پایان نامه بررسی رابطه بین سلامت سازمانی با تعهد مدیران ( مطالعه موردی شرکت های تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر)

مدیریت دولتی

پایان‌نامه کارشناسی ارشد

چکیده

مدیریت منابع­ انسانی یکی از فرایند های مدیریتی و پشتیبانی[1]در همه سازمان های بزرگ، است. از این فرایند انتظار می­رود، مانند سایر فرایندهای مدیریتی و پشتیبانی، حمایتهای لازم را از برنامه­های استراتژیک به عمل آورده و از واحدهای صف پشتیبانی نماید. (ابوالعلایی و غفاری، 1385: 2)

یکی از عوامل دستیابی به اهداف استراتژیک سازمان، تعهد کارکنان نسبت به سازمان است. تعهد کارکنان به سازمان مولد دارایی­های نامشهود است، به تعبیری می­توان تعهد کارکنان را یک هدف (نه یک وسیله) هم تلقی کرد. (ابوالعلایی و غفاری، 1385 :79)

هنگامی هم که سازمان سالم باشد نیز کارکنان و مدیران حسی همانند وقتی که تعهد آنها بالا است را دارند. از طرفی سازمان سالم  فقط در کنار یک مدیریت و رهبری قوی، عاقلانه و شورانگیز به وجود می­آید. نقش مدیران در سلامت سازمانی زمانی بیشتر مشخص می­شود که معلوم شود آنها عاملان کلیدی برای ایجاد تغییر در سازمانها به­منظور حرکت دادن سازمان به سوی سلامت بیشتر باشند و به همین دلیل، در سالهای اخیر پویایی شگرفی برای فهم، شناسایی و بازسازی سازمانها صورت گرفته است (Kets, de varies, 2004).

از اهداف اساسی این تحقیق بررسی رابطه بین سلامت سازمانی و تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مهر شوشتر می­باشد. تجزیه و تحلیل داده­های آماری حاصل از نمونه آماری مدیران و کارشناسان شرکتهای تعاونی مهر شوشتر ، همبستگی معنادار و مثبت با ضریب همبستگی ، و عدد معنی­داری0.00 میان سلامت سازمانی و تعهد مدیران را نشان می­دهد که بیان کننده این موضوع است که از عوامل مهم و تاثیر­گذار بر تعهد مدیران،  سلامت سازمانی می­باشد و بایستی برای افزایش تعهد مدیران  نسبت به سازمان به آن توجه خاصی شود.

واژگان کلیدی:تعهد مدیران- سلامت سازمانی- مولفه­های سلامت سازمانی-مولفه­های تعهد مدیران

فصل اول 

کلیات تحقیق 

1-1-  مقدمه

مدیریت منابع­انسانی یکی از فرایندهای مدیریتی و پشتیبانی در همه سازمانهای بزرگ، است. از این فرایند انتظار می­رود، مانند سایر فرایندهای مدیریتی و پشتیبانی، حمایتهای لازم را از برنامه­های استراتژیک به عمل آورده و از واحدهای صف پشتیبانی نماید. (ابوالعلایی و غفاری، 1385: 2)

نقش پشتیبانی بدین معناست که همه تلاش­ها و اقداماتی که تحت مدیریت منابع انسانی است به نحوی طراحی و اجرا شوند که مستقیم یا غیر مستقیم به سازمان کمک کند تا به اهداف استراتژیک خود نایل شود.

یکی از عوامل دستیابی به اهداف استراتژیک سازمان، تعهد سازمانی است. تعهد سازمانی مولد دارایی­های نامشهود است، به تعبیری می­توان تعهد سازمانی را یک هدف (نه یک وسیله) هم تلقی کرد. سازمانی که سطوح بالاتری از تعهد را دارد در مقایسه با سازمانی که دارای سطوح پایین­تری از تعهد است، محل مناسب­تری برای کارکردن است، زیرا کارکنان بیشتر به هم کمک می­کنند، خوشحال­ترند، در زمان آمدن به سازمان هیجان، اشتیاق و تشریک مساعی بیشتری دارند. (ابوالعلایی و غفاری، 1385 :79)

هنگامی هم که سازمان سالم باشد نیز کارکنان و مدیران حسی همانند وقتی که تعهد آنها بالا است را دارند. از طرفی سازمان سالم  فقط در کنار یک مدیریت و رهبری قوی، عاقلانه و شورانگیز به وجود می­آید. نقش مدیران در سلامت سازمانی زمانی بیشتر مشخص می­شود که معلوم شود آنها عاملان کلیدی برای ایجاد تغییر در سازمانها به­منظور حرکت دادن سازمان به سوی سلامت بیشتر باشند و به همین دلیل، در سالهای اخیر پویایی شگرفی برای فهم، شناسایی و بازسازی سازمانها صورت گرفته است (Kets, de varies, 2004).

این پژوهش در تلاش است که آیا رابطه معناداری بین سلامت سازمانی و تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مهر شوشتر وجود دارد یا خیر؟

1-2-  بیان مساله

امروزه سازمان ها شاهد تغییرات سریع و غیر قابل پیش بینی زیادی در محیط پیرامون خود هستند. محیطی که در آن، رقابت فزاینده جهانی، توسعه و گسترش فناوری اطلاعات و تغییرات در ویژگی های جمعیت شناختی نیروی انسانی و مشتریان در قلب تغییرات قرار دارند. از سوی دیگر، توسعه و رشد هر جامعه ای در گرو داشتن سازمان های سالم است. یک سازمان سالم جایی است که افراد دوست دارند در آن کار کنند و افتخار می کنند که بخشی از آن سازمان هستند. از نظر لایدن و کلینگل  (2000) سلامت سازمانی  مفهوم تقریباً تازه ای است و شامل توانایی سازمان برای انجام وظایف خود به طور مؤثر در راستای رشد و بهبود سازمانی است. یک سازمان سالم جایی است که افراد می خواهند در آنجا بمانند و کار کنند و خود افرادی سودمند و مؤثر باشند. از طریق سلامت سازمانی می توان استعدادهای اعضا ر ا شناسایی کرد تا با استفاده از آنها، اهداف سازمانی به شکل مطلوبی تحقق پیدا کنند (مظلومی، شاه طالبی، 1389، 55).

     از سوی دیگر اهمیت عامل انسانی و نقش منحصر به فرد آن باعث شده تا این عامل به عنوان مهم ترین سرمایه سازمان ها به شمار رود و هر چه این سرمایه از کیفیت مطلوب و بالاتری برخوردار گردد، موفقیت، بقا و بهبود سازمان بیشتر خواهد شد. لذا باید در مورد بهبود کیفی نیروی انسانی سعی فراوان نمود، چرا که این اقدام هم به نفع سازمان است و هم به نفع افراد. اما تنها آموزش های تخصصی شامل این اقدام نمی گردد. بلکه بهبود نگرش ها و تعدیل ارزش های افراد را نیز شامل می شود، با توجه به این که هر چه اعضای سازمان، بیشتر ارزش های سازمان را بپذیرند و بیشتر خود را متعلق به سازمان بدانند و خود را ملزم به تلاش در راه نیل به اهداف آن بدانند، احتمال موفقیت سازمان بیشتر خواهد شد. یکی از مهم ترین نگرش ها در مورد این سرمایه عظیم، تعهد  سازمانی است (جعفری و دیگران، 1390، 43).

      تعهد، نوعی نگرش و احساس درونی فرد نسبت به سازمان، شغل یا گروه است که در قضاوت ها، عملکرد و وفاداری وی نسبت به سازمان تأثیر گذار است .بسته به ماهیت یک سازمان، میزان وفاداری آن در سرنوشت و بقایش تأثیر گذار است. دلایل زیادی وجود دارد که چرا سازمان ها باید تعهد سازمانی اعضای خود را افزایش دهند: اولاً تعهد سازمانی یک مفهوم نسبتاً جدید بوده و به طور کلی با وابستگی و رضایت شغلی متفاوت است. ثانیاً تحقیقات نشان داده که تعهد سازمانی با پیامدهایی از قبیل رضایت شغلی، حضور، عملکرد و تمایل به ترک خدمت رابطه دارد (امامی، 1390، 132).

       این ضرورت در تعاونی ها به عنوان بنگاه های اقتصادی - اجتماعی که در غالب کشورهای جهان اعم از پیشرفته و در حال توسعه نقشی اساسی در توسعه پایدار و تحقق عدالت اجتماعی ایفاء می نماید، بیش از پیش احساس می گردد. زیرا موفقیت این بنگاه ها زمینه ساز تحقق اهداف اجتماعی و اقتصادی کشور از جمله افزایش مشارکت های مردمی و دخالت مردم در انجام فعالیت های اقتصادی، توسعه عدالت اجتماعی و افزایش اشتغال خواهند بود. شرکت های تعاونی مسکن مهر نیز از این قاعده مستثنی نیستند. ولی آمارها حکایت از بی ثباتی، عدم شفافیت، نرخ بالای تغییرات، عدم توانایی در پاسخ گویی سریع به تغییرات، بهره وری کم و در کل بر دوش کشیدن سهم بسیار اندک از اقتصاد کشور علیرغم سهم سی و سه درصدی فرض شده برای این بخش دارد، که علل و عوامل مختلف در این امر سهیم می باشند. بر همین اساس این پژوهش با هدف بررسییکی از  موضوعات مهم یعنی سلامت سازمانی با تعهد مدیران در شرکت های تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر صورت گرفته(شهرستان شوشتر دارای بیش از 150 شرکت تعاونی مسکن  بصورت فعال ونیمه فعال می باشد وهریک از شرکت های تعاونی نیز تعداد 4 مدیربشرح  سه نفرعضو هیات مدیره و یک نفر مدیرعامل می باشد که در حال حاضردرحال ساخت وساز بالغ بر شش هزار واحدمسکونی می باشند ) و درپژوهش حاضر در پیپاسخ به این پرسش اساسی هستیم که آیا بین سلامت سازمانی با تعهد مدیران در شرکت های مذکور ارتباطی وجود دارد یا خیر؟

1-3-  اهمیت و ضرورت پژوهش

مفهوم سلامت سازمانی به ما اجازه می دهد تصویر بزرگی از سلامت سازمان داشته باشیم. در سازمانهای سالم کارمندان متعهد و وظیفه شناس هستند، روحیه و عملکرد بالایی دارند، کانال های ارتباطی باز و سودمند هستند. سازمان سالم جایی است که افراد دوست دارند به محل کارشان بیایند و به اینکه در این محل کار کنند، افتخار می کنند. اگر به سازمان سالم به عنوان سیستم نگاه کنیم درچنین حالتی سلامت سازمانی را نه در بهداشت و سلامت جسمانی و روانی کارکنان به صورت فردی و گروهی، بلکه در موجودیت و بقای خود سازمان جستجو می کنیم. افراد متعهد تر، به ارزشها و اهداف سازمان پای بند تر بوده و فعالانه در سازمان نقش آفرینی خواهند کرد و کمتر به ترک سازمان و یافتن فرصتهای شغلی جدید اقدام می کنند (خدایی، 1381، 47).

     سلامت سازمانی در تبیین یکی از متغیرهای مهم در زندگی سازمانییعنی تعهد نقش بسزایی را ایفا می نماید. پویایی های سازمان سالم نشان گر مبادله منصفانه بین سازمان و اعضای آن است. آن چنان که هوی، تارتر و کاتکمپ (2000) از بارنارد نقل می کنند، اعتبار سازمان ها بستگی به تمایل افراد به صرف انرژی و توان خویش در یک نظام همیاری دارد. تعهد شاخصی از تعادل میان رضایت کسب شده و فداکاری هزینه شده است (علاقه بند، 1378، 17).

     براساس جستجوی انجام شده، درایران تاکنون تحقیقی که رابطه دومتغیر سلامت سازمانی و تعهد مدیران را درسازمان هایی مانند شرکت های تعاونی مسکن مهر بررسی نماید،انجام نگرفته است. تحقیقات انجام شده درباره سلامت سازمانی،مفهوم سلامت سازمانی راتنهاومنحصربه مدارس مورد مطالعه قرارداده اند.

     باتوجه به اهمیت سلامت سازمانی و ارتباطات مالی آن در بالابردن میزان تعهدسازمانی کارکنان،محقق برآن شدتاپژوهشی دراین زمینه انجام دهد، این پژوهش علاوه برنگاهی دوباره به سلامت سازمانی واهمیت آن در شرکت های تعاونی مسکن مهر شهر شوشتر، به بررسی ارتباط آن با تعهد مدیران می پردازد تا از این رهگذر نتایجی که حاصل می شوند، برای دست اندر کاران شرکت مورد پژوهش مثمر ثمر باشد.

1-4-  اهداف تحقیق

هدف آرمانی:

ارائه راهکارهایی برای بهیود تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر

هدف اصلی:

بررسی رابطه بین سلامت سازمانی با تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر

اهداف ویژه:

بررسی رابطه بین یگانگی نهادی باتعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر

بررسی رابطه بین نفوذ مدیر با تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر

بررسی رابطه بین ملاحظه گری و تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر

بررسی رابطه بین ساخت دهی با تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر

بررسی رابطه بین پشتیبانی منابع با تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر

بررسی رابطه بین روحیه با تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر

بررسی رابطه بین تاکید علمی با تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر

1-5-  فرضیات تحقیق

فرضیه اصلی

بین سلامت سازمانی و تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر رابطه معناداری وجود دارد.

فرضیات اخص:

بین یگانگی نهادی و تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر رابطه معناداری وجود دارد.

بین نفوذ مدیر و تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر رابطه معناداری وجود دارد.

بین ملاحظه گری و تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر رابطه معناداری وجود دارد.

بین ساخت دهی و تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر رابطه معناداری وجود دارد.

بین پشتیبانی منابع و تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر رابطه معناداری وجود دارد.

بین روحیه و تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر رابطه معناداری وجود دارد.

بین تاکید علمی و تعهد مدیران در شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر رابطه معناداری وجود دارد.

1-6-  قلمرو تحقیق

1-6-1-  قلمرو مکانی تحقیق:

قلمرو مکانی تحقیق، شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر است.

1-6-2-  قلمرو زمانی

این پژوهش از دی ماه 1391 تا تیرماه 1392 می­باشد. گردآوری داده­ها در اردیبهشت 1392 انجام شده است.

1-6-3-  قلمرو موضوعی تحقیق:

سلامت سازمانی و تعهد سازمانی که در حوزه رفتار و منابع انسانی سازمان می­باشد.

1-7-  تعاریفعملیاتی

سلامت سازمانی: از نظر مایلز به وضعی فراتر از اثربخشی کوتاه مدت سازمانی دلالت داشته که به مجموعه ای ازخصایص نسبتاًپردوام اشاره می کند و عبارت است از دوام وبقا ی سازمان درمحیط خود، سازگاری باآن وارتقاوگسترش توانایی سازمان برای سازگاری بیشتر (جاهد، 1384، 16).

تعریف عملیاتی سلامت سازمانی: در این تحقیق، سلامت سازمانی از طریق امتیازی که به ابعاد آن -یگانگی نهادی، نفوذ مدیر، ملاحظه گری، ساخت دهی، پشتیبانی منابع، روحیه و تاکید علمی- داده می شود، مورد سنجش قرار می گیرد.

تعهد: به تمایل کارمند برای باقی ماندن به عنوان عضوی از شرکت گفته میشود (فیضی و دیگران، 1390، 53).

تعریف عملیاتی تعهد: در تحقیق حاضر این متغیر از طریق پاسخ هایی که افراد به ابعاد آن –عاطفی، مستمر و هنجاری- در پرسشنامه مربوط می دهند، سنجیده می شود.

یگانگی نهادی: عبارت است ازتوانایی سازمان برای تطابق بامحیط وسازش باروش هایی است که سلامت برنامه آموزشی راحفظ کندودربرابرتقاضای غیرمعقول مراجعان ومحیط درامان باشد (آهنچیان و منیدری، 1383، 45).

تعریف عملیاتی یگانگی نهادی: منظور توانایی شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر در تطابق با محیط خود به طریقی که انسجام و تمامیت برنامه های آموزشی خود را حفظ نماید و از طریق پاسخ هایی که افراد بدان می دهند، مورد سنجش قرار می گیرد.

نفوذ مدیر: فراگرد اثر گذاری بر افکار، رفتار یا عواطف افراد دیگر را نفوذ می نامند (رضائیان، 1390، 7)، به عبارتی دیگر نفوذمدیربه توانایی مدیردرتحت تأثیرقراردادن عملی فرادستان خوداشاره دارد.

تعریف عملیاتی نفوذ مدیر: در این تحقیق منظور از نفوذ، تأیثرگذاری مدیران بر رؤسا و افراد مافوق خود، ترغیب آنها برای توجه بیشتر به مسائل شرکت، مواجه نشدن با موانع اداری سلسله مراتبی و وابسته نشدن به مافوق می باشد.

ملاحظه گری: ملاحظه گری هم رفتاری است که مدیررادوست، حامی وهمکارکارکنان نشان می دهد. چنین مدیری به نتایج کارکنان توجه داردوپذیرای پیشنهادات آنها می باشد (Mehmat, 2007, 28).

تعریف عملیاتی ملاحظه گری: در این تحقیق منظور رفتار رهبری مدیران که باز، دوستانه، حمایتی و همکارانه می باشد و با پرسش های مورد نظر سنجیده می شود.

ساخت دهی: رفتاری است که مدیربه طورواضح انتظارات کار، استانداردهای عملکردورویه هاراصراحتاًتعیین می کندو به رفتاری ازمدیراشاره می کندکه وظیفه مدارو موفقیت مداراست (Ibid, 29).

تعریف عملیاتی ساخت دهی: در این تحقیق منظور رفتار مدیر در مشخص کردن روابط و مناسبات کاری با کارکنان می باشد.

Studying the relationship between Organizational health

and Commitment

Abstract

Human Resource management is one of administrative &supportive processes in all of the large organizations. From this process is explaining, such as other administrative& supportive processes, necessary to protections act from the strategic plans and the support from staff. One of factor achievement to goals of organization strategic is staff commitment. Staff commitment are producing intangible assets, to interpretation it can be objective no an instrument (Abolalai& Ghaffari, 1385: 79).

The one strategic goals of organization, employee commitment to the organization. Intangible assets are productive employees committed to interpret to be a commitment of the staff (not a device) will also be considered. (Human Resource management is one of administrative &supportive processes in all of the large organizations. From this process is explaining, such as other administrative& supportive processes, necessary to protections act from the strategic plans and the support from staff. One of factor achievement to goals of organization strategic is staff commitment. Staff commitment are producing intangible assets, to interpretation it can be objective no an instrument (Abolalai& Ghaffari, 1385: 79).Abvallayy and Ghaffari, 1385: 79) When employees and managers feel that the organization is healthy too high when they are committed. However, only the sound of a strong management and leadership, wise and lyrical come into existence .have been made (Kets, de varies, 2004). The main objective of this study was to investigate the relationship between health and organizational commitment of managers in cooperatives in Branch is sealed .commitment is an important and effective transition managers, organizational health and to increase managers' commitment to the organization, it should be of special interest.

Keywords: organizational health, managers' commitment, components of organizational health, components of commitment