پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی صنایع گرایش مالی
آبان 1393
چکیده
ارزیابی عملکرد سازمان ها و واحد های درون سازمانی ابزاری ضروری برای ادامه حیات و رشد آنها است.از میان مدل و تکنیک ها ی مختلفی که به منظور ارزیابی عملکرد موجود است ، تحلیل پوششی داده ها تکنیکی ریاضی ای به منظور ارزیابی عملکرد بر اساس کارایی می باشد. در این پایان نامه سعی شده است کارایی تکنیکی و کارایی مقیاس در بانک ها مورد محاسبه قرار گیرد. برای این کار از مدل برنامه ریزی خطی دی ای آ استفاده شده است. نمونه مورد استفاده شامل 20 بانک از 30 بانک موجود درکشور برای دوره زمانی 1387- 1391 می باشد.در این تحقیق نهاده ها شامل دارایی ثابت ، تعداد شعب ، هزینه کل ، حقوق صاحبان سهام وسپرده کل و ستانده ها شامل کل تسهیلات اعطایی ، درآمد کل و کل سرمایه گذاری بانک ها می باشد. این تحقیق با فرض وجود بازدهی نسبت به مقیاس ثابت CRS و بازدهی نسبت به مقیاس متغیر VRS با ماهیت ورودی محور و با استفاده از نرم افزار DEA Frontier انجام شده و نتایج آن بر اساس متوسط کارایی در 5 سال ارائه گردیده است. ﺗﺤﺖ ﻓﺮضCRS ﻣﺘﻮﺳﻂ ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻧﮏ ﻫﺎی ﮐﺸﻮر ﺑﯿﻦ ﺳﺎل ﻫﺎی1387 ﺗﺎ1391 ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ%88،45 ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. و ﺗﺤﺖ ﻓﺮضVRS ﻧﯿﺰ%90.88 اﺳﺖ. و اﯾﻦ اﻣﺮ ﺣﺎﮐﯽ از آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻧﮏ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﻘﺪار ورودی ﻓﻌﻠﯽ%9.12 ﮐﻤﺘﺮ از ﻣﻘﺪار ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﺮده اﻧﺪ. ﻣﺘﻮﺳﻂ ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﻘﯿﺎس ﻧﯿﺰ ﺑﺮاﺑﺮ%97.17 اﺳﺖ. و اﯾﻦ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻘﯿﺎس واﻗﻌﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ%2.83 ﺑﺎ ﻣﻮﻟﺪﺗﺮﯾﻦ ﻣﻘﯿﺎس ﺗﻮﻟﯿﺪ اﺧﺘﻼف دارد.
کلمات کلیدی : تحلیل پوششی داده ها ، کارایی تکنیکی ، بازده به مقیاس .
پیش گفتار :
مسئله ارزیابی عملکرد از دیر باز مورد توجه مدیران بوده است ، برخورد علمی با این مسئله از اواخر جنگ جهانی دوم زمانی که اولین گروه از دانشمندان برای تصمیم گیری در مسائل جنگی دعوت شدند ، شروع شد و تا کنون گسترش چشمگیری داشته است. در واقع ، می توان گفت این دانشمندان اولین پایه گذاران تحقیق در عملیات بودند. ارزیابی عملکرد سازمان ها و واحد های درون سازمانی ابزاری برای رشد و ادامه حیات آن ها است. مدل ها و تکنیک های متعددی به منظور ارزیابی عملکرد بر اساس شاخص های مختلف همچون کیفیت ، کارایی ، درآمد و ... وجود دارد که در این میان تحلیل پوششی داده ها تکنیک ریاضی به منظور ارزیابی عملکرد بر اساس کارایی است که در آن منظور از کارایی ، توانایی تولید خروجی ها یا ارائه خدمات با کمترین کیفیت سطح منابع مورد نیاز می باشد.
در ﻓﺼﻞ1 اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﻪ ﺑﯿﺎن ﻣﻘﺪﻣﻪ، ﺗﻌﺎرﯾﻒ و اهداف تحقیق ضرورت انجام تحقیق ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﯿﺎن ﻣﺴﺌﻠﻪ ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﭘﺮداﺧﺖ. در ﻓﺼﻞ 2 ابتدا مفاهیم ابتدایی کارایی و بهره وری و اثربخشی و تفاوت آنها و تعاریف بانکی ، ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ابتدایی ﺗﺤﻠﯿﻞ ﭘﻮﺷﺸﯽ داده ﻫﺎ و اراﺋﻪ ﻣﺪلﻫﺎی مختلف آن ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در اداﻣﻪ اﯾﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺨﺸﯽ از ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ داﺧﻠﯽ و ﺧﺎرﺟﯽ در زﻣﯿﻨﻪ ﮐﺎراﯾﯽ و ﻣﺪل تحلیل پوششی داده ها ﺑﯿﺎن ﻣﯽﺷﻮد. ﻓﺼﻞ 3 ﺑﻪ ﺗﻮﺻﯿﻒ دادهﻫﺎ و اراﺋﻪ ﻣﺪل ﺗﺤﻘﯿﻖ و اﻧﺪازهﮔﯿﺮی روش های ﮐﺎراﯾﯽ اﺧﺘﺼﺎص دارد. در ﻓﺼﻞ4 برآورد و تجزیه تحلیل نتایج ﺑﺤﺚ خواهد شد. در فصل 5 هم به ارائه پیشنهادات و نتایج اختصاص دارد.
فصل اول : مقدمه وکلیات
1-1 مقدمه
در اقتصاد مبتنی در بازار ، نظام بانکی مسئولیت بسیارسنگینی بر عهده دارد و یکی از مهمترین اجزای اقتصادی کشور است. بانک ها میتوانند با فراهم آوردن سرمایه مالی برای بخشهای اقتصادی،شرایط مناسبی را برای سرمایه گذاری فراهم آورند و باعث افزایش اشتغال و تولید ملی شوند. بانک ها حتی با تأمین اعتبار برای متخصصان میتوانند باعث ایجاد فرصتهای شغلی جدید و توزیع بهتر درآمد در سطوح جامعه شوند.افزون بر این، بانک ها با نگهداری پول نقد و تسهیل در نقل و انتقال آن حافظ اموال شخصی، دولتی و مبادلات داخلی و خارجی هستند.
بانک ها همچنین به عنوان عامل اجرای سیاست های پولی نقش مهمی در ثبات اقتصادی دارند. تهدیدات و فشارهای ناشی از جهانی شدن و رشد روز افزون موسسات مالی و اعتباری غیر بانکی در سال های اخیر بانک ها را بر آن داشته برای بقاء و رقابت در بازار باایجاد مراکز تحقیقات و انجام فعالیتهای پژوهشی در زمینه وضعیت خود در مقایسه با سایر بانک ها نسبت به بهبود عملکرد خود در بازار داخلی و خارجی اقدام نمایند. در این راستا راه حل منطقی و بسیار کارساز می تواند وضعیت بانک ها را از نظر عملکرد کلی مشخص نماید، انجام فرایند های مرتبط با ارزیابی عملکرد و محک زدن وضعیت خود در بازار ، تا به این طریق آنها بتوانند ضمن شناسایی نقاط ضعف و قوت خود وضعیت موجود خود را بهبود دهند .
همان طور که می دانیم , روش تحلیل پوششی داده ها برای ارزیابی عملکرد از مشاهدات گذشته تأثیر می گیرند. این رویکرد به نتایج جدیدی منجر شده است که در سایر قسمت های برنامه نویسی قابل به کار گیری است. همچنین این استفاده از برنامه نویسی خطی به اصول جدیدی در استنتاج از داده های تجربی منجر می شود. که راهنمای ما برای محاسبه بهترین برآورد برای هر فعالیت مشاهده شده در مجموعه فعالیت ها است. این شیوه با روش معمول در میانگین گیری از مشاهداتی که مشخصه روش های آماری و حسابداری است مغایر است. این برآوردها به شکلی منابع ناکارایی در هر ورودی و خروجی رابرای هر فعالیت مشخص می کنند. در عین حال یک اندازه کلی از کارایی هر واحد یا فعالیت مورد نظررا ارائه می دهد. کارایی یکی از مهم ترین شاخص های ارزیابی عملکرد بهینه واحدهای اقتصادی است. وجه اشتراکی که تمامی تعاریف ارائه شده از کارایی دارند این است که، بنگاهی کاراست که از ترکیب نهاده های معین ، بیشترین ستانده را دست آورد. در کشور ما یکی از مهمترین واحدهای اقتصادی که کارایی آن بسیار اهمیت دارد بانک ها است.
امروزه بانک ها در اقصی نقاط جهان با عملیات وسیع بانکی می توانند شرایط مناسبی را برای رشد و پیشرفت در بخش های مختلف اقتصادی فراهم آورند. به دلیل عدم توسعه کافی بازارهای سرمایه مانند بازار بورس در اقتصاد ایران، سیستم بانکی اهمیت خاصی در بازارهای مالی کشور پیدا می کند، چرا که در عمل بانک ها عهده دار تامین مالی بلند مدت می باشند. ساختار بانکی کشور بدین صورت است که با افتتاح حساب های مختلف و قبول پس انداز ها و سپرده های کوتاه مدت و بلند مدت، ضمن نگهداری وجوهات به عنوان یک خدمت برای مشتریان خود، با بهره گیری از نیروی کار و سرمایه فیزیکی اقدام به پرداخت تسهیلات، سرمایه گزاری مستقیم و سایر خدمات بانکی می نماید. یعنی بانک ها به عنوان یک واسطه گر مالی عمل می کنند. از مهم ترین وظایف بانک ها تأمین نقدینگی برای سرمایه گذاری در زمینه های مختلف و خریدهای مصرفی مردم است. لذا عملکرد نادرست و ناکارا می تواندآنها را در انجام این وظیفه دچار مشکل کرده و تبعات آن متوجه اقتصاد کشور گردد. اندازه گیری کارایی یکی از اقدامات اساسی درجهت ارتقای سطح عملکرد بانک ها است، بدین معنی که دقیقا مشخص شود چه منابعی و به چه میزان مصرف شده و در مقابل، آنچه به دست آمده چیست، و به چه مقدار است؟
1-2 مساله تحقیق
به طور کلی کارایی، مهمترین عامل حیات و دوام همه واحدها در بخش های مهم اقتصادی در جوامع مختلف است. در شرایط رقابتی حاضر، مصرف بهینه نهاده ها و امکانات تولیدی ضرورت دارد. به منظورمصرف بهینه نهاده ها، کارآمدسازی واحدهای اقتصادی از اهمیت فراوانی برخوردار است. واحدهای کارآمد نه تنها منابع را هدر نمی دهد، بلکه تخصیص منابع را نیز به درستی انجام می دهد.یکی از عوامل موفقیت کشورهای پیشرفته، توجه به کارآمدی واحدهای اقتصادی است . در سال های اخیر موضوع کارایی و بهره وری بانک ها به شکل گسترده ای مورد توجه قرار گرفته در این راستا تمرکز بر کارایی تخصیصی و اقتصادی با رویکرد های هزینه و درآمد پر رنگ تر بوده است. اما کارایی تکنیکی که پیش نیاز رسیدن به کارایی های تخصیصی و اقتصادی است، کمتر مورد توجه می باشد که این امر با چنین روندی صحیح نیست. چرا که در ابتدای امر باید بدانیم که یک بانک تا چه حد توانسته است در استفاده از ورودی های معین برای تولید خروجی به صورت بهینه عمل نماید، و پتانسیل این بانک برای رسیدن به این مهم چقدراست؟ کارایی یک مفهوم نسبی است و مقایسه بین عملکرد واقعی و ایده آل را نشان می دهد. هر سازمان یا ارگان مجموعه ای از ورودی ها را برای تولید تعدادی خروجی اعم از کالا یا خدمات استفاده می کند.
به طور مثال کارایی در شعب بانک ها به عنوان واحد های مشابه ورودی هایی هم چون نیروی انسانی ، امکانات ، فضا و ... را بکار می گیرندتا خروجی هایی نظیر میزان اعطای تسهیلات و میزان ارائه خدمات به افراد و میزان جذب سپرده های مردم را تولید می کند. تمامی بانک های ایران که داده های مناسبی از آنها موجود است مورد مطالعه من قرار گرفته است.
1-3 تشریح و بیان موضوع
همان طور که در بالا اشاره شد کارایی مقایسه بین عملکرد واقعی و عملکرد ایده آل است. موضوع کارایی، ریشه ای عمیق در پژوهش های اقتصادی دارد و کاربرد این فنون در واحدهای کشاورزی، به تازگی گسترش یافته است. به لحاظ روش شناختی، کارایی در تولید روشی به منظورکسب اطمینان درباره این موضوع است که تولیدهای یک واحد اقتصادی، در بهترین و پرسودترین وضعیت ممکن انجام شود. کارایی در هر بخش اقتصادی، برای جلوگیری از به هدر رفتن منابع، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به منظور بررسی کارایی، لازم است کارایی یک واحد تولیدی در مقایسه با واحد تولیدی دیگر تعیین گردد. این کار مستلزم تعیین یک مرز کارا است تا کارایی سایر واحدها با آن مقایسه شود. فنون زیادی در نیم قرن اخیر برای تخمین مرز کارا مطرح شده است که روش های پارامتر یک و ناپارامتر یک را شامل می شود. روش پارامتر یک ، تحلیل تابع تولید مرز تصادفی است. در روش مذکور، رابطه تبعی بین نهاده ها و محصول که همان تابع تولید است، برای تخمین پارامترهای تابع با استفاده از فنون آماری مورد استفاده قرار می گیرد.
روش ناپارامتر یک، روش تحلیل پوششی داده ها است که در حقیقت یک روش برنامه ریزی خطی است که اولین بار فارل ، الگوی اولیه آن را بیان کرد.
در این پایان نامه سعی بر آن است که از دارایی کل ، تعداد نیروی کار – دارایی موزون شده به ریسک – هزینه های پرسنلی و عملیاتی – سرمایه گذاری کل – قیمت سپرده ها و نسبت سپرده های جاری به کل سپرده ها و نسبت سپرده های مدت دار به کل سپرده ها به عنوان نهاده و از درآمد کل – حقوق صاحبان تسهیلات اعطایی و سود سرمایه گذاری ها به عنوان ستانده استفاده شده است.
در اینجا از مدل تحلیل پوششی داده ها دی ای آ[1] استفاده شده است.در مدل تحلیل پوششی داده ها 2 مدل اساسی وجود دارد که به بی سی سی[2] و سی سی آر[3] معروف هستند. که هر دو روش غیر پارامتری هستند.مدل سی سی آر کارایی را با فرض بازده به مقیاس ثابت ومدل بی سی سی کارایی را با فرض بازده به مقیاس متغیر می سنجد. این مدل ها در دو جهت کاربرد دارند ، یکی بر مبنای حداقل سازی استفاده از عوامل تولید (ماهیت ورودی محور) و دیگری بر مبنای حداکثر سازی تولید (ماهیت خروجی محور) می باشد. در این پایان نامه کارایی بانک هابا استفاده از تکنیک مدل تحلیل پوششی داده ها دی ای آ انجام شده است.در این مورد بازده به مقیاس ثابت را ملاک قرار می دهیم یعنی سی سی آر و برای سنجش کارایی بانک ها از فرم پوششی مدل سی سی آر با ماهیت ورودی محور استفاده می کنیم.
1-4 ضرورت انجام تحقیق
ارزیابی عملکرد سازمان ها و بانک ها در جهت گیری تصمیمات استراتژیک آتی آنها نقش اساسی دارد. در این راستا می بایست میزان کارایی و بهره وری سازمان ها و بانک ها مورد محاسبه قرار بگیردتا ازاین طریق در تصمیم سازی های آتی روند رشد اقتصادی آنها برنامه ریزی گردد. کارایی یکی از مهمترین شاخص های ارزیابی عملکرد بهینه واحد های اقتصادی است.بانک ها یکی از مهمترین واحدهای اقتصادی محسوب می شوندکه می توانند با عملیات وسیع بانکی شرایط مناسبی را برای رشد و پیشرفت در بخش های مختلف اقتصاد یک کشور فراهم آورند.لذا به همان نسبت که بانک های سالم وکارا می توانند به رشد اقتصادی کمک نمایند ، به همان میزان عملکرد ناسالم و نادرست آنها نیز می تواند بحران هایی ایجاد نماید .
1-5 سوالات تحقیق
1-5-1 سوالات تحقیق
میزان کارایی کل بانک های کشور چگونه محاسبه می شود.؟
آیا کارایی بانک پاسارگاد درمقایسه با استاندارد صنعت خود از سایر بانک های ایران (خصوصی ودولتی) بالاتر است؟
کارایی را با چه مدل هایی می توان محاسبه کرد؟
1-6 نتایج مورد انتظار پس از انجام این تحقیق
نتایج این تحقیق نه تنها برای مدیران بانک پاسارگاد بلکه برای ذینفعان متعددی مانند بانک مرکزی و دولت و دیگر مقامات مالی مهم ومفید است. آگاهی از میزان کارایی کل بانک پاسارگاد به مقامات نضارتی و مدیران ارشد بانک در تدوین سیاست های رو به جلو برای کارایی بالاتر کمک می کند. لذا این پایان نامه قصد دارد با اندازه گیری کارایی کل بانک های کشور به روند رو به رشد بانک ها در مقایسه با سایر بانک های بورسی کشور کمک کند.
Abstract
Performance assessment organizations and organizational units within the necessary tool to continue their growth and vitality. "among the various models and the techniques to evaluate the performance of the available technical data, mathematical analysis of cover to the performance evaluation on the basis of the performance.
In this thesis the technical performance and efficiency has been tried in the calculation of the scale of the banks. To do this from the linear programming model of DEA is used. The sample used consists of 20 out of 30 existing bank in the Bank for the period of time is 1387-1391. in this investigation, a number of fixed assets include established branches, the total cost, total equity osprdeh and facilities, including the entire output, total revenue and total investment banks records. This research assuming constant returns to scale the CRS and variable returns to scale relative VRS to the input oriented and using the software is done and its results Frontier DEA based on the average performance is presented in 5 years.
With assumption of CRS the average efficiency of banks in the country during 1387 to 1391 is equal to 88.45%. And with the assumption of VRS is 90.88%. This suggests that banks with less than optimum input current 9.12% have been produced. The average scale efficiency is equal to 97.17%. This means that 2.83% of full-scale production of the most productive scale is different.
Keywords : data envelopment analysis- technical efficiency- return to scale
مراجع :
]1[ : ﻋﺒﺎﺳﯿﺎن، ﻋﺰت اﷲ و ﻣﻬﺮﮔﺎن، ﻧﺎدر، ”اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﺑﻬره وری ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺑﺨﺶ های اقتصادی کشور به روش تحلیل پوششی داده ها “، (1386) ﻣﺠﻠﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﻗﺘﺼﺎدی، ﺷﻤﺎره 78، 176-153
]2[ : ﺗﻘﻮی، ﻣﻬﺪی، اﻗﺘﺼﺎد ﮐﻼن،(1374) ﺗﻬﺮان، اﻧﺘﺸﺎرات داﻧﺸﮕﺎه ﭘﯿﺎم ﻧﻮر
]3[ : دروﯾﺸﯽ اﯾﻮری، ﻋﻠﯽاﮐﺒﺮ، ”اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی ﺗﺠﺎری اﯾﺮان: ﯾﮏ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﺎﭘﺎراﻣﺘﺮﯾﮏ“،،(1390) ﭘﺎﯾﺎنﻧﺎﻣه ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ، داﻧﺸﮕﺎه ﺳﻤﻨﺎن.
]4[ : توﺗﻮﻧﭽﯿﺎن، اﯾﺮج، اﻗﺘﺼﺎد ﭘﻮل و ﺑﺎﻧﮑﺪاری،،(1375) ﺗﻬﺮان، ﻣﺆﺳﺴﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﭘﻮﻟﯽ و ﺑﺎﻧﮑﯽ
]5[ : رزاءﻧﮋاد، ﻣﻨﺼﻮر،ﯾﻮﺳﻔﯽﺣﺎﺟﯽآﺑﺎد، رﺿﺎ، ”ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺎراﯾﯽ ﺷﻌﺐ ﺑﺎﻧﮏ ﻣﺴﮑﻦ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﮕﻮرﯾﺘﻢ ﺑﻮت اﺳﺘﺮپ“،،(1388)
]6[ : شیخ زاده ، جعفری – ارزیابی کارایی بانک ها به روش تحلیل پوششی داده ها (مطالعه موردی یکی از بانک های سیستان و بلوچستان) - تیر 1390
]7[ : ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺒﺮﯾﺰ، اﮐﺒﺮ، رﺟﺒﯽ ﭘﻮر ﻣﯿﺒﺪی، ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ و زارﻋﯿﺎن، ﻣﺤﻤﺪ، ”ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺎرﮐﺮد ﺗﮑﻨﯿﮏ ﺗﺎﭘﺴﯿﺲ ﻓﺎزی در ﺑﻬﺒﻮد ﺳﻨﺠﺶ ﮐﺎراﯾﯽ ﺷﻌﺐ ﺑﺎﻧﮏ ها ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﯿﮏ دی ای آ ، (1388) ، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺻﻨﻌﺘﯽ، دوره،1 ﺷﻤﺎره 3، 99-118.
]8[ : عرب مازار- دی ای آ در مقابل سایر تکنیک های سنجش کارایی- سومین همایش ملی تحلیل پوششی داده ها - تیر 1390
]9[ : ﻓﻘﯿﻪ ﻧﺼﯿﺮی، ﻣﺮﺟﺎن، ﻋﺮﯾﺎﻧﯽ،ﺑﻬﺎره، ﺳﻮری، اﻣﯿﺮرﺿﺎ و ﮔﺮﺷﺎﺳﺒﯽ، ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ، ”ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮐﺎراﯾﯽ ﺳﺮپرستی های پست بانک اﯾﺮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو روش ﭘﺎراﻣﺘﺮی و ﻧﺎﭘﺎراﻣﺘﺮی“،،(1389) ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺎﻣﻪ ﻋﻠﻮم اﻗﺘﺼﺎدی، ﺷﻤﺎره 2 ، 174-151.
]10 [: ﻃﯿﺒﯽ، ﺳﯿﺪ ﮐﻤﯿﻞ، اﻣﯿﺪی ﻧﮋاد، ﻣﺤﻤﺪ،ﻣﻄﻬﺮی ﻧﮋاد ﻋﺒﺎس، ”ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺑﺎ ﺑﺎنک های دولتی به روش ﭘﺎراﻣﺘﺮی“، (1388) ﻓﺼﻞ نامه ﭘﮋوﻫﺶ های اﻗﺘﺼﺎدی اﯾﺮان، ﺳﺎل ﺳﯿﺰدﻫﻢ، ﺷﻤﺎره 41، 1-28.
] 11[ : ﻃﺎﻫﺮی، ﺷﻬﻨﺎم، ﺑﻬﺮهوری و ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ آن در ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ،،(1390) ﺗﻬﺮان، اﻧﺘﺸﺎرات اﻓﺮﻧﮓ
] 12[ : ﮐﺎﻇﻤﯽ، ﻋﺒﺎس، ﺑﻬﺮه وری و ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ آن در ﺳﺎزﻣﺎن ها ،،(1381) ﺗﻬﺮان، اﻧﺘﺸﺎرات ﺳﻤﺖ.
[13] : دادﮔﺮ، ﯾﺪاﻟﻪ، ﻧﯿﮏﻧﻌﻤﺖ، زﻫﺮا، ”ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﺪل در ارزﯾﺎﺑﯽ واﺣﺪﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی: ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی ﺑﺎﻧﮏ ﺗﺠﺎرت“(1386) ، دو ﻓﺼﻞﻧﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﯽ-ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﺟﺴﺘﺎرﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی، ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم، ﺷﻤﺎره 7، 11-54.
]14[ : اﺑﺮاﻫﯿﻤﯽ، ﺳﻌﯿﺪ، ﺑﯿﺪرام، رﺳﻮل، ﻋﻤﺎدزاده ﻣﺼﻄﻔﯽ، ”ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻧﮏﻫﺎی اﺳﻼﻣﯽ (ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﺤﻠﯿﻞ ﭘﻮششی دادهﻫﺎ)“، (1387) دو ﻓﺼﻞﻧﺎﻣﻪ ﻋﻠﻤﯽ-ﭘﮋوﻫﺸﯽ ﺟﺴﺘﺎرﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی، ﺳﺎل ﭼﻬﺎرم، ﺷﻤﺎره 10، 115-136.
[15] : ﺣﻘﯿﻘﺖ، ﺟﻌﻔﺮ، ﻧﺼﯿﺮی ﻧﺎﺻﺮ، ”ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺎراﯾﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﺎﻧﮑﯽ ﺑﺎ ﮐﺎرﺑﺮد ﺗﺤﻠﯿﻞ ﭘﻮﺷﺸﯽ دادهﻫﺎ“،)2831(، ﻓﺼﻞﻧﺎﻣه ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی، ﺷﻤﺎره9 و 10 ،135-171
]16[ : ﻧﺎﻣﺪاری، روح اﻧﮕﯿﺰ، اﻗﺒﺎﻟﯽ، ﻋﻠﯿﺮﺿﺎ،ﯾﻮﺳﻔﯽ، رﺿﺎ، ”ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻧﮏ های دولتی ایران با استفاده از روش دی ای آ “ ، (1389) ﻣﺠﻠﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻣﺎﻟﯽ، ﺷﻤﺎره 7، 97-121.
]17[ : ﭘﯿﺮاﯾﯽ، ﺧﺴﺮو، ﮐﺎﻇﻤﯽ، ﺣﺴﯿﻦ، ”اﻧﺪازهﮔﯿﺮی ﮐﺎراﯾﯽ ﻓﻨﯽ ﺑﯿﻤﻪﻫﺎی اﯾﺮان ﺑﺮ اﺳﺎس ﺑﺮآورد ﻣﺮزی ﺗﺼﺎدﻓﯽ“،،(1383) ﻓﺼﻞﻧﺎﻣﻪ ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی، ﺷﻤﺎره.18 ، 157-178.
]18[ : جهانشاه لو، ﻏﻼﻣﺮﺿﺎ، ﺣﺴﯿﻦزادهﻟﻄﻔﯽ، ﻓﺮﻫﺎد و ﻧﯿﮑﻮﻣﺮام، ﻫﺎﺷﻢ، ﺗﺤﻠﯿﻞ ﭘﻮﺷﺸﯽ دادهﻫﺎ و ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎی آن،،(1387) ﺗﻬﺮان داﻧﺸﮕﺎه آزاد اﺳﻼﻣﯽ-واﺣﺪ ﻋﻠﻮم و ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت.
]19[ : ﮐﻮﭘﺮ، وﯾﻠﯿﺎم، ﺳﯿﻔﻮرد، ﻟﻮرﻧﺲ و ﺗﻦ، ﮐﻮرا، ﺗﺤﻠﯿﻞ ﭘﻮﺷﺸﯽ داده ﻫﺎ ﻣﺪل ها و ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎ، ﺳﯿﺪ ﻋﻠﯽ ﻣﯿﺮﺣﺴﯿﻨﯽ،1389) ﺗﻬﺮان، اﻧﺘﺸﺎرات داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﯽ اﻣﯿﺮﮐﺒﯿﺮ.
]20[ : ﻮﺳﺎﯾﯽ، ﻣﯿﺜﻢ، ﻣﻬﺮﮔﺎن، ﻧﺎدر، رﻧﺠﺒﺮ داﻏﯿﺎن، رﺿﺎ، ”ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﺎراﯾﯽ ﻓﻨﯽ و ﺑﺎزدﻫﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﯿﺎس ﺑﻪ روش ﺗﺎﺑﻊ ﻣﺮزی ﺗﺼﺎدﻓﯽ: ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی ﺷﻌﺐ ﺑﺎﻧﮏ رﻓﺎه“،،(1383) ﻓﺼﻞ نامه ﭘﮋوﻫﺶﻫﺎ و ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی، ﺷﻤﺎره 18، (56) ،178- 157.
[21] : Angelidis, Dimitrios, Lyroudi, Katerina, (2011), “Efficiency in the Italian Banking Industry: Data En- velopment Analysis and Neural Networks”, Journal of European Union Economics and Finance, 2, 22–32.
[22] : Fukuyama, Hirofumi ,Matousek, Roman, (2011), “Efficiency of Turkish banking: Two-stage network system: Variable returns to scale model”, Journal of International Financial Markets, In-stitutions Money, 21, 75–91.
[23] : Thoraneenitiyan, Nakhun, Avkiran, Necmi K. (2009), “ Measuring the impact of restructuring and country-specific factors on the efficiency of post-crisis East Asian banking systems: Integrating DEA with SFA, Socio-Economic Planning Sciences, 43, 240–252.
[24] : Molyneux, P., Altunbaş, Yener, Gardener, Edward P. M. (1996), “Efficiency in European Banking”, , Wiley, United States of America.
[25] : Yang, Zijiang, (2009), “Bank Branch Operating Efficiency: A DEA Approach”, , Proceedings of the International MultiConference of Engineers and Computer Scientists, 2, 2087–2092.
[26] : Mostafa, Mohamed M., (2009), “Modeling the efficiency of top Arab banks: A DEA –neural network approach”, Expert Systems with Applications, 36, 309–320.
[27] : Chen, Xiaogang, Skully, Michael, Brown, Kym, “Banking efficiency in China: Application of DEA to pre- and post-deregulation eras: 1993–2000”, (2005), China Economic Review, 16, 229 – 245.
[28] : ] Emrouznejad, Ali, Anouze, Abdel Latef, (2009), “A note on the modeling the efficiency of top Arab banks”, Expert Systems with Applications, 36, 5741–5744.
[29] : Bahiraie, Alireza, Ibrahim, Noor Akma, Azhar, A.K.M., (2011) ,“A new dynamic geometric approach for empirical analysis of financial ratios and bankruptcy”, Journal of Industrial and Man-agement Optimization, 7, 947 - 965.
[30] : Bahiraie, Alireza, Ibrahim, Noor Akma, Azhar, A.K.M., (2009),“On the Predictability of Risk Box Approach by Genetic Programming Method for Bankruptcy Prediction”, American Journal of Applied Sciences, 6 (9), 1748-1757.
[31] : Grabowski, Richard, (1988), “The Technical Efficiency of US Banks”, Journal of Banking and Finance, 28, 169–175.
[32] : Asmild, Mette, Matthews, Kent, (2012), “Multi-directional efficiency analysis of efficiency patterns in Chinese banks 1997–2008”, European Jour nal of Operational Research, 219, 434–441.
[33] : ] Kazemi Matin, Reza, Jahanshahloo, Gholam Reza, Hadi Vencheh, Abdollah, (2010),“Inefficiency evaluation with an additive DEA model under imprecise data”, European Journal of Operational Research, 204 189–198.