پایان نامه بررسی عوامل موثر بر روند تغییرات کمی و کیفی صنعت گردشگری در شهر لاهیجان

فهرست:

فهرست مطالب

عنوان                                                                                                                  صفحه

چکیده........................................................................................................................................................................................1

مقدمه.........................................................................................................................................................................................2

فصل اول: کلیات تحقیق...........................................................................................................................................................3

1-1- بیان مسئله و ضرورت تحقیق...........................................................................................................................................4

1-2-هدف تحقیق.....................................................................................................................................................................5

1-2-1- اهداف علمی...............................................................................................................................................................5

1-2-2- اهداف کاربردی...........................................................................................................................................................5

1-3- فرضیه‌های تحقیق............................................................................................................................................................5

1-4- روش تحقیق....................................................................................................................................................................5

1-5- جامعه آماری و نمونه........................................................................................................................................................6

1-6- تعریف داده‌ها و مفاهیم....................................................................................................................................................6

1-6-2- سیروسفر.....................................................................................................................................................................6

1-6-2- گردشگری...................................................................................................................................................................6

1-6-3- مکان اقامتی.................................................................................................................................................................7

1-7-منابع مورداستفاده..............................................................................................................................................................9

فصل دوم: مبانی نظری تحقیق................................................................................................................................................10

2-1- پیشینه تحقیق.................................................................................................................................................................11

2-2-مفاهیم و تعاریف............................................................................................................................................................12

2-2-1- تعاریف جهانگردی...................................................................................................................................................12

2-2-2-تعریف توریست........................................................................................................................................................12

2-3-گردشگری و توسعه آن...................................................................................................................................................13

2-4-عوامل مؤثر در تغییرات کمّی و کیفی گردشگری.............................................................................................................15

2-4-1-عوامل محیط طبیعی....................................................................................................................................................15

2-4-2-عوامل فرهنگی و اجتماعی.........................................................................................................................................17

2-4-3-عوامل تاریخی و سیاسی.............................................................................................................................................19

2-4-4-عوامل اقتصادی..........................................................................................................................................................20

2-4-5-عوامل فضایی-کالبدی................................................................................................................................................21

2-5-اشکال توریسم................................................................................................................................................................23

2-5-1- گردشگری تفریحگاهی.............................................................................................................................................24

2-5-2- گردشگری شهری.....................................................................................................................................................25

2-5-3- گردشگری با انگیزه‌ی خاص و گردشگری ماجراجویانه..........................................................................................26

2-5-4- گردشگری در مقیاس کوچک و غیرمعمول..............................................................................................................26

2-5-5- سایر شکل‌های گردشگری........................................................................................................................................27

2-6- ضرورت گردشگری......................................................................................................................................................29

2-7- اهداف گردشگری.........................................................................................................................................................29

2-7-1- شناخت فرهنگ اقوام دیگر.......................................................................................................................................30

2-7-2- دیدن آثار تاریخی.....................................................................................................................................................30

2-7-3- زیارت اماکن مقدس.................................................................................................................................................30

2-7-4- سرگرمی و ورزش....................................................................................................................................................30

2-7-5- اهداف تخصصی و تجاری.......................................................................................................................................30

2-8- انگیزه گردشگری...........................................................................................................................................................30

2-9- سیر تحول گردشگری...................................................................................................................................................31

2-9-1- تاریخچه گردشگری در جهان....................................................................................................................................31

2-9-2- تاریخچه گردشگری در ایران....................................................................................................................................32

2-9-3- تاریخچه گردشگری در گیلان...................................................................................................................................33

2-9-4- تاریخچه گردشگری در لاهیجان................................................................................................................................34

فصل سوم: مشخصات جغرافیائی شهر لاهیجان.....................................................................................................................35

3-1- موقعیت جغرافیایی و تقسیمات سیاسی استان گیلان و شهرستان لاهیجان....................................................................36

3-2- مشخصات محیط طبیعی................................................................................................................................................38

3-2-1- دمای هوا...................................................................................................................................................................38

3-2-2-رطوبت نسبی هوا......................................................................................................................................................39

3-2-3- بارندگی....................................................................................................................................................................40

3-2-4- تعداد روزهای یخبندان.............................................................................................................................................42

3-3-مشخصات اجتماعی و جمعیتی.......................................................................................................................................42

3-3-1- نحوه توزیع جمعیت در منطقه گیلان........................................................................................................................42

3-3-2- میزان جمعیت شهر لاهیجان.....................................................................................................................................43

3-3-3- تعداد خانوار شهر لاهیجان.......................................................................................................................................44

3-3-4- ترکیب جنسی جمعیت لاهیجان...............................................................................................................................45

3-3-5- ترکیب سنی جمعیت لاهیجان...................................................................................................................................47

3-4-مشخصات تاریخی، فرهنگی و هنری..............................................................................................................................49

3-4-1- اوضاع تاریخی منطقه گیلان و لاهیجان....................................................................................................................49

3-4-2- شناخت اقوام ساکن..................................................................................................................................................52

3-4-3- شناخت مذهب مردمان.............................................................................................................................................52

3-4-4- میزان باسوادی...........................................................................................................................................................53

3-4-5- شناخت الگوهای رفتاری..........................................................................................................................................54

3-4-6- شناخت مناسبت‌های فرهنگی و مذهبی....................................................................................................................54

3-5- مشخصات اقتصادی.......................................................................................................................................................58

3-5-1- ساختار اقتصادی استان گیلان...................................................................................................................................58

3-5-2-بررسی قیمت زمین و ساختمان در لاهیجان..............................................................................................................59

3-5-3- شناسایی الگوهای مالکیت در شهر...........................................................................................................................60

3-5-4- بررسی مشارکت مردم و مدیریت شهری لاهیجان....................................................................................................60

3-6- مشخصات فضایی-کالبدی............................................................................................................................................61

3-6-1-وضع ارتباطات در منطقه گیلان.................................................................................................................................61

3-6-2- بررسی کیفیت ابنیه و مکان‌های تاریخی لاهیجان.....................................................................................................61

3-6-3-شناخت تراکم ساختمانی...........................................................................................................................................62

3-6-4- دسترسی‌ها در شهر لاهیجان.....................................................................................................................................62

3-6-5- شناسایی الگوهای معماری و مسکن.........................................................................................................................62

3-6-6- سیمای شهر لاهیجان.................................................................................................................................................65

3-6-7-بافت و سازمان فضایی شهر لاهیجان.........................................................................................................................66

3-6-8-شناخت عناصر مهم شهری........................................................................................................................................68

3-6-9- بازشناسی تنگناها و نیازهای کالبدی شهر.................................................................................................................69

فصل چهارم: قابلیت‌ها و جاذبه‌های گردشگری شهر لاهیجان...............................................................................................70

4-1- جاذبه های گردشگری شهر لاهیجان...............................................................................................................................71

4-1-2- جاذبه‌های فرهنگی.....................................................................................................................................................71

4-1-2-1- بناها و آثار تاریخی لاهیجان.................................................................................................................................71

4-1-2-2- جاذبه‌های مردم شناختی.......................................................................................................................................85

4-1-2- جاذبه‌های اکوتوریستی..............................................................................................................................................87

4-1-2-1- جاذبه‌های گردشگری طبیعی در حوزه نفوذ شهر لاهیجان....................................................................................87

4-1-2-2- جاذبه پارک‌ها و فضاهای سبز داخل شهر لاهیجان...............................................................................................91

4-2- قابلیت‌های گردشگری شهر لاهیجان..............................................................................................................................94

4-2-1- وضعیت زیرساخت‌ها................................................................................................................................................94

4-2-1-1- وضعیت راه‌ها.......................................................................................................................................................94

4-2-1-1-1- کمیت راه‌های مناطق موردمطالعه.....................................................................................................................96

4-2-1-1-2- کیفیت راه‌های مناطق موردمطالعه......................................................................................................................97

4-2-1-2- وضعیت پایانه‌های مسافربری................................................................................................................................98

4-2-1-3- وضعیت سایر امکانات زیربنایی تا ورودی منطقه نمونه (برق، آب، گاز، تلفن و غیره) .......................................99

4-2-1-3-1- ارتباطات تلفنی (مخابرات) .............................................................................................................................99

4-2-1-3-۲- آب.................................................................................................................................................................102

4-2-1-3-۳- برق................................................................................................................................................................104

4-2-1-3-۴- نفت و گاز......................................................................................................................................................105

4-2-2- تأسیسات اقامتی گردشگری....................................................................................................................................108

4-2-۳- تسهیلات و امکانات خدماتی منطقه.........................................................................................................................109

4-2-۴- وضعیت بهره‌برداری از جاذبه‌های منطقه..................................................................................................................112

4-2-۵- وضعیت مدیریت و نیروی انسانی گردشگری..........................................................................................................112

۴-3- اقتصاد گردشگری منطقه..............................................................................................................................................112

۴-3-۱- بررسی و تحلیل نیاز با تقاضای گردشگران کنونی منطقه...........................................................................................113

۴-3-۲- متنوع ساختن مشتریان کنونی...................................................................................................................................118

۴-3-۳- گردشگران آتی........................................................................................................................................................120

۴-3-۳-۱- وضعیت سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده و در دست اقدام.......................................................................................121

۴-3-۳-۲- برآورد تقاضای آینده با توجه به بازار هدف.........................................................................................................122

فصل پنجم: نتایج و پیشنهادها...............................................................................................................................................123

5-1- گردشگری شهری لاهیجان به روش تحلیل نقاط قوت و ضعف، تهدیدها و فرصت‌ها..............................................124

5-2- تکنیک SWOT.........................................................................................................................................................124

5-3- تجزیه‌وتحلیل عوامل مؤثر بر گردشگری لاهیجان.........................................................................................................129

5-4- نتایج تجزیه‌وتحلیل عوامل خارجی مؤثر بر گردشگری لاهیجان...................................................................................131

5-5- نتایج تجزیه‌وتحلیل عوامل داخلی مؤثر بر گردشگری شهرستان لاهیجان......................................................................133

5-6- نتیجه­گیری و پیشنهاد‌ها................................................................................................................................................134

5-6-1- راهبردهای رقابتی....................................................................................................................................................134

5-6-2- راهبردهای تنوع.......................................................................................................................................................135

5-6-3- راهبردهای بازنگری.................................................................................................................................................135

5-6-4- راهبردهای تدافعی...................................................................................................................................................135

5-6-5- نتیجه­گیری..............................................................................................................................................................135

5-6-6-پیشنهادها.................................................................................................................................................................136

منابع......................................................................................................................................................................................138

Abstract..........................................................................................................................................................................142

فهرست اشکال

عنوان                                                                                                                  صفحه

شکل 3-1- تقسیمات کشوری................................................................................................................................................36

شکل 3-2- محدوده شهرستان در استان.................................................................................................................................37

شکل 3-3- بخش‌های شهرستان لاهیجان...............................................................................................................................37

شکل 3-4- حرکت دسته‌های عزاداری ..................................................................................................................................56

شکل 3-5- کرنانوازی ............................................................................................................................................................56

شکل ۳-6- حرکت دسته‌های کودکان سقا .............................................................................................................................57

شکل 3-7- مراسم چهل‌منبر ...................................................................................................................................................57

شکل 3-8- طرحی از یک خانه روستایی...............................................................................................................................63

شکل 3-9- طرحی از یک خانه شهری...................................................................................................................................64

شکل 3-10- بافت هسته مرکزی و قدیمی شهر لاهیجان.......................................................................................................67

شکل 3-11- بافت کوی کارگر و یک محله نوساز شهر لاهیجان...........................................................................................67

شکل4-1- مقبره امیر شمس‌الدین اردوبازار ............................................................................................................................71

شکل4-2- مقبره چهارپادشاهان میدان ....................................................................................................................................73

شکل4-3- مقبره عاقلیه پردسر ................................................................................................................................................74

شکل4-5- بقعه پیرعلی گابنه .................................................................................................................................................75

شکل4-6- مقبره شیخ زاهد گیلانی شیخانبر............................................................................................................................77

شکل4-7- بقعه چهل‌ستون زاکله بر........................................................................................................................................78

شکل4-8- مسجد اکبریه گابنه.................................................................................................................................................80

شکل4-9- مقبره کاشف السلطنه .............................................................................................................................................81

شکل4-10- خانه محمد صادقی اردوبازار................................................................................................................................82

شکل4-11- حمام گلشن گابنه................................................................................................................................................83

شکل4-12- پل خشتی پردسر ................................................................................................................................................84

شکل4-13- باغات چای ........................................................................................................................................................88

شکل4-14- سل سوستان.........................................................................................................................................................89

شکل4-15- آبشار لونک..........................................................................................................................................................89

شکل4-16- روستای علی سرود ............................................................................................................................................90

شکل4-17- تالاب امیرکلایه....................................................................................................................................................91

شکل4-18- نمایی از شهر لاهیجان..........................................................................................................................................92

شکل4-19- نمای لاهیجان از تله کابین...................................................................................................................................93

شکل4-20- نمای استخر و شاه‌نشین کوه................................................................................................................................93

شکل 4-21 -جایگاه فضایی شهرستان نمونه گردشگری لاهیجان نسبت به مبادی ورودی و دسترسی‌ها.................................97

شکل 5-1- شمای کلی تحلیل SWOT..............................................................................................................................125

منبع:

ادیب عباسی، منصور(1382 )، شهر من لاهیجان، چاپ اول، شادمان.

اصلاح عربانی، ابراهیم(1380)، کتاب گیلان سه جلدی ، چاپ دوم، گروه پژوهشگران ایران.

اکبری، زهرا و ابونوری، عباسعلی(1391)، طبقه بندی عوامل مؤثر بر شاخص های اقتصادی گردشگری خارجی(مطالعه موردی: کشورهای منتخب)، جغرافیا و توسعه، شماره 34، ص 56-33

الوانی، سید مهدی و پیروزبخت، معصوم،(١٣٨٥)، فرایند مدیریت جهانگردی، ویرایش اول، چاپ اول، دفتر پژوهشهای فرهنگی.

بمانیان، محمدرضا و محمودی نژاد، هادی(1389)، مبانی برنامه ریزی و توسعه گردشگری روستایی، انتشارات هله.

تقوایی، مسعود و مبارکی، امید (1388) ،بررسی و تحلیل فضاهای توریستی شهر تبریز به منظور برنامه ریزی توریسم در آن، فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی، س 15، ش 33.

حیدری، رحیم(1389)، مبانی برنامه‌ریزی صنعت گردشگری، انتشارات سمت.

خالدی، شهریار ( 1374 )، آب و هواشناسی کاربردی، انتشارات قومس.

داس ویل، راجر (1384) ،مدیریت جهانگردی مبانی، راهبردها و آثار، ترجمه دکتر سید محمد اعرابی و داود ایزدی، دفتر پژوهش های فرهنگی.

ذوالفقاری، حسن ( 1378 )، ارزیابی تاثیر آب و هوا بر صنعت توریسم ، مجله رشد آموزش . جغرافیا، شماره ی 53.

رضوانی، علی اصغر ( 1385 )، جغرافیا و صنعت توریسم، انتشارات دانشگاه پیام نور.

رابینو،ه. ل(1368 )، مشروطه گیلان ،ترجمه محمد روشن، چاپ اول، انتشارات طاعتی.

رابنیو،ه. ل(1386 )، ولایت دارالمرزایران گیلان ،ترجمه جعفر خمامی زاده، چاپ پنجم، انتشارات طاعتی.

سازمان هواشناسی استان گیلان، (1385).

سازمان نقشه برداری کشور (1382).

معاونت برنامه ریزی استانداری گیلان ، سالنامه آماری استان،(١٣٨٥).

سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان گیلان، معاونت امور اقتصادی و برنامه ریزی، سند توسعه شهرستان لاهیجان: مصوبه شورای برنامه ریزی و توسعه استان، (١٣84).

سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری گیلان،(1385).

شارپلی، ریچارد جولیا(1380)، گردشگری روستایی، ترجمه رحمت الله منشی زاده و فاطمه نصیری، نشر منشی

طرح جامع گردشگری تهران، (1385).

عظیمی، نورالدین ( 1376 )، جنبههای جغرافیایی توسعه جهانگردی در جمهوری اسلامی ایران، انتشارات سازمان تبلیغات اسلامی.

علیجانی، بهلول ( 1372 )، نگرش نو در کاربرد آب و هواشناسی در مدیریت منابع و توسعه کشور، نقش آب و هوا در طراحی مسکن، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره ی 35 ،ص45-61.

غفارزاده، رسول ( 1388 )، بررسی ادبیات تابع تقاضای گردشگری ورودی به ایران، سایت مقالات علمی گردشگری، قابل دسترس در سایت http://www.tourismscience.ir

قبادیان، وحید و فیض مهدوی، محمد ( 1380 )، طراحی اقلیمی- اصول نظری و اجرای کاربردی انرژی در ساختمان، انتشارات دانشگاه تهران.

قدمی، مصطفی(1386)، مدل سازی توسعه شهری - گردشگری ( نمونه: شهر کلاردشت )، رساله دکتری در رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری به راهنمایی محمد تقی رهنمایی، دانشگاه تهران.

کاظمی، مهدی (1385)، مدیریت گردشگری، انتشارات سمت.

لومسدون،لس(1380)، بازاریابی گردشگرى، ترجمه محمدابراهیم گوهریان، دفتر پژوهشهای فرهنگى.

محمدی، حسین ( 1386 )، آب و هواشناسی کاربردی، انتشارات دانشگاه تهران.

مرکز آمار ایران، (1385).

معاونت مدیریت و برنامه‌ریزی استانداری گیلان،(1385).

معماریان، غلامحسین(1373)، معماری مسکونی ایران گونه شناسی برونگرا ، چاپ اول، انتشارات قلم.

میرابوالقاسمی،محمد تقی (1369 ) ، گیلان از آغاز تا انقلاب مشروطیت ، انتشارات هدایت.

مهندسین مشاور بزرگ امید نیک (1380)، طرح ساماندهی توریسم بام سبز لاهیجان.

مهندسین مشاور طرح و پژوهش(1355)، طرح جامع و تفصیلی اول لاهیجان.

مهندسین مشاور بعد تکنیک (1375) ، طرح جامع و تفصیلی دوم لاهیجان.

مهندسین مشاور سبز اندیش پایش(ساپ)(1387)، مطالعات امکانسنجی مناطق نمونه گردشگری استان گیلان،شهرستان نمونه طبیعی، تاریخی جهان اسلام(لاهیجان).

نصیری کامران،حسین(1388)، گردشگری شهری راهبردی برای توسعه پایدار شهرها( نمونه موردی منطقه شهری و حوزه نفوذ لاهیجان )، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه هنر اصفهان.

نگهبان، حسین، یمانی، مجتبی،مقصودی،مهران و عزیزی، قاسم(1391)، بررسی جاذبه های مورفودینامیک و ویژگی های آسایش اقلیمی اکوسیستم های بیابانی جهت توسعه ی اکوتوریسم(مطالعه ی موردی: حاشیه ی غربی دشت لوت (شهداد))، مجله ی برنامه ریزی و توسعه گردشگری، سال دوم، شماره ی 6، ص 225-203.

Thompson , R.D,and Perry ,A,(1997), Applied Climatology Principles and Practice pp: 201- 203.