فهرست:
مقدمه... 1
فصل اول: تبیین مفاهیم
1.1. علمای شیعه... 5
2.1. حاکمان... 6
3.1. انواع مواجهه ی علما با حاکمان... 7
1.3.1. مشروعیت بخشی.. 8
2.3.1. پذیرش منصب... 8
3.3.1. حضور تشریفاتی.. 11
4.3.1. ملاقات... 11
5.3.1. نامه‌نگاری.. 11
6.3.1. تقدیم کتاب... 11
7.3.1. کناره گیری.. 11
8.3.1. مخالفت... 11
9.3.1. مبارزه... 11
فصل دوم: بررسی نظری مواجهه ی علمای شیعه با حاکمان از دیدگاه امام خمینی (ره)
1.2. مقدمه... 13
2.2. حکومت حق... 13
1.2.2. قانونگذاری؛ حق الهی.. 13
2.2.2. حکومت معصومین (علیهم السلام). 14
3.2.2. جانشینی فقیه در حکومت... 15
3.2. حکومت باطل... 18
4.2. ادله ی ممنوعیت همکاری با حکام جور... 19
5.2. موارد جواز همکاری با حاکمان... 24
1.5.2. رسیدگی به مصالح مردم... 24
2.5.2. امر به معروف و نهی از منکر... 26
3.5.2. اضطرار... 26
6.2. لزوم تصدی مناصب حکومتی... 28
7.2. مخالفت و مبارزه با حاکمان ستمکار... 29
8.2. معاشرت با حاکمان جور... 31
9.2. سکوت در برابر ستمگران... 32
10.2. اصلاح و هدایت حاکمان ستمگر... 34
11.2. مواجهه با فقهای حاکم... 35
1.11.2. همکاری.. 35
2.11.2. نقد و اصلاح... 37
فصل سوم: بررسی تاریخی مواجهه ی علمای شیعه با حاکمان از عصر حضور تا پایان صفویه
1.3. عصر حضور تا غیبت صغرا... 40
1.1.3. عالمان مبارز در عصر حضور... 40
1.1.1.3. مبارزات اصحاب ائمه... 40
عمار یاسر... 41
میثم تمار... 42
.2.1.1.3قیامهای اولاد ائمه (علیهم السلام). 43
قیام زید بن علی.. 45
2.1.3. حضور اصحاب ائمه در دستگاه ظالمان... 47
.1.2.1.3علی بن یقطین... 49
.2.2.1.3محمد بن اسماعیل بن بزیع... 50
.3.2.1.3عبدالله نجاشی.. 51
.2.3عصر غیبت کبری تا هجوم مغول... 51
.1.2.3رابطه ی علمای شیعه با حاکمان شیعه... 52
2.2.3. رابطه ی علمای شیعه با بنی عباس... 54
3.3. دوره ی مغولان (663 756ه). 54
1.3.3. خواجه نصیر الدین طوسی (598 664ه). 55
1.1.3.3. اقدامات و خدمات خواجه... 58
3. 3. 2. علامه حلّی (648-726ه). 59
4.3. دوران پس از مغول... 62
سربداران (736 783ه). 62
مرعشیان (760 اواخر قرن دهم و اوایل قرن یازدهم هجری) 62
5.3. دوره ی صفویه... 62
1.5.3. محقق ثانی "محقق کرکی" (865940ه). 64
خدمات محقق کرکی.. 67
3. 5. 2. شیخ بهایی (9531030ه). 69
چگونگی ارتباط با سلاطین... 71
دلایل همکاری علما با سلاطین... 74
3. 5. 3. محقق داماد (9701040ه). 75
3. 5. 4. علامه مجلسی (10371110ه). 78
فعالیت سیاسی.. 79
خدمات در دولت صفویه... 82
توضیح حضور مجلسی در دربار صفویه... 89
فصل چهارم: بررسی تاریخی مواجهه ی علمای شیعه با حاکمان از پایان صفویه تا پایان مشروطه
4.1 . از صفویه تا قاجاریه... 94
4. 2. تحریم تنباکو... 95
4. 2. 1. ماجرای قرارداد تنباکو یا امتیاز رژی.. 95
4. 2. 2. شیراز... 96
4. 2. 3. تبریز... 97
4. 2. 4. اصفهان... 97
4. 2. 5. مشهد... 98
4. 2. 6. تهران... 99
4. 2. 7. اقدام میرزا محمد حسن شیرازی.. 99
4. 2. 8. نقش میرزای آشتیانی در الغای امتیاز رژی.. 103
4. 3. مشروطه... 105
4. 3. 1. نقش علمای نجف در مشروطه... 111
4. 3. 1. 1. محمد کاظم خراسانی (12551329ه). 111
4. 3. 1. 2. سید محمد کاظم طباطبایی یزدی (1247 1337ه). 113
اقدامات مهم سیاسی... 115
4. 3. 2. شیخ محمد خیابانی (1297 1338ه). 117
4. 3. 3. سید عبدالله بهبهانی (12561328ه). 121
4. 3. 4. سید محمد طباطبایى (۱۲21–1299 ش). 122
4. 3. 5. شیخ فضل‌الله نوری (12591327ه). 124
4. 4. قیام علمای عراق؛ جنگ علیه استعمار انگلستان... 128
4. 4. 1. میرزا محمد تقى شیرازى «میرزاى دوم» (1270 1338ه). 131
4. 4. 2. محمدتقی خوانساری (1267 1371ه). 134
فعالیتهای سیاسی... 136
4. 5. تبعید علمای عراق به ایران... 137
4. 5. 1. سید ابوالحسن اصفهانی( 1284 1365ه). 137
4. 5. 2. محمد حسین نائینی (1277 1355ه). 140
4. 5. 3. سید هبه الدین شهرستانی (13011386ه). 143
4. 5. 4. شیخ مهدی خالصی (12761343ه). 147
فصل پنجم: بررسی تاریخی مواجهه ی علمای شیعه با حاکمان در دوره ی پهلوی
5. 1 رابطه ی علما با حکومت پهلوی... 150
5. 2 نظام اجباری؛ قیام اصفهان و تحصن قم... 151
5. 2. 1. آقا نورالله اصفهانی (1287 1346ه). 153
5. 3. قیام آذربایجان... 155
5. 3. 1. میرزا صادق آقا مجتهد (12741351ه). 157
مبارزات... 157
5. 3. 2. میرزا ابوالحسن انگجی (12821357ه). 158
5. 4. کشف حجاب، لباس متحد الشکل، کلاه پهلوی... 160
5. 4. 1. قیام آیت الله قمی (12821366ه). 162
5. 4. 2. قیام خراسان گوهرشاد... 163
5. 4. 2. 1. آسید یونس اردبیلی (12931377ه). 164
اقدامات سیاسی.. 165
5. 4. 2. 2. آقا زاده (12941356ه). 165
5. 5. نهضت جنگل... 167
5. 6. سید حسن مدرس (12781356ه). 172
5. 7. نهضت ملی شدن نفت... 176
سید ابوالقاسم کاشانی (1260 1344ش ). 178
نگاه اجمالی امام خمینی(رحمه الله). 192
جمع بندی نظرات شرعی حضرت امام... 194
جمع بندی نظرات تاریخی حضرت امام... 195
کتابنامه... 204
قرآن کریم... 204
کتب فارسی.. 204
کتب عربی.. 208
مقالات... 209
منبع:
Abstract:
Imam Khomeini believed that most of the Shiite Scholars were against the illegitimate regimes following the Ahle Beit's manner. According to Sharia, nobody is allowed to set up a government without the permission of the prophet Mohammad (Pbuh) and Imams and they just permitted the Faqihs to establish a government. Thus any other kind of government is unlawful and it is forbidden or Haram Except in the cases of emergency, or for protecting the public interest or in the cases the possibility of enjoining the good and forbidding the evil (According to other point of views).
However, some of the scholars at both the age of Ahl e Beit, and other times entered the courts and served in order to protect the interests of the Shiite. They accepted the Government positions just when they could do something in favor of the Shiite. They humiliated themselves in front of people for the expediency of society.
In contrast, many of the Ahl -e- Bait's descendants and their followers and other scalars in Islamic realm revolted against the government and even some of them martyred in this path. Imams supported the rebellion of their times in secret. In addition, it is true that the Shiite scholars have a good relationship with kings of Safavi dynasty or Mongol period.
In the last century, since the tobacco uprising and Constitutional Revolution and after that in the Iraq Revolution and in the time of Reza Shah and after that, Brave clergies and Shiite scholars had Precedence over others, to led the insurgences and uprising.
However, we do not accept any excuse from scholars and should charge them for cooperation with Governors because Entry of scholars to an illegal
Government has the worst effect on people's religion and belief.
Key words: Shiite clerics, Ayatollah Khomeini, Rulers, Rebellion, Resistance