه ، بیروت،مؤسسه الرساله ، 1406ق.

76 . مسعودی، علی بن‌الحسین، مروج الذهب ومعادن الجوهر، ترجمه: ابوالقاسم پاینده، چاپ پنجم، تهران، انتشارات علمی وفرهنگی، 1374ش.

77 . مشکینی، علی، الهادی إلی موضوعات نهج البلاغه، چاپ اول، تهران، وزارت ارشاد اسلامی، 1363ش.

78 . معلوف، لوییس، المنجد، ترجمه: مصطفی رحیمی‌نیا، چاپ سوم، تهران،صبا،1383ش.

79 . مغنیه، محمد جواد، فی ظلال نهج البلاغه، چاپ سوم، بیروت، دارالعلم للملایین، 1358ش.

80 . المنقری، نصربن مزاحم، وقعه صفّین، تحقیق: عبدالسلام محمد هارون، طبعه الثانیه ، قاهره، المؤسسه العربیه الحدیثیه ، 1382ق.

81 . واقدی، ابن سعد، الطبقات الکبری، ترجمه: محمود مهدوی دامغانی، بی‌چا، تهران، فرهنگ واندیشه، 1374ش.

82 . یعقوبی، ابن واضح، تاریخ الیعقوبی، ترجمه: محمد ابراهیم آیتی، چاپ ششم، تهران، فرهنگ واندیشه، 1371ش

سایت‌ها ونرم‌افزارها

سایت حوزه

سایت تبیان

پایگاه اطّلاع‌رسانی دفترآیت‌الله مکارم شیرازی

 سایت کتاب‌خانۀ امام علی(ع)

 پایگاه مجلّات تخصصی نور

نرم‌افزار جامع‌الآحادیث

نرم‌افزار نور‌السّیره

نرم‌افزار درایه النّور

نرم افزار دانشنامۀ علوی

نرم‌افزار