پایان نامه تأثیر کاربرد اکسین و موقعیت قلمه بر ریشه‎زایی قلمه‎های ساقه چهار درختچه زینتی متداول در فضای سبز

فهرست:

چکیده....................................................................................................... 1

فصل اول: مقدمه

1-1- پیش‌گفتار............................................................................................. 3

1-2- قلمه و فواید تکثیر به وسیله آن.................................................................. 6

1-2-1- قلمه ریشه...................................................................................... 6

1-2-2- قلمه ساقه...................................................................................... 7

1-2-3- قلمه برگ........................................................................................ 7

1-2-4- قلمه جوانه برگ................................................................................ 8

1-3- عوامل موثر بر ریشه‎زایی قلمه‎ها.................................................................. 8

1-3-1- عوامل فیزیولوژیکی موثر بر ریشه‎زایی..................................................... 10

1-3-1-1- مواد قابل حمل............................................................................. 10

1-3-1-2- میزان اکسین............................................................................... 11

1-3-1-3- وجود برگ و جوانه.......................................................................... 11

1-3-1-4- میزان مواد غذایی موجود در گیاه......................................................... 12

1-3-1-5- مرحله رشد گیاه........................................................................... 12

1-3-1-6- محل ساقه روی گیاه....................................................................... 12

1-3-1-7- نوع بافت قلمه............................................................................. 13

1-3-1-8- زمان گرفتن قلمه........................................................................... 13

1-3-1-9- کربوهیدرات‎ها.............................................................................. 14

1-3-1-10- شرایط فیزیولوژیکی پایه مادری........................................................ 14

1-3-1-11- تاثیر آناتومی ساختمان قلمه بر ریشه‎زایی........................................... 15

1-3-1-12- تنظیم کننده‎های رشد گیاهی......................................................... 16

1-3-1-13- زمان تهیه قلمه در طول سال........................................................... 17

1-3-1-14- سن قلمه‎ها و نقش آن در ریشه‎زایی.................................................... 17

1-3-2- عوامل خارجی موثر بر ریشه‎زایی............................................................... 19

1-3-2-1- ایجاد زخم در انتهای قلمه................................................................ 19

1-3-2-2- هرس پایه‎های مادری قبل از تهیه قلمه.................................................. 20

1-3-2-3- شرایط محیطی جهت ریشه‎دار شدن قلمه‎ها......................................... 20

1-3-2-3-1- دما......................................................................................... 20

1-3-2-3-2- اتمسفر.................................................................................... 21

1-3-2-3-3- سیستم مه افشانی.................................................................... 21

1-3-2-3-4- محیط کشت............................................................................ 21

1-3-2-3-5- آب.......................................................................................... 22

1-3-2-3-6- نور......................................................................................... 23

1-3-2-3-7- تغذیه قلمه‎ها........................................................................... 24

1-3-2-3-8- ضد عفونی قلمه‎ها..................................................................... 24

1-3-2-3-9- مواد تنظیم کننده رشد گیاهی....................................................... 25

1-4- گونه‎های مورد استفاده در این پژوهش............................................................ 27

1-4-1- گل کاغذی..................................................................................... 27

1-4-2- شاه‎پسند درختی.............................................................................. 27

1-4-3- شیشه‎شور.................................................................................... 28

1-4-4- ختمی درختی.................................................................................. 28

1-5- اهداف پژوهش....................................................................................... 29

فصل دوم: مروری بر پژوهش‎های پیشین

2-1- پژوهش‎های صورت گرفته در ارتباط با ریشه‎زایی گونه‎های مورد بررسی..................... 31

2-2- استفاده از هورمون‎های رشد در بهبود ریشه‎زایی سایر گونه‎ها............................... 33

2-3- جمع‎بندی پژوهش‎های انجام شده در ارتباط با اثر هورمون‎های گیاهی بر افزایش ریشه‎زایی قلمه‎ها  40

فصل سوم: مواد و روش‎ها

3-1‌- محل و سال اجرای آزمایش......................................................................... 42

3-2- طرح آزمایشی و تیمار‌ها........................................................................... 42

3-2- نحوه‎ی اجرای آزمایش............................................................................... 43

3-2- اندازه‌گیری صفات مورد مطالعه.................................................................. 44

3-3- تجزیه آماری........................................................................................... 44

فصل چهارم: نتایج و بحث

4-1- اثرات موقعیت قلمه و غلظت هورمون ایندول بوتریک اسید بر ریشه‎زایی قلمه‎های شاه‎پسند      46

4-1-1- درصد ریشه‎زایی............................................................................... 46

4-1-2- تعداد ریشه.................................................................................... 50

4-1-3- طول متوسط ریشه.......................................................................... 52

4-1-4- طول بزرگترین جوانه.......................................................................... 54

4-1-5- وزن تر ریشه.................................................................................... 56

4-1-6- وزن خشک ریشه.............................................................................. 58

4-2- اثرات موقعیت قلمه و غلظت هورمون ایندول بوتریک اسید بر ریشه‎زایی قلمه‎های گل کاغذی     60

4-2-1- درصد ریشه‎زایی............................................................................... 60

4-2-2- تعداد ریشه.................................................................................... 64

4-2-3- طول ریشه..................................................................................... 66

4-2-4- طول بزرگترین جوانه.......................................................................... 68

4-2-5- وزن تر ریشه.................................................................................... 70

4-2-6- وزن خشک ریشه.............................................................................. 72

4-3- اثرات موقعیت قلمه و غلظت هورمون ایندول بوتریک اسید بر ریشه‎زایی قلمه‎های شیشه‎شور    74

4-3-1- درصد ریشه‎زایی............................................................................... 74

4-3-2- تعداد ریشه.................................................................................... 78

4-3-3- طول ریشه..................................................................................... 80

4-3-4- طول بزرگترین جوانه.......................................................................... 82

4-3-5- وزن تر ریشه.................................................................................... 84

4-3-6- وزن خشک ریشه.............................................................................. 86

4-4- اثرات موقعیت قلمه و غلظت هورمون ایندول بوتریک اسید بر ریشه‎زایی قلمه‎های ختمی درختی  88

4-4-1- درصد ریشه‎زایی............................................................................... 88

4-4-2- تعداد ریشه.................................................................................... 92

4-4-3- طول ریشه..................................................................................... 94

4-4-4- طول بزرگترین جوانه.......................................................................... 96

4-4-5- وزن تر ریشه.................................................................................... 98

4-4-6- وزن خشک ریشه............................................................................ 100

4-7- نتیجه‎گیری نهایی................................................................................ 102

4-8- پیشنهادات......................................................................................... 103

منابع

منابع فارسی............................................................................................. 105

منابع انگلیسی.......................................................................................... 107

چکیده انگلیسی........................................................................................ 114

منبع:

ابوطالبی ع.ح.، ع.ا. تفضلی. 1387. بررسی اثرات زمان قلمه قلمه گیری و اکسین در ریشه زایی قلمه های لیمو شیرین (Citrus limetta L.) دانشگاه جهرم.

ابوطالبی ع.ح.، ا. حسن پور. 1382. بررسی اثرات زمان گرفتن قلمه، محل قرار گرفتن قلمه روی شاخه و ترکیبات خاک در ارتباط با هورمون های اکسینی در ریشه زایی قلمه زیتون زرد رقم محلی. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه جهرم.

برزگر، ل.، ی. حمیداوغلی، ع. حاتم‌زاده و ع. حداد.1382. اثر ایندول ‌بوتیریک اسید (IBA) روی ریشه‎زایی قلمه‎های ژینکوبیلوبا. خلاصه مقالات سومین کنگره علوم باغبانی ایران. انتشارات سنا. تهران.

ثابتی، ح. 1381. جنگل‎ها، درختان و درختچه‎های ایران، انتشارات دانشگاه یزد، چاپ سوم، 876 صفحه.

حجازی، ا. و م. کفاشی صدقی. 1379. مبانی فیزیولوژی کاربرد مواد رشد گیاهی. ترجمه انتشارات دانشگاه تهران

حیات بخش، ع. 1381. بررسی اثر غلظت های مختلف هورمون IBA و نوع قلمه در ریشه زایی قلمه های آواکادوو با استفاده از سیستم مه پاش. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز.

حداد ، ع. 1379. اثر اکسین(IBA) و طول قلمه در ریشه زایی کاملیا. خلاصه مقالات دومین کنگره علوم باغبانی ایران. نشر آموزش کشاورزی ،‌ تهران.  

خوشخوی، م.، ب. شیبانی، ا. روحانی و ع. تفضلی. 1385. اصول باغبانی. چاپ چهاردهم انتشارات دانشگاه شیراز.

خوشخوی، م. 1383. گیاه افزایی ( ازذیاد نباتات ) مبانی روش ها، جلد دوم. انتشارات دانشگاه شیراز.

خوشخوی، م.، ب. شیبانی، ا. روحانی و ع.ا. تفضلی. 1385. اصول باغبانی. انتشارات دانشگاه شیراز. 596 صفحه.

خوشخوی، م. 1370. ازدیاد نباتات، مبانی و روش‎ها (چاپ دوم). انتشارات دانشگاه شیراز.

شیبانی، ح. 1384. باغبانی. انتشارات دانشگاه تهران.

عبادی، ع. 1369. بررسی تاثیر عوامل موثر بر ریشه‎زایی قلمه‎های سیب ایست مالینگ. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی دانشگاه تهران.

فتحی، ق و ب. اسماعیل‎پور. 1379. مواد و تنظیم کننده‎های رشد گیاهی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد. 147 صفحه.

فهیمی، ح. 1376. تنظیم کنندهد های رشد گیاهی. انتشارات دانشگاه تهران.

معلمی، ن و م. چهرازی. 1382. اثر هورمون اکسین بر ریشه‎زایی قلمه‎های برگدار و بدون برگ گل کاغذی (Bougainvillea spectabilis). خلاصه مقالات سومین کنگره علوم باغبانی ایران. انتشارات سنا، تهران.

معینی، ا و د، کهریزی. 1382. کشت بافت گیاهی ترجمه انتشارات سازمان بسیج دانشجویی.

هارتمن، اج.تی. و دی.ای. کستر. 1376. گیاه افزایی. مبانی و روش‎ها. ترجمه خوشخوی، م. جلد دوم. چاپ سوم. انتشارات دانشگاه شیراز. 432 صفحه.

منابع انگلیسی

Aguilar, L.C., S. Macias, A. Chagoya, A. Cardenas, P. Diaz and J.M. Cantu. 1993.    Antibaiabetic activity of trcomastans in rat. Figoterapia, 64(4): 304- 305

Al-Barazi, A. and W.W. Schwabe. 1982. Rooting softwood cuttings of adult Pistacia vera. J. Hort. Sci., 57:247-252.

Ali, M.S., S.A. Ibrahin, F. Ahmed and M.K. Pervez. 2005. Color versus bioactivity in the flowers of Bougainvillea spectabilis (Nyctaginaceae). Natural Product Research, 19(1):1-5.

Al-Saqri, F. and P.G. Alderson. 1996. Effect of IBA, cutting type and rooting media on rooting of Rosa centifolia. J. Hort. Sci., 71:729-737.

Arya, S., R. Tomar and O.P. Tokyt.1994. Effect of plant age and auxin treatment on rooting response in stem cuttings of Prosopis cineraria. J. Arid Environ., 27:99-103.

Arya. A. 2004. Tropical fruit pests and disease. Kalyani Publications, Ludhiana, India, 217 pp.

Baraskar, S.D., N.R. Bhat, V.S. Supe, P.N. Kale and G. Choudhari. 1990. Rooting in difficult-to-root. Bougainvillea cultivares. J. Maharashtra Agr. Univ., 15(2): 268-269.

Bhattacharjoe, S.K and M. Balakrisha. 1983. Propagation of Bouganivillea from stem cutting. Effect of growth regulators on rooting, media, leaf number, length and woodiness of cutting. Haryana J. Hort. Sci., 12: 7-12.

Bhattacharyee, S. and M. Balakrishna. 1995. Studies on rooting behavior of stem cutting of woody ornamental climbers South Ind. Hort., Pp: 112-114.

Blythe E.K., J.L. Sibley, K.M. Tilt and J.M. Ruter. 2007. Methods of auxin application in cutting propagation: a review of 70 years of scientific discovery and commercial practice. J. Environ. Hort., 25(3): 166-185.

Blythe, E.K., J.L. Sibley, J.M. Ruter and K.M. Tilt. 2004. Cutting propagation of foliage crops using a foliar application of auxin. Scientia Horticulturae, 103: 31-37.

Blythe, E.K., J.L. Sibley, J.M. Ruter and K.M. Tilt. 2004; Cutting propagation of foliage crops using a foliar application of auxin. Scientia Hort., 103: 31-37.

Bonaminoto, V.P. 1983. Comparison of IBA quick dips with talc for rooting cutting. Proceeding of the International Plant Propagation Society, 33: 565-568.

Cangi, R.S., Z. Boston and M. Yilmaz. 2001. The effect of different treatment on the rooting of hardwood cutting of Hayward Kiwi cultivar. OMUZF. Dergisi., 16: 35-37.

Chaturvedi, A., K. Sharma and P.N. Prasad. 1978. Shoot apex culture of Bougainvillea glabra  magnifica. HortScience, 13: 36. 

 Christopher, B., J. Cerveny, L. Gibson and E. Barrett. 2006. Influence of stem cutting location on propagatin of Tecoma stans. HortScience, 40(3): 46-58.

Coate, B. 1983. Vegetative propagation of Acacia iteaphylla. Comb. Proc. Intl. Plant Prop. Soc., 33:118-120.

Cooper, W.C. 1994. The concentrated solution dip methods of treating cutting with growth substance. Proc. Farmer Soc. Hort. Sci., 4: 535-541.

Criley, R.A. 1977. Year round flowering of double Bougainvillea: Effect of day length and growth retardants. J. American Society, 102: 75-78.

Davies, F., T. Jr, J.E. Lazarate and J.N. Joiner. 1982. Initiation and development of roots in juevenil and mature leaf bud cutting of Ficus pumila L. Amer. J. Bot., 69: 804-811.

Davis, T.D. and B.E. Haissing.1990. Biology of Adventitious Root Formation. New York, N.Y., Plenum Press.

Davis, T.D., B.E. Haissing and N. Sankla. 1989. Water relations and adventitious rooting. In adventitious root formation in cutting eds. Portland, Oreg: Dioscorides Press.

Delvin, R.M. and F.M. Witham. 1986. Plant Physiology. CBS publishers and Distributor. Dehli. India. 4th Edn. 57:292-381.

Dirr, M.A. and C.W. Heuser. 1987. The Reference Manual of Woody Plant Propagation. Athens, Ga University Press.

Dorling, K. 1996. The Royal Horticultural Society. London.

Duarte, O., O. Escobar and L. Soriana. 2004. Propagation of Byrsonima crassifolia by terminal leafy cutting and hard hard wood cutting. Proceeding of the inter American Society for Tropical Horticulture, 47: 167-169.

Gardener, E.J. 1968. Principles of Genetics. John Wiley & Sons. Inc.

Gasper, T. and M. Hofinger. 1989. Auxin metabolism during rooting. In Adventitious Root Formation in Cuttings, Davis, T.D., B.E. Haissig and N. Sankhla,  eds. Portland, Oreg: Dioscorides Press. University of Florida. Fact Sheet. FPS-70.

Gillis, W. T. 1976. Bougainvilleas of cultivation (Nyctaginaceae). Baileya, 20: 34-41.

Gilman, E.F. 1990. Bougainvillea Spp. Cooperative vExtension Serrico. University of Florida. Fact Sheet. FPS-70.

Grange, R.I. and K. Loach. 1983. The water economy of unrooted leafy cutting. J. Hort., 58: 9-17.

Hackett, W.P. and R.M. Sachs. 1966. Flowering in Bougainvillea san Diego Red. Proceeding of the American Society for Horticultural Science, 88: 606:612.

Hageman, A. 1972. Meristematic activity during adventitious root primordium development. Influences of endogenous auxin and applied gibberellic acid. Plant Physiol., 49: 886-892.

Haissing, B.E. 1972. Meristematic activity during adventitious root primordium development. Influences of endogenous auxin and applied gibberellic acid. Plant Physiol., 49:886-892.

Hambrick, C.E., F.T. Davies,Jr. and H.B. Pemberton. 1991. Seasonal changes in carbohydrate/nitrogen levels during field rooting of Rosa multiflora Brooks 56 hardwood cuttings. Sci. Hort., 46:137-146.

Hambrick, C.E.F.T., J.R. Davies and H.B. Pemberton. 1985. Effect of cutting position and carbohydrate/nitrogen ratio on seasonal rooting of Rosa multiflora. Hort. Sci., 20: 560-570.

Hansen, J. 1986. Influence of cutting position and stem length on rooting of leaf-bud cutting of Schefflera arboricola. Sci. Hort., 28:177-186.

Hansen, J. 1988. Effect of cutting position on rooting, axillary bud break and shoot growth in Stephanotis floribanda. Acta Hort., 226:159-163.

Hartman, H.T., D.E. Kester, F.T. Davies and R.B. Geneve. 1997. Plant Propagation. Sixth edition, principles and practices. Prentice-Hall, Inc., New York. 770 p.

Hatzilazaroo, S., M. Kotis, A.S. Economou and N. Rifaki. 2003. Rooting of microcuttings and acclimatization in Bougainvillea. Acta. Hor., 616:265-369.

Higginbotham, R. 1992. Bougainvillea propagation. Comb. Proc. Intl. Plant Prop. Soc., 34:570-573.

Higginbotham, R. 1992. Whats new in 92- new introductions from non-comercial sources. Amer. Nurs., 175:37-62.

Hitchcock, A.E. and P.W. Zimmerman. 1939. Comparative activity of root inducing substances and methods for treating cutting. Boyce Thompson Institute, 10: 461-480.

Joseph, O., O. Adebay, A.A. Adesokan, L.A. Olatunji, D.O. Buoro and A.O. Soladoye. 2005. Effect of ethanolic extract of Bougainvillea spectabilis leaves on hematological and serum lipid variables in rats. Biochemistry, 17(1): 45-50.

Leakey, R.R.B. and A.A. Coutts. 1989. The dynamics of rooting in Triplochiton scleroxylon cuttings: their relation to leaf area, node position, dry weight accumulation, leaf water potential and carbohydrate composition. Tree Physiol., 5:135-146.

Leakey, R.R.B. and H.R.S. Mohammed. 1985. The effect of stem length on root initiation in sequential node cuttings of Triplochiton scleroxylon K. Schum. J. Hort. Sci., 60:431-437.

Lebrun, A., A.N. Toussaint and J. Roggemans. 1998. Description of Syzygium paniculatum Gaertn. Verlaine and its propagation by stem cuttings. Sci. Hort., 75:103-111.

Lee, C.I. 1976. Rooting bougainvillea. Proc. IPPS, 26: 95-99.

Long, W.G., D.V. Sweet and H.B. Tukey. 1950. The loss of nutrients from plant foliage by leaching as indicated by radioisotopes. Science, 123: 1039-1042.

Mabberley, D. J. 1997. The Plant Book. Cambridge University Press, Cambridge.

Markle, G.M., J.J. Baron and B.A. Schneiber. 1998. Food and feed crops of the United States. Meister Publishing Compony, Willoghby, OH. Missouri Botanical Garden, 1: 910-945.

Orourke, F.L. 1944. Wood type and original position on shoot with reference to rooting in hardwood cuttings of blueberry. Proc. Amer. Soc. Hort. Sci., 45:195-197.

Pacholczak, A., W. Szydlo and A. Lukaszewska. 2005. The effectiveness of foliar auxin application to stock plants in rooting of stem cutting of ornamental shrubs. Propagation of Ornamental Plants, 5(2): 100-106.

Sachs, R.M., F. Loreti and J. Debie. 1964. Plant rooting studies indicate sclerenchyma tissue is not a restricting factor. Calif. Agri., 18: 4-5.

Shigeura, G.T. and R.M. Bullock. 1983. Guava (Psidum guajava L.) in Hawaii-History and production. University of Hawaii. 32 p.

Singh, I.P. and S.V.S. Rathore. 1977. Rooting and survival of Bougainvillea cuttings as affected by maturity of wood and planting environment. Haryana J. Hort. Sci., 6:201-203.

Staden, J. and A.R. Harty. 1989. Cytokinins and adventitious root formation. In Adventitious Root in Cutting. Daris, T.D., B.E. Hassing and N. Sankhla, eds. Portland. Oreg. Discords Press.

Trancoso, A., A. Cedraand and L. Rolla. 1984. A system of tubular containers for the propagation of cutting. Olea. Hort., 54(11): 33-37.

Wang, Y.T. 1989. Effect of water salinity, IBA concentration and season of rooting on Japanse boxwood cuttings. Acta Hort., 246:191-198.

Wassner, D. and D. Ravetta. 2000. Vegetative propagation of Grindelia chiloensis. Industrial Crops and Products, 1(11): 7-10.

Weaver, R.J. 1972. Plant Growth Substances in Agriculture. W.H. Freeman & Co Ltd; 1St Edition. 594 p.

White, J. and P.H. Lovell. 1983. The Anatomy of root initiation in cuttings of Griselinia littoralis and Griselinia lucida. Ann Bot, 54: 7-20.

Blythe , G; Denlay, T and  Sibley, J L . 2000. Influence  of  commercial  auxin  formulation  on  cuttings  of  Camellia  cultivars . SNA Research conference, Vol. 45: 303 – 306.

Beretta, D; Vanoli, M; Eccher, T.1988. The  influence  of  glucose, vitamins  and  IBA  on  rooting  of  Camellia  shoots  in  vitro. Acta Horticulturae.1988, No. 227, 473 – 475