پایان نامه مقطع کارشناسی ارشد
رشته علوم اقتصادی
دانشکده اقتصاد و حسابداری
-1) مقدمه
صنعت بيمه در جهان در حال تغيير و تحولات سريعي است و رقابت بين المللي روبه روز در اين بازار گسترش مي‌يابد. آزاد سازي و گسترش رقابت در بازارهاي بيمه، يكي از جنبه هاي مهم روند جهاني شدن است. حركت به سمت رقابت بيشتر كشورهاي مختلف را به تجديد ساختار بازار بيمه‌اي و نظام مقرراتي آن سوق مي‌دهد. اين امر توجه بيمه گران و نهادهاي نظارتي بازارهاي بيمه را به لزوم تأكيد بيشتر بر افزايش كارايي، كيفيت خدمات، تنوع بخشي محصولات بيمه اي، بهبود در ساختار عملياتي، شايسته سالاري در گزينش كاركنان و ....معطوف مي‌سازد.
امروزه صنعت بيمه از طرفي يكي از مهمترين نهادهاي اقتصادي محسوب مي‌شود و از طرف ديگر قويترين نهاد پشتيباني ساير نهاده هاي اقتصادي و خانوارها است.
صنعت بيمه مي‌تواند از منابع عمده كسب درآمد ارزي براي اقتصاد ملي نيز باشد مشروط بر اينكه از ظرفيت و توان لازم براي فعاليت در بازار بين المللي بر خوردار باشد و بتواند متناسب با تقاضاي اين بازار و با نرخهاي قابل رقابت حق بيمه به عرضة خدمات بپردازد.
چون عضويت ايران در سازمان تجارت جهاني يك فرآيند بلند مدت است و كشورهاي مختلف بر اساس اهداف تجاري و سياسي خود در اين مورد تصميم گيري مي‌كنند. بنابراين شناخت آگاهانه از شرايط پذيرش در سازمان تجارت جهاني مستلزم انجام تحقيقات بيشتر است.
بر همين اساس در اين پايان نامه ضمن بررسي ومروري بر جايگاه و نقش سازمان تجارت جهاني (WTO) در اقتصاد بين الملل، در پي بررسي اثرات اقتصادي الحاق ايران به WTO بر روي صنعت بيمه هستيم.
1-2) موضوع تحقيق:
بخش خدمات و تجارت آن در اقتصاد به دليل تأثيراتي كه بر فرآيند توليد، افزايش اشتغال و ايجاد فرصتهاي جديد شغلي دارد از اهميت ويژه اي بر خوردار است و طي دهه هاي اخير اكثر كشورهاي پيشرفته توجه خود را به تغييرات ساختاري در اين بخش معطوف ساخته اند. با افزايش نقش خدمات در اقتصاد، بخصوص اقتصاد كشورهاي پيشرفته و پيدا شدن مزيتهاي رقابتي براي اين كشورها در دهه 90 براي اولين بار بحث آزاد سازي تجارت خدمات در مذاكرات ادواري گات مطرح شد و پس از مذاكرات طولاني همزمان با تأسيس سازمان تجارت جهاني به پيدايش موافقتنامه عمومي‌تجارت و خدمات (GATS) انجاميد كه از اول ژانويه 1995 لازم الااجرا گرديد. اين موافقتنامه جامعه بين المللي را به وضع روز افزون و اجتناب ناپذير موانع موجود در برابر مشاركت خارجي و حركت به سوي آزاد سازي و مقرارت زدايي در بازار بيمه اي خود متعهد كرده است. به اين ترتيب امروزه مشكل مي‌توان بازار داخلي را از رقابت بيمه گران خارجي مصون نگه داشت.
لذا با توجه به شرايط كنوني و موقعيت حساس ما، مسئله عضويت ايران در سازمان تجارت جهاني به عنوان موضوعي اساسي در چارچوب سياستهاي تجاري ايران قرار مي‌گيرد.
1-3) هدف از انتخاب موضوع:
هدف از اين پژوهش آنست كه تأثير پيوستن ايران به WTO بر صنعت بيمه بررسي شود. به اين ترتيب كه با پيوستن به اين سازمان چه پارامترها و شاخصهايي در صنعت بيمه متأثر خواهد شد.
1-4) اهميت و ارزش تحقيق
به جرأت مي‌توان گفت ورود به جامعه اقتصاد جهاني كه در آن اقتصاد ملي بتواند از مزاياي آن استفاده كند، عضويت در سازمان تجارت جهاني است. هم چنين در حاليكه جهاني شدن فرآيند مسلط در روند تحولات جهاني است، بومي‌گرايي، محلي گرايي و منطقه گرايي نيز در حال تشديد است.( اتحاديه اروپا، آسه آن و…) در چنين شرايطي براي برقراري ارتباط تجاري، كشور ما با محدوديت مواجه مي‌باشد. چون كشورهاي عضو WTO يا هر اتحاديه تجاري ملزم هستند در چارچوب موافقتنامه هاي سازمان و يا اتحاديه مربوط با كشورهاي ديگر به همكاري اقتصادي بپردازند. در حال حاضر بخش غالب اقتصاد جهان را خدمات تشكيل مي‌دهد. بخشهاي خدماتي و توليدي ارتباط و وابستگي متقابل و پويايي با هم دارند و با رشد و توسعه اقتصادي اهميت اين بخش به طور مستمر افزايش مي‌يابد. و در نتيجه ضرورت كه با شروع مذاكرات كشورهاي براي الحاق به سازمان تجارت جهاني ( كه ممكن است سالها به طول انجامد) به بررسي اثرات پيوستن به WTO بر بخشهاي مختلف پرداخته و راهكارها و پيشنهادات لازم ارائه گردد.
1-5) - كاربرد نتايج تحقيق:
نتايج اين تحقيق مي‌تواند زمينه مناسبي را براي تصميم گيرندگان صنعت بيمه در خصوص برخورد با فرآيند در حال تداوم جهاني شدن فراهم سازد. به گونه اي كه صنعت فوق با برداشتن. موانع تجاري و قانوني، خود را با آهنگ گشودن دروازه هاي اقتصاد تطبيق دهه تا خدمات بيمه اي به طور كارا و با توان رقابتي بالا در برابر عرضه كنندگان خارجي اين خدمات ارائه گردد. تنها در اين صورت است كه مي‌توان از اين پديدة جهاني به عنوان ابزاري براي توسعه اقتصادي و محركي براي افزايش توان رقابتي بازار داخلي استفاده كرد.
1-6) - فرضيات تحقيق
فرضيه اصلي: عضويت ايران در سازمان تجارت جهاني باعث بهبود عملكرد صنعت بيمه مي‌شود.
فرضيه فرعي 1: عضويت ايران در سازمان تجارت جهاني باعث افزايش شاخص نفوذ بيمه اي مي‌شود.
فرضيه فرعي 2: عضويت ايران در سازمان تجارت جهاني باعث افزايش حق بيمه سرانه مي‌گردد.
فرضيه فرعي 3: عضويت ايران در سازمان تجارت جهاني باعث افزايش سهم بازار صنعت بيمه از بازار جهاني حق بيمه مي‌شود.
1-7) – سابقه تحقيق:
1- بررسي اثرات عضويت ايران در WTO بر روي صادرات فرش ، حسن ابراهيمي يزدي، دانشگاه شهيد بهشتي.
2- ارزيابي اثرات عضويت ايران در WTO با تأكيد بر كالاهاي كشاورزي، منيژه محبي، دانشگاه علامة طباطبايي.
3- ارزيابي امكان استفاده از توانمنديهاي صنعت بيمه ايران براي حمايت از بنگاههاي توليدي پس از ورود به WTO ، منيرالسادات ميراحسني، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقيقات.
1-8) – روش تحقيق:
در اين پايان نامه روش تحقيق به صورت تحليلي – توصيفي است كه بر اساس مدلهاي مبتني بر اطلاعات Panel Data و با استفاده از نرم افزار Eviews صورت گرفته است.
1-9) – جامعه آماري:
جامعه آماري فاصله زماني (2003- 1990) را در بر مي‌گيرد و شامل 10 كشور در حال توسعة عضو سازمان تجارت جهاني مي‌باشد. فاصله زماني 2003-1990 به دو دورة زماني 1994-1990 (سالهاي قبل از عضويت) و 2003-1995 (سالهاي بعد از عضويت) تقسيم شده است.
1-10)- ابزار گرد آوري داده ها:
داده ها و اطلاعات مورد نياز به روش كتابخانه اي با استفاده از منابع، اسناد، كتب، مجلات و پايان نامه ها در كتابخانه بيمه مركزي ايران، سازمان مديريت و برنامه ريزي، مؤسسه پژوهشهاي بازرگاني و چندي از دانشگاهها جمع آوري وبقيه به صورت جستجوي اينترنتي در سايتهاي علمي‌از جمله WTO و بانك جهاني گرد آوري شده اند.
1-11)- كليد واژه ها
بيمه (Insurace) عملي است كه به موجب آن يكطرف ( بيمه گذار) متعهد پرداخت مبلغي به نام حق بيمه مي‌شود و از طرف ديگر ( بيمه گر) با قبول مجموعه خطرهايي طبق موازين آماري پرداخت خسارت را در صورت تحقق خطر به عهده مي‌گيرد.
تراكم بيمه ( Insurace density) : متوسط مبلغي است كه به طور سرانه در يك كشور صرف خريد پوششهاي بيمه اي مي‌گردد. ( حق بيمه سرانه)
شاخص نفوذ بيمه ( Insurace penetration) : نسبت حق بيمه به توليد ناخالص داخلي را نشان مي‌دهد.
GATT (General agreement on tarrif and trade)
موافقتنامه عمومي‌تعرفه و تجارت.
(General agreement on trade and services) GATS
موافقتنامه عمومي‌تجارت و خدمات
(World trade organization) WTO سازمان تجارت جهاني
بخش اول- سازمان تجارت جهاني
2-1-1) مقدمه:
سازمان تجارت جهاني نهادي بين المللي است كه با قواعد تجاري بين المللي سروكار دارد. هدف اين سازمان عبارتست از تسهيل تجارت بين كشورها از طريق ايجاد شرايط منصفانه و عادلانه براي رقابت. در راستاي اين هدف، سازمان تجارت جهاني كشورها را به مذاكره براي كاهش تعرفه ها و رفع ساير موانع تجارت ترغيب كرده و از آنها مي‌خواهد قواعد مشتركي را در مورد تجارت كالاها و خدمات اجرا كنند كه در ادامه در صفحات بعدي به طور كامل شرح داده است.
اعضاي سازمان تجارت جهاني موظفند قوانين، مقررات و رويه هاي ملي خود را كاملاً با مفاد اين موافقنامه ها هماهنگ سازند. هماهنگ شدن قواعد و مقررات كليه كشورها دربارة تجارت كالا و خدمات باعث تسهيل تجارت مي‌گردد. همچنين باعث مي‌شود كه مقررات ملي، موانعي غير ضروري براي تجارت به وجود نياورده و صادرات و واردات هيچ كشوري به وسيله ايجاد تعرفه‌هاي بالاتر و يا ساير موانع فرا راه تجارت دچار وقفه نگردد. هر چند پيوستن به سازمان جهاني تجارت ممكن است براي كشورها ضروري نباشد، ولي مزايا و فوايد نظام چند جانبه تجاري كه در سازمان جهاني تجارت و موافقتنامه هاي آن تبلور يافته است، فقط به اعضاي اين سازمان تعلق مي‌گيرد.
تجربه تلخ ناشي از مشكلات جنگ جهاني دهه 1930، بي نظمي‌اقتصاد بين الملل طي جنگ هاي اول ودوم جهاني و برقراري محدوديتها و موانع تجاري، تعدادي از كشورهاي جهان را در سال 1947 در هاوانا گرد هم آورد تا با اتخاذ سياستهاي ليبراليستي و توسعه همكاري متقابل اقتصادي و تجاري اوضاع اقتصاد بين الملل را سروسامان دهند.
2-1-2) موافقتنامه عمومي‌تعرفه و تجارت ( گات) GATT
گات علامتي اختصاري است و موافقتنامه اي است دربارة تعادل امتيازات تعرفه اي بين كشورهايي كه بيش از 95 درصد تجارت جهان به آنها تعلق دارد. گات به صورت يك موافقتنامه فراگير حاكم بر تجارت بين المللي بوده و حاوي يك رشته مقررات ناظر بر كاهش موانع تجاري تعرفه اي براي سامان بخشي به روابط تجاري و مبادله اي ميان كشورهاست ونيز عاليترين مرجع حل وفصل اختلافهاي تجاري ميان كشورهاي عضو به شمار مي‌رود.
به سخن ديگر موافقتنامة گات سندي است مركب ار 38 ماده ( اصل موافقتنامه) ، چهار فصل و تعداد زيادي فهرست ضمائم مشتمل بر مشخصات هزاران قلم كالايي كه در طول مذاكرات هشت گانه اين سازمان از طرف كشورهاي عضو، تعرفه گمركي آنها تعديل و كاهش يافته است.
اين موافقتنامه داراي چهار فصل است و مفاد اين موافقتنامه كشورهاي عضو آن را متعهد مي‌كند كه تجارت چند جانبه اي را با حداقل موانع تجاري بين خودشان گسترش داده و تعرفه ها و سهميه‌هاي وارداتي را كاهش داده و توافق نامه هاي امتياز تجاري را لغو كنند.
اين موافقتنامه در 30 اكتبر 1947 بين 23 كشور عمدتاً صنعتي طي قراردادي 34 ماده اي به امضاء رسيد. اين موافقتنامه به عنوان قراردادي موقتي در فصل چهارم منشور هاوانا ارائه شد كه هدف اصلي آن تشكيل سازمان بين المللي بازرگاني بود. هر چند طرح تشكيل سازمان بين المللي بازرگاني كه مهم تري ركن منشور هاوانا بود هيچ گاه عملي نشد ولي گات به هدف حذف موانع تجاري و آزاد سازي تجارت بين الملل موجوديت يافت به طوريكه در سال 1994 تعداد 124 كشور در آن عضويت يافتند و علي رغم تعداد اندك كشورهاي در حال توسعة عضو در بدو تأسيس آن در حال حاضر حدود دو سوم اعضاي اين سازمان را كشورهاي در حال توسعه تشكيل مي‌دهند.
- منابع فارسي
1. ابراهيمي، احمد، فناوري اطلاعات، تجارت الكترونيك و بيمه‌هاي الكترونيكي، فصلنامه آسيا، تابستان 1383.
2. ابوترابي، اصغر (گزارشگر)، ICT اولويت نخست، فصلنامة آسيا، تابستان83.
3. « اثرات عضويت در WTO بر صنعت بيمه چين» ، ترجمة علي ميري زاده، تازه هاي جهان بيمه، شماره 77، آبان 1383.
4.آسوده، سيدمحمد، تجديد ساختار مقررات براي بازارهاي بيمة‌در حال توسعه، فصلنامه صنعت بيمه، شماره 45،بهار1376.
5. اديب، محمد حسين، سازمان تجارت جهاني نمايي خودماني، صنايع پلاستيك، شماره169، خرداد 1381.
6. اكبر زاده، رضا، خصوصي سازي در صنعت بيمه فرصتها و تهديدها، فصلنامه صنعت بيمه، شماره59، پاييز 1379.
7. امير اصلاني، اسدالله، تأثير آزاد سازي و خصوصي سازي صنعت بيمه بركارايي شركتهاي بيمه، فصلنامه صنعت بيمه، شماره 60، زمستان 1379.
8. اوترويل، ژان فرانسوا، « مباني نظري و عملي بيمه»، ترجمة عبدالناصر همتي- علي دهقاني، تهران: بيمه مركزي ايران،1381.
9- ايران، 7/3/84، ص 21.
10- “بازار بيمه كشورهاي در حال توسعه پس از موافقتنامة عمومي تجارت خدمات” ، ترجمه علي اعظم محمدبيگي، فصلنامة صنعت بيمه.
11. بهكيش، محمد مهدي، اقتصاد ايران در بستر جهاني شدن، چاپ دوم، تهران: قفنوس،1381.
12. بيدرام، رسول، همگام با اقتصاد سنجي، چاپ اول، تهران: منشور بهرووري،1381.
13- بيمه مركزي، گزارش آماري عملكرد صنعت بيمه، 1370.
14. بيمة مركزي ايران، گزارش آماري عملكرد صنعت بيمه، 1381.
15. “تجارت خدمات در سازمان تجارت جهاني”، ترجمه مسعود كمالي اردكاني – ميترا نصيري، چاپ اول، تهران: چاپ و نشر بازرگاني، 1383.
16- “ تحولات آرام صنعت بيمه چين” ، ترجمه مهناز سيحون – عليرضا معيني، فصلنامة آسيا، تابستان 1383.
17. پاكدامن، رضا، رفتار ويژه با كشورهاي در حال توسعه در نظام حقوقي سازمان تجارت جهاني، مؤسسه مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني.
18. حبيبي. فاتح، تصريح و تخمين مدل تقاضاي توريسم ايران با استفاده از PooLing data پايان نامه كارشناسي ارشد رشته اقتصاد، دانشگاه تهران، 1381.
19. خرمي، محمد مظفر ( گزارشگر)، خصوصي سازي و آزاد سازي صنعت بيمه، فصلنامه آسيا، شمارة 17، زمستان 79.
20. خسروي نژاد، علي اكبر، برآورد تابع تقاضاي نان براي خانوارهاي شهري ايران ( كاربردي از مدلهاي با اطلاعات ادغام شده)، فصلنامه پژوهشها و سياستهاي اقتصادي .شماره 20،1380
21. دبيرخانه آنكتاد، چگونگي الحاق به سازمان تجارت جهاني، مترجمان ابوالقاسم بنيات و ديگران، چاپ اول، تهران: چاپ ونشر بازرگاني، 1381.
22. دفتر مطالعات و پژوهشهاي بازرگاني، تحولات بيمه هاي بازرگاني در ايران از آغاز تا سال 1370، چاپ اول، تهران: بيمه مركزي ايران، 1372.
23. دقيقي اصل، عليرضا، يك مدل پيشنهادي براي آزاد سازي و خصوصي سازي صنعت بيمه، شماره 59، پائيز 1379.
24. دنياي اقتصاد، 7/3/84 و 9/3/84 ،ص 5.
25.رشيدي،ع، عضويت ايران در سازمان تجارت جهاني تحليلي از نظرات موافق و مخالف، اتاق بازرگاني، شماره11.
26. رفعتي، محمد رضا و ديگران، جهاني شدن و اقتصاد ايران، بررسيهاي بازرگاني، شماره6، خرداد و تير 1383.
27. رفيعيان، ضياء، علتهاي اساسي عدم توسعه بيمه در ايران، فصلنامه آسيا، تابستان 1380.
28. رقابت و همكاري در بازار آينده، فصلنامة آسيا، شماره هاي 32 و 33، پائيز و زمستان 1383.
29. رضا زاده، بهرام ، تنگناهاي رقابتي كشور در پيوستن به سازمان تجارت جهاني و استراتژيهاي مؤثر، فصلنامة مطالعات مديريت، شماره 30، بهار و تابستان 80.
30. رضويان، محمد تقي و بهاري جوان. معصومه و آذري محبي، رضا، تدوين سياستهاي بهينه تجارت خارجي ايران ( صادرات) براي پيوستن به سازمان تجارت جهاني، پژوهشنامه اقتصادي ، ص40-13
31. سر افراز، ليلا، بررسي موانع قانوني پيوستن ايران به سازمان تجارت جهاني با نگرشي بر سياستهاي بازرگاني موجود در زمينه ماشينها و دستگاههاي برقي، اطلاعات سياسي اقتصادي، شماره 178-177، خرداد و تير 1381.
32. سواديان، ه، بررسي تأثير پيوستن ايران به سازمان تجارت جهاني بر صادرات صنايع نساجي،پايان نامه كارشناسي ارشد رشته اقتصاد، دانشگاه تهران، 1379
33. صادقيان، علي، چشم انداز دور جديد مذاكرات تجاري چند جانبه، مجله اقتصادي، دور دوم، سال اول، ص 40-37
34. صفدري، جواد، راهكارهاي مشاركت بخش خصوصي در صنعت بيمه، فصلنامه صنعت بيمه، شماره 59، پائيز 1379.
35. ضميري، معصوم، مؤسسات بيمه و بازار سرمايه، فصلنامه صنعت بيمه، شماره 39، پائيز 74
36. عبده تبريزي، حسين ، نقش صنعت بيمه در بازارهاي سرمايه جهاني شده، بورس، آذر 80
37. عظيمي، حسين، بيمه، توسعه و زندگي اقتصادي در جامعه، فصلنامه صنعت بيمه، شماره 51، پائيز 1377.
38. قادر، كريمي راد، فرهنگ كاربردي صنعت بيمه، انگليسي-فارسي / فارسي، انگليسي، تبريز: گلباد، 1381
39. كدخدايي، حسين، نقش پس اندازي بيمه در اقتصاد خانوار، فصلنامه صنعت بيمه، شماره 51، پائيز 1377.
40. كريمي، آيت، كليات بيمه، تهران: بيمه مركزي ايران، 1376
41. ــــــــــــ، تمهيدات لازم براي حضور موفق بخش خصوصي در بازار بيمه، فصلنامه آسيا، شماره 19، تابستان 1380.
42. ــــــــــــ، ضرورت ايجاد بازار رقابتي بدون تعرفه در صنعت بيمه كشورهاي درحال توسعه، فصلنامه صنعت بيمه، تابستان83.
43. ــــــــــــ، تحليلي بر خصوصي سازي صنعت بيمه، فصلنامه صنعت بيمه، سال 9، شماره 35، پائيز 1373.
44. كمالي اردكاني، مسعود، موافقتنامه عمومي تجارت خدمات ( جزوه آموزشي)، دفتر نمايندگي تام الاختيار تجاري جمهوري اسلامي ايران، تابستان 1383.
45. كميجاني، اكبر، تحليلي پيرامون تجارت و تجربه عملي پيوستن برخي از كشورها به سازمان تجارت جهاني و آثار اقتصادي الحاق ايران به آن، وزارت امور اقتصادي و دارايي، 1374
46. ــــــــــــ، نگاهي اجمالي به شكل گيري سازمان تجارت جهاني و تحليلي از جنبه هاي حقوقي و اقتصادي ناشي از الحاق ايران به WTO، پژوهشها و سياستهاي اقتصادي، زمستان 1375.
47. محقق زاده، فاطمه، تحليل تفصيلي آثارالحاق ايران به سازمان تجارت جهاني بر روي صنعت بيمه كشور، پايان نامه كارشناسي ارشد رشته برنامه ريزي و تحليل سيستمهاي اقتصادي، دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات، 1382
48. محمود صالحي، جانعلي،حقوق بيمه، تهران: بيمه مركزي ايران، 1381
49. مدني اصفهاني، محبوبه، وضعيت موافقتنامه عمومي تجارت خدمات و مشكلات پذيرش آن از سوي ايران، پژوهشنامه اقتصادي
50. مرزبان، حسين، ضرورت خصوصي سازي جهت كارانمودن بيمه در ايران، فصلنامه صنعت بيمه، پائيز 1379.
51. مديريت آموزش و انتشارات، مجموعة قوانين و مقررارت بيمه‌هاي بازرگاني، چاپ ششم، تهران: بيمه مركزي ايران، 1382.
52. مركز تجارت بين‌الملل، آشنايي با قوانين سازمان تجارت جهاني (88 پرسش و پاسخ)، ترجمة گروه كارشناسان مذاكرات تجاري در نمايندگي تام الاختيار تجاري جمهوري اسلامي ايران، چاپ اول، تهران: چاپ و نشر بازرگاني 1381.
53. مركز تحقيقات بيمه اي، مقدمه اي بر تجربه آزاد سازي و خصوصي سازي بيمه در آسيا
( 10 كشور منتخب)، اسفند 1380.
54. “ مناسب ترين بازارها براي خدمات بيمه اي” ، ترجمة محمد علي فنايي، روش، سال9 ، فصلنامه مطالعات مديريت، شماره30، بهار و تابستان 1380.
55. ميراحسني، منير السادات، ارزيابي امكان استفاده از توانمنديهاي صنعت بيمه ايران براي حمايت از بنگاههاي توليدي پس از ورود به سازمان تجارت جهاني، پايان نامه كارشناسي ارشد رشته برنامه ريزي و تحليل سيستمهاي اقتصادي، دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات، 1382
56. نادران، الياس ونصيري اقدم، علي، تأثير خصوصي سازي و آزاد سازي صنعت بيمه بر كارايي صنعت بيمه و شركتهاي فعال در آن، فصلنامة صنعت بيمه، شماره 59، پائيز 1379.
57. “ نگاهي به صنعت بيمه تركيه”، ترجمة مريم حاجي بابايي، فصلنامة آسيا، زمستان 1380.
58. نصيري، ميترا، بررسي الزامات الحاق ايران به سازمان تجارت جهاني در بخش خدمات بيمه، مقاله ارائه شده در “همايش توسعه اقتصادي جمهوري اسلامي ايران و عضويت در سازمان تجارت جهاني” ، مهر 1382
59. ــــــــــــ، بررسي جدول تعهدات ويژه خدمات بيمه در برخي از كشورهاي تازه ملحق شده به سازمان تجارت جهاني، نمايندگي تام الاختياري تجاري جمهوري اسلامي ايران، اسفند 1380
60. نقش شركتهاي بيمه‌خارجي در صنعت بيمة در حال ظهور چين”، ترجمه انصاري، تازه هاي جهان بيمه، شماره 80، بهمن 1383
61. نوازني، بهرام، ايران و پيامدهاي جهاني شدن يا جهاني سازي، اطلاعات سياسي اقتصادي، شماره 189-188.
62. نوفرستي، محمد، آمار در اقتصاد و بازرگاني ، جلد دوم، چاپ هشتم، تهران: رسا، 1380.
63. هژيركياني، كامبيز، اقتصاد سنجي و كاربرد آن، چاپ دوم، تهران: ققنوس، 1377
64. همتي، عبدالناصر، جايگاه بيمه در اقتصاد ايران، فصلنامة صنعت بيمه، شماره 49، بهار 1377.
- منابع انگليسي
1. Baltagi,BadiH, Econometric Analysis of panel Data. 1995.
2. CHen JI And STEVE THOMAS,WTO and china’s financial Services Sector,2002
3. WWW.SWISSRE. COM
4. WWW.WTO. Org