پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی

word 372 KB 30054 187
1392 کارشناسی ارشد علوم اجتماعی و جامعه شناسی
قیمت قبل:۶۸,۳۰۰ تومان
قیمت با تخفیف: ۲۴,۸۵۰ تومان
دانلود فایل
  • بخشی از محتوا
  • وضعیت فهرست و منابع
  • پایان نامه تحصیلی در مقطع کارشناسی ارشد تبلیغ و ارتباطات فرهنگی

    چکیده

    بررسی شیوه پرداخت رسانه های رقیب به اخبار روز -در روز 18 تیر که تاریخ سیاسی رخدادهای اپوزیسیون در ایران رقم خورد و روز 9 مهر که زمان برگزاری کنفرانس فلسطین با حضور کشورهای اسلامی به عنوان آرمان انقلاب اسلامی و جهان اسلام بود- موضوع این پژوهش است. هدف این کار بررسی «تفاوت» در «بازنمایی» رویدادها با روش تحلیل شیوه پردازش اخبار، بررسی دروازه بانی و روایت خبر، روش های اقناع تبلیغ و پوشش خبری و معنای حاصل از آن و در نهایت شیوه معناسازی از رویدادها در دو رسانه رقیب است. این امر به کمک مقولاتی که از نظریه بازنمایی استخراج شد – که سوالات پژوهش نیز هست- میسر شد؛  در مجموع این فرایند به کدهایی انجامید که منجر به دسترسی به یافته های پژوهش شد.لازم به ذکر است که یافته های این پژوهش منحصر به 4 بولتن است و قابل تعمیم نیست.

     

    واژگان کلیدی

    نشانه شناسی، بازنمایی در رسانه، تحلیل ژورنالیستی خبر، شبکه های خبری فارسی زبان، معناسازی، تاکتیک های پوشش خبری و اقناع و تبلیغ

    1مقدمه

    عصر ارتباطات دنیایی از شگفتی را برای مردم به ارمغان آورد. تجربه مجازی واقعیات، سرعت دریافت اطلاعات و اخبار، تفریحات بی­هزینه در منزل با استفاده از تخیل رسانه­ای و ... همه تغییر اساسی در سبک زندگی افراد ایجاد کرد. اگر پیش از این ویژگی­های جسمانی برای کشاورزی، جنگ ...، ابزار قدرت محسوب می­شد اکنون اطلاعات و اخبار، اقتصاد و قدرت جدیدی را شکل داده­اند که قدرت و اقتصاد دانایی نامیده شده است.

    تردیدی در این واقعیت نمی­توان داشت که جهان درحالت خیز تازه­ای به سمت یک تحول دوران ساز است. جانمایه این تحول در حوزه اطلاع رسانی و دانایی استقرار یافته است.

    همان‌طور که خون مهم‌ترین عنصر حیات انسان است اطلاعات نیز خون جامعه اطلاعاتی محسوب می­شود چون در جهان­هستی همه چیز در حال تغییر و تحول است.

    کارشناسان جامعه اطلاعاتی را جامعه­ای می­دانند که در آن ارتباطات، عامل انتقال­دهنده واقعی برای ایجاد تغییر و تحول در هر فرد به منظور دستیابی عملی به اطلاعات است.

    مچلوپ[1]بنیانگذار تخصصی سازی مطالعه جامعه اطلاعاتی، کوشید با مقیاس های آماری به قلمرو صنایع اطلاعاتی گام بگذارد. او پنج گروه صنعتی عمده را مشخص کرد که «رسانه های ارتباطی» از آن جمله اند. (وبستر،1383،29)

    1-2 بیان مسئله

    «قدرت» از نظر برتراند راسل به معنای «ایجاد اثرات مورد نظر» است و ماکس وبر آن را «تحمیل اراده خود بر رفتار دیگران» تعریف می کند. با شکل گیری رسانه ها از قرن 18 ، رسانه ها هم از ساخت قدرت تاثیر گرفتند و هم بر آن تاثیر گذاشتند. بازیگران در عرصه بین الملل برای کنترل رفتار و اعمال جوامع (ساختن و مدیریت افکار عمومی) از تاثیرات رسانه ها بهره می­برند. (محمدی، مسعود، 1389، 8)

    اکنون با برداشته شدن مرزهای سیاسی از طریق رسانه­ها، مدعیان قدرت برای به حداکثر رساندن قدرت خود، جهت ایمن ساختن آن در مقابل مخالفان از رسانه­ها برای به دست گرفتن افکار عمومی جهان استفاده می کنند.

    اکنون هم صاحبان دولتی رسانه در ایران و هم مالکان بی­بی­سی به این امر آگاهی دارند و هر یک بر اساس شرایط خود برای موفقیت در این جنگ رسانه ای تلاش می کنند. در این میان رسانه­ای موفق است که ادبیات رسانه را به خوبی بشناسد و از تکنیک­های لازم برای اقناع و ترغیب بهره گیری کند تا بتواند در شکل دادن افکار­ عمومی موثر باشد. گرچه دسترسی به بی­بی­سی در ایران غیر قانونی است اما به گفته جواد آرین منش نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در حال حاضر 5/4 میلیون گیرنده و دیش ماهواره­های غیر مجاز در کشورمان فعال است و در حال حاضر سه هزار شبکه ماهواره ای در داخل ایران با آنتن­های معمولی قابل دریافت است.[2]

    اکنون رسانه ها به عنوان یک نهاد اجتماعی در درون منطق ذهنی افراد رسوخ کرده­اند و شیوه زندگی مصرف کنندگان رسانه­ها را شکل می­دهند. بازنمایی­های رسانه­ای از واقعیت، واقعیت جدیدی برای مصرف کنندگان رسانه­ها می­سازند. منظور از بازنمایی، فرایند ثبت ایده­ها، دانش یا پیام­ها به شکل فیزیکی است.(دانسی[3]، 87، 20).

    رسانه ها مهمترین منبع دسترسی به دنیای اطلاعات هستند. اگرچه اطلاعات عمدتا جنبه عامه پسند دارد اما مهم این است که انحصار اطلاعاتی شکسته شده است. این شکست انحصار ، گذر از مرزهای سیاسی را هم شامل می شود و «تکثر اطلاعاتی» به معنای کامل تحقق یافته است.

    در این شرایط تکثر رسانه­ای و تکثر اطلاعاتی، مخاطب سوژه­ای فعال است که می­تواند متن[4] را به نحو دیگر قرائت و مصرف کند. سوژه در برخورد با متن و به هنگام مصرف آن، متن دیگری تولید می­کند که از آن به تولید در حین مصرف یاد می­شود.(کاظمی، 87، 184)

    اکنون اخبار[5] به عنوان ژانر اساسی در تلویزیون مطرح است و اساسا یک گونه جدید از واقعیت­سازی را در اخبار با استفاده از تصویر ایجاد کرده است. برنامه خبری صرفا جمع بندی وقایع روز نیست بلکه مانند هر متن رسانه­ای، محصولی ارگانیک است. در نتیجه قالب و برنامه­ریزی برنامه­های خبری گرایش به تغییر سریع دارد تا ماهیت متغیر خود اخبار را منعکس سازد. ( سلبی[6]، کاودری،80، 161)

    برنامه­خبری مانند هر متن رسانه ای، نتیجه انتخاب و سازه است. پس اخبار «پنجره ای رو به جهان نیست». گرچه شاید به نظر برسد که وقایع روز را بی­طرفانه بیان می­کند این یکی از همان اسطوره­هایی است که برنامه های خبری می­خواهند درباره خود بسازند: این که صرفا توضیحاتی ساده و عینی از واقعیت هستند. چنین اسطوره­ای در کنار موضوع­های مهم دیگری قرار می­گیرند پس وظیفه شما ... باید «اسطوره­زدایی» از برنامه­های خبری باشد.(همان، 162)

    حال اگر رسانه مورد اعتماد مخاطبان باشد، مخاطبان آن را واقعیت قلمداد می­کنند. اگر نه، دست به «مقاومت نشانه شناختی» زده و تفسیر جدیدی از آن ارائه می­دهند. فیسک معتقد است که نخبگان فکری و روشنفکران که‌ دارای قدرت نشانه‌شناختی (semiotic power) هستند، معانی مورد نظر خود را در آثار فرهنگی و هنری‌ می‌سازند؛ امّا آیا مخاطبان معمولی نیز همان معنایی را درک می‌کنند که مورد نظر نخبگان فکری است؟ به نظر فیسک،آن‌چه در عمل اتفاق می‌افتد نوعی مقاومت نشانه‌شناختی مخاطبان غیرنخبه است که بر اساس نظریه‌ی مخاطب فعال و مقاومت نشان دادن آنان در برابر معانی نخبه ساخته، صورت می‌گیرد. به نظر فیسک، مقاومت نشانه‌شناختی به حمایت از مردم در زندگی روزمره منجر می‌شود و به آنان‌ کمک می‌کند تا در برابر نوعی انقیاد (subjugation)مقاومت کنند.( کوثری،1384)

    اعتماد، راز بقای یک رسانه در این دنیای متکثر رسانه ای است. چنانچه در دراز مدت اعتماد مخاطبان مخدوش شود «اثر بومرنگ»[7] ایجاد شده و دیگر برای مخاطب، باور پذیر نیست. واژه Boomerang به‌معنای چوب خمیده‌ای است که پس از پرت شدن به‌سوی پرتاب‌کننده برمی‌گردد. تأثیر بومرنگی را می‌توان تغییر گرایشی در جهت عکس آنچه که منظور فاعل بوده و یا به‌زبانی دیگر، تأثیری که به جانب خود فاعل برمی‌گردد، بیان کرد...گیرنده پیام، به‌صور گوناگونی امکان می‌یابد که بر فرستنده تأثیر بگذارد و این تأثیر بازگشتی را می‌توان عمل وارونه یا بومرنگ یا انگ نامید.(سیروس نجف آبادی)

    طبق نظریه‌ی انگ، زمانی‌که فرد یا وسیله ارتباطی، انگ یا نشانی نامطلوب بر پیشانی یافت، از آستانه اعتماد فرو می‌افتد و تمامی محتوای آن با نیشخند و یا خشم مخاطب مواجه می‌شود. در اکثر موارد، چنین وسیله ارتباطی به‌جهت کاهش سریع و چشم‌گیر مشتریان خود، دچار خلأ نسبی می‌شود و کسانی که بدان گوش فرا می‌دهند، از جانب دیگران فاقد ارزش اجتماعی به‌حساب می‌آیند. فرایندهای اثر بومرنگ، بازخورد و اثر بازگشت منفی، عوامل پیدایی نشان نامطلوب یا انگ، در وسایل ارتباطی خواهد بود. (ساروخانی،1384،103)

    از طرفی تلویزیون ویژگی­های خاصی دارد که به اخبار ویژگی­های خاصی می­بخشد. تلویزیون، از تصویر بهره می­گیرد. دیدن، باورپذیری را تسهیل می­کند و واقعیت را ملموس می­کند. اگر همین تصویر خبری آشکارا با سانسور همراه باشد این معنای ضمنی را به همراه دارد که رسانه دروغ می­گوید چون مخاطب ظرفیت پذیرش واقعیت تام و تمام را ندارد یا واقعیت، منافع صاحبان رسانه را به خطر می­اندازد و ...  پس اعتماد مخاطب نسبت به رسانه سلب می­شود.

    تلویزیون ایجاد کننده فرهنگ پاپ و از بین برنده حرمت­های خاص سنتی است. اکنون مقامات رده اول با تمام ویژگی­های مادی، نقاط قوت و ضعف و ... دائم مورد ارزیابی هستند و مانند گذشته نظیر امپراطوران و فرمانروایان از منظر عام مخفی نیستند و حرمت و کاریزمای سابق را ندارند لذا به راحتی در قالب برنامه­های خبری و انتقادی مورد نقد قرار می گیرند.

    تصویر عامل مهم در باورپذیری در مخاطب است. امّا اهمیت و ویژگی ممتاز اخبار تلویزیونی در یک ویژگی فیزیولوژیکی در انسان است: «براساس بررسی‌های انجام گرفته، 80 درصد اطلاعات یک فرد از طریق چشم و بقیه از طریق گوش و سایر حواس دریافت می‌شود.» (عباسی،1388، 20)

    اخبار تلویزیونی زندگی را برای مخاطب در یک زمینه و بافت[8] خاص معنادار می­کند. تلویزیون به عنوان رسانه ابزاری برای اعمال قدرت صاحبان رسانه ها و اهرمی تاثیر گذار بر افکارعمومی است. منافع مادی و معنوی صاحبان رسانه ها، ملاک شکل دهی به زاویه نگاه رسانه در بازنمایی رویدادهاست. در مقوله خبر که موضوع مورد بحث است تکنیک­های نگارش، تاکتیک­های پوشش خبری، اقناع و تبلیغ و نیز تصویرسازی به کار گرفته می­شوند تا اسطوره خبری مدنظر رسانه ها را بسازند و روایتی خاص از رویداد ارائه دهند تا رویکرد کلان خود را نسبت به جهان در مخاطب نهادینه کنند. اما نمی­توان فراموش کرد که مخاطب، منفعل نیست و با تلویزیون مواجه است که امتیازات زیادی در مقوله خبر نسبت به سایر رسانه ها دارد، دست به گزینش و مقاومت نشانه شناختی می زند.

    کار این پژوهش اسطوره زدایی از کار خبری در رسانه تلویزیون در دو نگاه رقیب است. 

    1-3ضرورت و اهمیت پژوهش

    اکنون با شبکه­های ماهواره­ای روبرو هستیم که برنامه­های خود را از طریق دستگاه تلویزیون پخش می­کنند. ایران تنها کشوری است در دنیا که هنوز رویکرد خاصی را از میان رویکردهای چندگانه اتخاذ شده در مقابل ماهواره، اتخاذ نکرده­است و صرفاً در مقابل این جریان قوی ایستاده است. بر اساس آمار ارائه شده توسط سید رضا صالحی در همایش «بررسی اهداف پیدا و پنهان شبکه­های فارسی زبان»، ارزیابی آماری از مصرف رسانه­ای مردم از شبکه­های تلویزیونی بین 21 تا 75 درصد بوده است که گرچه از نظر ایشان هیچ یک متقن نیست چراکه سنجش قابل اعتمادی به لحاظ روشی و از نظر خودسانسوری مخاطبان وجود ندارد اما همه حاکی از آن است که به عنوان یک رسانه گرچه به­طور غیر رسمی، رقیب هژمونی رسانه­ای در ایران مطرح است.

    محمد سلطانی فر طی آماری که در این همایش ارائه داد 90 ماهواره و 7 هزار شبکه تلویزیونی ماهواره­ای در جهان مشغول به فعالیت هستند که  بین 30 تا 35 ماهواره با 3000 تا 3500 شبکه در ایران قابل دریافت هستند. مجموعا 55 شبکه فارسی زبان در حال فعالیت هستند و چند شبکه فارسی زبان نظیر CNN فارسی  و یورونیوز فارسی در راه هستند. [9]

    بر اساس آماری که ­بنی­هاشمی در این نشست ارائه نمود میانگین تماشای شبکه­های فارسی زبان 5/2 ساعت در روز است که 48 درصد این زمان به به فیلم ها و سریال های ایرانی و 62 درصد به تماشای سایر برنامه­ها می­گذرد.[10]

    شاید دلیل استقبال مردم از ماهواره را بتوان چنین خلاصه کرد: ارزانی دستگاه( به دلیل عدم پیش بینی مالیات برای دارندگان دستگاه)، عدم پرداخت حق اشتراک برای شبکه ها (به دلیل استفاده قاچاقی از این سیستم در ایران)، پرداخت هزینه اندک و دستیابی به دنیای گسترده رسانه ای (که نتیجه دو عامل قبلی است) و نیز عدم ارضای نیازهای سرگرمی، خبری، آموزشی و ... توسط رسانه داخلی باشد.

    تنها واکنشی که رسانه ملی به اقبال مردم به رسانه­های خارجی نشان داده است اول سیاه نمایی و تبلیغات سیاه از شیوه خبررسانی شبکه هاست و بعد هزینه میلیاردی برای ایجاد استودیویی شبیه استودیو بی بی سی فارسی در مجموعه خبری ساعت 14.

    اکنون در این پژوهش برآنم تا جنبه­های تکنیکی و شیوه­های انتخاب، پردازش و گزارش اخبار، تصاویر و ... را بررسی نموده و با دستیابی به شیوه­های حاکم بر شکل دهی اخبار، خبر نویسی  و تکنیک­های اقناع و تبلیغ به­ کشف شیوه معناسازی­ها در  بازنمایی[11] رویدادها در دو شبکه دست یابم. اخبار شصت دقیقه بی­بی­سی و اخبار 20:30  هر دو ار جذاب­ترین بولتن­های دو شبکه هستند. لذا این دو بولتن برای تحلیل انتخاب شده­اند.

     

    1-4 اهداف پژوهش

    هدف اصلی: دستیابی به شیوه­های معناسازی در دو شبکه

    هدف فرعی: بررسی تکنیک­های ژورنالیستی، تاکتیک­های پوشش خبری و شیوه اقناع و تبلیغ

     

    1-5 سوألات کلیدی پژوهش

    با توجه به ادبیات و چارچوب نظری ، همچنین ماهیت اکتشافی این پژوهش، پرسش­هایی برای آن در نظر گرفته شده تا طی فرآیند تحقیق به آن­ها پاسخ داده شود :

     1-5-1 سوالات مرتبط با شیوه معناسازی:

    چه کسانی برجسته و چه کسانی به حاشیه رانده می‌شوند؟ چه اشخاص و رویدادهایی گزینش، عرضه، باز تولید و صورت‌بندی می‌شوند و چه مواردی به حاشیه رانده می‌شوند؟

    موارد تنش‌ها و رویدادهای مشترک و البته در موارد خاص دیگر چه تفاسیر مرجعی از واقعیات اجتماعی ارائه می‌شود؟

    چگونه از زبان از طریق فرایند توصیف، مفهوم‌سازی و جایگزین سازی در صورت‌بندی اجتماعی برای معناسازی بهره گرفته شده است؟

    چگونه در فرایند کلیشه‌سازی از طریق تقلیل دادن، ذاتی کردن، آشنا کردن و تثبیت تفاوت‌ها،‌ بهنجار و نکبت‌بار در نابرابری قدرت استفاده می‌شود و در چه مواردی کلیشه شکنی در رسانه اتفاق می‌افتد؟

    رسانه چگونه به بازنمایی واقعیات از طریق ارائه تصویر غلط [از طریق بی‌توجهی به حضور مؤثر گروه، پررنگ کردن حضور یک گروه]، نمایش محدود و ثابت و پایدار گروهی خاص و مشروعیت‌زدایی می‌پردازد؟

    چگونه رسانه از طریق عمل ضمنی نشانه‌ها به نظامی معنایی در بازنمایی واقعیات می‌رسد؟ و گاهی چگونه رویکرد ایدئولوژیک رسانه به جهان مشخص می‌شود و این که رسانه چگونه در برانگیختن معنا از نمادسازی بهره می‌گیرد؟

    1-5-2 سوالات مرتبط با تحلیل ژورنالیستی خبر:

    چه مدت زمانی به خبر اختصاص داده شده و از نظر تقدم و تاخر در کجای بولتن قرار دارد( ترتیب ارائه)؟

    از چه سبک نگارش، عناصر و ارزش­های خبری، تیتر و لید استفاده­شده­است؟

    نوع خبر چیست؟(نرم یا سخت خبر بودن، منبع، ژانر، جهت گیری و ...)

    ویژگی خبر و گزاره­های اصلی خبر چیست؟

    ویراستاری خبر چگونه است؟

    از چه تاکتیک­های پوشش خبری، چه تکنیک­های اقناع و تبلیغ، شیوه عملی تبلیغ و اصول ضد تبلیغ استفاده­کرده­است؟

    1-6 روش پژوهش

    در این پژوهش از دو روش تحلیل ژورنالیستی و نشانه‌ شناسی[12] بهره گرفته­شده­است زیرا متن مورد تحلیل شامل زبان شفاهی و تصویر خبری است­.

    1-6-1 تحلیل ژورنالیستی

    برای تحلیل متن خبر از تحلیل ژورنالیستی استفاده­شده­است که بر اساس آن تمام اجزای خبرتحلیل می­شود و به پرسش­ها پاسخ داده می­شود تا به اولویت­های رسانه در پردازش خبر در 4 بولتن مورد تحلیل برسیم. البته پردازش متن در کنار شیوه­های معناسازی به کمک پژوهشگر در تحلیل رویکرد کلان رسانه در بازنمایی خواهد­آمد.

     

    1-6-2 نشانه‌شناسی

    «نشانه­شناسی شکلی از ساختارگرایی است چون بحث می‌کند، که نمی‌توان جهان را در چارچوب خود شناخت، مگر از راه ساختارهای مفهومی و زبانی و فرهنگ­مان ...  برای ساختارگرا وظیفه عبارت است از کشف ساختارهای مفهومی که فرهنگ‌های مختلف از طریق آن به درک و فهم خود سازمان می‌دهد. (فیسک[13]، 1386، 169)

    از نظر فیسک تحلیل نشانه شناختی بر یک رشته روابط ساختاری تکیه می‌کند که پیام به چیزی دلالت می‌کند. (همان، 64)

    به طورکلی فرایند ارسال و دریافت نشانه به شکل زیر است:

     

    پیام

    رمزگان (وسیله انتقال)

    مرجع (موضوع یا چیزی که درباره (شی سخن گفته می‌شود)

    رسانه

    فرستنده

    رسانه

    گیرنده

     

     

     

     

     

    1

     

     

     

     

    (گیرو، 1383، 19)

    مدل شماره 1-1

    در این فراگرد 3 نکته مهم است:

    1- نشانه[14]: ... نشانه از ساخته‌های انسان است و تنها در چارچوبی که مردم از آن‌ها استفاده می‌کنند، فهمیده می‌شود.

    2- رمزها[15] یا نظام‌هایی که نشانه‌ها در آن سامان داده می‌شود. این مطالعه، شیوه‌هایی را که انواع رمزها بسط داده است تا نیازهای جامعه یا فرهنگ را برآورد یا مجراهای ارتباطی در دسترس برای انتقال­شان را به کار بگیرد،‌ شامل می‌شود.

    3- فرهنگی که این رمزها و نشانه‌ها درون آن عمل می‌کند. (فیسک، 1386، 64)

    نشانه محرکی ... است که تصویر ذهنی آن در ذهن ما با تصویر ذهنی محرکی دیگر تداعی می‌شود. کارکرد محرک نخست برانگیختن محرک دوم با هدف برقراری ارتباط است.» (گیرو، 1383، 39)

    «نشانه همواره با قصدی دائر بر انتقال معنا همراه است... این قصد می‌تواند کاملاً ناآگاهانه باشد.» (همان، 40)

    «همه نشانه‌ها دو جنبه دارد: یک دال و یک مدلول، به علاوه یک شیوه دلالت که همانا رابطه میان دال و مدول است.» (گیرو، 1383، 41)

    دال[16] تصویر نشانه است چنان که تصورش می‌کنیم؛ نشانه‌هایی بر کاغذ یا اصواتی در هوا؛ دال همان قدر فرآورده فرهنگی خاص است که مدلول.

    مدلول[17] مفهومی ذهنی است که دال به آن اشاره می‌کند. مفهوم ذهنی به طور گسترده‌ای برای همه اعضای فرهنگی واحد که به زبان واحد گفتگو می‌کنند مشترک است.

    طبق این الگو، مدلول­ها مفاهیمی ذهنی هستند که ما برای تقسیم واقعیت و طبقه‌بندی آن را به کار می‌بریم.

    مردم سازنده مدلول‌ها هستند، یعنی به وسیله فرهنگ یا خرده فرهنگی که به آن تعلق دارد تعیّن می‌یابد. آن‌ها پاره‌ای از نظام زبان شناختی یا نشانه شناختی‌اند که اعضای آن فرهنگ برای ارتباط با یکدیگر به کارش می‌گیرند. (فیسک، 1386، 72- 69)

    رابطه میان دال و مدلول قراردادی است و حاصل توافق کاربران است. این قرارداد مدارج و مراتبی دارد یعنی میزان قوت، فراگیری و محدودکنندگی آن می‌تواند کم یا زیاد باشد. نشانه تک معنا دقیق‌تر از نشانه چند معناست. دلالت صریح عینی، نشانه تصریحی و نشانه آگاهانه به ترتیب دقیق‌تر از دلالت ضمنی ذهنی، نشانه تلویحی و نشانه غیرآگاهانه است. با ابهام قرارداد، ارزش نشانه به تناسب کاربران گوناگون آن، تنوعات بیشتری به خود می‌بیند و هرچه قرارداد فراگیرتر و دقیق‌تر باشد، نشانه رمز پرداخته‌تر است. (گیرو، 1383، 43-41)

    معنا

    «فرهنگ‌های لغت دو تعریف از واژه معنا به دست می‌دهند: یکی «مفهومی که یک نشانه بیان‌گر آن است.» و دیگری «مفهومی که موضوع یک فکر می‌تواند به آن ارجاع دهد». معنا نوعی رابطه است، و این رابطه هر معنایی را در دل معنایی جدید می‌نهد.» (همان، 62، 63)

    «معنا[18] از راه رابطه یک نشانه با نشانه‌ دیگر بهتر وصف می‌شود تا رابطه آن نشانه با واقعیت بیرونی این رابطه نشانه با [نشانه‌های] دیگر نظام را سوسور ارزش می‌خواند. از نظر سوسور ارزش چیزی است که در وهله اول معنا را تعیین می‌کند... . معنا روندی فعال است. نشانه شناسان افعالی چون آفریدن[19]، تولید [20]و مذاکره[21] را در اشاره به این سه فرایند به کار می‌برند. (همان، 72)

    فرستنده هنگام ارسال پیام فراوانی فرمول‌بندی پیام خود در اختیار دارد، لذا گزینش [وچینش] نشانه‌ها، کنشی معنادار است که از آن تحت عنوان محورهای همنشینی و جانشینی یاد می‌شود. کار این دو، سازماندهی نشانه‌ها است.

    همنشینی[22]: «همنشینی پیامی است که نشانه‌های برگزیده در آن گرد آمده است.» (همان، 86)

    جانشینی[23]: «جانشینی رشته‌ای از نشانه‌هاست که یکی از آن‌ها باید برگزیده شود.» (همان،86)

     

    1-7جامعه آماری

    بولتن­های خبری 20:30 و شصت دقیقه در تاریخ­های18 تیر که تاریخ ویژه ای در تاریخ سیاسی ایران است و 9 مهر که زمان وقوع رویداد خاصی در ایران(کنفرانس فلسطین در تهران) است.

    * در این پژوهش هر واحد معنادار، یک خبر کامل از یک بولتن خبری فرض شده است.

     

    1-8 شیوه نمونه گیری و حجم نمونه

    از هر شبکه دو بولتن خبری ،که یک مورد درتاریخی که به لحاظ سیاسی ویژه است یعنی 18 تیر و دیگری در یک روز عادی که رویداد ویژه ای اتفاق افتاده است یعنی 9 مهر ، مورد تحلیل قرار خواهد گرفت.

     

    1-9 شیوه­های تجزیه و تحلیل داده ها

    در این پژوهش داده‌ها در سه سطح تحلیل می‌شوند:

    1- در سطح اول «واحد تحلیل» یعنی هر خبر، به لحاظ تکنیک‌های خبری و فنون اقناعی و تبلیغی مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهند گرفت تا یک نمای کلی، هرچند غیرقابل تعمیم از اخبار دو شبکه بدست آید. مثلاً استفاده زیاد از یک ارزش خبری یا عنصر خبری، رویکرد کلی خبر نویسی را مشخص می‌کند و این­که آیا اصولاً تکنیک‌ها منطبق با اصول آکادمیک است یا خیر؟ جنبه دومی است که در این مرحله پاسخ داده می‌شود. نتایج این سطح در سطح دوم و سوم مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

    2- در سطح دوم متن در دو حوزه زبان شفاهی و تصویر مورد تحلیل نشانه شناختی قرار خواهد گرفت و با توجه به اطلاعات مرحله اول، رمزها، رمزگشایی خواهد شد.

    3-در سطح سوم با توجه به یافته‌ها به روش­های معنا سازی­های حاکم در دو رسانه خواهیم رسید.

    در مراحل اول و دوم اخبار تک به تک بررسی خواهند شد امّا در مرحله سوم کل اخبار تحلیل شده، یک جا مورد تحلیل قرار­خواهند گرفت.

     

     

    [1].Fritz Machlup

    [2]http://www.asriran.com/fa/pages/?cid=57758

    [3] . Marcel danesi

    [4].Text

    [5] .News

    [6] . Keith selby & Ron Cowdery

    [7] . Boomerang Effect

    [8] .Context

    [9].http://www.reporter.ir/archives/89/3/006363.php

    [10].http://www.reporter.ir/archives/89/3/006363.php

    [11] . Representation

    [12] .Semiology

    [13] . John Fiske

    [14] .Sign

    [15] .Code

    [16] . Denote

    [17] .Connote

    [18] .Meaning

    [19] .creat

    [20] .generate

    [21] .negotaite

    [22].Syntagmatic

    [23] . Paradigms

    Abstract

    This study aims to investigate the way that rival media address the news of the day – 9 July when political history of opposition events started and 1 October which is the date of holding Palestine conference with the attendance of Islamic countries under title of Islamic revolution ideals and Islamic world. This work is going to investigate the “difference” of “representation” of events by analyzing news process method, investigate news goalkeeping and narration, advertisement persuasion and news coverage methods and meaning of them, and finally the way of meaning-creation from events in 2 rival media. This was possible by help of issues derived from representation theory; totally, this process leads to the codes that made the finding of the research. It should be noted that the findings of the research are limited to 4 bulletins and are not expandable.

  • فهرست:

     

    فهرست مطالب

     

    فصل اول: کلیات پژوهش

    مقدمه. 2

     بیان مسئله. 2

     ضرورت و اهمیت پژوهش.. 5

     اهداف پژوهش.. 6

     سوألات کلیدی پژوهش.. 7

     روش پژوهش.. 8

    جامعه آماری.. 10

     شیوه نمونه گیری و حجم نمونه. 11

    شیوه های تجزیه و تحلیل داده ها 11

     پیشینه پژوهش.. 11

     

    فصل دوم: چارچوب نظری و ادبیات پژوهش

     مقدمه. 16

     نظریه‌های مرتبط با پیام (اخبار) 16

    کلیاتی درباره دو شبکه. 19

     نظریاتی درباره تلویزیون. 20

    جامعه شناسی اخبار. 25

    نظریه بازنمایی 28

    فصل سوم: روش پژوهش

     مقدمه. 39

     نشانه شناسی. 40

    تحلیل ژورنالیستی. 46

    عناصر متن رسانه ای.. 53

    تحلیل متن تصویری.. 53

    تاکتیک های پوشش خبری.. 57

    اقناع و تبلیغ. 73

    روش انجام پروژه 78

    تحلیل. 80

    روایی و پایایی. 81

     

    فصل چهارم

    تحلیل بولتن ها 86

    تحلیل 20:30. 86

    تحلیل شصت دقیقه. 96

    ساختار کلی بولتن ها 99

    تحلیل عناصر متن رسانه ای.. 104

    بررسی دروازه بانی خبری.. 106

    فصل پنجم

    تحلیل ژورنالیستی. 116

    شیوه معناسازی.. 124

    منابع. 129

    پیوست.............................................................................................................................................................................133

    منبع:

     

    منابع

    منابع فارسی

    استوری،جان(1386)، مطالعات فرهنگی درباره فرهنگ عامه، مترجم :حسین پاینده، چاپ اول، تهران: نشر آگه

    اینگلیس،فرد(1377)، نظریه رسانه ها، مترجم :محمودحقیقت کاشانی، چاپ اول، تهران: انتشارات مرکز تحقیقات،مطالعات و ستجش برنامه ای صدا وسیما

    بدیعی، نعیم، قندی، حسین(1383)، روزنامه نگاری نوین، چاپ چهارم، تهران: انتشارات دانشکده علامه طباطبایی.

    پستمن، نیل(1373)، زندگی در عیش،مردن در خوشی، ترجمه صادق طباطبایی، تهران: سروش.

    دالگرن، پیتر(1386)، تلویزیون و گستره عمومی، ترجمه مهدی شفقتی، چاپ اول، تهران: سروش و مرکز مطالعات، تحقیقات و سنجش برنامه ای صداوسیما.

    دانسی، مارسل(1387)، نشانه شناسی رسانه ها، مترجم : گودرز میرانی و بهزاد دوران، چاپ اول، تهران: چاپار و آیینه نما.

    رفیع پور، فرامرز(1387)، تکنیک های خاص تحقیق در علوم اجتماعی، چاپ پنجم، تهران: شرکت سهامی انتشار.

    ری، وین(1388)، راهنمای بررسی اخبار تلویزیون، مترجم : سید رضا حسینی، چاپ اول، تهران: سروش.

    زارعیان، داوود(1382)، مبانی کلی ارتباطات جمعی، چاپ اول، تهران: کارگزار روابط عمومی.

    سلبی، کیت،کاودری، ژان(1380)، راهنمای بررسی تلویزیون، مترجم : علی عامری، چاپ اول، تهران: سروش.

    ساروخانی، باقر (1384)، جامعه‌شناسی ارتباطات،چاپ پانزدهم، تهران: اطلاعات.

    سلطانیفر، محمد، هاشمی،شهناز (1382)، پوشش خبری، تهران: سیمای شرق.

    سورین، ورنر، تانکارد، جیمز(1384)، نظریه های ارتباطات، مترجم: علیرضا دهقان، چاپ دوم، تهران: دانشگاه تهران.

    سولیوان، تام و دیگران(1385)، مفاهیم کلیدی ارتباطات، مترجم : میرحسین رئیس زاده، چاپ اول، تهران: فصل نو.

    عباسی، حجت الله، (1388)، خبر تلویزیونی، چاپ اول، تهران: انتشارات دانشکده صداوسیما.

    فیسک، جان(1386)، درآمدی بر مطالعات ارتباطی، مترجم : مهدی غبرایی، چاپ اول، تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه ها.

    کاظمی، عباس، (1387)، مطالعات فرهنگی، مصرف فرهنگی و زندگی روزمره در ایران، چاپ اول، تهران: انتشارات جهاددانشگاهی واحد تهران.

    گیرو، پی یر(1383)، نشانه شناسی، مترجم : محمدنبوی، چاپ دوم، تهران: آگه.

    لیندلوف، تامس، تیلور، برایان، (1388)روش های تحقیق کیفی در ارتباطات، مترجم: عبدالله گیویان، چاپ اول: تهران: انتشارات همشهری.

    محمدی، مسعود، (1389)، ارزیابی و تحلیل عملیات رسانه ای غرب علیه جهموری اسلامی؛ جلد دوم مروری بر بی بی سی ، چاپ اول، تهران: معاونت امور مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

    معتمدنژاد، کاظم، ابوالقاسم مصنفی(1382)، روزنامه نگاری، چاپ چهارم، تهران: انتشارات دانشکده علامه طباطبایی.

    مهدی زاده، محمد، (1387)، رسانه ها و بازنمایی، چاپ اول، تهران: دفتر مطالعات و توسعه رسانه ها.

    وبستر، فرانک (1383)،نظریه های جامعه اطلاعاتی، ترجمه اسماعیل قدیمی، چاپ دوم، تهران: قصیده سرا.

    منابع لاتین

    Lacey,Nick(1998),Image and representation; Key concept in in media studies; st martins press

    مقالات فارسی

    کوثری،مسعود (1387)، روش های پژوهش های کیفی در ارتباطات، رسانه، شماره 73، بهار87، صص56-31

    کوثری،مسعود (1384)،پاسخ های مسعود کوثری به پرسش های جامعه شناسی هنر،بیناب،شماره 8،مرداد 84،صص78-85)

    معتمد نژاد، کاظم (1387)، مبانی و اصول تبلیغات سیاسی، رسانه، شماره 75، پاییز 87،صص114-79

    پایان نامه

    بررسی معیارهای گزینش اخبار: مقایسه نحوه اخبار افغانستان در رادیو دری جمهوری اسلامی ایران و رادیو بی­بی سی انگلیس،علی یاور اکبری، 1383

    ساختار و شیوه انعکاس اخبار سیاسی، تحلیل محتوای اخبار ساعت 21 شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی ایران، غلامرضا محمدی مهر،1377

    پژوهشی پیرامون اخبار تلویزیون، داوود اسماعیلی،1358-1359

    سایت ها

     

    http://www.asriran.com/fa/pages/?cid=57758

    تاریخ انتشار: ۰۴آذر ۱۳۸۷

    http://www.reporter.ir/archives/89/3/006363.php

    http://www.reporter.ir/archives/89/3/006363.php

    http://www.reporter.ir/archives/89/3/006363.php

    http://fazlee.persianblog.ir/post/137

    http://fazlee.persianblog.ir/post/137

    سیروس نجف آبادی،مرضیه

    http://www.pajoohe.com/fa/index.php?Page=definition&UID=40031


موضوع پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, نمونه پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, جستجوی پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, فایل Word پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, دانلود پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, فایل PDF پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, تحقیق در مورد پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, مقاله در مورد پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, پروژه در مورد پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, پروپوزال در مورد پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, تز دکترا در مورد پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, تحقیقات دانشجویی درباره پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, مقالات دانشجویی درباره پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, پروژه درباره پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, گزارش سمینار در مورد پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, پروژه دانشجویی در مورد پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, تحقیق دانش آموزی در مورد پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, مقاله دانش آموزی در مورد پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی, رساله دکترا در مورد پایان نامه بررسی کیفی تطبیقی اخبار 2030 سیمای جمهوری اسلامی ایران و برنامه خبری شصت¬دقیقه بی¬بی¬سی فارسی

پایان نامه کارشناسی ارشد MA رشته علوم ارتباطات اجتماعی چکیده: این پژوهش با هدف بررسی نرخ نگرش نسبت به زنان در سریال‌های تلویزیونی انجام شده است و به بررسی حجم حضور زنان در سریال‌های تلویزیونی، گفتمان جنسیتی ارایه‌شده در سطح فردی، ساختاری و نمادین و نرخ مناسبات جنسیتی کلامی و غیرکلامی در بین کنشگران زن و مرد در سریال های تلویزیونی پرداخته است. این پژوهش به صورت میدانی و با روش ...

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد "M.A" گرایش :علوم ارتباطات اجتماعی چکیده: دیپلماسی عمومی به دلیل افزایش نقش بازیگران متعدد در تعاملات بین المللی نسبت به دیپلماسی کلاسیک و سنتی جایگاه ویژه ای در نظام بین الملل یافته است . توسعه فنآوری نوین اطلاعات ابزار دیپلماسی کلاسیک را که بر مبنای قدرت سخت بود تغییر داده و گستره جدیدی بنام سیاست هوشمند که از عناصر فرهنگی ،رسانه ای ، ...

پایان نامه کارشناسی ارشد رشته علوم ارتباطات اجتماعی چکیده در عصر حاضر که ارتباطات مبتنی بر اطلاعات مرزهای جغرافیایی را درنوردیده و تحولاتی شگرف را در عرصه جهانی رقم زده است, رسانه در مقام ابزاری مفید می تواند به انسان قرن بیست و یک کمک کند تا با استفاده از آخرین دستاوردهای علمی به زندگی دلخواه, آرمانی و پربار دست یابد; ضمن آن که اگر ابزار مزبور به اشتباه و یا همراه با سوء نیت به ...

پایان نامه تحصیلی مقطع کارشناسی ارشد رشته ارتباط تصویری فصل اول مقدمه بشر از ابتدای تکامل تا به امروزه فراز و نشیب های فراوانی را در جهت پیمودن مسیر پیشرفت و دستیابی به زندگی بهتر از پیش چشم خود گذرانیده است. یکی از این چالش ها نیاز به ارتباط و ثبت تفکرات خود برای انتقال به دیگران بوده است. نبود ابزارهای کارآمد و فقدان زبان مشترک ، در این راه موانع اصلی وی در نیل به هدف به شمار ...

جهت دریافت درجه­ی کارشناسی ارشد در رشته­ ی روان­شناسی شناختی چکیده هدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه­ی برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کلمات به کاربرده شده در عناوین مشترک تارنماهای فارسی زبان داخل و خارج از کشور و تعیین رابطه­ی آن با برانگیختگی، خوشایندی و غلبه­ی کل عنوان خبر و ارزیابی خبرگزاری­های داخلی و خارجی صورت گرفت. روش مطالعه: این مطالعه به روش پیمایشی انجام شد. 6 خبر گزاری ...

پایان نامه تحصیلی جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد (M-A) رشته: جغرافیای سیاسی چکیده جنگ نرم از لحاظ بررسی های علمی، مفهومی نوین و از جنبه تاریخی، مفهومی بسیار کهن است. این مفهوم در دنیا باواژه قدرت نرم شناخته می شود. جنگ نرم در مفهوم نوین آن با ویژگی هایی از جمله نرم افزار گرایی،ذهنیت سازی، تهی سازی از درون، تغییر هویت فرهنگی، تغییر الگوهای رفتاری، همراه با الگوسازی رفتاری، ایجاد ...

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد ( M.A ) گرایش: مترجمی مقدمه جامعه ارتباطات و اطلاع رسانی، سراب افسونگر دهه های آخر قرن بیستم، از این پس همچون عملی انجام شده است. تیموتی لیری در کتاب خود با عنوان فنون آشفتگی[1] پیش بینی کرده بود که قرن بیست و یکم در سیطرۀ فرهنگی نوین در مقیاس جهانی خواهد بود که در آن موجودات قادرند با سرعت نور ارتباط برقرار کنند. امروزه این پیشگویی به ...

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد (M.A ) مدیریت بازرگانی - بازرگانی داخلی چکیده: امروزه با توجه به پیشرفت های فراگیر و صنعتی شدن جوامع و نیز نزدیک شدن خدمات و امکانات سازمان ها به یکدیگر، خلا فقدان تبلیغات موثر و کارآمد که باعث جلب توجه هرچه بیشتر مشتریان جدید و حفظ مشتریان قبلی شود، لازم و ضروری به نظر می رسد. بانک ها نیز مانند موسسات دیگر از این امر مستثنی نیستند. یکی ...

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد چکیده در کشورهای در حال توسعه، مانند ایران، مسائل زیست محیطی بیش از آنکه جنبه ی فنی داشته باشد دارای جنبه های اجتماعی – فرهنگی می باشد. بنابراین هدف اصلی حفاظت محیط زیست در رابطه با محیط اجتماعی، افزایش آگاهی های زیست محیطی در سطح جامعه و تغییر در بینش اجتماعی و تقویت فرهنگ زیست محیطی می باشد.در این میان، رسانه ها نقش به سزایی در ایجاد ...

پایان نامه دوره کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی چکیده: گونه­ های ادبی همواره در خود ظرفیت تغییر، ترکیب و پیدایی گونه­های تازه را دارند. یکی از این گونه­ها «خاطره-داستان» است. خاطره­ نویسی، در مطالعات متأخر روایت­شناسی مورد توجه و بررسی واقع شده است که حاصل رویکرد نوین انسان به خود و جایگاهش در نظام هستی است. خاطره، اموری را گویند که بر شخص گذشته است و آثاری از آن در ذهن مانده ...

ثبت سفارش