چکیده
فصل اول : کلیات تحقیق
1-1-مقدمه...............................................................................................................................3
1-2-بیان مسأله......................................................................................................................َ. 4
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق..............................................................................................5
1-4- اهداف ...........................................................................................................................7
1-5-سئوالات وفرضیه ها........................................................................................................9
1-5-1- سؤالات تحقیق.....................................................................................................9
1-5-2-فرضیههای تحقیق..................................................................................................9
1-6-مفاهیم.............................................................................................................................9
1-6-1-تعریف پیری..........................................................................................................9
1-6-2-سن پیری..............................................................................................................10
1-6-3-فرهنگ پیری.........................................................................................................11
1-6-4-مفهوم سالمندی.....................................................................................................12
1-6-5-سن سالمندی........................................................................................................12
1-6-6-مفهوم سرپناه.........................................................................................................12
1-6-7-آسایشگاه..............................................................................................................12
1-6-8-آسایشگاه سالمندان...............................................................................................13
1-6-9-آسایشگاه معلولین جسمی....................................................................................13
1-6-10-آسایشگاه روانی.................................................................................................13
فصل دوم: مروری بر ادبیات تحقیق و پیشینه تحقیق
2-1- رضایتمندی ................................................................................................................15
2-1-1-مفهوم رضایتمندی ..............................................................................................15
2-1-2-رضایتمندی سکونتی............................................................................................15
2-1-3-رویکرد سنجش میزان رضایتمندی سکونتی........................................................16
2-1-4-عوامل و متغیرهای تاثیر گذار بر رضایتمندی سکونتی........................................18
2-1-4-1-رضایت از کیفیت بخش ها و عوامل فیزیکی.............................................18
2-1-4-2-تاثیرات شخصی و رضایت........................................................................19
2-1-4-3-تاثیرات اجتماعی و رضایت.......................................................................19
2-1-4-4-تأثیرات فرهنگی و رضایت........................................................................19
2-1-4-5-تاثیر طبیعت بر رضایت..............................................................................20
2-2- سرای سالمندان..........................................................................................................21
2-2-1-پیدایش و تجربه سراهای سالمندان در جهان.....................................................21
2-2-2-پیدایش سراهای سالمندان در ایران....................................................................23
2-2-3-انواع سرای سالمندان در ایران............................................................................24
2-3-مخاطب شناسی............................................................................................. ............26
2-3-1-دیدگاه عمومی از پیری......................................................................................26
2-3-2-دیدگاه سالمند موفق(بیلتز 1990) .....................................................................27
2-3-3-نظریات مرتبط با سالمندان................................................................................28
2-3-3-1- نظریه مک کئون......................................................................................28
2-3-3-2- نظریه استرهلر.........................................................................................28
2-3-3-3-نظریه آشوف............................................................................................29
2-3-3-4- نظریه کولاژن..........................................................................................29
2-3-3-5- نظریه اسکلروز.......................................................................................29
2-3-3-6- نظریه تاثیر عوامل محیطی در پیدایش مکانیزم پیری..............................29
2-3-4-بیماری های روانی سالمندان و و رکود فعالیت های ذهنی..............................29
2-3-4-1-دلیریوم یا روان‌آشفتگی ..........................................................................30
2-3-4-2-دمانس ....................................................................................................30
2-3-4-3-آلزایمر.....................................................................................................30
2-3-4-4-اختلالات افسردگی در سالمندان.............................................................30
2-3-5-اختلالات جسمی در سالمندان........................................................................31
2-3-5-1-اختلالات خواب.....................................................................................31
2-3-5-2-اختلال بینایی و کاهش اطمینان ..............................................................31
2-3-5-3-اختلال شنوایی و بویایی.........................................................................32
2-3-6 -تحولات روحی در سالمندان.........................................................................32
2-3-6-1-سلامت عاطفی .....................................................................................33
2-3-6-2-نشانه هایی از خویشتن، هویت در آینده ..............................................33
2-3-6-3-احساس تنهایی .....................................................................................33
2-3- 7- عوامل موثر بر رضایتمندی سالمندان ..........................................................33
2-3-7-1-نحوه گذران اوقات فراغت و رضایت از آن...........................................33
2-3-7-2-ارتباط سبک زندگی مطلوب و رضایت از زندگی.................................34
2-3-7-3-ارتباط معنویت در دوران سالمندی و رضایت از زندگی........................35
2-3-7-4-ارتباط مشارکت در اجتماع و رضایت از زندگی....................................35
2-3-7-5-ارتباط موسیقی بر افزایش رضایت.........................................................35
2-3-7-6-ارتباط خودکارآمدی و رضایتمندی........................................................36
2-3-7-7-آفرینش رویدادهای مثبت با محیط جهت رضایتمندی سالمندان............37
2-3-8-نارضایتی شناختی سالمندان در محیط ............................................................38
2-3-8-1-آشنایی محیط .........................................................................................38
2-3-8-2-حفظ تمرکز در محیط ............................................................................39
2-3-8-3-مسیریابی.................................................................................................39
2-3-9-مشخصات فضایی مطلوب در جهت رضایتمندی و سلامت سالمندان..........40
2-3-9-1- بخش ها و تجهیزات ضروری در سرای سالمندان ...............................40
2-3-9-2-آسایش حرارتی و برودتی سالمندان.......................................................41
2-3-9-3-نورپردازی مناسب جهت ارتقای عملکرد بینایی در سالمندان.................43
2-3-9-4-فضای سبز............................................................................................45
2-3-10-مشخصات بصری و روانی مطلوب محیط برای رضایت سالمندان.............46
2-3-10-1-راه یابی و دسترسی............................................................................46
2-3-10-2-ایمنی و امنیت ...................................................................................46
2-3-10-3-آسایش ..............................................................................................46
2-3-10-4-پویایی و جذابیت...............................................................................47
2-3-10-5-هم آوایی با طبیعت............................................................................47
2-3-10-6-رمز گرایی و ابهام...............................................................................47
2-3-10-7-هویت ................................................................................................48
2-3-10-8-آزادی .................................................................................................48
2-3-10-9-رویداد پذیری......................................................................................48
2-3-10-10-بوم گرایی..........................................................................................49
2-3-10-11-وحدت..............................................................................................49
2-3-10-12-نظم....................................................................................... ...........49
2-3-10-13-خاطره ذهنی....................................................................... .............49
2-4-تحقیقات انجام گرفته............................................................................... .............50
2-5-مصادیق خانه سالمندان در جهان........................................................... ...............51
2-5-1-تسهیلات جشنواره شهر خورشید.................................................... .............51
2-5-2-طراحی خانه سالمندان در چارلتون ماساچوست............................... ..........54
2-5-2-1-آنالیز سایت پلان.............................................................. ...................55
2-5-2-2- پلان های ساختمان.......................................................... ..................58
2-5-2-3-معرفی فضاها....................................................................... ................58
2-5-3- خانه سالمندان کانادا..................................................................... .............59
2-5-4- کریک ویو هوس........................................................................ ................60
2-5-5- خانه سبز........................................................................................ .............61
2-5-6- مقایسه کلی مصادیق...................................................................... .............62
2-5-6-1- سایت پلان های خانه سالمندان........................................... .............62
2-5-6-2- پلان و چیدمان سوئیت ها در خانه سالمندان......................... ...........63
2-5-6-3- پلان سوئیت ها در نمونه های کار شده.................................. ...........64
فصل سوم: روش شناسی تحقیق
3-1- مقدمه..................................................................................................... ..............66
3-2 – روش تحقیق.............................................................................................. ........66
3-3 – مراحل انجام تحقیق............................................................................... ............67
3-4 – جامعه آماری .................................................................................... ................68
3-5 –نمونه آماری .............................................................................................. ........69
3-6 – ابزار جمع آوری اطلاعات.................................................................... ............69
3-7- مشخصات پرسشنامه.............................................................................. ...........70
3-7-1-مشخصات سؤال‌های پرسشنامه بر اساس فرضیه های تحقیق...... ............70
3–8 - روایی و پایایی پرسشنامه..................................................................... ..........70
3-8-1- روایی............................................................................................... .......70
3-8-2 –اعتبار یا پایایی............................................................................. ...........71
3-9 – روش تجزیه و تحلیل اطلاعات .....................................................................71
3-10- تعریف متغیرها.................................................................................... ..........71
3-11-استفاده از استانداردهای طراحی.............................................................. .......73
3-11-1-استاندارد درها............................................................................... ........73
3-11-2-راه پله و سطوح شیب دار............................................................. ........74
3-11-3-میله‌های دستگرد........................................................................ ...........76
3-11-4-حمام و دستشویی.................................................................... .............76
3-11-5-استاندارد حمام برای سالمندانی که نیاز به کمک دیگران دارند.. ..........77
3-11-6-پنجره ها...................................................................................... .........77
3-11-7-آسانسورها............................................................................... .............78
3-11-8-دسترسی ها................................................................................ ..........79
3-11-9-تابلوها .......................................................................................... .......79
3-11-10-راهروها و گذرگاه ها............................................................... ..........79
3-11-11-آشپزخانه و غذاخوری ها......................................................... .........80
3-11-12-استاندارد تراس ها و فضای سبز.............................................. .........81
3-11-13-روشنایی................................................................................. ...........81
3-11-14-فضاهای تجمع...................................................................... ..........82
3-11-15-اتاق های خواب.................................................................... ..........82
3-11-16-اتاق کارکنان و مدیران............................................................ .........82
3-11-17-اتاق درمان............................................................................... ........83
3-11-18-ورودی ها.................................................................................... ....83
3-11-19-راه یابی در خانه سالمندان برای مبتلایان به آلزایمر.................. .......84
3-11-20-طراحی محیط های عمومی برای سالمندان............................... .......85
3-11-20-1-مسیر های عابر پیاده سالمندان در محیط......................... ........85
3-11-20-2-پارکینگ ها...................................................................... ........86
3-11-20-3-شیب ها........................................................................ ...........87
3-11-20-4-سرویس های بهداشتی عمومی.......................................... ......87
3-12-فضاهای فیزیکی اماکن مراقبت شبانه روزی از سالمندان...................... .....88
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل اطلاعات
4-1- مقدمه..................................................................................................... ......92
4-2-تاریخچه ایلام......................................................................................... .......92
4-2-1-نگاهی به پیشینه تاریخی فرهنگی ایلام.............................................. ...92
4-2-2-تاریخچه پیدایش و رشد شهر ایلام............................................ ..........92
4-3- موقعیت جغرافیایی............................................................................ ..........93
4-3-1-موقعیت جغرافیایی استان ایلام..................................................... .......93
4-3-2-موقعیت جغرافیایی شهر ایلام.................................................... .........94
4-3-3-ویژگی های اقلیمی ................................................................ ...........95
4-3-4-شرایط آب و هوایی............................................................. ...............95
4-3-5-بارندگی.................................................................................... ..........97
4-3-6-تابش آفتاب......................................................................... ...............98
4-3-7-وزش باد................................................................................. ............99
4-4-جمعیت شناسی سالمندان .............................................................. ............99
4-5- تجزیه وتحلیل اطلاعات توصیفی پرسشنامه................................... ..........100
4-6-بررسی اطلاعات غیر طیفی پرسشنامه............................................... .........104
4-7-آزمون فرضیات................................................................................ .........107
فصل پنجم :نتیجه گیری وپیشنهادات
5-1-مقدمه........................................................................................... .............113
5-2- نتایج حاصل از مطالعات کتابخانه ای........................................... ...........113
5-3- نتایج حاصل از تحلیل پرسشنامه.................................................... .........114
5-4- تحلیل سایت.................................................................................. .........115
5-4-1-کاربری های اطراف سایت..................................................... .........115
5-4-2-دسترسی های اطراف سایت............................................... .............116
5-4-3-بررسی جهت بادهای غالب، نور مناسب و آلودگی صوتی.... .........117
5-4-4-دیدهای اطراف سایت............................................................. .......119
5-5- روند طراحی.................................................................................. ........120
منابع فارسی........................................................................................................127
منابع انگلیسی.....................................................................................................129